Morgunblaðið - 07.09.1982, Blaðsíða 12

12
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 7. SEPTEMBER 1982
„Stórhættuleg efni eru
nú að ryðja sér til rúms
hér á landi. Sýran, öðru
nafni ofskynjunarlyfið
LSD, heyrist oft nefnd
og „speed“ er vinsælt.
I>að er ekki langt í að
sniff-efni verði jafnvin-
sæl og hass. Breyting er
að eiga sér stað í neyslu
fíkniefna hér á landi;
unglingar eru farnir að
nota hættuleg efni og
gegn þessari þróun verð-
ur að sporna við fótum,“
sagði liðlega tvítugur
maður í samtali við Mbl.
Hann hefur um nokk-
urra ára skeið verið við-
loðinn fíkniefnamisferli.
eru allar líkur á, að hann komist
inn í landið án þess að á honum
sé leitað. Margar sögur hef ég
heyrt um smygl á hassolíu til
landsins. Þá gleypir viðkomandi
olíuna, skilar henni þegar heim
er komið. Vonlaust er að komast
fyrir slíkt.
Ég tel ekki nokkurn vafa á því,
að fíkniefnaneysla berst ört út og
sjálfur þekki ég á milli 20 og 30
menn, sem framfleyta sér á sölu.
Þeir selja um 10 grömm á dag.
Algengt er, að fólk neyti þriggja
til fjögurra gramma af hassi á
viku .
Eins og ég sagði, þá hef ég
aldrei farið út í sterkari efni en
hass, sem ég tel tiltölulega mein-
laust — ekki skaðlegra en brenni-
vín. Hitt er svo, að hassreykingar
vilja leiða til neyslu sterkari
fíkniefna. Af þessu hef ég áhyggj-
ur — það er staðreynd, að ungl-
ingar gera sér alls ekki nægilega
grein fyrir muni á hassi og til að
mynda gýru og speedi. Þeir setja
öll fíkniefni undir sama hatt. Og
„Þeirra atvinna er
að ljúga, svíkja og stela“
Hann hefur komist í kast við
lögin. Var tekinn fyrir að selja
hass og var um tíma all um-
fangsmikill í smygli. Um tíma
seldi hann á milli 250 og 300
grömm af hassi á viku. „Ég reyki
ekki hass í dag. Ég ákvað að
hætta eftir að ég var tekinn, —
áhættan er of mikil því ég er á
skrá. Þá er ég kominn með fjöl-
skyldu.
Ég reykti bara hass, þegar ég
var í þessu — ekki önnur efni.
Síðustu misseri hafa verið að eiga
sér stað breytingar. Hættuleg
efni, eins og LSD og „speed" eru í
vaxandi mæli að ryðja sér til
rúms og með þeim ný vinnubrögð.
Það er orðin atvinna nokkuð
stórs hóps manna að selja fíkni-
efni og þá þessi hættulegu efni. Á
ferðinni eru samviskulausir smá-
þjófar; strákar sem er orðið sama
um allt, eru orðnir sljóir af fíkni-
efnaneyslu. Þeirra atvinna er að
ljúga, svíkja og stela. Þeir þurfa
lítið fyrir þessu að hafa og með
sölu fíkniefna sleppa þessir menn
við að vinna venjulega vinnu,
jafnframt að þeir geta fjármagn-
að eigin neyslu.
Svik og brögð eru í vaxandi
mæli og þá svokallaður „klíping-
ur“. Það er viðkomandi greiðir
fyrir 2 grömm, en þegar að er gáð
og efnið vigtað þá reynist það ef
til vill aðeins eitt gramm. Þá er
áberandi, að léleg efni eru á
markaði og oft er svikin vara
seld.„
—Þú smyglaðir fíkniefnum inn
í landið. Hvernig er fíkniefnum
helst smyglað?
„Það er tiltölulega auðvelt að
smygla fíkniefnum inn í landið.
Meðal fólks í fíkniefnaheiminum
er talað um, að um þúsund kíló
hafi verið seld á síðastliðnu ári
hér á landi; með öðrum orðum
eitt tonn. Lögreglan tók innan við
10 kíló svo af þessu sést, að
árangur er ekki mikill. Hins veg-
ar ber að geta, að innflutningur
upplýsist iðulega eftir að efnanna
hefur verið neytt.
Ég smyglaði fíkniefnum inn í
landið þegar ég var á flutn-
ingaskipum. Ég var þá einn að
verki og smyglaði um einu kílói í
einu. Sé hugviti beitt, er tiltölu-
lega einfalt mál að fela fíkniefni í
stórum flutningaskipum. Litlar
líkur eru á að þau finnist. Al-
gengt er þó, að 4—5 skipverjar
taki sig saman og smygli um einu
kílói í einu. Þá hef ég heyrt, að
fíkniefni hafi verið falin um borð
í skipi í Rotterdam án vitundar
skipverja. Þegar til landsins kom
voru þau sótt á felustaðinn.
