Morgunblaðið - 04.06.1980, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. JÚNÍ1980
41
skipti. Aðalþátturinn er að kenna
fólki að koma fram og tjá sig,
einnig að vinna skipulega. Lykill-
inn að velgengni einstaklingsins
eru góð samskipti við aðra, og við
vinnum að uppbyggingu einstakl-
ingsins.
Næstan hittum við að máli Jón
Gunnar Edvards. Hann átti sæti í
þeirri nefnd er sá um þann þátt, er
laut að umræðum um kjörorð
þingsins. Hann sagði framsögu-
menn hafa verið valda með tilliti
til þess að þeir væru sérfróðir um
verzlunina hver á sínu sviði, um-
ræður hefðu verið gagnlegar um
þennan málaflokk og margt komið
þar fram. „Það er margt í sam-
bandi við verzlunina bæði sem
snýr að verzluninni sjálfri og
neytandanum, sem mætti betur
fara og verðugt verkefni við að
eiga. Þar spilar inn i afskipti
ríkisvaldsins o.fl.“ sagði hann. —
Hvað getur J.C. gert til lagfær-
inga? „Það er margt. Við getum
upplýst með námskeiðshaldi,
skapað jákvætt umtal, sem er
mikilsvert. Við gerum mikið af því
að fá leiðandi menn á fundi til
skoðanaskipta og getum þar náð
góðu sambandi við forvígismenn
verzlunarinnar og þjóðarinnar."
Verzlunin varðar
okkur öll
Jón Gunnar sagði að góð þátt-
taka hefði verið í samkeppninni
um nýtt kjörorð. Hann sagði
einnig, að þó í J.C. ísland væri fólk
af öllurn stéttum og úr öllum
starfsgreinum þá hefðu samtökin
upphaflega verið stofnuð fyrir
unga verzlunar- og viðskiptamenn
og mikið af námskeiðum o.fl.
byggt á þeirri staðreynd, enda
verzlun og viðskipti nokkuð sem
varðar okkur öll.
Á harðahlaupum frammi á
gangi hittum við Gunnar Helga-
son frá Vestmannaeyjum. Hann
gaf sér þó tima til að ræða við
okkur og sagði hann að 22 aðilar
væru á þinginu frá Eyjum. — Er
einhver munur á starfsemi J.C. úti
á landsbyggðinni og hér á höfuð-
borgarsvæðinu? Hjá okkur a.m.k.
verðum við, vegna erfiðra sam-
gangna, að byggja mikið á sjálfum
okkur, byggja upp okkar eigin
leiðbeinendur o.s.frv. — Ég held
að það sé bæði jákvætt og nei-
kvætt.
Alfarið ópólitísk
— Er J.C. pólitísk hreyfing?
Nei, alfarið ópólitisk. Hjá okkur
eru aðilar úr öllum pólitískum
flokkum og þó einkunnarorð
hreyfingarinnar gefi sumum þá
innsýn, þá eru þau þýdd úr
alheimseinkunnarorðunum og get-
ur verið að þýðingin hafi skapað
þetta álit á hreyfingunni.
Gunnar sagði í lokin að hann
ætti þá ósk öllu ungu fólki til
handa að það drifi sig í J.C. því
starfið þar gerði einstaklinginn
hæfari til starfa út á við. Þá vildi
hann senda umsjónarmönnum
þingsins beztu kveðjur og þakk-
læti fyrir mjög gott þing. Hann
sagði einnig staðsetninguna góða
og aðstæður allar frábærar.
Rökræðukeppnin
skemmtilegust
Lárus Ragnarsson frá Akureyri
sagði þetta gott þing, en einnig
dýrt þing, — það kostaði um 100
þús, kr. fyrir einstakling og marg-
ir tækju maka sína með og gæti
það reynst dýr biti í háls. „Þingið
er mjög vel skipulagt og aðstæður
frábærar" sagði hann. Rökræðu-
keppnin er eflaust skemmtilegust
en hér hafa verið teknar margar
afdrifaríkar ákvarðanir og verður
gaman að starfa að þessum verk-
efnum í framtíðinni.
