Morgunblaðið - 06.02.1979, Blaðsíða 30

30
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 6. FEBRÚAR 1979
Hvaðeríupp-
siglingu í kvik-
myndahúsunum?
NÝJA BÍÓ
Ofangreint kvikmyndahús,
sem er það næst elsta á
landinu er þessa dagana að
ganga frá samning um sýn-
ingarrétt á næstu fimmtán
myndum frá því kvikmynda-
dreififyrirtæki sem það hefur
umboð fyrir, en það er 20th
Century-Fox. Líkt og önnur
slík bandarísk fyrirtæki, þá
hefur það minnkað fram-
leiðsluna stórlega, þar gildir
hið nýja lögmál: færri mynd-
ir en meiri gæði.
20th-Fox hefur löngum
gert myndir nokkuð ólíkar
öðrum bandarískum. Oft-
sinnis markað brautina eftir
djarfar tilraunir. Þessi
samningur ber þess gott
vitni. Eftir velgengni STAR
WARS og fleiri vel sóttra
mynda lagði kvikmyndaverið
útí gerð á svokölluðum
„kvennamyndum", þ.e. mynd-
um þar sem konur fara með
aðalhlutverkið og myndirnar
gerðar útfrá þeirra sjónar-
punkti. Þetta mæltist vel
fyrir, allar þessar myndir
gengu vel um heimsbyggð
alla, og nú feta hinir dreif-
ingarhringirnir í fótsporið.
20th-Fox hefur á sínum
snærum, þrjá af fremstu
leikstjórum Bandaríkjanna,
svo ólíkir sem þeir eru. Það
eru Robert Altman, Paul
Mazursky og grínfuglinn Mel
Brooks. Verk þeirra allra er
að finna í þeirri upptalningu
sem hér kemur á eftir:
• 3 WOMEN, er næst nýj-
asta mynd Roberts Altmans,
sem að margra dómi er
fremstur bandarískra leik-
stjóra í dag og með henni hóf
hann uppreisn kvenna á
hvíta tjaldinu, sem stendur
enn. „Þrjár konur", er sál-
fræðistúdía, sem hvar vetna
hefur hlotið mikið lof og góða
aösókn. Með aðalhlutverkin
fara Sissy Spacek, Shelley
Duvall og Janice Rule.
• FIRE SALE, nefnist snar-
ruglaður farsi, gerður af
þeim ágæta leikara Alan
Arkin, sem jafnframt fer
með aðalhlutverkið. Þetta
myndform hefur líka löngum
þótt hæfa honum vel. Hér fer
hann með hlutverk hálfóðs,
mislukkaðs körfubolta-
manns, sem hyggst bjarga
föður sínum úr fjárþröng
með því að kveikja í dauða-
dæmdri matvöruverslun
hans. Með önnur hlutverk í
„Brunaútsölunni** fara m.a.
Vincent Gardenia, Anjanette
Comer og Sid Caesar,
(SILENT MOVIE).
• Þær upplýsingar sem ég
hafði hvað mesta ánægju af
að fá hjá Sigurði Guðmunds-
syni, forstjóra Nýja Bíós,
voru þær að kvikmyndahúsið
hefur nú þegar lagt drög að
kaupum á mynd sem talsvert
hefur verið umrædd síðustu
vikurnar — en það er engin
önnur en endurgerð hryll-
ingsmyndarinnar sígildu,
NOSFERATU. Að hæfi er
myndin gerð af þjóðverja og
með þjóðverjum í aðalhlut-
verkum, þrátt fyrir að mynd-
in sé gerð fyrir bandarískt
fyrirtæki. Leikstjórn annast
enginn annar en Werner
Herzog og með aðalhlutverk-
There ia more than one secret at...
A WEDDING"
DESIARNA2JR. CARCH. DURNETT ' GERALDINE CHAPUN HOWARD DUFT
MIAFARROW VITTORIO GASSMAN UUJANGISH LAUREN HUTTON
VIVECA UNDfORS PATMcCORMICK DINAMERRIU NINA VAN PALLANDT
(*N0 3]AiK>«nonu(Ncn mlativts ano unuptctio amjvaisi
TOMMÝ THÖMPSON _ roöértalíman
IOHN CONSIDINE PATRICIA RESNICK ALLAN NICHOLLS RODERT AITMAN
ROOEIU ALTMAN'it'jOHN CONSIDINE ilfci A UON'S GATE FILMS PRODUCTION
in fara Klaus Kinski og
Bruno Ganz.
• Innan veggja 20
Century-Fox, kom fyrsta
„disaster", eða „hamfara-
myndin“, fram í dagsljósið.
Ein í þeim hóp er DAMNAT-
ION ALLEY, en hún á að
gerast í náinni framtíð. Með
aðalhlutverkin fara
Jan-Michael Vincent, George
Peppard, Dominique Sanda
og Paul Winfield. Tónlistin er
eftir Jerry Goldsmith en leik-
stjórn er í höndum Jack
Smight.
