Morgunblaðið - 18.01.1985, Blaðsíða 22

22
MORGUNBLADIÐ, FÖSTUDAGUR 18. JANÚAR 1985
Grænland:
Útflutningur á
ferskum fiski
Kaupmannahofn, 17. j
Frá N. J. Bruun, (irænlandsfrétUriUra Mbl.
ÚTFLUTNINGUR á ferskum fiski
er nú að hefjast í Grænlandi og fara
fyrstu sendingarnar í dag, fimmtu-
dag, til Montreal og Ottawa í Kan-
ada.
Rækjur, hörpudiskur og lúða
verða send með beinu flugi frá
Nuuk til Frobisher Bay og þaðan
strax til fyrrnefndra borga. Til að
byrja með verða send um þrjú
tonn af ferskum fiski og reynslan
af því látin skera úr um framhald-
ið.
Fyrir nokkru sendi Konunglega
Grænlandsverslunin ófrosnar en
pillaðar rækjur með flugvél frá
Jakobshöfn á Norðvestur-Græn-
landi til Kaupmannahafnar og
voru þær komnar f verslanir í
borginni 24 stundum eftir að þær
voru pillaðar. Þótti þessi tilraun
takast mjög vel og seldust stóru,
grænlensku rækjurnar upp á
augabragði.
DALLAS“-stríð
99
Thames og BBC
Lundúnum, 17. janúar. AP.
YFIRMENN BBC-sjónvarpsstöðvarinnar eru nú ævir af bræði, þar sem
Thames-sjónvarpsstöðin hefur náð af þeim sýningarréttinum á sjónvarpsþátt-
unum vinsælu Dallas. Hefur BBC ásakað Thames um undirlægjuhátt sem
sjálfur J.R. Ewing væri fullsæmdur af.
Talsmenn BBC hafa löngum ódrengilega og aftan að BBC, gert
sagt að Dallas væri gimsteinninn í
krúnu þeirra, en 14 milljónir fylg-
ist með framvindu mála á South-
fork í viku hverri. Árið 1980, er
J.R. var skotinn í einum þáttanna,
fylgdust um 27 milljónir manna
með af miklum áhuga. Þátturinn
hefur malað gull fyrir BBC og ver-
leynisamkomulag undir borðið og
yfirboðið BBC stórkostlega. Var-
aði hann Thames við mótaðgerð-
um sem kynnu að vera jafn
óvandaðar" og Thames-menn
höfðu sjálfir f frammi. Hann út-
skýrði síðan mál sitt: „Við íhugum
nú að Ijúka ekki sfðustu þáttaröð
ið helsta tekjulind stöðvarinnar okkar og þá munu Thames-menn
frá upphafi hennar.
BBC greindi frá þessu í sér-
stakri fréttaskýringu og þar var
Michael Grade, forstöðumaður
rásar 1 hjá BBC, í forsvari. Hann
sagði Thames-menn hafa komið
Grindhvalir
hlaupa á Iand
l^indúnum, 17. janúar. AP.
ÍBÚAR enska bæjarins With-
ernsea gengu í dag fram á 35
grindhvali sem höfðu hlaupið á
land skammt frá bænum, sem er
á norðausturströnd Englands.
Lið var sent á vettvang ef vera
skyldi að bjarga mætti einhverj-
um dýranna. Svo var ekki, 28
þeirra voru þegar dauð er að var
komið og hin 7 svo illa á sig
komin að þau voru svæfð.
„Það þýddi ekkert að bjarga
þeim, þau höfðu kastast til og
frá í grýttri fjörunni og voru
meira og minna limlest. Þetta
var fullkominn harmleikur,"
sagði Dierk Beardsley, fulltrúi
dýraverndunarsamtaka Bret-
lands á staðnum. Ástæðan
fyrir óhappinu er ekki kunn.
Fall er fararheill
Carrington lávarður, framkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins, kom
til Kölnar í Vestur-Þýskalandi á dögunum og vildi þá svo til, að bonum
varð fótaskortur f hálkunni. Varð honum ekkert meint af byltunni enda
hlupu menn strax til og hjápuðu honum.
