Morgunblaðið - 10.12.1974, Qupperneq 19

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 10. DESEMBER 1974
19
Varði doktorsritgerð
um taugaveikissjúkdóma
KJARTAN R. Guðmundsson,
læknir, varði í gær doktorsrit-
gerð við Háskóla Islands. Rit-
gerðin, sem er samansafn
margra ritgerða Kjartans,
fjallar um taugasjúkdóma alls-
konar. Nefnist hún „Epidemio-
logical studies of neurological
diseases in Iceland".
Andmælendur doktorsrit-
gerðarinnar voru þeir Mogens
Fog frá Kaupmannahöfn og
Jennies Williams frá Lundún-
um.
Búnir að pakka
3 tonnum af fötum
— önnur 3 bíða eftir pökkun
Popphljómsveit
með Sinfóníunni
FRA Doktorsvörn Kjartans R.
Guðmundssonar i hátíóarsal
Háskólans í gær. A myndinni
eru (t.v.) Olafur Bjarnason,
formaður læknadeildar Há-
skólans, Kjartan R. Guðmunds-
son, og andmælendurnir Willi-
ams og Fog.
Ljósm. Mbl.: 01. K.M.
Aðeins ein sala
í sl. viku
AÐEINS eitt íslenzkt síldveiði-
skip seldi sildarafla í Danmörku i
síðustu viku, en Óskar Magnússon
frá Akranesi seldi þá fyrir 1,6
millj. kr. Ekki er vitað hvort ein-
hver sildveiðiskip eru enn eftir á
Norðursjávarmiðum, en þeim hef-
ur farið ört fækkandi á undaförn-
um vikum.
Atta islenzkir bátar munu selja
fisk í Bretlandi og Belgiu á næst-
unni og verða það síðustu fisksöl-
ur islenzkra skipa á erlendum
mörkuðum fyrir jól. Tveir þess-
ara báta munu selja i Bretlandi,
en hinir í Belgiu.
Þeir sem selja í Bretlandi eru
Steinunn RE sem selur i dag og
Sturlaugur 2. SU, sem selur á
föstudag. I Belgiu selja svo
Danski Pétur VE í dag, Alsey VE
á fimmtudag og Helga Guðmunds-
dóttir BA á föstudag. Jón Helga-
son ÁR selur siðan þann 17.
desember og sama dag Gunnar
SU. Daginn eftir stendur til að
Árni i Görðum selji.
Húsasalan
gengur vel hjá
Húseiningum
Siglufirði, 9. desember.
HÉR hefur verið stórhríð og
leiðindaveður um helgina. Vegur-
inn út frá bænum er nú lokaður,
en byrjað verður að moka strax og
veður leyfir.
Húseiningar hafa nú selt 2 hús
til Borgarness, 2 í Garðahrepp, 1
hús til Seyðisfjarðar og 1 hús til
Drangsness og meira er á döfinni
hjá þeim. Þegar er búið að reisa
eitt hús á Siglufirði og verður
flutt í það í vikunni og ennfremur
er búið að reisa eitt hús á Hegra-
nesi.
Matthfas.
Síðasta sýning
á Kertalog
SlÐASTA sýning á Kertalogi
eftir Jökul Jakobsson verður, á
morgun, miðvikudag kl. 20.30 I
Iðnó. Búið er að sýna leikinn f
meir en 40 skipti. Leikurinn
hefur vakið mikla athygli fyrir
þjóðfélagslega skírskotun.
SINFONlUHLJÓMSVEIT Is-
lands og hljómsveitin Change
munu leika saman á hljómleikum
f Laugardalshöllinni f næsta
mánuði og á allur ágóði af hljóm-
leikunum að renna til Barnavina-
félagsins Sumargjafar. Verður
þetta f fyrsta sinn sem Sinfónfu-
hljómsveitin leikur með íslenzkri
popphljómsveit. Ekki er búið að
ákveða efnisskrána, en Change
mun þó leggja til talsverðan hluta
efnisins.
Upphaflega hafði verið ráðgert
aó halda hljómleikana nokkrum
Bátarnir, sem selja í Bretlandi,
eru að mestu með þorsk, ýsu og
löngu, en þeir sem selja I Belgíu
eru aðallega með stórufsa.
dögum fyrir jól og það að flytja
jólatónlist fyrir unga sem aldna.
En tfmi var naumur til undirbún-
ings og þvi var tekin sú ákvörðun
að fresta hljónleikunum. Hljóm-
sveitin Change kom til íslands á
sunnudaginn og mun dveljast hér
næstu vikurnar og leika opinber-
lega á skemmtistöðum. Hljóm-
sveitin hefur verið í Englandi um
nokkurra mánaða skeið við hljóm-
plötuupptökur og í þessari viku er
væntanleg á markað glæný, stór
plata með hljómlist hljómsveitar-
innar. Bandariskur maður, H. R.
