Morgunblaðið - 10.10.1976, Blaðsíða 30
30
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 10. OKTÖBER 1976
MARGIR íslenzkir tónlistarmenn hafa mænt vonaraug-
um út yfir hafið og látið sig dreyma um frægð og frama á
erlendum poppmörkuðum. Og ýmsir hafa reynt fyrir sér
f útlöndum, en nær allir hrökklazt heim aftur innan
tíðar við lftinn orðstír. En undantekningar eru þó frá
þessu og Þórir Baldursson er meðal þeirra. Hann hefur
um nokkurra ára skeið starfað í Míinchen í Þýzkalandi
sem tónlistarmaður, framan af sem hljóðfæraleikari í
stúdíóupptökum, en upp á síðkastið einnig sem útsetjari.
Hefur vegur hans stöðugt farið vaxandi og starfar hann
nú með ýmsum kunnum listamönnum. Þórir kom hingað
til lands í stutta heimsókn fyrir nokkrum vikum og hélt f
hljómleikaferð með Lónlf blú bojs um landið. Við lok
ferðarinnar ræddi Slagbrandur við Þóri um feril hans og
störf, einkum um dvöl hans í Þýzkalandi og störf hans
þar:
— Hvenær hófstu að spila opin-
berlega?
Ég byrjaði 10 ára gamall með
Baldri föður minum, en fór fyrst
að spila í hljómsveit 14 ára gamall
með hljómsveit Guðmundar Ing-
ólfssonar í Krossinum. Og það má
segja að frá þeim tíma hafi ég
haft aðaltekjur mínar af hljóm-
listinni. 18 ára gamall fór ég að
spila í Savanna-tríóinu og gerði
það næstu fimm árin, en framan
af lék ég einnig með danshljóm-
sveit um helgar. Eftir að Savanna-
tríóið leið lék ég með ýmsum
hljómsveitum, m.a. Heiðursmönn-
um í Leikhúskjallaranum og
Klúbbnum. 1970 fór ég til Sví-
þjóðar og var þar í tæp þrjú ár.
Fyrst lék ég einsamall á börum,
en var síðan í hálft annað ár i
hljómsveit sem hét Nilsmenn og
lék um alla Svíþjóð, m.a. mikið í
útiskemmtigörðum. Þaðan fór ég
í þekkta hljómsveit hjá Bruno
Glenmark og var þar samtímis
öðrum Islendingi, Hjörleifi
Björnssyni bassaleikara.
— Og síðan fórstu til Þýíka-
lands.
Já, ég réð mig i þýzka hljóm-
sveit sem lék um nokkurra mán-
aða skeið í Sviss. I framhaldi af
þessu bauðst mér að leika á plötu
í Munchen i Þýzkalandi og þar
varð ég síðan eftir.
— Hvernig gekk þér að komast
inn 1 raðir þeirra hljómlistar-
manna sem leika 1 upptökum?
Það gekk frekar hægt. Maður
fær bara vinnu á þeim forsendum
að fólk hafi kynnst manni og
treysti manni til verksins. Það er
þannig með upptökumeistarana
og plötufyrirtækin, að ef þeir
hafa einhvern tímann fengið eitt-
hvað gott frá einhverjum hópi
hljóðfæraleikara, þá vilja þeir
helzt nota hann áfram. — Hljóð-
færaleikarinn er yfirleitt hvergi
fastráðinn. Hann er í sambandi
við ákveðna skrifstofu sem sér
um ráðningar hans í upptökur.
Það geta bæði verið stórar plötur
eða litlar eða þá kannski sjón-
varpsþáttur. Hljóðfæraleikarinn
er í rauninni algerlega á eigin
vegum.
— Spilarðu eftir nótum?
Já, ég geri það, ef þess er þörf.
En stundum er lítið skrifað í nót-
ur. Það fer eftir ýmsu. Því að
jafnvel þótt þetta sé milljóna-
markaður og Miinchen sé stór
borg, þá er það lítill hópur manna
sem vinnur í þessari grein. Allir
þekkjast, þeir sem spila saman og
útsetja, og þess vegna er ekki
endilega þörf á að hafa stífar nót-
ur.
