Morgunblaðið - 06.12.1980, Síða 13

MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. DESEMBER 1980
13
ráðstefnur af viðráðanlegri stærð.
í þessu sambandi má minna á að
ísland er aðili að fjölmörgum
alþjóðlegum stofnunum og sam-
tökum, sem halda fundi og ráð-
stefnur árlega eða oftar á ári. Það
mundi mjög flýta fyrir framgangi
þessa máls, ef ríkisstjórn íslands
beinlínis fæli fulltrúum sínum í
hinum ýmsu fjölþjóðlegu samtök-
um og stofnunum að vinna að því
að ráðstefnur og fundir yrðu
haldnir hér á landi innan eðlilegra
marka og íslensk stjórnvöld á
hverjum tima legðu eitthvað af
mörkum þegar slíkar ráðstefnur
væru haldnar hér. Slíkt væri að
sjálfsögðu framkvæmdaatriði
hverju sinni, en yrði í reynd mikill
hvati þess að unnið væri ekki
síður að þessum málum af hinum
ýmsu aðilum, er viðskiptalega
væru tengdir framkvæmd slíkra
ráðstefna".
Ég hef fengið endurreiknaðar til
núvirðis þær tölur sem raktar eru
með nefndri þingsályktunartillögu
og lítur dæmið þannig út í dag:
1. Ráðstefna 56 manna, sem
koma frá 8 borgum, sjö menn frá
hverjum stað. Hér fer á eftir listi
yfir þá ásamt fargjaldagreiðslum
(fargjöld + flugvallaskattur):
Osló
Stokkhólmur
Kaupmannahöfn
Luxembourg
London
Glasgow
New York
Chicago
7 x N. kr.
7 x S. kr.
7 x D. kr.
7 x L. fr.
7 x £ UK
7 x £ UK
7 x $ US
7 x $ US
Fargjöld
Ofangreind fargjöld eru full
fargjöld, enda má reikna með að
svo sé með alþjóðlega ráðstefnu af
þessari stærð. Með stærri fundi,
þar sem þátttakendur eru fleiri
frá hverjum stað, þannig að
myndun hópa getur orðið, þá
lækkar þessi liður nokkuð.
2. Ráðstefnan stendur í þrjá
daga, sem þýðir 5 daga með
ferðum og gistingu hér í 4 nætur.
Gert er ráð fyrir að af þessum 56
þátttakendum búi 30 í eins manns
herbergjum og 26 í tveggja
• manna.
Gistikostnaður (vetrarverð):
30 á $ US 35,00 pr. dag x 4
26 á $ US 22,00 pr. dag x 4
Gisting samtals
Stundum koma makar þátttak-
enda með þeim og mundi þá
gistiliður ásamt matarkostnaði
o.fl. hækka.
3. Matarkostnaður:
að lítil 56 manna ráðstefna, sem er
mjög viðráðanleg í framkvæmd og
stendur í þrjá litla daga færi
atvinnugreininni og þjóðarbúi
gjaldeyristekjur að upphæð kr.
42.430 millj. Sé þessi fundur hald-
inn utan aðalannatímans hniga
sterk rök að því, að gestirnir hafi
tekið flugsæti, sem hvort sem er
hefur staðið auð, gistiherbergi
Heimir Hannesson
31.115 ísl. kr. 3.581.025
31.430 4.215.077
35.455 3.491.962
209.300 3.928.561
2.338 2.787.1%
2.080 2.787.1%
6.888 3.985.397
6.888 3.985.397
samtals 29.184.683
ennfremur liklega auð og senni-
lega farið að draga úr aðsókn að
veitingastöðum. Tekjurnar yrðu
með öðrum orðum tekjur, sem
annars myndu ekki koma — hefði
fundurinn verið haldinn annars
staðar hefðu allar þessar tekjur
runnið til þess aðila.
Hér er fróðlegt að fara í lítinn
talnaleik. Ef menn gefa sér sömu
forsendur og margfalda hópinn
með 10 yrðu gjaldeyristekjurnar
424.3 millj. og ef margfaldað er
með hundrað eða gestirnir 5.600,
ísl. kr. 2.430.120
isl. kr. 1.323.954
ísl. kr. 3.753.957
isl. kr.
56 á $US 5.00 pr. d. x 4 648.032
56 á $US 21.50 pr.d. 6%.634
56 á $US 10.00 pr. d. x 2 648.032
56 á $US 40.00 1.2%.064
336 x kr. 1000 kr. 336.000
Sairtals ísl kr. 3.624.762
Morgunverður
1 x kvöldverður
2 x kvöldv. (cafet.)
