Morgunblaðið - 16.11.1976, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 16. NOVEMBER 1976
„Ranglega
farið með
staðreyndir”
Svar frá Hirti Eiríkssyni, fram-
kvæmdastjóra Iðnaðardeildar, við
ásökunum framkvæmdastjóra
Loðskinns hf. á Sauðárkróki
1 tilefni af viðtali við Jón Ás-
bergsson framkvæmdastjóra Loð-
skinns hf. á Sauðárkróki i
Morgunblaðinu föstudaginn 12.
nóvember viljum við taka fram
eftirfarandi:
Meginefni viðtalsins fjallar um
það gærumagn, sem áætlað hefur
verið að taka til vinnslu í Skinna-
verksmiðjunni Iðunni á Akur-
eyri. 1 þvf sambandi er vitnaði í
viðtal við verksmiðjustjóra Ið-
unnar, sem birtist í timaritinu
Hlyn, 9. tb. 1970, þar sem hann
skýrir frá því, að áætlað sé að
fullvinna 300 þúsund gærur I
pelsaskinn í verksmiðjunni. I við-
talinu í Morgunblaðinu er þetta
síðan notað sem röksemd fyrir
þvi, að Iðnaðardeild hafi gefið
rangar upplýsingar um það magn
af gærum, sem frá byrjun hafi
verið stefnt að því að vinna i
verksmiðjunni.
í fréttatilkynningu frá Iðnaðar-
deild, sem birtist i dagblöðunum í
siðasta mánuði, segir, að þegar
árið 1969 hafi nýja verksmiðjan
verið skipulögð til að taka til
vinnslu 600 þúsund gærur á ári. I
áðurnefndu viðtali í Hlyn er rætt
um fullvinnslu á 300 þúsund gær-
um á ári, þ.e.a.s. í pelsaskinn til
fatagerðar. Með þessu er átt við
lokastig vinnslunnar, en hún er
mjög margþætt, og getur hún skil-
að misjafnlega verðmætum sölu-
Hjörtur Eirfksson

ESBb*"íi*i Ki • m r ' f
#fr
■ ■ pe®!
Hju fjpKv . .^ófl ..
Verksmiðja SIS ð Akureyri
vörum eftir því hvað framleiðsl-
unni er haldið langt áfram.
1 þessu sambandi skal þess get-
ið, að Skinnaverksmiðjan Iðunn
er eina verksmiðjan á landinu,
sem er tæknilega búin til þess að
fullvinna gærur I pelsaskinn.
Gærurnar berast saltaðar til verk-
smiðjunnar frá sláturhúsum víðs
vegar um landið. Frumvinnslu-
stigiö er svo kölluð pikklun, þar
sem gæran er þvegin og klippt, og
má geta þess, að það mun vera
eina framleiðslustigið, sem
sútunarverksmiðjan Loðskinn hf.
á Sauðárkróka fæst við. Ef ein-
göngu væri miðað við þetta fyrsta
vinnslustig framleiðslunnar, er
Skinnaverksmiðjan Iðunn auð-
veldlega fær um að vinna 600
þúsund skinn á ári. Á hinn bóginn
er tæknibúnaður Iðunnar einnig
við það miðaður frá upphafi, að af
þessu magni, 600 þúsund gærum,
fullvinni hún 300 þúsund gærur í
pelsaskinn til fatagerðar. Kemur
þetta raunar skýrt fram i þeim
hluta viðtalsins við verksmiðju-
stjóra Iðunnar, sem vitnað er til í
Morgunblaðinu. Hörmum við, að
framkvæmdastjóri Loðskinns hf.,
sem er eðlilega gagnkunnugur
þessari vinnslu, skuli notfæra sér
svona augljósar rangfærslur til
þess eins að þyrla upp moldviðri.
Þá þykir okkur miður, að svo
ábyrgur fjölmiðill, sem Morgun-
blaðið verður að teljast, skuli nota
þessar rangfærslur sem tilefni
fjögurra dálka fyrirsagnar, þar
sem Sambandinu er borið það á
brýn að fara með ósannindi, en
þessi fyrirsögn var svohljóðandi:
„Rök Sambandsins eru byggð á
ósannindum".
