Morgunblaðið - 06.12.1980, Síða 48

I
' Síminn á afgreiöslunm er
83033
Jfl«r0iinblnbib
i0r0mlíxfe«!iií>
Síminn á afgreiðslunni er
83033
JM*r0unbIíi&ib
LAUGARDAGUR 6. DESEMBER 1980
7 milljarða úttekt rík-
issjóðs olli seðlaþurrð
Sumir viðskiptavinir viðskiptabanka fengu úttekt greidda í ávísunum
ÓFREMDARÁSTAND skapaðist í
afgreiðsium viðskiptahankanna
víða í gær, er hankar urðu uppi-
skroppa með seðla. Varð Seðla-
hankinn að skammta seðla til
viðskiptahankanna. sem fenj;u
ekki alla þá seðla. sem þeir þurftu
á að halda. Fenjfu viðskiptavinir
hankanna í sumum tilfellum ávís-
anir. í stað reiðufjár. en allir þeir
viðskiptavinir, er komu í af-
(jreiðslu Seðlahankans. fengu það
fjármagn. sem þeir þurftu á að
haida. Bir>fðir Seðiahankans í
Reykjavík voru í líærmorKun um 3
milljarðar króna í seðlum. en í
Kærkveidi voru aðeins eftir um 500
milljónir króna og voru það ein-
ungis ónotaðir seðlar.
Samkvæmt þessu mun seðla-
útstreymi úr Seðlabankanum hafa
verið um 2,5 milljarðar króna í gær,
en í fyrradag var útstreymið um 3
milljarðar króna. Þessi mikla seðla-
þurrð stafar þó af því að fyrir
þremur dögum lagði ríkissjóður inn
7 milljarða króna, sem Trygg-
ingastofnun ríkisins tók síðan út og
dreifði út milli umboðsmanna sinna
um land allt. Hið óvenjulega við
þessa fjármagnsafgreiðslu til
Tryggingastofnunar ríkisins var, að
hún var að miklu leyti í reiðufé, en
gekk ekki út í bankakerfið eins og
Bankarnir buðu
gerðardóm, banka-
menn höfnuðu
SATTAFUNDUR milii samn-
inganefndar SÍB og samninga-
nefndar hankanna. sem hófst í
gær og stóð til klukkan 22 í
gærkveldi, varð árangurslaus.
Samninganefnd bankanna bauð
bankamönnum. að sáttatillagan
tæki giidi þegar i stað. en launa-
liður yrði settur í gerðardóm. þó
ekki til iækkunar frá sáttatillög-
unni. Þessu höfnuðu bankastarfs-
menn og ennfremur hafa þeir
gert athugasemd við fundarstað-
inn. húsakynni Landshanka og
Seðlabanka. og óska eftir því, að
sáttafundir séu haldnir annars
staðar.
I gærkveldi var búizt við því, að
til nýs sáttafundar yrði boðað í
dag klukkan 14, en verkfall banka-
manna hefst að öllu óbreyttu á
mánudag. Á sáttafundinum í gær
áttu sér engar formlegar viðræður
stað milli aðila, en í gærkveldi
barst bankamönnum áðurnefnt
tilboð bankanna. í tilboðinu segja
bankarnir, að þetta sé sett fram
með það í huga, að bankamenn
njóti áfram beztu kjara, sem
gerast hjá þeim aðilum, sem
gegna sambærilegum störfum í
þjóðfélaginu. Sparisjóðirnir gera í
tilboðinu fyrirvara um verðtrygg-
ingu lífeyris, sem þeir telja sig
ekki geta axlað.
Þá deildu aðilar einnig um 13.
gr. samkomulags um kjarasamn-
inga SÍB, þar sem kveðið er á um,
hverjir megi sinna störfum í
verkfalli, sem á undanþágu eru.
Eru það störf er varða öryggis-
vörzlu, skuldbindingar bankanna
erlendis svo og skuldbindingar
ríkisins erlendis. I samkomulag-
inu segir að 5% bankastarfs-
manna megi vinna, og að leggja
beri lista yfir þá starfsmenn fyrir
SÍB. SÍB mótmælti í gær vali
bankanna á þessum aðilum og
taldi að deildarstjórar og aðrir
gætu ekki gengið inn í störf fólks í
verkfalli, velja yrði það fólk, sem
venjulega gegndi þessum störfum.
Samninganefnd bankanna mót-
mælir þessum skilningi banka-
manna á samningnum og lítur á
listann yfir starfsmennina, sem
hún lagði fram, sem væri hann í
fullu gildi.
venjulega í ávísunum. Þetta stórum
jók það álag, sem varð á eftirspurn
eftir reiðufé vegna yfirvofandi
bankamannaverkfalls.
Samkvæmt upplýsingum Morg-
unblaðsins liggur Tryggingastofn-
un ríkisins t.d. með stórfé í seðlum,
sem hún ætlar að greiða út í næstu
viku. Mun láta nærri að sú fjárhæð,
sem þar liggi, sé hátt í þá fjárhæð,
sem Seðlabankinn átti eftir lokun
bankans í gær. Mun það vera
nálægt 400 milljónum króna, auk
þess sem fjárhæðir liggja einnig
hjá umboðsmönnum Trygginga-
stofnunarinnar úti á landi.
