Morgunblaðið - 24.07.1979, Blaðsíða 23

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 24. JÚLÍ1979
31
Björn Árnason, bif-
reiöarsljórí—Minning
Fæddur 2. maí 1889.
Dáinn 14. júlí 1979.
I dag er lagður til hinstu hvílu
heiðursmaðurinn Björn Árnason
bifreiðastjóri. Verður hvíla hans
tilhlýðilega við hlið hinnar ást-
kæru eiginkonu hans, Guðfinnu
frá Ási, er lést fyrir aðeins 18
mánuðum, tveggja dætra þeirra,
er þau misstu í frmhernsku og
móður hans, Guðlaugar Björns-
dóttur.
Snemma varð því sorgin til að
vitja þeirra hjóna en þau höfðu
bæði mikla og einlæga trú, sem
hjálpaði þeim til að láta mótlæti
ekki buga sig heldur styrkja í
samheldni og hjálpsemi þeirra í
milli sem og við annað samferða-
fólk á lífsleiðinni. í þeim anda
byggðu þau bú sitt og bar það blæ
þess alla tíð.
Ekki voru eignir né önnur
veraldleg gæði til að hjálpa til við
stofnun heimilisins. Tómar en
vinnufúsar hendur var allt sem til
þurfti og að leiðarlokum höfðu
þau hjón byggt hús tvívegis, hið
síðara er Björn var kominn á
áttræðisaldur. En snemma varð
Björn að fara úr föðurgarði, Hliðs-
nesi á Álftanesi, þar sem faðir
hans Árni Bjarnason, lést er
Björn var aðeins 6 ára gamall og
móðir hans hlaut að fara í vinnu-
mennsku til að afla þeim lífsviður-
væris. Snemma varð því að taka
til hendinni eins og oft vildi verða
á þeim árum og reyndist þá
sjávarsíðan og síðar sjórinn vel á
fiskiduggum þeirra tíma. Ársdvöl
í Noregi við ýmis störf til sjós og
lands styrkti hug hans til
ættlandsins, sem dró hann ómót-
stæðilega tii sín, enda beið hans
þar ævistarfið.
Skólagangan varð ekki til
margra ára, enda hvorki efni né
timi til slíks. Vinnan varð að skipa
æðsta sess til að lífs væri von í
bókstaflegri merkingu. En
menntun sú er fæst í hinni dag-
legu önn er oft ekki minna viði
þótt ekki verði hún til andlegra
snilliverka eða stjornmálalegra
afreka. Skóli lífsins varð Birni
tengdaföður okkar harður skóli og
það sem þar lærðist var vel notað.
Þegar heimili var stofnað sagði
hann ski.iið við sjósóknina til að
hann þyrfti ekki að vcra fjarri því
langtímum saman, eins og fylgir
þeim störfum enn þanr. dag í dag.
Vörubifreið var keypt og varð það
atvinnutæki æ síðan tekjustofn
þeirra hjóna. Var það því eðlilegt
er hann varð einn af stofnendum
Vörubíiastöðvar Hafnarfjarðar.
Fyrst í stað var ekki ávallt mikið
að gera í þeirri atvinnugrein og
árla varð að rísa úr rekkju til að
huga að vinnumöguleikum, en
samt urðu þessi störf til nægta
fyrir kröfuvægt heimili og aldrei
varð nokkurt óhapp né tjón á
bifreið hans né annarra af hans
völdum.
Vinna jókst mikið er breski
herinn hóf byggingu Reykjavíkur-
flugvallar og flutti Björn mörg
bílhlössin þangað. Ámoksturstæki
þeirra ensku vildu bila nokkuð oft
og hættu þá margir akstri meðan
viðgerð fór fram en ekki hann
Björn, hann tók þá til við skófluna
og mokaði sjáifur á, enda var
greiðsla eftir hlassfjölda. Síðan
kom til leigu á rauðamalarnámu
sunnan Hafnarfjarðar sem hann
ók úr og um tíma voru fiskibátar á
samningi, um að aka afla þeirra
frá skipshlið hvenær sem þeir
kæmu að landi. Var sú vinna hin
eina, sem Björn gerði undantekn-
ingu á að vinna á sunnudögum eða
öðrum helgidögum. Ekki leist
honum á akstursbreytinguna til
hægri, taldi þá vart vogandi að
aka í umferðinni, en eftir breyt-
inguna mun hann sjaldan hafa
ekið meira. Er árin urðu 80 að
baki taldi hann rétt að láta við svo
búið nægja og seldi hann þá
bifreið sína og hætti akstri í
atvinnuskyni. I nokkur ár eftir
það starfaði hann í Hafnar-
fjarðardeild Ofnasmiðjunnar þar
til heilsa hans neyddi hann til að
setjast í helgan stein að fullu.
