Morgunblaðið - 06.11.1982, Blaðsíða 36

36
MORGUNBLAÐIÐ, LAUGARDAGUR 6. NÓVEMBER 1982
Eiríkur Magnússon
Skúfslœk — Minning
Fæddur 22. desember 1931
Dáinn I. nóvember 1982
Á þeim velmegunartímum sem
íslenska þjóðin býr nú við getur
hver íslendingur gert sér vonir um
að lifa til hárrar elli, því tölfræði-
legar athuganir hafa sýnt að
hvergi í heiminum er meðalaldur
fólks hærri. En það er eitt hvað
tölfræðin segir að við getum
vænst og annað hvaða hlutskipti
forlögin hafa ætlað okkur. Sjúk-
dómar og slys gera ekki boð á und-
an sér og setja iðulega strik í þann
reikning sem að öðrum kosti sýndi
enn hærra meðaltal. Ótímabær
dauði fólks sem enn er í blóma
lífsins og gæti átt mörgu ólokið á
sinni starfsævi er jafnan harms-
efni allri þjóðinni. Þess vegna
leggjum við svo mikið kapp á að
reyna að fyrirbyggja sjúkdóma
sem ógna lífi fólks, fækka slysum
og lækna þá sem sjúkir eru. Og
miklu höfum við áorkað þótt enn
sé mikið óunnið.
Aðeins tveimur sólarhringum
eftir að þjóðin hafði tekið á saman
og gefið rausnarlega til nýrrar
leitarstöðvar Krabbameinsfélags
Islands, um síðustu helgi, lést
sveitungi okkar og vinur, Eiríkur
Magnússon, bóndi á Skúfslæk,
Villingaholtshreppi, úr þeim erf-
iða sjúkdómi, krabbameini, aðeins
fimmtugur að aldri.
Sjúkdómssaga Eiríks er ekki
löng. Nú, aðeins um ári eftir að
hann kennir fyrst sjúkdómsins, er
hann allur. Eftir að hann hafði
gengist undir erfiða skurðaðgerð á
liðnu vori duldist engum sem hann
þekktu hver alvara væri á ferðum,
þótt í lengstu lög væri haldið í
vonina um að hann fengi aftur
bata.
Okkur er sagt að ein besta
hjálpin í baráttu við illvíga sjúk-
dóma séu bjartsýni, von og trú. En
þar er hægara um að tala en í að
komast, enda duga þau meðul
sjaldnast ein sér, þótt miklu skipti
til að gera mönnum erfiðar raunir
léttbærari. En þessu til viðbótar
hafði Eiríkur á að skipa öflugum
bandamanni í baráttunni við sjúk-
dóminn, sem er eiginkona hans,
Ásta Ólafsdóttir frá Stóru-Mörk
undir Eyjafjöilum. Og sá mikli
styrkur sem hún veitti manni sín-
um í erfiðri sjúkdómsbaráttu er
fágætur og ómetanlegur.
Þau Eiríkur og Ásta hafa átt
saman tuttugu ár í hjónabandi og
búið rausnarbúi á Skúfslæk þann
tíma. Heimili þeirra er annálað
myndarheimili, sem best hefur
sést á því að til þeirra hefur tíðum
verið leitað þegar á hefur legið að
koma barni í fóstur til lengri eða
skemmri tíma. Og þau hafa líka
jafnan haft pláss fyrir fleiri börn
en sín eigin þótt húsrými væri
ekki nema í meðallagi.
Börn þeirra Eiríks og Ástu eru
fjögur talsins, þrír mannvænlegir
piltar og ein efnileg lítil stúlka.
Synirnir eru: Magnús, 18 ára,
Árni, 16 ára, og Olafur, 14 ára,
allir í skóla á Selfossi. Systir
þeirra, Halla, er aðeins fimm ára
gömul.
Eiríkur Magnússon fæddist 22.
desember 1931, sonur hjónanna
Ingibjargar Gísladóttur (d. 1963)
og Magnúsar Eiríkssonar, bónda á
Skúfslæk. Eiríkur var þriðji í röð-
inni af fimm systkinum; eldri en
hann eru Sigríður, húsmóðir í
Reykjavík, og Skúli, járnsmiður á
Selfossi, elstur þeirra systkina.
Yngri eru Halla, húsmóðir í Syðri-
Gróf, og Grétar, vinnuvélstjóri á
Selfossi.