Síðastliðinn mánudag sendi
Seðlabankinn orðsendingu til allra
gæzluaðila seðlageymsla úti á landi
og bað um yfirlit yfir birgðir seðla.
Þessir aðilar töldu margir hverjir,
að þeir ættu nægilegt magn seðia
til áramóta. Þetta brást, þegar leið
á vikuna og komu þá neyðarköll
víða að, þar sem seðlar voru að
ganga til þurrðar.
Búizt er við því, að seðlaumferð
sé nú komin í 32 milljarða króna, en
spáð hafði verið, miðað við verð-
bólgu, að hún færi hæst í desember
í 30 milljarða króna, þ.e. á Þorláks-
messu. Frá mánaðamótum, eða
aðeins á 5 daga tímabili, hefur hún
vaxið um 12 milljarða króna.
Peningaskortur varð
víða í bönkum í gær.
Þessi mynd var tekin í
aðalbanka Landsbank-
ans í gær en þar varð
nokkur ös er hankinn
varð peningalaus á
tímabili, milli klukkan
tvö og þrjú.
Ljósm. Kristján.
Svartolían
hækkar í dag
RÍKISSTJÓRNIN staðfesti í gær
hækkun á svartolíu og tekur hið
nýja verð gildi í dag. Hvert tonn
svartolíu hækkar úr 128.100 krón-
um í 167.400 krónur, eða um
30,7%.
Nýtt búvöruverð á mánudag:
20% hækkun á mjólk, 17% á
kindakjöti og 30% á kartöflum
„Ríkisstjórnin sam-
þykkti samhljóða niður-
stöður sexmannaneíndar-
innar um nýjan verðlags-
grundvöll búvara, sem fela
í sér 13,82% hækkun á
grundvellinum. Niður-
greiðslur verða óbreyttar,
þar sem útlit er fyrir, að sá
fjárlagaliður gefi ^ekki
svigrúm til frekari niður-
greiðslna á árinu,“ sagði
Pálmi Jónsson landbúnað-
arráðherra, í samtali við
Mbl. í gærkvöldi. Sagði ráð-
herra, að nýtt búvöruverð
tæki giidi á mánudaginn.
Sexmannanefndin ákvað nýtt
búvöruverð á fundi sínum í gær og
samkvæmt upplýsingum Gunnars
Guðbjartssonar formanns Stétt-
arsambands bænda hækkar mjólk
um 20,4% eða í kr. 425 eins lítra
pakkningar og tveggjá lítra í 850
kr. Rjómi hækkar um 16,25% og
kostar ‘/2 lítri þá kr. 1480.1. flokks
smjör hækkar um 24% og kostar
nú 4660 kr. kg. 35% og 45% ostur
hækkar um 14% og kostar nú í
heilum stykkjum 3675 og kinda-
kjöt í heilu kostar 2855 kr. kg. og
er hækkunin þar 13,82%. Þá
hækka kartöflur um 30% á útsölu-
verði. Ekki var lokið verðútreikn-
ingum á nautakjöti og fleiri teg-
undum þegar blaðið fór í prentun í
gærkvöldi en nýja búvöruverðið
tekur gildi nk. mánudag.
Olía eimuð hér á landi 1982?
FRÁ ÞVÍ síftastliðið sumar hef-
ur verið unnið að könnun á
hagkvæmni og möguleikum á að
reisa hér á landi stöð til að eíma
olíu. Engar ákvarðanir hafa
verið tcknar i þessu sambandi
enn þá, en eí af byggingu
verksmiðjunnar verður gæti hún
tekið til starfa síðari hluta
sumars 1982.
Að þessu máli standa þeir
Ólafur Eiríksson, véltæknifræð-
íngur, og prófessorarnir Valdi-
mar K. Jónsson og Jónas Elías-
son. Málið er nú komið nokkuð á
leið og voru fulltrúar frá finnsku
fyrirtæki hér á landi í þessari
viku. Munu þeir gera kostr.aðar-
áætlun fyrir byggingu slíkrar
verksmiðju og á hún að verða
tilbúin síðari hluta næsta mánað-
ar. Meðal annars ræddu Finnarn-
ir við ráðherra, forsvarsmenn í
fiskimjölsiðnaði, Sementsverk-
smiðjunnar og Orkustofnunar.
Hugmyndin er að eima svart-
olíu og nýta gasolíuna, sem þann-
ig fæst til brennslu í skipunum,
en þykku olíuna, sem þá verður
eftir, til notkunar í kötlum verk-
smiðja. Finnunum voru send sýn-
ishorn af svartolíu og gasolíu í
sumar og niðurstöður tilrauna
þeirra voru m.a. þær að með
eimingu svartolíunnar væri hægt
að fá helminginn af svartolíunni
sem hreina gasolíu. Næsta skref
þessa máls er kostnaðaráætlun,
sem Finnarnir vinna nú að, en
ætla má að stofnkostnað slíkrar
olíueimingarstöðvar væri hægt
að greiða upp á 1—3 árum.
Sjá nánar blaðsíðu 26,
viðtal við Valdimar K.
Jónsson, prófessor.