Grænland:
Eskimóakonur
með ráðstefnu
Kaupmannahöfn, 17. janúar. Frá Nieb-Jörgen
Bruun, GrKnlandsfréUaritara Mbl.
SAMTÖK kanadískra eskimóa-
kvenna efna innan fárra daga til
þings í Igdlulik í Kanada. Þingið
sækja m.a. 6 konur frá Grænlandi.
Samtök eskimóa í Kanada hafa
veitt fjárstuðning til að halda
þingið og bæjarstjórnin í Godtháb
styrkt græníensku konurnar sex
til fararinnar.
Aðalumræðuefni þingsins er
efnahagsleg þróun og staða
kvenna á slóðum Kanadaeskimóa.
Sprengja
sprakk við
lögreglustöð
Rtokkhólmi, 17. janúar. AP.
ÖFLUG sprengja sprakk í gærkvöldi
fyrir utan lögreglustöð í miðborg
Stokkhólms og olli nokkrum
skemmdum á byggingunni og nær-
liggjandi húsum, en enginn slasaðist
alvarlega.
Enginn hefur lýst á hendur sér
ábyrgð á verknaði þessum.
Roskin hjón óku í bifreið fram-
hjá lögreglustöðinni í sama mund
og sprengingin varð og þeyttist
aragrúi glerbrota á bifreiðina og
inn í hana og fengu hjónin af því
nokkrar skrámur.
verða kindarlegir er þeir byrja
sína röð, sem er beint framhald af
okkar röð. Það verður fróðlegt að
sjá hvernig þeir koma efni hinna
ósýndu þátta til skila til áhorf-
enda sinna.“
Bill Cotton, stjórnarformaður
BBC, sagði i þættinum, að Thames
myndi greiða 54.545 sterlingspund
fyrir hvern sýndan þátt og allur
samningurinn hljóðaði upp á 1,4
milljónir punda. Til samanburðar
gat hann þess að BBC hefði til
þessa greitt 29.000 pund fyrir
hvern þátt. „Þetta býður upp á
hömlulaust verðstríð og ekkert
annað og þeir hjá Thames hafa
gefið tóninn og geta engum um
kennt öðrum en sjálfum sér. Það
mun enginn græða á þessu nema
framleiðendurnir í Hollywood og
var hlutur þeirra þó ærinn fyrir,"
sagði Cotton.
Thames-menn hafa ekki setið
þegjandi undir þulum BBC, Muir
Sutherland, stjórnarformaður
Thames sagði: „Við sýnum okkar
Dallas-þætti hvort sem BBC lýkur
sínum eða ekki. Þeim var boðið að
sýna þættina áfram, en voru ekki
tilbúnir að greiða það sem um var
beðið. Þeir hikuðu, en það gerðum
við ekki, heldur keyptum réttindin
löglega."
Kínverjar hrinda
árásum Víetnama
Pelting, 17.janúar. AP.
VlETNAMSKIR hermenn gerðu átta árásir á tvær kínverskar landamærast-
öðvar í gær, en þeim var öllum hrundið og nokkrir Víetnamar voru felldir, en
aðrir særðust, að sögn kínversku fréttastofunnar í dag.
í fréttinni var ekki á það minnzt stöðvar Kínverja á svæðunum La-
að Víetnamar hefðu lýst einhliða
yfir nýársvopnahléi frá og með
miðnætti á miðvikudag eins og
japönsk frétt frá Hanoi hermir.
Hanoistjórnin tilkynnti að öll-
um hernaðaraðgerðum yrði hætt á
landamærunum, nema því aðeins
að Kínverjar gerðu árásir. Áður
höfnuðu Kínverjar tillögu Víetn-
ama um nýársvopnahlé dagana
16.-26. janúar.
Talsmaður kínverska utanrík-
isráðuneytisins neitaði að svara
þegar hann var inntur eftir vopna-
hlésyfirlýsingu Víetnama.