Ég tel ekki vafa á, að mest er
smyglað með skipum, en algengt
er að fíkniefni berist til landsins
með pósti. Þriðja leiðin er með
flugi. Ef viðkomandi er ekki á
skrá Fíkniefnalögreglunnar, þá
hvernig á það öðru vísi að vera
þegar enginn greinarmunur er
gerður á þessu í opinberum um-
ræðum. Fíkniefni eru hass, heró-
ín, LSD, kókaín og hvað þetta allt
heitir — unglingar þekkja ekki
muninn. Því falla þeir auðveld-
lega fyrir sterkari og skaðlegri
efnum.
Þá tel ég, að Fíkniefnalögregl-
an þurfi í vaxandi mæli, að beita
sér gegn smygli á þessum hættu-
legu efnum. Hún á að hætta við
að elta uppi smákónga með hass.
Svo er víða erlendis — hassneysla
er látin afskiptalaus, en lögregl-
an einbeitir sér að því að uppræta
hin skaðlegri efni.“
H.Halls.
Hvernig eru
fíkniefnin flutt
til landsins?
Viðmælandi minn er 31 árs gamall Reykvíkingur. Hann byrjaði að neyta
cannabisefna tæplega 16 ára gamall. Þá var hann staddur í London. Hann
tók nokkuð magn með sér heim því þá höfðu enn ekki verið sett lög á íslandi
sem bönnuðu notkun slíkra efna. Þau voru ekki sett fyrr en árið 1970. Hann
hætti að neyta þessara efna 1976 en hóf neyslu þeirra aftur árið 1979.
Við byrjuðum á að spyrja hann
af hverju hann hafi hætt neyslu
þessara efna á sínum tíma?
„Núna reyki ég aðeins til að
létta mér lífið og tilveruna.
Cannabisefni virka á persónuleik-
ann og það er ekki hollt að neyta
þeirra of lengi í einu. Það magnar
einhvern veginn persónuleikann
og maður verður þunglyndur. Ég
komst yfir þessi einkenni og var
farið að líða vel þegar ég byrjaði
aftur."
Hvers konar efna hefur þú eink-
um neytt?
„Mest hef ég neytt af hassi, hins
vegar má eiginlega segja að ég
hafi prófað allt. Þó hef ég ekki
neytt sterkari eiturlyfja svo neinu
nemi. Á markaðnum hérna er
mikið af allskonar pillum. Það
virðist vera mjög auðvelt að verða
sér úti um hin ýmsu lyf hjá lækn-
um. Aftur á móti er það löglegur
hlutur og hefur viðgengist það
lengi að hann er orðinn hluti af
okkar þjóðfélagi. T.d. er mikið af
amfetamínsúlfati á markaðnum."
Ut á hvað gengur markaðurinn?
„Hann gengur fyrst og fremst
út á það að þekkja rétt fólk. Það er
enginn opinn markaður hér.
Markaðurinn er ekki beint skipu-
lagður, en vissir menn hafa staðið
lengi í sölu og innflutningi á hassi.
Þetta land er það lítið að það er
erfitt að halda þetta lengi út, án
þess að vera einhvern tímann tek-
inn og þegar menn eru farnir að
lenda trekk í trekk í fésektum
hætta þeir.“
Hvernig ganga innkaup og sala
á hassi fyrir sig?
„Það er einhver fjársterkur aðili
sem fer út og kaupir efnið, eða þá
að nokkrir vinir leggja saman í
púkk og senda einhvern einn til að
kaupa. Flestir fara til Kaup-
mannahafnar, Amsterdam eða
Bandaríkjanna. Það er komið með
mismunandi mikið magn heim allt
eftir efnum og ástæðum hverju
sinni. Ég veit til þess að í einni
sendingu hafi komið 3 kg en það er
óvanalega mikið magn. Hins vegar
kemur oft um 1 kg í einu. Innflytj-
andinn selur svo kannski 10
manns 100 gr. hverjum. Þessi 10
skipta sínum 100 gr. á milli fleiri
sem fá þá nokkur gr. hver. Þessir
menn selja hluta af sínum birgð-
um en neyta afgangsins. Þetta
geta því orðið allt að þrír liðir sem
selja úr upphaflegu sendingunni.
Það kemur einnig mjög mikið af
hassi í gegnum póstinn, það er
mjög algengt að menn sendi 10 gr.
í bréfi eða pakka. Einng er mjög
algengt að menn sendi vinum og
kunningjum úti á landi í gegnum
póst.“
Hvernig kemur hassið inn í
landið?
„Það kemur með skipum og
flugvélum, stóru sendingarnar
með skipum og þær minni með
flugvélum. Það er algengt að fólk
setji þetta í vasa sína eða hand-
töskur. Mikið kemur líka pakkað
inn í sælgætisumbúðir og í heimil-
istækjum. Það er mjög algengt að
fólk sem statt er erlendis sé beðið
um að taka með sér böggul, þá