Barnum að nafni, sem er kunnur
af samstarfi við margar helztu
stórstjörnur tónlistarheimsins við
plötuupptökur, stjórnaði upptök-
unni hjá Change og kom hann
með hljómsveitinni hingað til
lands á sunnudaginn til að kynna
sér aðstæður fyrir hljómleika-
haldið, en hann hyggst vinna að
útsetningum fyrir hljómsveit-
irnar tvær. — Hljómsveitin
Change er skipuð þeim Magnúsi
og Jóhanni frá Keflavík og Birgi
Hrafnssyni og Sigurði Karlssyni,
sem áður voru m.a. i hljómsveit-
inni Svanfriði.
FATASÖFNUN Hjálparstofnun-
ar kirkjunnar vegna fátækra-
svæðanna f Eþfópfu hefur gengið
vonum framar og núna berast
stöðugt tilkynningar utan af
landi um fatasendingar. Þegar er
búið að pakka 3 tonnum af fötum
og önnur 3 bfða pökkunar. Vonast
er til að 25 tonn safnist, og verður
það sent flugleiðis frá Luxem-
borg til hinna bágstöddu á hörm-
ungarsvæðunum f Eritreu.
Ingi K. Jóhannesson, fram-
kvæmdastjóri Hjálpartofnunar
kirkjunnar sagði er við ræddum
við hann í gær, að söfnunin hefði
gengið nokkuð vel og tilkynning-
ar væru komnar frá 10 stöðum úti
á landi um fatasendingar á leið til
Reykjavíkur, en söfnun hófst s.l.
fimmtudag. Nú væri búið að
koma upp pökkunarstöð, og aó-
staða fengist með vinsamlegu
leyfi Kassagerðar Reykjavíkur.
Þar væri fötunum pakkað í 50
Leiðrétting
I FRÉTTUM frá Félagi ísl. fisk-
mjölsframleiðenda, sem birtist i
blaðinu s.l. sunnudag, er sagt frá
ansjóvetuveiðum og framleiðslu
Perúmanna á ansjóvetumjöli.
I fréttunum hefur misritast ein
lina, sem er rétt þannig:
„Á árinu 1973 nam Framleiðsl-
an aðeins 423 þúsund tonnum af
ansjóvetumjöli...“
kílóa balla, og væri það gert með
gömlum pappirspressum, sem
fengnar hefðu verið að láni nokk-
uð viða. Allt væri starfið unnið i
sjálfboðavinnu og þegar væri bú-
ið að pakka 3 tonnum og önnur 3
biðu pökkunar.
Þá sagði Ingi að stefnt væri að
þvi að safna 25 tonnum, en 5 tonn
væru send i einu meó Flugleiðum
til Luxemborgar. Þar verður
birgðunum síðan safnað saman
þangaó til 25 tonn eru komin og
þá mun Cargoluxvél fljúga með
farminn til Eritreu.
Athugasemd
MORGUNBLAÐINU hefur borizt
eftirfarandi athugasemd:
Hr. ritstjóri.
Á forsiðu blaðs yðar 4. des, er
frásögn frá nýlegri grein úr
ameriska blaðinu Washington
Post undir fyrirsögninni „Verð-
bólgulandið". 1 grein þessari eru
prentuð innan tilvitnunarmerkja
ummæli, sem gætu virzt eftir mér
höfð. Af þessu tilefni vil ég taka
fram, að ég hef ekki átt viðtal við
blaðamenn frá Washington Post.
Ég hef raunar ekki séð greinina
í hinu ameríska blaði, en vil koma
því á framfæri, að hér sé ekki
eftir mér haft.
Reykjavfk, 4. des.
Jón Sigurðsson,
Þjóðhagsstofnun.
Eru Israelar
orkuvopn
— eftir Arye Wallenstein, fréttamann Reuters í Tel Aviv
með kjarn-
í bakhöndinni?
• ISRAELAR fara enn dult
með það, hvort þeir hafi nú yfir
að ráða kjarnorkuvopnum eða
ekki. Ephraim Katzir, forseti,
varð til þess í síðustu viku, að
menn fóru aftur að velta þess-
ari spurningu fyrir sér, þegar
hann sagði fréttamönnum, að
Israelar hefðu þekkinguna til
að framleiða slik vopn, en þeir
ætluðu hins vegar ekki að verða
þeir fyrstu, sem kæmu með þau
inn i Miðausturlönd. Leyndar-
dómurinn um hugsanleg
kjarnorkuvopn Israela byggist
að verulegu leyti I kringum
kjarnakijúf þeirra, sem stað-
settur er f Dimona f óbyggðum
Júdeu. Árum saman hefur
hann leikið sitt hlutverk i
valdatogstreitunni f Miðaustur-
löndum, og umræðum Banda-
rikjamanna og Sovétrfkjanna
um framtíðarskipan mála þar
um slóðir.