1 x veisla
Kaffi á fundum
4. Flutningur í langferðabílum:
Flutningar til og frá Keflavík, á
milli staða í Reykjavík vegna
boða, heimsókna og kynnisferða
ísl. kr. 401.000.
5. Annar kostnaður:
Prentun á ýmsum eyðublöðum,
t.d. þátttökutilkynningum, uppl.
um efni fyrirlestra, dagskrá, fyrir-
lestrum og fundarboðum. Merking
fundarboða, nafnspjöld þátttak-
enda. Laun vegna vélritunar við
undirbúning fyrirlestra og fund-
argerðir. Gera má ráð fyrir að
notuð verði upptaka á segulband
og að ræðumenn þurfi aðstoð, ef
þeir nota glærur o.fl. Kostnaður
vegna pósts og síma. Gera má ráð
fyrir möppum undir gögn fundar.
Samtals ísl. kr. 2.585.000.
Benda má á að inn í þessar tölur
er ekki reiknuð persónuleg eyðsla
þátttakenda, t.d. innkaup, gjafir,
aðrar veitingar, leigubilar o.fl.
Ekki er ósennilegt að slík eyðsla
sé í námunda við ísl. kr. 51.440 á
þátttakanda eða samtals ísl. kr.
2.881.000. Samtals ísl. kr.
42.430.402.
Samandregið yrði þetta pr. 1.
desember 1980: 1 þús. kr. %
FIuk 29.185 68.7
GistÍnK 3.754 9.0
Matur 3.625 8.5
FlutninKHkoKtn. 401 1.0
Annar kostn. 2.585 6.0
Pernónul. eyðsia 2.881 6.8
AIIh IhI. kr. 42.430 100.0
Ef ofangreint er dregið saman í
hnotskurn virðist ómótmælanlegt,
sem ekki er sérlega há tala
skiptist hún niður í stað og tíma,
næmu tekjurnar á fimmta millj-
arð í erlendum gjaldeyri. Með
sömu forsendum sköpuðu 10 þús.
manns gjaldeyristekjur að upph.
milljarða. Þannig
I lokaorðum áðurnefndrar
greinargerðar segir:
„Ljóst er af ofangreindu að hér
er um mjög mikilvægt mál að
ræða fyrir íslenska þjóðarbúið.
Aukið ráðstefnuhald utan sumar-
tímans nýtir fyrst og fremst þá
aðstöðu, sem þegar er fyrir hendi
og væri ónotuð ella — og færir
þjóðarbúinu milljónir í erlendum
gjaldeyri." Þessi orð eru í fullu
gildi í dag og hafa lengi verið. Það
hefur t.d. verið lengi vitað sam-
kvæmt alþjóðlegri reynslu, að
ráðstefnugesturinn eyðir að öðru
jöfnu allt að því fimm sinnum
meira en aðrir ferðalangar og
skýrir það e.t.v. þá staðreynd að í
öllum þeim löndum, sem vinna
skipulega að ferðamálum sem
atvinnugrein, er þetta forgangs-
verkefni. Þurfum við ekki að líta
lengra en til næstu nágranna
okkar í þessum efnum.
Sá útreikningur, sem hér hefur
verið rakinn, er því engin ný
tíðindi þeim er starfað hafa að
ferða- og flugmálum — þetta er
ósköp einfaldlega sú reynsla, sem
menn þekkja frá þeim er meiri
reynslu hafa — enda starfa þeir
samkvæmt því og vinna við skiln-
íng, velvilja og stuðning sinna
stjórnvalda.
Ráðstefnuþjónusta er að sjálf-
sögðu aðeins einn, afmarkaður
þáttur ferðamála, þó að mikilvæg-
ur sé, en þau dæmi, sem rakin
hafa verið, segja þó, að nauðsyn-
legt er bæði hér og annars staðar
að vinna eftir nokkuð ákveðinni
stefnu, ef menn ætla sér að ná
árangri. Hér er mikið verk að
vinna — og það sem skýrt hefur
verið —er í beinu samhengi við
stefnumörkun í flug- og sam-
göngumálum.
Ráðstefnuþjónusta og öflun hef-
ur verið á dagskrá ýmissa ís-
lenskra aðila á undanförnum ár-
um, svo sem Ferðamálaráðs Is-
lands eftir að það var endurskipu-
lagt 1976, flugfélaga og ferða-
skrifstofa. Árangur hefur nokkur
verið, en ekki eins og best hefur
verið á kosið. Það má t.d. segja
það í þessu sambandi, að frá
upphafi starfs nýs Ferðamálaráðs,
hefur ráðið reynt að sinna þessum
ráðstefnumálum eins og það hefur
haft afl og getu til. En ekki hefur
það mætt skilningi ríkisvaldsins,
þrátt fyrir skýr fyrirmæli í lögum.