Það er dæmigert fyrir málflutn-
ing forráðamanna Loðskinns hf.,
að þeir ætla fyrirtæki sínu, sem
aðeins hálfvinnur hráefnið, nær
sama gærumagn og Skinnaverk-
smiðjunni Iðunni, sem fullvinnur
I pelsagærur, að því er kemur
fram í viðtalinu við Jón Ásbergs-
son. Þar kemur jafnframt fram,
að hjá Loðskinni hf. á Sauðár-
krðki starfi nú 20 manns. Til
samanburðar má geta þess.aðhjá
Skinnaverksmiðjunni Iðunni
starfa nú um 160 manns, auk þess
sem nær 100 manns munu hafa
atvinnu af þvf vfðs vegar um land-
ið að sauma mokkaskinnsflfkur
úr pelsaskinnum frá verk-
smiðjunni
Eftir frumvinnslustigið, sem er
Bjarnveig gefur enn 8 lista-
verk í listasafnið á Selfossi
LAUGARDAGINN 6. nóvem-
ber afhenti Bjarnveig Bjarna-
dóttir Árnessýslu enn eina
listaverkagjöfina I Listasafnið
á Seifossi. 1 þetta sinn 8 mynd-
listarverk eftir Ragnheiði Jóns-
dóttur, Ragnheiði Ream, Eirfk
Smith, Hjörieif Sigurðsson,
Einar Hákonarson, Jón Jóns-
son, Hörð Ágústsson og Einar
G. Baldvinsson. Myndunum var
komið fyrir meðal myndanna,
sem fyrir eru f Listasafnshús-
inu á Selfossi og sá Guðmundur
Benediktsson myndhöggvari
um upphengingu þeirra. Lista-
verkagjöf Bjarnveigar til safns-
ins er orðin mjög veigamikil,
spannar 75 ár f listasögu Is-
lands, allt frá Ásgrfmi og Jóni
Stefánssyni og fram á sfðasta
ár.
Arið 1963 afhenti frú Bjarn-
veig og synir hennar, Loftur og
Bjarni M. Jóhannessynir,
Árnessýslu að gjöf 41 mynd-
listaverk eftir nokkra af kunn-
ustu listamönnum þjóðarinnar.
Var gjöfinni þá komið fyrir í
takmörkuðu rými I húsi því,
sem búið var að reisa fyrir
bóka- og byggðasafnið á Sel-
fossi. En 1974 var þeim komið
fyrir í nýja listasafnshúsinu í
ágætum sal.
í tilefni þess, að Bjarnveig
Bjarnadóttir bætti nú verulega
við þennan fjársjóð, sem er í
listasafninu á Selfossi frá
henni, sótti fréttamaður Mbl.
hana heim og átti við hana stutt
viðtal og spurði hver hefðu
verið tildrög þessarar síðustu
gjafar:
— Kvennadagurinn í fyrra
varð eiginlega kveikjan að þess-
ari gjöf minni núna sagði
Bjarnveig. Skömmu eftir hann
skrapp ég austur að Selfossi og
skoðaði málverkasafnið. Og þá
rann upp fyrir mér ljós. Þar var
engin mynd eftir konu, og þótti
mér það í rauninni ótækt, en
við eigum sannarlega gáfaðar
listakonur á sviði myndlistar.
Og ég byrjaði að leggja aura til
hliðar.
Nú hefur það gerst eftir árið
að ég keypti grafik-verk eftir
Ragnheiði Jónsdóttur frænku
mína, en hún hélt nýlega sýn-
ingu í Norræna húsinu og fékk
afbragðs góða dóma.
Og siðan hafði ég samband
við Ragnheiði Jónsdóttur
Ream, en ég hefi ætíð dáðst
mjög að myndum hennar. Seldi
hún mér fallegt olíumálverk,
Frá Álftanesi, málað 1975. En
nú var ég „komin í stuð“ eins
og það er kallað. Fór ég að
áhuga að gaman væri að gera
safnið enn fjölbreyttara en það
er fyrir.
A sýningu Eiríks Smiths á
Kjarvalsstöðum á þessu ári sá
ég hve góður vatnslitamálari
hann er. Ég barði að dyrum hjá
honum I Hafnarfirði nýlega. í
sumar ferðaðist Eirfkur og
kona hans um Hornstrandir.