Sem fyrr naut hann þá enn
frekar umönnunar hinnar elskuðu
konu sinnar, Guðfinnu, og varð
það hennar eina starf upp frá því
þar til hennar kall kom í janúar
1978. Varð henni þar ekki að bæn
sinni, sem óvenjulegt var, en hún
lét oft þá ósk í ljós að þurfa ekki
að fara förina miklu á undan Birni
bónda sínum. Aðeins tveimur
mánuðum áður hafði Björn lær-
leggsbrotnað af völdum byltu í
hálku og verður ekki sagt að hann
hafi haft fótavist að raði eftir það,
þótt aðgerðin tækist vel. Sólvang-
ur í Hafnarfirði varð dvalarstaður
hans eftir þetta og var þar
aðbúnaður og umönnun með ágæt-
um. Vart leið sá dagur er ekki var
farið í heimsókn til hans, annað
hvort af Guðfinnu, meðan hennar
naut við eða systkinunum.
Aðfararnótt 14. júlí s.l. þyngdi
honum nokkuð skyndilega um
andardrátt og það svo að þrátt
fyrir súrefnisgjöf virtist hann
ekki geta nýtt það og lauk þá
þessu jarðneska lífi hans, hljóð-
lega og í friði, eins og líf hans var.
Sagt er, að í hverri stofnun,
félagi eða fyrirtæki sé kjarni oft
fárra manna, sem halda í horfinu
og hlutunum gangandi. Ætla má
að hið sama gildi fyrir þjóðfélög,
sérstaklega af þeirri dvergstærð
sem okkar er. Máttarstólpar slíks
þjóðfélags eru ekki aðeins þeir
sem mest ber á og hæst hafa,
heldur og þeir sem vinna störf sín
af samviskusemi og heiðarleik í
hljóðlátri virðingu fyrir starfinu,
tilverunni og trú sinni.
Slík voru hjónin Guðfinna og
Björn, samhent og hugljúf hverj-
um sem í nánd þeirra var.
Við sem að þessum fátæklegu
orðum standa konmm ekki til
þeirra kynna fyrr en tiltölulega
langt var liðið á ævi þeirra
sæmdarhjóna, en við minnumst
þeirra með hinum hlýjasta hug,
viðingu og þakklæti fyrir þau
kynni. Miklar gleðistundir voru
það okkur öllum að hittast á
heimili þeirra á hátíðisdögum og
ávallt þakkaði annað hvort þeirra
við upphaf borðhalds fvrir það
sem þar var fram borið og fyrir að
við fengum að vera saman þá
stund í bæn til guðs.
Líkiega hefur ein mesta gleði
þeirra í lífinu verið er einkasonur-
inn kom heim með fjölskyldu sína
eftir langdvöl erlendis og orðinn
þekktur í starfi sínu þar sem hér.
Var hugur þeirra slíkur til sonar-
ins að eina fríið sem þau tóku sér
á lífsleiðinni var notað til að
heimsækja hann í Þýskalandi.
Elskulegi tengdafaðir. Við von-
um að andar ykkar ástkæru hjóna
hafi nú sameinast aftur. Með
þakklati og virðingu kveðjum við
ykkur bæði.
Friðhelg veri minning ykkar.
Tengdabörnin.
Fæddur 2. maí 1889
Dáinn 14. júlf 1979
Björn Árnason, bifreiðastjóri
verður til grafar borinn í dag frá
Hafnarfjarðarkirkju, en hann lézt
14. júlí s.I.
Með honum er genginn einn með
mætustu borgurum Hafnarfjarð-
ar, maður sem í óvenju löngu
starfi Iagði víða hönd á plóginn og
gat sér orð fyrir dugnað og sam-
viksusemi.
Björn Árnason kom ungur til
Hafnarfjarðar og þá með tvær
hendur tómar. í fylgd með honum
var móðir hans Guðlaug Björns-
dóttir úr Álftaveri, en föður sinn
Árna Bjarnason bónda Hlíðsnesi
missti Björn aðeins 6 ára gamall.
Uppvaxtarár Björns höfðu verið
erfið og ströng, en móðir hans
Guðlaug Björnsdóttir vissi vel að
Guð hjálpar þeim sem hjálpar sér
sjálfur. Með dugnaði sínum og
ósérhlífni sá hún sér og syni
sínum farborða oft við erfiðar
aðstæður eins og þá var títt.
Alhliða atvinnu stundaði Björn
á unglingsárum eftir því sem
tækifæri gáfust, og þá sjómennsku
jöfnum höndum.
Þegar til Hafnarfjarðar kom
um 1915 hóf hann bifreiðaakstur,
sem hann gerði að ævistarfi sínu
og stundaði í tæp 60 ár. Lét hann
aldrei deigan síga fyrr en hann
stóð á áttræðu.
