Morgunblaðið - 07.09.1982, Blaðsíða 5

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. SEPTEMBER 1982
5

U-H

TeikniborÖ
Teiknivélar
Teikniskápar
Lampar á teiknivélar
Hjólaborð

ISKRIFSTOFU HUSGÓGNI
Hallarmúla 2 - Sími 83211
Eigandi Steina hf. Steinar Berg ísleifsson, isamt verslunarstjóra hinnar
nýju hljómplötuverslunar og myndbandaleigu i Rauðarirstígnum, Guó-
mundi Rúnari Guðmundssyni. (LjÓBin. Mbl. Kriatján Einaramn.)
Steinar hf. stofna plötu-
klúbb og opna nýja verslun
Hljómplötudeild Karnabæjar, sem er í eigu Steina hf., opnaði sl.
laugardag nýja hljómplötuverslun og myndbandaleigu i Rauðarirstíg 16.
í tengslum við verslunina hefur einnig verið settur i stofn plötuklúbbur
og er tilgangur hans, að sögn aðstandenda, að auka þjónustu fyrirtækis-
ins við tónlistarunnendur um land allt. í hófi, sem haldið var í tilefni
opnunarinnar, sagði Steinar Berg ísleifsson, eigandi Steina hf. að fyrir-
komulagið sem verður á rekstri plötuklúbbsins muni auðvelda fólki utan
Reykjavíkur að fylgjast með því sem er efst á baugi i tónlistarheiminum
hverju sinni, allir gætu orðið meðlimir í plötuklúbbnum og yrði m.a.
haldið uppi öflugu kynningarstarfi á tónlist fyrir meðlimi hans. Félögum
verður sent fréttablað mánaðarlega og verður þar að finna upplýsingar
um nýjar og væntanlegar hljómplötur, íslenskar og erlendar en auk þess
verður að finna í blaðinu ýmiss konar efni um tónlist og tónlistarmenn.
Stutt spjall við Inga
Tryggvason, formann
Stéttarsambands
bænda, um nýliðið
þing
ÞINGI Stéttarsambands bænda
lauk nú um helgina, eða ninar til-
tekið klukkan 6.30 að morgni sunnu-
dagsins. Afgreiðsla mála úr nefnd-
um hófst eftir hádegi á laugardegin-
um. Fjöldi mála var afgreiddur, en
kannski biðu menn spenntastir eftir
iliti framleiðslunefndar, en hún
hafði með ýmisleg hitamil að gera,
svo sem birgðamál og fyrirhugaða
fækkun sauðfjir.
Framleiðslunefnd lagði til að fund-
urinn lýsti samþykki sínu við þær
hugmyndir sem fram hafa komið um
fækkun sauðfjár um allt að 50 þúsund
á þessu hausti. Þá var lagt til að
bændum, sem gera samning um að
framleiða árlega á næstu 5 árum eigi
meira en 67% af áunnu eða nýttu
búmarki í þeirri búgrein, verði tryggt
fullt verð fyrir framleiðslu sína á
samningstímanum.
Samþykkti fundurinn þetta og einn-
ig það að áfram verði beitt kvótakerfi
og kjarnfóðursgjaldi til framleiðslu-
stjórnunar.
Hins vegar urðu nokkrar deilur um
tillögur framleiðslunefndar varðandi
birgðir á kindakjöti frá síðasta verð-
lagsári, en eins og kunnugt er voru
ennþá óseld 1. ágúst síðastliðinn 3.122
tonn af 14.224 tonna framleiðslu árs-
ins. Þessar óseldu birgðir samsvara
rúmlega þriggja mánaða metsölu inn-
anlands.
Það virðist þrennt koma til greina
varðandi þessar birgðir: (1) að velta
þeim yfir á næsta verðlagsár og
freista þess að fá fullt verð fyrir þær;
(2) reyna að selja birgðirnar ódýrt, t.d.
á erlendum markaði, og láta kjarnfóð-
ursjóð bæta bændum skaðann að ein-
hverju eða öllu leyti; (3) reyna að
koma birgðunum út sem fyrst, og
jafna verðvöntun niður á framleiðend-
ur eftir kvótakerfinu, m.ö.o. að bænd-
ur taki þarna á sig nokkra skerðingu.
Framleiðslunefnd tók ekki skýra af-
stöðu til þessa máls, en margir fund-
armenn, þar á meðal formaður Stétt-
arsambandsins, Ingi Tryggvason,
vildu leggja áherslu á þriðja mögu-
leikann. Eftir nokkra ræðu um málið
samþykkti fundurinn að kveða
ákveðnar að orði og ályktaði að „ekki
kæmi til greina að velta öllum þeim
vanda sem felst í kindakjötsbirgðum
nú yfir á næsta verðlagsár".
Ingi Tryggvason sagði í samtali við
Mbl. að hann túlkaði þá samþykkt
sem gerð var þannig, að fundurinn
hafi litið svo á að það bæri að gera
upp framleiðslu síðasta árs sérstak-
lega samkvæmt kvótakerfi, þannig að
það komi fram verðvöntun að ein-
hverju marki, en að hluta verði verð-