— Hvað er það sem þú sækist
eftir í hreyfingunni? „Það er
númer eitt að læra og miðla af
þekkingu. Hér er grundvallarat-
riði að meta manngildið ofar öllu
og starfið í J.C. hefur gefið mér
mikið" sagði Lárus í lokin.
F.P.
«r
Viö komuna til Luxemborgar 22. maí 1955. Talið frá vinstri: Alfreö Elíasson flugstjóri, Kristján Guölaugsson
stjórnarformaöur, Siguröur Magnússon blaðafulltrúi, Kristinn Olsen flugstjóri, Siguröur Helgason varafor-
maður stjórnar, Agnar Kofoed-Hansen flugmálastjóri og Ingólfur Jónsson samgönguráöherra.
Ljósm.: ÓI.K.M.
Aldarfjórðungur frá upp-
hafi Luxemborgarflugs
Um þessar mundir er
aldarfjórðungur frá því að
Loftleiðir hófu flug til
Luxemborgar. Sá atburð-
ur markaði á sínum tíma
tímamót í flugsögu
íslands. Um það flug segir
m.a. í grein frá Kynn-
ingardeild Flugleiða:
„Það var snemma árs 1952, sem
forráðamenn Loftleiða fengu
augastað á Luxemborg sem vænt-
anlegum viðkomustað í milli-
landaflugi. Athuganir leiddu í ljós
að mögulegt myndi að fá loft-
ferðasamning við Luxemborg
samkvæmt Chicago-sáttmálanum
frá 1944. Tekið var að þrengja að
félaginu á öðrum mörkuðum og
þótt Luxemborgarar væru þá að-
eins um 300.000 og íslendingar
innan við 200.000 mátti í fram-
tíðinni vænta mikilla flutninga
frá Luxemborg til íslands og
þaðan til Bandaríkjanna. Luxem-
borg, sem liggur í hjarta Evrópu,
er í góðu vegasambandi við næstu
lönd og þangað eru allar götur
greiðar, frá þéttbýliskjörnum
Mið-Evrópu.
Árið 1952 fóru fram viðræður
um loftferðasamning milli íslands
og Luxemborgar. Vel var unnið að
samningsgerðinni og samningur-
inn endanlega undirritaður í
Reykjavík 23. október 1952. Með
þetta í huga og frekari framtíðar-
verkefni var ákveðið að hefja flug
til Luxemborgar vorið 1955. Árið
1953 auglýstu Loftleiðir lágu far-
gjöldin yfir Atlantshaf, sem giltu
frá Norðurlöndum og Bretlandi.
Eftir að þau tóku gildi þrengdi að
starfsemi félagsins í þessum lönd-
um og fyrirsjáanlegt var að svo
gæti einnig farið í Þýskalandi.
Loftleiðir höfðu á þessum árum
mjög náið samstarf við flugfélagið
Braathens SAFE í Noregi. Það
varð að ráði að ungur starfsmaður
Braathens, fluttist til Luxemborg-
ar og tæki þar við forstöðu
Loftleiðaskrifstofunnar. Þessi
maður er Einar Aakrann, sem er
Islendingum að góðu kunnur fyrir
aldarfjórðungs starf sitt í þágu
Loftleiða og síðan Flugleiða. Einar
Aakrann kom til Luxemborgar
snemma vors og skrifstofa félags-
ins var opnuð 1. maí. Undirbún-
ingur var í fullum gangi og stefnt
var að fyrstu áætlunarflugferð
félagsins þangað þriðju vikuna í
maí. Sumarið 1955 auglýstu Loft-
leiðir fimm flugferðir í viku milli
meginlands Evrópu og New York
með viðkomu á íslandi.
Fyrsta ferðin
Það var laugardagsmorguninn
21. maí 1955 sem Skymasterflug-
vél Loftleiða, EDDA, lagði upp frá
Reykjavík. Ferðinni var heitið t'il
Luxemborgar með viðkomu í
Gautaborg og Hamborg, þar sem
gist var yfir nótt. Meðal farþega
voru Ingólfur Jónsson samgöngu-
ráðherra, Agnar Kofoed-Hansen
flugmálastjóri, Kristján Guð-
laugsson stjórnarformaður Loft-
leiða, Sigurður Helgason varafor-
maður, Alfreð Elíasson forstjóri
og Sigurður Magnússon blaðafull-
trúi auk blaðamanna frá Luxem-
borg og íslandi. Flugstjóri í þess-
ari sögulegu ferð var Kristinn
Olsen.
