Morgunblaðið - 06.12.1980, Side 1

48 SÍÐUR MEÐ LESBÓK
273. tbl. 68. árg.
LAUGARDAGUR 6. DESEMBER 1980
Prentsmiðja Morgunblaósins.
„Ekki hægt að útiloka að
Pólverjar biðji um aðstoð“
Óvæntur toppfundur í Moskvu
Moskvu. Varsjá. 5. desember. AP.
LEIÐTOGAR Varsjárbandalagsríkjanna sjö komu sam-
an til óvænts fundar í Moskvu í dag til að ræða ástandið
í Póllandi. Þykir fundur þeirra minna nokkuð á
svipaðan fund sömu aðila þremur vikum fyrir innrás
Sovétríkjanna og fleiri Varsjárbandalagsríkja í Tékkó-
slóvakíu 1978. í yfirlýsingu. sem gefin var út eftir
fundinn segir, að leiðtogarnir séu sannfærðir um að
Pólverjar muni komast yfir „erfiðleika“ sína. Kania,
leiðtogi pólska Kommúnistaflokksins, lýsti því yfir á
fundinum að Pólland „hefði verið, væri og yrði áfram
sósíalískt ríki“.
Vestrænir fréttaskýrendur telja
að fundur þessi sýni hve alvar-
legum augum ráðamenn í Kreml
líta þróunina í Póllandi að undan-
förnu. Á fundinum voru auk
Kania Todor Zhivkov leiðtogi
kommúnistaflokksins í Búlgaríu,
Janos Kadar frá Ungverjalandi,
Erich Honecker, a-þýzki flokks-
leiðtoginn, Gustav Husak frá
Tékkóslóvakíu og Ceausescu for-
seti Rúmeníu. Af hálfu Kreml-
verja sátu fundinn Brezhnev for-
seti, Tikhonov forsætisráðherra,
Suslov aðalhugmyndafræðingur
kommúnistaflokksins, Gromyko
utanríkisráðherra, Andropov yfir-
maður KGB, Ustinov varnarmála-
ráðherra og aðrir háttsettir ráða-
menn.
í yfirlýsingu fundarins segir, að
pólski kommúnistaflokkurinn og
pólska þjóðin geti treyst á stuðn-
ing bandalagsrikja sinna í Aust-
ur-Evrópu. Sovézkur fréttaskýr-
andi sagði í sjónvarpi í Bandaríkj-
unum fyrr í dag, að engin ástæða
væri til að óttast að Sovétmenn
gerðu árás á Pólland. Hins vegar
væri ekki hægt að útiloka að
Pólverjar biðu vini sína og ná-
granna um „aðstoð".
Kissinger, fyrrum utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, sem nú er í
London eftir að hafa átt fund með
leiðtogum helztu V-Evrópuríkja,
sagði í dag, að ef Sovétríkin réðust
inn í Pólland mundi endi bundinn
á alla viðleitni Bandarikjanna til
að semja við ráðamenn í Moskvu.
Sagðist Kissinger telja atburði
undanfarinna daga mjög alvar-
lega.
Af opinberri hálfu í Júgóslavíu
var í dag varað við erlendri
íhlutun í málefni Póllands og sagt
að hún gæti haft „ótrúlega nei-
kvæðar afleiðingar" í för með sér.
Réttarhöldin í Peking:
Ekkja Maos viðurkenn-
ir minni háttar af glöp
PekinK. 5. denember. AP.
JIANG Ging, ekkja Maos. leiðtoga
kínverskra kommúnista. viður-
kenndi fyrir rétti í Peking í dag að
hafa leyft „minni háttar“ herferð
gegn Liu Shao-chi forseta Kína. en
hann var hrakinn frá völdum og
ofsóttur unz hann lézt árið 1969.
Að sögn fréttastofunnar Nýja-
Kína sagði Jiang Ging. sem er 67
ára, fyrir réttinum í dag, að Kang
Sheng, sem var yfirmaður öryggis-
lögreglunnar. en er nú látinn, hafi
lagt til að Liu yrði lagður í einelti
og hún hefði samþykkt það.