Israelar hafa sjálfir kosið að
segja litið sem ekkert um
kjarnakljúfinn og þær tilraun-
ir, sem með hann eru unnar. Ef
visindamennirnir i Dimona
hafa náð að koma upp
kjarnorkuvopnum hefur því
verið haldið algerlega leyndu.
Ef því plútónium, sem þarf í
kjarnorkusprengjur, hefur ver-
ið safnað þar saman um árabil,
hefur ekkert lekið út um það.
Stefna ríkisstjórna Israels
siðastliðinn áratug í þessu máli
hefur verið á þá leið að láta
heiminn brjóta heilann án þess
að vita nokkuð með vissu. En
stjórnmálaskýrendur telja, að
bæði Bandarikjamenn, banda-
menn Israela, og Rússar
stuóningsmenn óvina tsraela,
Arabanna, séu sér þess meðvit-
andi, að Dimona kjarnakljúfur-
inn sé tromp á hendi Israels.
Sögusagnir hafa verið á
kreiki um að sovézkir njósnarar
hafi reynt að brjótast gegnum
þagnarmúrinn, sem reistur hef-
ur verið umhverfis Dimona.
Jafnvel bandaríska leyniþjón-
ustan hefur reynt að skyggnast
undir yfirborðið eftir sann-
leíkanum um kjarnakljúfinn.
Þegar Katzir forseti gat þess,
að lsraelar hefðu möguleika á
að framleiða kjarnorkuvopn,
var það ekki gaumgæfilega
yfirveguð pólitisk yfirlýsing,
heldur miklu fremur svar vió
spurningu í litt formlegum
samræðum. Opinberir emb-
ættismenn minntu fréttamenn
á það eftir á, að forseti tsraels
sé aðeins þjóðhöfðingi að nafn-
inu til, — og færi ekki með
framkvæmdavald né stefnu-
mótun.
Saga kjarnakljúfsins í
Dimona á sér nokkur þver-
sagnakennd einkenni. Dimona-
áætlunin hófst síðla á sjötta
áratugnum með aðstoð
franskra sérfræðinga. I þá tíð
voru Frakkar perluvinir
Israela og helztu bandamenn.
Fyrir fjórtán árum skýrói
David Ben Gurion, þáverandi
forsætisráðherra, í fyrsta sinn
opinberlega frá Dimonakjarna-
kljúfnum i svari við fyrirspurn
á þinginu. Hannsagði: „Við er
um um þessar mundir að
byggja kjarnakljúf fyrir rann-
sóknir, og hefur hann afkasta-
getu upp á 24,000 kilówatta
hitaorku, og mun þjóna þörfum
iðnaðar, landbúnaðar, heil-
birgðismála og visinda... “
Þótt undarlegt megi virðast
spratt þessi yfirlýsing Ben
Gurions frá geigvænlegum
upplýsingum, sem fram komu í
Bandaríkjunum. Allen Dulles,
þáverandi yfirmaður CIA,
bandarísku leyniþjónustunnar,
hafði gert kjarnorkumálanefnd
Bandaríkjaþings viðvart um þá
uppgötvun, að griðarstór
vefnaðarverksmiðja í byggingu
nálægt Dimona væri í- raun og
veru kjarnakljúfur.
I kjölfar þessarar uppgötv-
unar fylgdi mikið írafár og
skipti á orðsendingum milli
landanna og eitt brezku dag-
blaðanna skrifaði: „Israel er
langt komið með byggingu
kjarnorkusprengju i tilrauna-
skyni, og hefur haldið henni
leyndri fyrir Bandaríkjamönn-
um..
I Tel Aviv var því einnig
hvfslað, að athygli Bandarikja-
manna á kjarnakljúfnum hefði
vaknað vegna vanhugsaðrar
athugasemdar israelsks vis-
indamanns i veizlu einni með
diplómötum.
I dag hvílir enn sama leyndin
yfir þessari risabyggingu, sem
gnæfir yfir óbyggðum norður-
hluta Negeveyðimarkarinnar.
Þeir, sem þekkja málið gerst,
eru þögulir sem gröfin. En sú
staðhæfing, að ísraelar muni
ekki verða fyrstir til að koma
með kjarnorkuvopn til Mió-
austurlanda, bendir, — i aug-
um þeirra, sem ekki vita meir
—, til þess að þau séu innan
seilingar fyrir lsrael.
Trúi Sovétríkin og Araba-
ríkin þvi, að Israel búi i raun óg
veru yfir kjarnorkugögnum til
hernaðar, kann það vissulega
að halda aftur af þeim síðar-
nefndu varðandi hugsanlega
stórárás á Israel. En sú leynd,
sem hvílir yfir málinu i ísrael,
hefur verið túlkuð á þann veg,
að israelskir leiðtogar vilji
fremur að Bandarfkjamenn
noti það i umleitunum sinum
bak við tjöldin, en að þeir komi
sjálfir fram með beinar og blá-
kaldar ógnanir.
Átta bátar selja í
Bretlandi og Belgíu