Alþýðublaðið - 24.12.1943, Blaðsíða 53

Jólablað Alþýðublaðsins
Leo Tolstoy
Asarkadon konungur í Assýríu
Konungurinn í Assýríu, Asarkadon, hafði tekið Asarkadon gerði eins og öldungurinn lagði fyrir.
herskildi ríki Assurs konungs, brennt borgirnar til
kaldra kola eða lagt þær í rústir á annan hátt,
hneppt íbúana í ánauð, drepið' hermenn konungs og
lokað Assur konung sjálfan inni í búri.
Nótt eina lá Asarkadon konungur í hvílu sinni og
var að velta því fyrir sér, á hvern hátt hann ætti
að lífláta fanga sinn. Heyrði hann þá allt í einu fóta-
tak í svefnhúsi sínu, og þegar hann leit upp, sá hann
gráhærðan öldung með sítt skegg og blíðleg augu.
,,Þú ætlar að lífláta Assur konung?“ spurði öld-
ungurinn.
,,Já,“ svaraði konungurinn. ,,Eg hefi bara ekki enn
þá komið mér niður á með hvaða móti“.
,,En þú ert sjálfur Assur konungur", sagði
öldungurinn.
,,Það er ekki satt“, svaraði konungurinn. ,,Eg er
ég, og Assur — er Assur“.
,,Þú og Assur — þið eruð sami maðurinn", svar-
aði öldungurinn. ,,Þér finnst aðeins, að þú sért ekki
Assur — og Assur ekki þú“.'
„Finnst mér? Hvernig þá?“ spurði konungurinn.
,,Eg ligg hér á mjúkum beði. Þrælar og ambáttir
stjana við mig hópum saman, og á morgun drekk ég
og gleðst með vinum mínum eins og í dag. En Ass-
ur hímir eins og fugl í búri, og á morgun bíður hann
dauða síns a steglunum og lík hans verður hundum
að bráð“.
„Þú getur ekki tortímt lífi hans“, sagði öldung-
urinn.
,,En þessi fjögur þúsund hermenn, sem ég lét
drepa og nú rotna í moldinni?" andmælti konung-
urinn. „Eg lifi, en þeir eru dauðir. Eg sé ekki bet-
ur en það sé á mínu færi að tortíma lífi manna“.
„Hvernig veiztu, að þeir eru dauðir?“
„Af því að ég sé þá ekki. En um fram allt — þeir
hafa þolað píslir, en ekki ég“.
„Þér finnst það aðeins. Þú hefur kvalið sjálfan
þig, en ekki þá“.
„Það skil ég ekki“, sagði konungurinn.
„Vilt þú skilja það?“
„Já“.
„Komdu þá hingað“, skipaði öldungurinn og benti
á þró, fulla af vatni.
Konungurinn stóð upp og gekk að þrónni.
„Afklæddu þig og farðu út í vatnið!“
„TaktU nú eftir því, sem ég segi: Um leið og eg
tek að stökkva vatni á höfuð þér úr þessari mund-
laug, skaltu dýfa þér niður í vatnið!“
Öldungurinn fyllti af vatni mundlaug, sem hann
brá undan klæðum sínum, og tók að stökkva því á
höfuð konunginum. En konungurinn dýfði sér niður
í vatnið, eins og öldungurinn bauð.
Um leið og Asarkadon var kominn i kaf,
fannst honum, að hann væri ekki lengur As-
arkadon, heldur einhver allt annar. Og hann var
ekki í vatnsþrónni, heldur lá hann í ágætri hvílu
hjá yndislegri konu. Hann hafði' aldrei séð þessa
konu áður, en samt vissi hann, að það var konan
hans. Og- hún reis á fætur og sagði: „Góði Assur
minn! Þú varst örmagna eftir umstangið i gær og
hefir því sofið lengur en venjulega. En ég hefi látið
þig sofa og 'ekki viljað vekja þig. En nú er mál, að
þú farir á fætur, því að höfðingjarnir bíða eftir þér
i ráðinu. Þú ættir að klæða þig og fara á fund
þeirra“.
Og Asarkadon, sem skilur af þessum orðum, að
hann er Assur, rís á fætur, undrast ekki þessa nýju
vitneskju, — hann furðar sig aðeins á því, að hann
skuli ekki hafa vitað þetta fyrr, — hann rís á fætur,
klæðist og fer inn í ráðið, þar sem höfðingjarnir
bíða hans.
Og höfðingjarnir heilsa honum — Assur, konungi
sínum — og hneigja sig virðulega. Aldursforseti
þejrra hefur máls á því, að ögranir Asarkadon kon-
ungs verði með engu móti þolaðar lengur og þeim
verði að svara með því að fara með her á hendur
honum og ríki hans. Assur vill samt ekki fallast á
það, og hann fyrirskipar, að sendir verði menn á
fund Asarkadon konungs til þess að útkljá deiluna
á friðsamlegan hátt. Han'n kýs til þess dyggustu
menn sína og brýnir fyrir þeim, hvað þeir eigi að
segja.
Eftir að þessu hafði verið komið í kring, ríður
Asarkadon, sem finnst hann vera Assur, á véiðar
upp til fjalla, og á kvöldin situr hann að drykkju í
hópi vina sinnar og horfir á dans ambáttanna.
Dagar líða .... vikur. Á daginn sinnir konungur-
inn stjórnarstörfum eða ríður á veiðar. Á kvöldin
skemmtir hann sér við dans og hljóðfæraslátt.