Oft var á brattann að sækja og
lítið um atvinnu. Með dugnaði og
reglusemi ávann hann sér mikið
traust og virðingu, sem átti eftir
að bera ríkulegan ávöxt og verða
honum til mikillar gleði.
Sennilega má tengja komu
Björns til Hafnarfjarðar við unga
stúlku sem hann hafði kynnst og
bjó þar ekki langt frá, Guðfinnu
Sigurðardóttur frá Ási við Hafn-
arfjörð. Leiddu þau kynni til
hjónavígslu þeirra 30. október
1915 í Hafnarfjarðarkirkju, þeirri
fyrstu sem þar fór fram eftir
víglsu kirkjunnar.
Frú Guðfinna Sigurðardóttir
kom frá umsvifamiklu og góðu
heimili. Hún hafði þegar orðið að
mæta andstreymi lífsins en jafn-
framt orðið þar mikillar gæfu
aðnjótandi.
Þau höfðu ekki mikið umleikis
ungu hjónin, þegar buskapurinn
hófst en þau þekktu bæði af eigin
reynslu, hversu mikilvæg trúin er
hverjum einstakling og hversu
bænin fær áorkað. Samhent hófu
þau að byggja upp það menningar-
heimili sem þau óskuðu sér og
sínum og þeirra heimili varð.
Efnahagurinn batnaði brátt og
myndarlegt hús reistu þau að
Hverfisgötu 35, sem þau nefndu
Ás eftir æskuheimili frú Guð-
finnu. Það bjuggu þau í 33 ár en
byggðu sér þá nýtt hús að Brekku-
hvammi 2 þar sem þau eyddu
ævikvöldinu, en frú Guðfinna
andaðist 28. jan. 1978.
Þau Björn og Guð vinna eignuð-
ust fimm börn, en urðu fyrir þeim
missi að tvö þeirra létust í
bernsku, Sigurlaug, Sigríður og
nýfætt. stúlkubarn. Þau sem kom-
ust til fullorðinsára eru Guðlaug
gift Birni Sveinbjörnssyni verk-
fræðing, Sigurlaug gift Birni Páls-
syni ljósmyndara og Sigurður
óperusöngvari og framkvæmda-
stjóri kvæntur Sieglinde Kah-
mann-Björnsson óperusöngkonu.
Það fór ekki framhjá neinum,
sem til þekkti, hversu samhent og
samvalin þau frú Guðfinna og
Björn Árnason voru. Umhyggju
þeirra fyrir aldraðri móður
Björns, sem hjá þeim dvaldist svo
og fyrir börnum þeirra var með
þeim hætti, að til mikillar fyrir-
myndar var.
Þegar Björn Árnason viriur
minn, er nú kvaddur veit ég að
hvíldin var honum kærkomin.
Hann hafði lokið löngu og giftu-
drjúgu dagsverki og þráði frið,
þann frið sem Guð einn getur veitt
í návist ástvina sem áður eru
gengnir.
Við hjónin sendum börnum
hans og fjölskyldum þeirra, sam-
úðarkveðjur og biðjum að þeim
verði blessuð minning þeirra góðu
foreldra.
Matthfas Á. Mathiesen.
Pálmi Þ. Hraundal
—Minningarorð
Fæddur 12. júlí 1912.
Dáinn 13. maí 1979.
Pálmi Þ. Hraundal andaðist hér
á Landspítalanum 13. maí s.l.
Banamein hans var heilablæðing.
Hann var Húnvetningur, fæddur
að Gröf í Kirkjuhvammshreppi,
rétt utan við Hvammstanga. Voru
foreldrar hans þau hjónin, Sigur-
laug Guðmundsdóttir, Húnvetn-
ingur að ætt, og Ásgeir Hraundal,
ættaður af Langadalsströnd við
Isafjarðardjúp. Þau voru bæði vel
gefin. Var Sigurlaug um skeið
Ijósmóðir í Kirkjuhvammshreppi.
Voru börn þeirra Sigurlaugar og
Ásgeirs, 10 talsins og var Pálmi
þriðji elstur þeirra. Ekki voru *
veraldleg efni mikil á þessum bæ
fremur en öðrum þar um slóðir á
þessúm árum, og má það kaílast
kraftaverk að ala 10 börn á þeim
tíma og koma þeim heilum gegn-
um frumbernsku og æskuár, þegar
á það er litið, að móðir þeirra var
fíngerð kona, sem hafði auk
heimilisstarfa skyldustoríum að
gegna sem ljósmóðir, lengur og
skemur burtu frá heimili sínu og
fjölskyldu. En þetta tókst henni
vel og mun það ekki hvað sízt hafa
verið að þakka þvi hve mikil
atgjörfismanneskja hún var.
Á þessum árum var
berklaveikin orðin plága um allt
land. Veiktist Sigurlaug árið 1923,
og varð að dvelja á Vífilsstöðum í
7 ár unz hún andaðist þar árið
1930.