Eiríkur tók við búi af föður sín-
um fyrir tæpum tuttugu árum, að
móður sinni látinni, og hefur
stundað þar búskap óslitið síðan,
en áður hafði hann fengist við sitt
+
Móðir mín,
MARGRÉT TÓMASDÓTTIR,
Hamrabergi 12,
áður Grettisgötu 58B,
andaðist föstudaginn 5. nóvember 1982.
Fyrir hönd systkinanna.
Kriatinn Karlsson.
Móöurbróðir minn, Í PÁLL EINARSSON
fyrrv. húsvöröur.
Hátúni 12,
lést í Landspítalanum aö morgni 5. nóvember.
Fyrir hönd ættingja. Erna Hallbera Ólafsdóltir.
t
Eiginkona mín og móðír okkar,
SIGFRÍO BJARNADÓTTIR,
HeiAi, Reyöarfiröi,
lést í Sjúkrahúsinu Neskaupstað 4. nóvember.
Garöar Jónsson og synír.
t
Þökkum innilega öllum sem sýndu okkur samúð og vinarhug
vegna andláts
HELGU SIGURÐARDÓTTUR,
Ðarmahlíö 6,
og heiðruöu minningu hennar. Sérstakar þakkir færum við lækn-
um og hjúkrunarfólki á deild 1B í Landakotsspítala.
Guöjón Guömundsson,
Erla Guðjónsdóttir, Egill Egilsson,
Auöur Guöjónsdóttir, Rúnar Guöjónsson,
Hrafnkell Guöjónsson, Guölaug Jónsdóttir,
Helga Guöjónsdóttir, Thomas Kaaber,
Guörún Sóley Guöjónsdóttir, Þorsteinn Hilmarsson,
og barnabórn.
af hverju, m.a. unnið við viðgerð-
arstörf. Eiríkur var laginn smiður
og hagur bæði á tré og járn, og
kom það sér oft vel í búskapnum,
sem og reynsla hans af vélum og
vélaviðgerðum. Búskapurinn stóð
traustum fótum hjá Eiríki og lýsti
bæði dugnaði og útsjónarsemi í
hvívetna, auk þess sem heimilið
lýsti af þeirri öryggiskennd sem
skaphöfn hans mótaði, en hann
átti í ríkum mæli þá þrjá eigin-
leika sem eftirsóknarverðir mega
teljast hverjum manni: góðvild,
reglusemi og skapfestu.
Kynni okkar Eiríks hófust fyrir
fimm árum þegar við hjónin réð-
um okkur til kennslustarfa hér í
sveit. Hann var formaður skóla-
nefndar og hreppsnefndarmaður,
allt þar til í sumar að hann baðst
undan endurkjöri vegna veikinda
sinna. Það var mikil gæfa fyrir
okkur að Eiríkur skyldi gegna
þessu starfi á þeim tíma sem við
réðum okkur að skólanum og þá
ekki síður fyrir börnin í sveitinni.
Eiríkur og þau sem með honum
störfuðu í skólanefnd sýndu starfi
skólans mjög mikinn áhuga og
vildu að hann hefði öll skilyrði til
að veita menntun sem jafnaðist á
við það sem best þekktist í þétt-
býli. En eins og allir vita er víða
talsverður aðstöðumunur að þessu
leyti.
Breytingar á námsefni og
kennsluháttum, samfara breyt-
ingum á skólakerfinu, hafa leitt til
þess að margir grunnskólar í fá-
mennum sveitum hafa dregist
mjög aftur úr, og hafa ekki haft
sama kennsluefni á boðstólum og
skólar í þéttbýli eða haft ráð á að
búa sig út með dýr kennslutæki.
það skiptir því miklu að skól-
anefndir sýni þessum málum
skilning og taki fljótt við sér þeg-
ar slíkar breytingar ganga yfir.
Fyrsta haustið sem við störfuð-
um hér var t.d. keyptur nýr
myndvarpi fyrir skólann, tæki
sem þykir sjálfsagt í öilum nú-
tímaskólum, en kostar drjúgan
skilding. Ég spurði Eirík hvort
honum þætti þetta ekki dýrt tæki.
Hann svaraði því til að það færi
eftir því hvernig á það væri litið.