• Rithöfundurinn Lillian
Hellman hefur löngum verið
sveipuð talsverðri dulúðg og
myndin JULIA dregur einm-
itt nafn af enn dularfyllri
persónu úr æviminningum
hennar. Kvikmyndin, sem
gerist rétt fyrir upphaf síðari
heimsstyrjaldarinnar, hefur
hvarvetna hlotið einróma lof,
hjá gagnrýnendum sem al-
menningi. Það er Jane Fonda
sem leikur Hellman, Vanessa
Redgrave leikur hinn dular-
fulla byltingarmann, Julie og
Jason Robards fer með hlut-
verk sambýlismanns Hell-
mans, rithöfundarins Dashiel
Hamletts, (höfund einka-
spæjarans Philips Marlowe).
Þau Robards og Redgrave
hlutu bæði Oscarsverðlaunin
í fyrra fyrir leik sinn. Leik-
stjórn annast hinn gamal-
reyndi snillingur, Fred
Zinnemann.
• Ein myndin enn sem sýnir
tilveruna fyrst og fremst frá
sjónarhorni konunnar er
stórmyndin THE TURNING
POINT, mynd um tvær
rosknar ballettstjörnur, sem
kynnast á ný í gegnum börn
sín, sem bæði hafa lagt á
sömu braut. Áður voru þær
skæðir keppinautar. Þetta er
mynd um öfund, hatur, vin-
áttu, sigra og ást. Með aðal-
hlutverkin fara Anne
Bancroft, Shirley McLaine og
hér stígur landflótta ballett-
snillingurinn Mikhail
Baryshnikov, sín fyrstu spor í
kvikmyndaveri. Leikstjórn
annast Herbert Ross, en
hann er einn lang eftirsótt-
asti leikstjórinn vestra.
Ástæðan: Þrátt fyrir að hann
hafi ætíð gert tilkomumiklar
og rándýrar myndir, þá hafa
þær ennþá alltaf hitt í mark.
• Einn þeirra sem fetað hafa
útá hála braut farsameistar-
ans Mel Brooks, er áður ná-
inn samstarfsmaður hans,
leikarinn Gene Wilder. Þetta
er önnur mynd hans, þegar
hefur verið sýnd hér
„SHERLOCK HOLMES
SMARTER BROTHER".
Þetta nýjasta afkvæmi Wild-
ers, fjallar um ruglaðan,
bandarískan sveitamann,
sem drifur sig til Hollywood
til að taka þátt í keppni um
eftirmann Valentinos! Nefn-
ist myndin THE WORLD
GREATEST LOVER og
ásamt Wilder fara þau Carol
Kane, (HESTER STREET),
og Dom DeLuise með aðal-
hlutverkin.
• Og þá er komið að læri-
meistaranum sjálfum, Mel
Brooks, en nýjustu mynd
hans, HIGH ANXIETY, er
einmitt að finna í þessum
hópi. Hún er gerð til dýrðar
öðrum meistara, nefnilega
Hitchcock, og þá þarf ekki að
spyrja um efnið. Enda kallar
Brooks mynd sína „A
Psycho-comedy“, ehem. Sömu
lúnatikkarnir og skrifuðu
SILENT MOVIE sömdu
handrit þessarar myndar.
• Næst í röðinni er mynd
gerð af leikstjóra sem margt
hefur lært af meistara Hitch-
cock, en það er Brian
Hér geíur að líta atriði úr hinni upprunalegu
NOSFERATU, sem gerð var árið 1922 aí Max Schreck.
Fyrsta hlóðsugumyndin sem að kveður.
DePalma, og myndin nefnist
THE FURY. Þetta er hryll-
ingsmynd í ætt við síðustu
mynd leikstjórans, CARRIE.
Með aðalhlutverkið fara Kirk
Douglas, John Cassavetes,
Carrie Snodgress og Charles
Durning. Tónlist skóp John
Williams.
• Sú mynd sem hvað mest
var lofuð á árinu sem leið,
var tvímælalaust nýjasta
mynd Paul Mazurskys, AN
UNMARRIED WOMAN.
Þykir hún verið orðuð allmik-
ið við Oscarsverðlaunin í vor.
Hún fjallar um, eins og nafn-
ið gefur til kynna, konu, sem
skyndilega sér á bak eigin-
manni sínum og stendur ein
upp í tilverunni ásamt barni
sínu. Engin skyldi þó ætla að
hér væri á ferðinni nokkur
vælugangur, hér er tekið
hressilega og raunsætt á
þessari æ venjulegri þjóðfé-
lagsstöðu konunnar. Með
aðalhlutverkin fara Jill Clay-
burgh og Alan Bates.