I fimm ár hefur verið beðið um að
fá svokallaða ráðningarheimild
fyrir þó ekki væri nema hálfan
starfsmann, sem sinnti þessum
málum. Ég veit ekki betur en að
menn í stjórnarráðinu kasti enn
þeim bolta á milli sín og skrifi enn
milli herbergja.
Á meðan þessar bréfaskriftir
embættismanna og annarra
standa yfir, töpum við á hverju ári
stórfelldum verðmætum, tækifær-
um og makaðshagsmunum, sem
aldrei koma aftur. Þetta er nú
hagsýnin á þeim bæ — og mætti
fleira tíunda. Þetta er þeim mun
raunalegra, þegar svo virðist sem
hálft stjórnkerfið ásamt fjármála-
kerfinu sé árið um kring að kijást
við ýmiss konar vandamál, þar
sem hvorki koma til greina arð-
semi, uppbygging fyrir framtíðina
— hvað þá heldur forsenda sam-
göngukerfis, sem er lífæð okkar
við umheiminn. Og því miður
virðast bréfaskriftirnar aukast í
öfugu hlutfalli við árangurinn.
I kansellíi nútímans — allt upp
í æðsta stjórnkerfi — virðast
menn vera of önnum kafnir við að
bjarga morgundeginum — í besta
falli næstu mánaðamótum. Þetta
er því miður undantekningarlítil,
en raunveruleg staðreynd.
Óhjákvæmilegt er, m.a. með
tilliti til alþjóðlegrar þróunar, að
frekar fyrr en síðar verði unnið að
nýrri stefnumörkun í samgöngu-
málum okkar, flugmálum og
ferðamálum. Ferðaþjónustan hef-
ur margt til að bera til að geta
orðið drjúgur vaxtarbroddur fyrir
atvinnugreinina og þjóðfélagið í
heild á næstu árum og áratugum.
Samkvæmt eðli hennar tengir
hún saman þjóðir og einstaklinga
og eykur gagnkvæman skilning.
Hagsmunir hennar og útflutn-
ingsatvinnuvega fara mjög saman,
sem auðvelt er að skýra og þar
þekkjum við líka reynslu þeirra
þjóða er þar hafa lengst náð. Eðli
hennar er í samræmi við þann
lífsanda og tengsl við aðrar þjóðir,
sem yfirgnæfandi meirihluti þjóð-
arinnar — ef ekki þjóðin öll — vill
tileinka sér. Slík stefnumótun er
nátengd þróun flugmálanna.
Samgöngumál okkar — og
tengsl við umheiminn eru eitt
stærsta sjálfstæðismál þjóðarinn-
ar í dag. Éf víxlspor er stigið kann
að vera mikil hætta á ferðum —
a.m.k. alvarleg röskun. Erlendir
aðilar bíða við næsta horn og
fylgjast með framvindu mála.
Fyrir eyþjóð á þessum stað á
jörðinni er það meira sjálfstæð-
ismál en ýmsa kann að gruna að
vera menn til aö standa að eigin
samgöngum við umheiminn.
Nú er tími stefnumótunar. Hluti
hennar hefur lauslega verið reif-
aður hér að framan — en nánar
verður vikið að viðhorfum næstu
framtíðar, m.a. með hliðsjón af
þeim staðreyndum, sem við þegar
þekkjum.
Reykjavík, 3. des. 1980.
Heimir Hannesson.
Luxor
Sænsk hönnun ★
Sænsk ending ★
Bestu kaupin! ★
ip HLJÓMTÆKJADEILD
Utii\KARNABÆR
I Al l(TAVFr;i fiR «ÍMI 9fi
LAUGAVEGI 66
Utsolustaöir Karnábær Laugavegi 66 —
Karnabær Glæsibæ — Fataval Ketlavik
Portiö Akranesi — Epliö Isatiröi —
Althóll Siglufiröi — Cesar Akureyri —
Hornabær Hornafiröi —M M h/f. Selfossi
SlMI 25999 —EyjabærVestmannaeyjum ,
w w 11 ■ Wivr
■ w f ■ a ww v« i v•
Póstsendum
Skósel,
Laugavegi 60, tími 21J
oærufóðruð
kuldastígvél.
Margar geröir.
Litir: Brúnt og svart.
Ein tegundin í yfirvídd.
xK5