Sunnudaginn 22. maí var lent í
Luxemborg. Múgur og margmenni
var á flugvellinum, því fjölmiðlar
höfðu sagt frá komu flugvélarinn-
ar, og þeim tímamótum, sem þetta
fyrsta áætlunarflug olli: Flugsam-
band var komið á milli Luxem-
borgar, íslands og Bandaríkjanna.
Meðal þeirra sem tóku á móti
Islendingunum voru Victor Bod-
son flugmálaráðherra Luxem-
borgar, Pétur Benediktsson sendi-
herra, Pierre Hamer stjórnarfull-
trúi (flugmálastjóri), Fernand
Loesch forseti Luxair, fulltrúar
blaða, útvarps o.fl. í aðalsal flug-
hafnarinnar var efnt til móttöku
og þar fluttu ræður ráðherrarnir
Victor Bodson og Ingólfur Jóns-
son.“
Aldarfjórðungs þróun
Síðar segir:
„Þessi nýja flugleið var flogin
einu sinni í viku sumarið 1955.
Enginn gerði ráð fyrir stórkost-
legum flutningum fyrsta kastið,
en fyrir kom að öll 44 sæti
Skymasterflugvélanna voru full-
setin. Fyrsta árið urðu farþegar
milli Reykjavíkur og Luxemborg-
ar fram og aftur 246 og milli New
York og Luxemborgar fram og
aftur 343. Áfram var haldið með
svipuðu móti. Farþegafjöldinn
milli Bandaríkjanna, íslands og
Luxemborgar óx þó stöðugt. Árið
1959 tóku Flugleiðir í notkun
Cloudmasterflugvélar og það ár
voru fluttir 768 farþegar til og frá
Luxemborg.
Enn verður stórstíg bréyting
1962, þegar fluttir eru næstum því
30.000 farþegar milli landanna og
upp frá þessu vaxa flutningar
milli Luxemborgar, Bandaríkj-
anna og Islands hröðum skrefum.
Árið 1964 bættu Loftleiðir enn
flugvélakostinn, er félagið keypti
fyrstu Rolls-Royce 400 skrúfuþot-
una. Fleiri slikar fylgdu á eftir og
árið 1966 voru þessar flugvélar
lengdar og höfðu þá sæti fyrir 189
farþega. Áfram hélt þróunin og
árið 1970 tók félagið 249 sæta
DC-8-63 þotur í þjónustu sína á
flugleiðum til og frá Luxemborg.
Við samantekt á farþegafjölda í
þau 25 ár, sem flug Loftleiða til
Luxemborgar hefur varað, hafa
verið fluttir tæplega 3,1 millj.
farþega.
Árið 1969 keyptu Loftleiðir flug-
félagið International Air Bahama,
sem flýgur áætlunarflug milji
Luxemborgar og Nassau og Free-
port á Bahamaeyjum. í mars 1970
var vöruflugfélagið Cargolux
stofnað með þátttöku Loftleiða að
einum þriðja hluta. Þá tók félagið
einnig þátt í byggingu hótels,
Hotel Áerogolf Sheraton, sem
stendur skammt frá Findel-
flugvelli og var opnað snemma árs
1973.
Eins og sjá má að framansögðu
hafa þær óskir og vonir sem við
hið fyrsta flug voru tengdar, svo
sannarlega ræzt. Það er meira
segja vafi á, hvort þeir sem
bjartsýnastir voru þá, hafi gert
sér í hugarlund að svo stórstígar
framfarir og aukning yrðu á
þessari flugleið sem raun ber
vitni. Nú 25 árum síðar vitum við
að fyrsta áætlunarflugið til Lux-
emborgar lagði grundvöll að stór-
atvinnurekstri á íslandi, og ;>ótt
erfiðleikar hafi um nokkurt skeið
steðjað að Norður-Atlantshafs-
fluginu er það von okkar að úr
rætist."