• A WEDDING, nefnist
glæný mynd eftir meistara
Altman, en hér gerir hann
ærið grín að þessari merki-
legu stofnun. Til liðs við sig
hefur hann fengið valinkunn-,
an hóp leikara, m.a.: Carol
Burnett, Geraldine Chaplin,
Miu Farrow, Vittorio Gass-
man, Lillian Gish, Lauren
Hutton, Viveca Lindfors,
Dinu Merrill, Ninu Van Pall-
andt — auk 32 blandaðra
kunningja, ættingja og óboð-
inna gesta!
• Sú mynd sem notið hefur
hvað mestra vinsælda í haust
og vetur vestan hafs, er nýj-
asta mynd Richards Atten-
borough og Joseph E. Levine,
(A BRIDGE TOO FAR),
MAGIC. Þetta er einkar
hryllileg rauna- og ástarsaga
búktalara, byggð á víðlesinni
sögu Williams Goldmans,
(BUTCH CASSIDY ..., THE
STING, THE MARATHON
MAN, o.fl. o.fl.). Með aðal-
hlutverkin fara Anthony
Hopkins, Ann Margret, Burg-
ess Meredith og Ed Lauter.
Tónlistin er eftir Jerry Gold-
smith.
Hetjuskapur eða hugleysi?
AUSTURBÆJARBÍÖ:
SEVEN BEUTIES
Þetta sjötta verk ítalska
leikstjórans Linu Wert-
múller, (SWEPT AWAY ...,
THE SEDUCTION OF MIMI,
LOVE AND ANARCHY, og
nú síðast ... IN A NIGHT
FULL OF RAIN), er ásækin
mynd, sem fjallar um mann-
dóm, heiður og listina að
þrauka og komast af.
Pasqualino, (Giancarlo
Gianinni), er stoltur ítali sem
á sjö sydtur og móðir sem sjá
fyrir honum með rúmdýnu-
gerð. Á þeirra kostnað getur
hann borið sig spjátrungs-
lega í hversdagslífinu ög
gengið í augu kvenþjóðarinn-
ar. En dag nokkurn dynja
ósköpin yfir. Pasqualino
kemst að því að melludólgur
er farinn að selja blíðu systur
hans, slíkt er ekki samboðið
stolti bróðursins, ættarhöfð-
ingjans. Svo hann drepur
skúrkinn samkvæmt upp-
skrift, fenginni frá mafíufor-
ingja hverfisins. Við yfir-
heyrslurnar kemur stoltið
Pasqualino enn í koll, þegar
hann fúslega viðurkennir að
hafa drepið dólginn til að
viðhalda heiðri ættarinnar.
Slíkt heimskubragð er ófyrir-
gefanlegt, enda geta mafíós-
arnir rétt fengið bjargað
Pasqualino með því að fá
hann dæmdan á geðveikra-
hæli.
Á hælinu dvelur
Pasqualino við ill kjör, en
möndulveldin eru að tapa
stríðinu svo honum og fleiri
sjúklingum er lofað útskrift
ef þeir gangi í herinn og
berjist á austurvígstöðvun-
um. Nú er stoltið farið að
þverra og Pasqualino sleppur
þaðan á fremur vafasömum
forsendum. Og enn eltir hann
ólánið, því hann er fljótlega
gómaður, dæmdur fyrir land-
ráð og fluttur í útrýmingar-
búðir nasista.
Og hvað gerir ekki maður
sem allt leggur í sölurnar
fyrir lífsþorstann? Tekur líf-
ið fram yfir virðinguna.
Þetta er ytri búningur
SEVEN BEUTIES, en þegar
Wertmúller á í hlut fer fjarri
að allt sé sem sýnist. Myndir
hennar eru ótæmandi um-
hugsunarefni. _
Personurnar
oft öllu fremur tákn- t.d.
hinn óhugnanlegi fangabúða-
stjóri, (Shirley Stoller), lif-
andi ímynd nasismans, ein-
ræðis og ofbeldisvalds, hvar
sem það er að finna. Wert-
múller segir jafnan frá á
kómískan hátt, gálgafyndinn
oft á tíðum, þrátt fyrir að
meining hennar er jafnan
alvarleg og gagnrýnin. Verk
hennar falla ekki inní greini-
legan, fyrirframmótaðann,
pólitískan ramma, þrátt fyrir
að Wertmúller sé vafalaust
með pólitískari leikstjórum
vorra tíma. Skýringin er sú
að persónur hennar lifa allar
sínu eigin lífi. Stjórnmál eru
valkostir. Myndirnar fjalla
allar um þær félags- og kyn-
ferðislegu aðstæður sem
stýra þeim.
Giancarlo Giannini hefur.
farið með aðalhlutverkið í
öllum vinsælustu myndum
Wertmúllers, enda er tján-
ingarríkt andlit hans áhrifa-
mikið hjálpartæki í höndum
hennar.
SEVEN BEUTIES er að
öllum líkindum kunnast
verka Wertmúllers og að
flestra dómi hennar besta. Er
óskandi að fólk sem ann góðri
kvikmyndalist og frásagnar-
snilli, láti ekki þessa marg-
slungnu mynd framhjá sér
fara.