Að sögn kínversku fréttastofunn-
ar voru lagðar fram í réttinum
skýrslur, sem sýna að Jiang hafi
lagt blessun sína yfir handtöku og
ófsóknir gegn þremur mönnum
öðrum, sem leiddu til dauða þeirra.
Gat Jiang ekki neitað þessu, en hóf
að spinna lygavef til að koma
sökinni yfir á aðra, að því er
fréttastofan Nýja-Kína greinir frá.
Ymsar fleiri ásakanir komu fram
í réttinum í dag og sagðist Jiang
ýmist ekkert vita um þær eða hafa
gleymt því, sem máli skipti.
Jiang Ging var á árum áður
leikkona í Shanghai og lék m.a. í
nokkrum kvikmyndum. Hún varð
síðar fjórða eiginkona Maos for-
manns og var svo til alls ráðandi í
listaheiminum í Kína á tíma
menningarbyltingarinnar í landinu,
á árunum 1966—1976. Núverandi
ráðamenn í Peking hafa mjög
fordæmt framferði hennar á þess-
um árum og sakað hana um að hafa
viljað verða „rauð keisaraynja".
iirni spenna í sambúð
/rlands og Jórdaníu
Damaskus, 5. desember. AP.
SÝRLENDINGAR fluttu í dag
nokkra af skriðdrckum sinum
frá landamærunum við Jórdaniu
og er það haft til marks um að
hcldur sé að draga úr spennunni
scm verið hcfur milli landanna að
undanförnu.
Vestrænir sendimenn í Dam-
askus sögðust telja að 15 skrið-
drekar hefðu verið kvaddir frá
. landamærunum og væri þetta gert
til að auðvelda Saudi-Árabíu að
koma á sáttum milli landanna.
Saudi-Arabar tilkynntu í gær, að
Assad Sýrlandsforseti hefði sam-
þykkt að draga 50 þúsund manna
liðsstyrk sinn og 1200 skriðdreka
smám saman frá landamærahér-
uðunum. Er talið að verulega hafi
dregið úr líkum á stríði þessara
nágrannalanda.
Sa Carneiro jarðsettur í dag
Þúsundir Portúgala komu í gær i Jerónimos-klaustrið við ána Tejo í
Lissabon til að votta hinum látna forsætisráðherra landsins
virðingu sina.Likamslcifum Sa Carneiros forsætisráðhcrra var
komið fyrir í kiaustrinu í gærmorgun, en opinber útför fer fram á
hádegi i dag. Einn þeirra fyrstu sem kom i klaustrið til að votta
hinum látna virðingu sína, var Eanes, forseti Portúgals. Lýst hefur
verið yfir fimm daga þjóðarsorg vegna slyssins.
Sjá nánar grein um ástandið i Portúgal á bls. 22 i Mbl. i dag.
Ráðherralisti
Reagans tefst
WashinKton. 5. desember. AP.
NÝJAR. strangar reglur um
siðgæði í stjórnmálum hafa
gcrt Ronald Rcagan verðandi
Bandaríkjaforseta crfitt um
vik í vali ráðhcrra sinna. Talið
cr að Walter B. Wriston. aðal-
hankastjóri Citicorp. na'st-
stærsta banka Bandaríkjanna.
scm Rcagan cr talinn vilja gcra
að fjármálaráðhcrra. muni ciga
erfitt mcð að þiggja stöðuna.
þar scm hanki hans á útistand-
andi skuldir i íran og hjá New
Y’ork-borg. en erfiðlcikar á báð-
um stöðum hafa nokkuð komið
til kasta fjármálaráðuncytis-
ins. Samkvæmt hinum nýju
reglum mega engir vcrða ráð-
hcrrar. scm hugsanlega ciga
slika hagsmunaárckstra yfir
höfði sér.
Önnur hugsanleg fjármála-
ráðherraefni í stjórn 'Reagans
eru talin verða Charles E. Walk-
er, sem eitt sinn var aðstoðar-
fjármálaráðherra og Donald T.
Regan, sem er stjórnarformaður
stærsta verðbréfafyrirtækis í
Bandaríkjunum, Merrill Lynch.
