Uppeldi og menntun - 01.01.2013, Blaðsíða 19
Uppeldi og menntUn/icelandic JoUrnal of edUcation 22(1) 2013 19
helgi grÍmsson og anna KristÍn sigUrÐardóttir
Fulltrúi sveitarfélags Birkiskóla minnti á að þrautseigja skipti máli og sníða sér stakk
eftir vexti: „Við erum náttúrulega í þróunarstarfi alltaf í hæðum og lægðum. Spurn-
ingin er bara, við förum niður í lægðina, hvernig ætlum við upp úr henni aftur?“
Veruleiki daglegs skólastarfs
Í þessum hluta er sjónum beint að svörum kennara í spurningakönnunum á vegum
rannsóknarinnar Starfshættir í grunnskólum. Fyrst er vikið að spurningum um starfs-
hætti skólanna en síðan skoðuð viðhorf til námsumhverfisins.
Valdar voru spurningar sem eiga vel við einkenni skólastarfs við upphaf 21. aldar-
innar og voru áhersluatriði í hönnun allra fjögurra skólanna. Þessi atriði eru: Áhersla
skólans á samvinnu, samstarf kennara um kennslu, undirbúning og úrvinnslu kennslu
og einstaklingsmiðun náms. Kennararnir voru meðal annars beðnir um að taka af-
stöðu til eftirfarandi fullyrðinga:
• Í skólanum sem ég starfa í er góður starfsandi.
• Í skólanum sem ég starfa í fer fram gagnrýnin umræða um skólastarfið.
• Í skólanum sem ég starfa í er mikil áhersla lögð á samvinnu starfsfólks.
Svarmöguleikar voru: Algerlega sammála, mjög sammála, frekar sammála, hvorki
sammála né ósammála, frekar ósammála, mjög ósammála, algerlega ósammála og
veit ekki. Var þessum svarmöguleikum gefið talnagildi. Í töflu 3 eru til samanburðar
sýnd meðaltöl fyrir alla skólana 20 sem tóku þátt í rannsókninni Starfshættir í grunn-
skólum. Kennarar virðast almennt vera sammála því að starfsandi sé góður í við-
komandi skóla (tafla 3). Lægsta gildið var í Birkiskóla (4,3) en það hæsta í Furuskóla
(5,2). Kennararnir voru einnig almennt sammála því að gagnrýnin umræða væri um
skólastarfið í skólanum. Talsverður munur var á svörum kennara varðandi áherslur
skólans á samvinnu starfsfólks. Áherslan á samvinnu var mest í Furuskóla (5,3) en
minnst í Greniskóla að mati kennara.
Tafla 3. Viðhorf kennara til starfsanda, gagnrýninnar umræðu og samvinnu
Í skólanum sem ég starfa í
Aspar-
skóli
Birki-
skóli
Furu-
skóli
Greni-
skóli
Allir 20
skólar
er góður starfsandi 5,0 4,3 5,2 4,4 4,7
fer fram gagnrýnin umræða um skólastarfið 4,5 4,1 4,5 3,8 4,0
er mikil áhersla lögð á samvinnu starfsfólks 4,7 4,4 5,3 4,1 4,5
Kvarði frá 0–6, hærri tala táknar ákveðnara samþykki
Samstarf og samkennsla
Kennarar voru beðnir að tilgreina hversu oft eða sjaldan þeir ættu samstarf við aðra
kennara um eftirfarandi þætti skólastarfsins:
• undirbúning kennslu
• val á námsefni
• kennsluaðferðir
• bekkjarstjórnun og agamál