Hjá honum fékk ég mynd
þaðan. Þar er viðfangsefni
Eiríks m.a. beitingaskúr með
allskonar útgerðardóti. Myndin
er í afar fíngerðum litum.
Og eftir Hjörleif Sigurðsson
fékk ég vatnslitamyndina
Mánaglit, máluð árið 1975. Hún
er mjög sérkennileg, gulur
mildur litahjúpur er alls ráð-
andi í myndinni. Birta tungls-
ins hefur orðið Hjörleifi
athyglisvert viðfangsefni í
þessu verki.
Sfðasta daginn sem sýning
Einars Hákonarsonar var opin
á Kjarvalsstöðum keypti ég þar
litla oliumynd sem heitir
Kennarinn, máluð á þessu ári.
Á myndinni eru þrjár af þess-
um sérkennilegu manneskjum
Einars. Ég mundi alls staðar
þekkja myndir hans þótt ekki
væru þær merktar.
Og f sambandi við kaupin á
myndinni vil ég jafnframt geta
þess, að ég er Einari afar þakk-
lát fyrir prýðilega grein um
ágæti safnsins sem hann
skrifaði fyrir rúmum tveim
árum, en frekar hafði verið
hljótt um listasafnið á Selfossi.
Einar Hákonarson er fyrsti
maðurinn á vettvangi listanna
sem látið hefur álit sitt á safn-
inu f ljós f dagblaði hér í borg.
Það er ánægjulegt að verk eftir
hann prýðir nú vegg þessa mál-
verkasafns.
Og svo er það lftil vatnslita-
mynd eftir Jón Jónsson frænda
minn, bróður Ásgríms. Hana
seldi Jón mér fyrir 2—3 árum.
Hún er máluð í Mosfellsdal árið
1966, en þar á Jón sumar-
bústað, og hefur hann auð-
sjáanlega verið f essinu sínu
þegar hann málaði hana> Jón er
vel kynntur í þessu verki og því
á myndin að vera í málverka-
safninu á Selfossi en ekki í
heimili mfnu.
Og að sfðustu vil ég minnast á
tvær myndir sem verið hafa f
heimili mfnu, en eru nú komn-
ar austur. önnur þeirra er mjög
falleg lftil húsateikning eftir
Hörð Ágústsson. Hana eignað-
ist ég á s.l. ári, en í safninu er
hún vel geymd hjá þeim tveim
myndum hans sem þar eru
fyrir.
Hin myndin er eftir Einar G.
Baldvinsson, Frá Grindavfk,
máluð með pastellitum árið
1966. Hana keypti ég á uppboði
fyrir nokkrum árum. Boð voru
mjög dræm f þessa skemmti-
legu og fallegu mynd, og þótti
mér það undarlegt. Fór ég að
bjóða i myndina, og var hún
slegin mér fyrir verð sem henni
var ekki samboðið. Einar er
hinn hljóðláti listamaður sem
lítið er í sviðsljósinu. Þessi góði
málari minnir sjaldan á sig.
Mér hefur verið tjáð af Pétri
M. Sigurðssyni safnverði, sem
með mikilli prýði hlynnir að
málverkagjöf minni og sona
minna, að aðsókn að safninu
hafi aukist mjög upp á síð-
kastið, og gleður sú frétt mig
mjög, þvf að tilgangurinn með
gjöf okkar var sá, að almenn-
ingur ætti þess kost að komast í
snertingu við góða myndlist,
sagði Bjarnveig að lokum.
Því er við að bæta að safnið
er opið á sunnudögum kl.
14—17, en aðra daga eftir sam-
komulagi við safnvörðinn Pét-
ur M. Sigurðsson f bóka- og
byggðasafninu. Þetta lista-
verkasafn hefur ekki verið'í
alfaraleið, og sjálfsagt hafa
menn ekki áttað sig.á að þarna
er f rauninni saga íslenzkrar
myndlistar frá aldamótum,
sögð með vel völdum dæmum
eftir þekktustu listamenn
okkar og tilvalinn staður fyrir
skólana að heimsækja og kynna
ísl. myndlist. — E. Pá.
Ljósm. Ól. K. Mag.
Bjarnveig Bjarnadóttir. Málverkið er eftir Þorvald Skúlason.