— Hve mikill hluti tónlistar-
innar sem þú leikur I upptökum
fyrir hina og þessa aðila er frá
þér sjálfum kominn?
Mjög mikill hluti. Jafnvel þegar
nótur eru skrifaðar, þá eru þær í
flestum tilvikum bara hljómar,
sem maður útfærir sjálfur. Þann-
ig er til dæmis um diskótek-
‘ónlistina, þar er tónlistin að
mestu leyti frá manni sjálfum
komin.
— Er ekki erfitt að skipta
skyndilega úr einni tegund tón-
listar yfir i aðra tegund, þegar
.nargar upptökur eru á skömmum
tfma?
— Nei, yfirleitt ekki. Það er þá
bara ef maður er búinn að vera
lengi i sömu tónlistinni og á svo
að fara að skipta yfir í aðra.
—Hvernig gengur að gefa nýj-
an og ferskan hljóm 1 hverri upp-
töku? Vilja ekki allir upptöku-
stjórar fá eitthvað nýtt?
Nei, það er ekki endilega nauð-
synlegt að koma alltaf með eitt-
hvað nýtt. Þetta fer eftir manni
sjálfum. Það gera allir upptöku-
hljóðfæraleikarar sömu vitleys-
una framan af — að spila of mik-
ið, og reyna of mikið að „glansa"
með innskotum. I flestum tilvik-
um er slfkt rangt. Upptökustjór-
arnir vilja yfirleitt fá þetta lát-
laust og rétt.
— Eru launin góð?
Þau eru ágæt. En þau fara eftir
markaðsgetunni. Stundum er lá-
deyða í kaupgetu fólks og hún
Ljósm. Friðþjófur.
gegn með, Love to love you baby.
— Getur hljóðfæraleikari ekki
átt langa starfsævi f upptöku-
störfum?
Ég hef ekki trú á þvi. Ég hef
unnið við þetta í 3—4 ár og ég var
kominn vel inn í þetta starf strax
eftir hálft ár. Ég er orðinn þreytt-
ur á þessari vinnu, hún gefur
manni enga ánægju og þess vegna
halla ég mér frekar að því að
semja tónlist og útsetja, bæði
vegna ánægjunnar og fjárhags-
hliðarinnar.
— Hefurðu samið mikið hingað
til?
Nei, ég hef ekki samið svo mik-
ið, heldur fyrst og fremst verið í
útsetningunum. Nú bfða til dæm-
is eftir mér tvær stórar plötur til
að útsetja. Það eru plötur með
þeim Don Anderson og Jimmy
Patrick. Þeir eru báðir vel þekkt-
ir í Þýzkalandi. Þetta eru þó ekki
fulltrúar þeirrar þýzku slagara-
tónlistar sem íslendingar þekkja
helzt úr útvarpinu.
— Er mögulegt að eiga sjálf-
stæðan tónlistarferil að auki, þeg-
ar menn vinna störf eins og þessi,
sem þú hefur unnið?
Það er þá í því tilviki, að manni
sé boðið að gera sólóplötu. Ég hef
haft tækifæri til þess, en það hef-
ur ekki orðið af þvi.
— Veldur það þér einhverjum
erfiðleikum að hafa alizt upp f
fslenzkum tónlistarheimi en ekki
þeim þýzka?
Nei. Þetta er mjög svipaður
uppruni sem við eigum allir í
þessum hópi; við komum allir úr
hljómsveitum, og enginn okkar
hefur lært klassiskan hljóðfæra-
„Það mnnaði minnstn að ég
léki með Rolling Stones”
bitnar þá fyrst á þessum markaði,
plötumarkaðnum. — Hljóðfæra-
leikari i upptökum fær borgað
visst gjald fyrir hvert lag, 70 þýzk
mörk (rúmlega 5 þús. krónur) og
svo eru greidd 40 mörk fyrir
hvert aukaverk við þetta sama
lag. Þannig getur maður fengið
kannski 70 mörk fyrir grunn-
undirspilið og síðan koma auka-
hljóðfærin, kannski fjögur f allt,
samtals 160 mörk og þá eru þetta
230 mörk fyrir lagið (17—18 þús.