Þetta var mikið áfall fyrir
heimilið, föður og börn eins og
liggur í augum uppi. Var börnun-
um komið fyrir hjá góðu fólki, þar
sem þau dvöldu lengri eða
skemmri tíma, en árið éftir flutt-
ust sum þeirra með föður sínum
til Hafnarfjarðar. Urðu því á
þessum árum þáttaskil í lífi fjöl-
skyldunnar, sem nú mundi
mörgum þykja að mætti líkja við
sáran harmleik.
Árið 1928, 16 ára, fór Pálmi að
norðan suður til Hafnarfjarðar og
vann þar á bifreiðaverkstæði B. M.
Sæbergs um skeið. Var þetta
honum góður skóli, undirbúningur
fyrir lífsstarfið, sem seinna varð,
því að bifreiðaakstur lagði hann
fyrir sig alla tíð síðan. Pálmi
haslaði sér völl á Hvammstanga.
Hann eignaðist þar sinn fyrsta bíl
og var það H. 16, og má af því sjá,
að þá er fyrst bílaöldin að hefjast
fyrir norðan. Vann hann með
bifreiðar sínar í vegavinnu á
sumrum auk þess sem hann flutti
mikið af varningi heima í héraði
og eins hingað suður ti Reykja-
víkur. Pálmi var mikið snyrti-
menni í hvívetna. Hann hugði vcl
að bifreiðum sínum og bjó þær
ætíð vel til ferðar, hreinar og
fágaðar, og var það til fvrirmynd-
ar.
Pálmi kvæntist árið 1950 Sigríði
Benný Guðjónsdóttur frá
Hvammstanga, sem reyndist hon-
um góöur og tryggur iífsförunaut-
ur þar til yfir lauk. Þau eignuðust
einn son, Hallgeir, sem nú er
uppkominn og kvæntur Helgu
Jakobsdóttur. Er Hallgeir húsa-
smiður og búa þau hjónin í
Borgarnesi. Þau eiga tvö börn.
Þau Pálmi og Sigríður bjuggu
lengst af í Ási á Hvammstanga.
Var sá staður Pálma mjög kær,
enda átti hann þar margar
uðnaðsstundir, 'og tók hann mjög
nærri sér að hverfa þaðan, en það
varð hann að gjöra fyrir 7 árum
vegna sjúkleika eiginkonunnar.
Fluttu þau þá til Reykjavíkur árið
1972. Hér syðra starfaði Pálmi hjá
fyrirtækinu „Garðahéðinn" í
Garðabæ og átti hér heimili síðan.
Pálmi unni átthögum sínum
fyrir norðan og dvaldi hugur hans
löngum þar heima í Ási. Þangað
fór hann þegar hann mátti því við
koma og dvaldi þar langdvölum
stundum. Hann átti þann draum
dýrastan að geta flutt aftur
norður og iifað þar seinustu árin,
en það var ekki, því að stundin
kom fyrr en varði.
Pálmi var að eðlisfari
hlédrægur og nokkuð dulur. Hann
var ekki allra eins og sagt er
stundum um suma menn, en ekki
lýsti það sér í neinu yfirlæti eða
slíku því að það var fjarri honum.
En vinum sínum vildi hann vinur
vera og var jafnan ljúfur í viðmóti
við samferðamennina og örlátur á
hjarta sitt, þegar honum bauð svo
og vinir hans áttu hlut að, enda
vinmargur og vinsæll.
Kveðju- og minningarathöfn um
Pálma fór fram hér í Revkjavík í
Fossvogskirkju þann 18. maí, áður
en líkamsleifar hans voru fluttar
til legs við Kirkjuhvammskirkju
við Hvammstanga.
Pálmi var vinmargur hér syðra
sem nvrðra, enda margir, sem
komu til kveðjuathafnarinnar hér
til þess að votta honum þakkir
sinar og virðingu. Systkini hans
og nánustu ættmenni fylgdu hon-
um seinasta spölinn norður til
átthaganna, þar sem miðnætur-
sólin skín, og þar var hann
kvaddur hinztu kveðju af miklu
fjölmenni í átthögunum heima á
hinum forna kirkjustað, Kirkju-
hvammi, eftir athöfn í Hvamms-
tangakirkju.
Pálmi er kominn heim í tvenn-
um skilningi, — heim í sveitina
sína, og til himinsins heim.
Blessuð sé minning góðs drengs.
Guðmundur Hraundal.
Afmœlis- og
minningargreinar
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og
minningargreinar verða að berast blaðinu með
góðum fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast
á í miðvikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir
hádegi á mánudag og hliðstætt með greinar aðra
daga. Greinar mega ekki vera í sendibréfsformi eða
bundnu máli. Þær þurfa að vera vélritaðar og með
góðu línubili.