vöntunin greidd úr kjarnfóðursjóði.
Það væri ósanngjarnt ef verðvöntunin
væri að fullu greidd úr kjarnfóður-
sjóði, því þá væri verið að vega að
þeim bændum sem lítið hefðu fram-
leitt á árinu. Þetta er sem sagt ákveð-
in millileið á milli (1) og (2).
Varðandi fyrirhugaða fækkun
sauðfjár hafði Ingi þetta að segja
m.a.: „Ég vil leggja áherslu á að við
erum að fara þess á leit við þá bændur
sem ekki byggja afkomu sína fyrst og
fremst á sauðfjárrækt að þeir fækki.
Það er staðreynd, að í stórum héruð-
um landsins, alveg sérstaklega þeim
strjálbýlli, er sauðfjárrækt aðal-
atvinnuvegur. Og það gæti haft al-
varlegar afleiðingar á þessum svæð-
um ef þyrfti að grípa til róttækra
ráðstafana til almennrar fækkunar
sauðfjár sem kæmi n.v. jafnt niður á
alla bændur. Þess vegna erum við
fyrst og fremst að höfða til þeirra sem
ekki hafa sauðfjárrækt að aðalstarfi
að þeir fækki eitthvað."
Ingi var spurður um kvótakerfið,
hvort menn væru almennt sáttir við
það: „Kvótakerfið hefur alla tíð verið
mikið rætt og gagnrýnt. Það er vand-
meðfarið og við erum ennþá að berjast
við ýmsa byrjunarörðugleika. Gagn-
rýni er því eðlileg. Og menn mega ekki
gleyma því að hvers konar fram-
leiðslutakmarkanir eru auðvitað neyð-
arúrræði, og það er alltaf erfitt að
framkvæma aðgerðir sem þrengja að
bæði hag einstaklings og e.t.v. stéttar-
innar allrar þannig að allir séu glaðir
og ánægðir."
Ingi Tryggvason, formaður Stéttar-
sambands bænda.
Af öðrum málum sem afgreidd voru
á fundinum má nefna: Tillögur um að
könnuð verði áhrif verðbólgunnar á
tekjur og afkomu bænda samanborið
við aðra launþega; sérstaklega verði
athuguð áhrif þess á rauntekjur
bænda hve greiðslur á afurðaverði
komi seint í hendur þeirra, og áhrif
vaxta og verðtryggingar á afkomuna.
Fundurinn lýsti yfir áhyggjum
vegna erfiðrar fjárhagsstöðu margra
bænda, einkum þeirra yngri. „Orsakir
þessarar þróunar eru einkum vafasöm
ákvæði skattalaga, háir vextir og
verðtrygging lána, tekjurýrnun vegna
söluerfiðleika og rýrnun á tekjum
bænda af völdum verðbólgu og veður-
fars.“ Var sérstaklega lögð áhersla á
það í þessu sambandi að lengja þyrfti
lánstímann og létta þannig greiðslu-
byrðina.
Margt fleira mætti nefna. Það var
hvatt til þess að áfram yrði unnið að
gerð tillagna um hámarksbústærð.
Svo og hvatt til að mótuð yrði stefna í
kjötframleiðslumáium sem taki mið
af markaðsskilyrðum og breytingum á
neysluvenjum. Þá var vakin athygli á
miklum atvinnumöguleikum bænda í
ferðamannaþjónustu. Fagnað var
þeirri ákvörðun ríkisstjórnarinnar að
afnema tolla og aðflutningsgjöld af
efni til bygginga vegna loðdýrarækt-
unar og tækja til fóðurstöðva. Jafn-
framt var skorað á stjórnvöld að láta
gera áætlun um uppbyggingu og
þróun loðdýraræktar á Islandi.
Eitt af því sem fjallað var um á
fundinum voru starfsréttindi í land-
búnaði. Ingi Tryggvason sagði um það:
„Tillögur nefndar, sem hefur starf-
að að því að gera uppkast að hug-
myndum um hvaða skilyrði menn
þyrftu að fullnægja til að fá starfs-
réttindi í landbúnaði, voru lagðar
fyrir fundinn. Svo og tillaga um það
að hafinn yrði undirbúningur að
löggjöf um þessi mál. Það stóð aldrei
til að taka endanlega afstöðu til þessa
máls á þessum fundi heldur að kynna
slíkt frumvarp fyrir búnaðarfélögun-
um, fyrir kjörmannafundum, og síðan
að leggja það fyrir næsta Stéttarsam-
bandsfund. Þetta er mál sem allir
gera sér grein fyrir að þarf mikinn og
vandlegan undirbúning og verður ekki
hespað af í fljótheitum.
Þegar við tölum um starfsréttindi í
landbúnaði þá er hin almenna skoðun
sú að þarna þurfi að haldast í hendur
nokkur skólaganga og reynsla. Og við
lcggjum áherslu á að þáttur starfs-
reynslu verði mikill þegar þar að kem-
ur að farið verður að krefjast starfs-
réttinda í bændastétt."
Þeir bændur fækki sauð-
fé sem helst mega við því