Sjálfum þætti honum það alls ekki
dýrt: „Þetta kostar sömu upphæð
og ég fer með í mjöl handa kúnum
á einni viku.“
Þannig var Eiríkur. Raunsær,
jákvæður og gamansamur ef því
var að skipta. Það er mikill missir
að slíkum mönnum. Hér væri
vissulega ástæða til að segja fleira
af starfi Eiríks að félagsmálum,
en rúmsins vegna verður það ekki
gert nú. Þó langar mig að geta
þess að áður en sjónvarpið barst
út í sveitir landsins var víða mikil
leiklistarstarfsemi, og var svo
einnig í Flóanum. Þar þótti Eirík-
ur heldur en ekki liðtækur á sviði
og minnast margir sveitungar
okkar þess enn og brosa í kampinn
þegar þeir sjá hann fyrir sér í
Ævintýri á gönguför. Þar kom
sumsé í ljós að þessi alvarlegi
maður gat brugðið ærlega á leik ef
því var að skipta. Þann leik vildi
ég gjarnan hafa séð.
Nú þegar Eiríkur er genginn er
hugur okkar hjónanna fullur
þakklætis fyrir það hvernig hann
reyndist okkur alla tíð, bæði í
starfi okkar og persónulegum
kynnum. Ástu og börnunum og
Magnúsi afa þeirra á Skúfslæk
sendum við okkar dýpstu samúð-
arkveðjur.
Kúnar Ármann Arthursson
Minning — Sigur-
páll Þorsteinsson
Fæddur 14. nóvember 1893
Dáinn 29. október 1982
I dag, laugardaginn 6. nóvem-
ber, verður jarðsunginn frá Foss-
vogskapellu afi minn, Sigurpáll
Þorsteinsson. Hann lést í Land-
spítalanum að morgni 29. október
eftir tæplega mánaðarlegu á
sjúkrahúsi.
Hann fæddist í Flögu í Breiðdal,
14. nóvember 1893, sonur hjón-
anna Þorsteins Jónssonar bónda
og konu hans, Ingibjargar Frið-
björnsdóttur. Þau hjón eignuðust
þrjá syni. Þeirra elstur var Frið-
björn, bóndi í Vík í Fáskrúðsfirði.
Sigurpáll ólst upp í foreldrahúsum
ásamt bræðrum sínum, en föður
sinn missti hann innan við ferm-
ingu. Á unga aldri lærði hann að
vinna öll algeng störf sem til féllu
í sveit á þessum tíma, en um tví-
tugsaldur fór hann til náms í
söðlasmíði á Akureyri og síðar á
Höfn í Hornafirði. Þeirra tíma
minntist hann oft með glöðum
hug, því hann hafði ætíð yndi af
að kynnast fólki og umgangast
það.
En til átthaganna hélt hann að
afloknu námi og hóf þar aftur
störf við búskap og söðlasmíði eins
og tök voru á. Smíðisgripir þeir
sem hann bjó til þóttu hinir mestu
kjörgripir.
18. júlí 1918 var mikill ham-
ingjudagur í lífi hans, en þá
kvæntist hann Rósu Jónsdóttur
frá Eyjum í Breiðdal. Þau hófu
búskap á því ári á Ósi í Breiðdal í
sambýli við bróður Rósu, Sigurð,
og konu hans, Jóhönnu Sigurðar-
dóttur.
Þeim hjónum Rósu og Sigurpáli
varð fjögurra barna auðið, fyrir
átti Rósa eina dóttur, Huldu, með
unnusta sínum, Emil Guðmunds-
syni, en hann lést úr berklum árið
1915. Hulda er gift Birni Björns-
syni bónda, Birkihlíð í Skriðdal.
Elst þeirra barna var Anna, kenn-
ari, dáin 1974, gift Magnúsi Þórar-
inssyni, kennara, dáinn 1967,
Bergur múrari, kvæntur Rósu
Reimarsdóttur, búsett í Reykja-
vík, Guðbjörg gift Sigtryggi Run-
ólfssyni, húsasmið, búsett í
Reykjavík og yngst er Nanna, gift
Hilmari Elíassyni, húsasmið, nú
búsett í Svíþjóð. Auk þeirra fimm
systkinanna ólu þau upp tvö dótt-
urbörn sín, þau Jón Guðlaug Sig-
tryggsson, bifreiðarstjóra, búsett-
ur í Reykjavík og Sigrúnu Sig-
tryggsdóttur, gift Emil Karlssyni
húsasmið, búsett í Mosfellssveit.