ísl. krónur).
— Er samkeppnin hörð meðal
hljóðfæraleikaranna f þessari
grein?
Það er sama hvar maður er, i
Munchen, Reykjavík, London.
Það myndast einn hópur sem er
eftirsóttastur og þegar hann er
ekki til staðar, þá bíða hinir hljóð-
færaleikararnir verkefnanna.
Þetta eru meira og minna sömu
andlitin sem ég sé i upptökunum
og ákveðinn hópur okkar gengur
undir nafninu Munich Machine.
Það nafn kom til vegna þess, að á
einu plötuumslaginu átti að telja
upp öll nöfn þeirra sem leikið
höfðu á plötunni og þetta varð svo
löng runa að talið var heppilegra
að nota eitt nafn yfir hópinn.
Þetta er á vissan hátt auglýsing
fyrir okkur. — Annars er ég að
draga mig að mestu úr úr þessari
spilamennsku. Ég hef unnið að
þvi að skapa mér nafn sem útsetj-
ari og er kominn mikið f það starf.
Sem hljóðfæraleikari sá ég fram á
stutta starfsævi. Það er alltaf
hætta á því að fram komi nýir
menn sem fylgjast betur með
hræringunum. Ég verð ekki 32
ára til eilífðar. Sem útsetjari gæti
segir Þórir
Baltoson
í viðtali við
Slagbrand
um feril
sinn og störf
í Þýzkalandi
ég átt miklu betri og öruggari
framtíð fyrir mér. Og útsetjari
fær allt upp í 6—700 mörk (50
þús. krónur) fyrir hvert lag.
— Hefurðu útsett fyrir ein-
hverja kunna listamenn?
Já, t.d. Donna Summers er
þekkt. Ég vann mikið með henni
áður en hún varð fræg. Ég
hringdi gjarnan í hana og þel-
dökkar vinkonur hennar og fékk
þær til að syngja raddir á plötum,
sem ég útsetti. Hún gaf svo annað
slagið út tveggja laga plötur og ég
útsetti tvær þeirra fyrir hana og
einnig tvær nýjustu stóru plöt-
urnar, Love Trilogy og Four
Seasons of Love. Hins vegar út-
setti ég ekki lagið sem hún sló í
leik. Þessir strákar eru eins og
strákar hér, bara menn með góða
hæfileika.
— Hvernig kemur fslenzkur
tónlistarheimur þér fyrir sjónir
nú?
Ég er búinn að vera svo lengi
fjarverandi, að ég á erfitt með að
dæma um það. En af því sem ég
hef kynnzt á þessum stutta tíma
hér, þá finnst mér hann vera
mjög hneigður fyrir „country“-
tónlist. Þið virðist byggja mjög
mikið á textunum, þeir verða að
vera fyndnir eða smellnir til að
lögin geti orðið vinsæl. Það er
eins og tónlistin sjálf sé í öðru
sæti á eftir textunum. En ég get
ekki dæmt um þetta af neinni
reynslu, þvi að ég þekki ekki til
allrar þeirrar tónlistar sem hér er
vinsæl.
— Er einhver munur ð tónlist-
armönnum hér og 1 Þýzkalandi?
Það finnst mér ekki. Ég fór á
tónleikana í Laugardalshöllinni
og mér fannst það mjög gott sem
ég heyrði. Ég var sérstaklega hrif-
inn af gítarleikaranum í Eik og
píanóleikurinn var einnig mjög
góður hjá Eik. — Hvað tónlistina
sjálfa snerti, þá fannst mér hún
vera góð. Mér finnst 'hún vera
svolitið á eftir timanum hvað stil
viðkemur, en þetta var mjög vel
gert.
— En hver er staða þýzka
poppsins t.d. f samanburði við það
brezka og bandarfska sem tslend-
ingar þekkja bezt?
Þýzkt popp skiptist í tvo flokka
og það eru tveir mismunandi
markaðir fyrir þessa flokka. Ann-
ar flokkurinn er það sem ég vil
kalla slagara og það er sú tónlist
sem heyrist.oftast í íslenzka út-