Líklegt er talið að Richard
Schweiker fráfarandi öldunga-
deildarþingmaður, sem var
varaforsetaefni Reagans 19Ý6
verði valinn heilbrigðisráðherra.
Alexander Haig hershöfðingi er
enn talinn líklegasta utanríkis-
ráðherraefnið og Caspar Wein-
berger fyrrum ráðherra er álit-
inn eiga mesta möguleika á að
verða útnefndur varnarmálaráð-
herra.
Taugaveiki brýzt út á
jaröskjálftasvæðunum
Napólí. 5. desembor. AP.
TAUGAVEIKI og aðrir smitandi
sjúkdómar hafa nú skotið upp
kollinum á jarðskjálftasvæðun-
um á Ítalíu og hafa yfirvöld
stranglega varað íbúa á svæðinu
við að drckka ósoðið vatn. Þá
hefur bólusctningarhcrfcrð verið
skipulögð til að rcyna að koma í
veg fyrir útbreiðslu sjúkdóm-
anna. Enn scm komið cr. cr
aðcins um einangruð sjúkdóms-
tilfclli að ræða, cn yfirvöld óttast,
að faraldur kunni að skella á.
Mjög aumt hcilsufarsástand cr
víða i tjaldhúðunum. þar scm
fórnarlömb jarðskjálftanna haf-
ast við. enda hcfur vcrið ba'ði
Onóg skilnaðarorsök
London. 5. desember. AP.
DAVID Mason, þrítugur Breti.
fær ckki að skilja við konu sina
þótt hún neiti að þýðast hann
nema einu sinni i viku. Áfrýjun-
ardómstóll i London úrskurðaði
í dag. að það væri „fráleitt fyrir
dómstólinn að telja það ósann-
gjarnt af ciginkonu að neita að
hafa mök við mann sinn ncma
einu sinni í viku".
Þar með var breytt úrskurði
lægri dómstóls, sem hafði tekið
skilnaðarkröfu Masons til greina
á grundvelli þeirrar röksemdar
hans, að kynlífsskammtur sá, er
kona hans úthlutaði honum, væri
ósanngjarn. „Eg er sáróánægður
með þetta," sagði Mason, „dómar-
arnir eiga auðvelt með að segja,
að þetta sé ekki ósanngjarnt, en
þeir þurfa ekki að búa við það.“
Vinstúlka Masons, Alison, sem
hann hugðist kvænast eftir skiln-
aðinn, var líka mjög óánægð.
„Dómararnir virðast ekki vita, að
fólk hefur misjafnan smekk í
þessu efni,“ sagði hún. Eini aðili
málsins, sem virtist þokkalega
ánægður, var eiginkona Masons,
Brenda. Hún sagði blaða-
mönnum, að hún elskaði enn
mann sinn og vænti þess, að hann
sneri til sín á nýjan leik.
kalt og votviórasamt á Suóur-
Ítalíu undanfarna daga.
Herlögregla á Ítalíu hefur nú
handtekið um 80 manns, sem
staðnir hafa verið að þjófnaði á
jarðskjálftasvæðinu. Dómarar
hafa fengið fyrirmæli um að setja
rétt í tjaldbúðum og annars stað-
ar, þar sem þörf er á, til að lögum
verði komið yfir þá, sem hyggjast
hagnýta sér neyðina á svæðunum
og ræna og rupla.
Stjórnendur hjálparaðgerðanna
á Suður-Ítalíu hafa nú tekið leigu-
námi allt autt húsnæði, sem þeir
geta notað í nágrenni . jarð-
skjálftasvæðanna. Er hér m.a. um
að ræða sumarbústaði og ibúðir,
sem ýmsir efnaðir íbúar á Norð-
ur-ítaliu eiga. Hefur þessi aðgerð
valdið nokkrum deilum á Italíu.
Samkvæmt opinberum tölum
fórust 3076 í jarðskjálftunum, en
1575 er enn saknað. Alls slösuðust
7571 manns, að því er yfirvöld
upplýsa. Rúmlega 11 þúsund Italir
frá jarðskjálftasvæðunum hafa
farið frá Ítalíu til að dveljast hjá
ættingjum og vinum erlendis, að-
allega í Svíss, Frakklandi og
V-Þýzkalandi.