Á Ósi ólu þau upp börn sín og
bjuggu þar til ársins 1937 að þau
fluttust að Hóli í sömu sveit. Þar
reistu þau sér nýtt ibúðarhús,
ennfremur voru byggð upp öll úti-
hús á jörðinni. Það var mikið átak
á þeim tíma, því flytja varð allt
byggingarefni frá Breiðdalsvík á
hestum um 20 km leið. Um margra
ára skeið var hann póstur í
Breiðdal og var ætíð farið á hest-
um með póstinn þegar fært var,
annars gangandi. Hann var mikill
hestaunnandi og átti hann marga
góða hesta um dagana.
Haustið 1954 brugðu þau búi og
fluttust til Reykjavíkur. Hann
fékk vinnu við byggingu Vestur-
bæjarapóteks og síðar sem lager-
maður eftir að apótekið hafði tek-
ið til starfa, þar vann hann í rúm-
lega 20 ár eða þar til hann hætti
störfum, þá kominn á níræðisald-
ur. Hann minntist ætíð veru sinn-
ar í Vesturbæjarapóteki með
miklum hlýhug.
Eftir að til Reykjavíkur kom
bjuggu þau lengst af á Nesvegi 63
ásamt syni sínum og tengdadótt-
ur. Á því heimili ríkti sérstakur
samhugur og hlýja alla tíð. Þar
nutu gömlu hjónin sérstakrar um-
önnunar sonar síns og tengdadótt-
ur sem annaðist þau, mikið til
rúmliggjandi hin síðustu ár, af
einstakri kostgæfni til hinstu
stundar. Rósa andaðist í mars
1978, tæplega níræð. Sambúð
þeirra varði því hartnær sextíu ár.
Ég varð þeirrar gæfu aðnjótandi
að alast upp fyrstu ár ævi minnar
á heimili þeirra afa og ömmu á
Hóli, en foreldrar mínir bjuggu þá
í sambýli við þau. Á heimili þeirra
var gestum ætíð vel fagnað, mál-
efni hvers tíma rædd af hrein-
skilni og hispursleysi.
Ég og fjölskylda mín þökkum
afa góða samfylgd og biðjum góð-
an Guð að vísa honum veginn á
hinni framandi strönd. Undir
þessa bæn mína veit ég að aðrir
niðjar hans og ástvinir munu
taka.
„Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi."
Páll R. Magnússon
Þessi fátæklegu orð sem hér
fara á eftir eru skrifuð í minningu
afa okkar, Sigurpáls Þorsteinsson-
ar, sem lést á Landspítalanum
fyrir rúmri viku.
Ég held að allir sem til þekktu
geti samglaðst honum nú, í þeirri
vissu að í því ríki, sem hann nú
dvelst í, líði honum vel. Það er eins
og forsjónin hafi tekið í taumana,
því sama dag og hann lést átti
hann að ganga undir erfiða aðgerð
vegna sjúkdóms sem hafði bakað
honum miklar þrautir.
En þrátt fyrir það að innst inni
getum við nú öll samglaðst hon-
um, það er ekki annað hægt en að
staldra við í huganum og líta til
baka yfir farinn veg og rifja upp
þær góðu minningar sem við eig-
um um hann.
Við bræðurnir, sem vorum
þeirrar gæfu aðnjótandi að fá að
alast upp með honum, þökkum all-
ar þær björtu samverustundir sem
nú lífa í huga okkar og munu
verða okkur gott veganesti um
ókomin ár.
Bjarni, Sigurpáll, Bergur.
Afmælis- og
minningargreinar
ATHYGLI skal vakin á því, að afmælis- og minn-
ingargreinar verða að berast blaðinu með góðum
fyrirvara. Þannig verður grein, sem birtast á í mið-
vikudagsblaði, að berast í síðasta lagi fyrir hádegi á
mánudag og hliðstætt með greinar aðra daga. í minn-
ingargreinum skal hinn látni ekki ávarpaður. Þess
skal einnig getið, af marggefnu tilefni, að frumort
ljóð um hinn látna eru ekki birt á minningarorðasíð-
um Morgunblaðsins. Handrit þurfa að vera vélrituð
og með góðu línubili.