Samkvæmt frétt kínversku
fréttastofunnar skutu Víetnamar
rúmlega 10,000 sprengikúlumn á
oshan og Tianbao í Yunnan-héraði
og þar var barizt daglangt. Árás-
irnar á stöðvar Kínverja fylgdu í
kjölfarið.
Kínverjar skýrðu frá þvl í gær
að 15 víetnamskir stríðsfangar
yrðu látnir lausir og sögðu að
landamæraárásum Vfetnama á
mánudag og þriðjudag hefði verið
hrundið.
Áskorun um aðstoð
í Bangkok skoraði fyrrverandi
utanríkisráðherra Thailands,
Thanat Khoman, í dag á Bandar-
íkjastjórn að veita andspyrnuhóp-
um andstæðinga kommúnista í
Kambódíu beina aðstoð og sýna
þannig í verki að mark væri tak-
andi á yfirlýsingum hennar um
stuðning við andspyrnuhópana.
Hann sagði að þótt Bandaríkj-
amenn hefðu veitt andspyrn-
umönnum í Afghanistan aðstoð
hefðu þeir ekkert gert til að að-
stoða andspyrnuhópa í Kambódíu
þrátt fyrir yfirlýsingar um stuð-
ning við þá.
Steinaldarfæði gegn
hjarta- og nýrnaveiki?
Monterey, Kaliforníu, 17. janúar. AP.
VÍSINDAMAÐUR einn, Louis
Tobian að nafni, hefur lýst þeirri
niðurstöóu á rannsóknum sínum,
að „steinaldarfæði veiðimanna og
safnarasamfélaga sé það hagstæð-
asta sem hjarta- og nýrnaveikt fólk
geti tekið sér til fyrirmyndar".
Tobian hefur dvalið lengi við
rannsóknir með rottum sínum
og hefur hann orðið þess vísari
að þó hann hækki blóðþrýsting
hjá rottum sínum og bjóði upp á
hjarta- og nýrnasjúkdóma, þá
séu hverfandi líkur á því ef hann
gefur þeim fæði sem er sam-
bærilegt og talið er að
steinaldarmenn hafi neytt og
safnara- og veiðimannasamfélög
enn þann dag í dag. Er um pott-
öskuríka fæðu að ræða, mikið af
náttúrulegu grænmeti og nýju
kjöti. Fólk það sem um er rætt
fékk (og fær) þrisvar sinnum það
pottöskumagn í líkamann með
fæðu sinni heldur en dæmigerð-
ur nútímamaður. Auk þessa
sagði Tobian, að athuganir sínar
væru og byggðar á staðreyndum
um tíðni hjarta- og nýrnasjúk-
dóma í suðausturhluta Banda-
ríkjanna meðal negra og meðal
Skota, en báðir hópar fá lítið
pottösku í líkamann með neyslu-
venjum sínum. Hjá báðum hóp-
um er tíðni sjúkdóma af um-
ræddu tagi miklu mun meiri
heldur en hjá þeim sem meiri
pottösku fá. Blökkumenn í
Bandaríkjunum, sérstaklega um
fyrrgreindu svæði, fá 18 sinnum
oftar nýrnabilun af völdum of
hás blóðþrýstings, heldur en
hvitir menn.
Sérfræðingurinn taldi per-
sónulega, aö athuganir sinar
bentu eindregið til þess að tengsl
væru hér á milli og fólk gæti
dregið úr líkunum á því að fá
kransæðastíflu, hjartaáfall eða
nýrnabilun með því að borða
meira af pottöskuríkri fæðu, svo
sem kartöflum, banönum,
melónum og fleiri gerðum
ávaxta og grænmetis.
Grænland:
Blaðamenn
í verkfall
Kaupmannahofn, 17. janúar. Frá NJ. Bruun,
(irænlandNfrétlariUra Mbl.
VERKFALL hefur verið boðað frá
nk. mánudegi á grænlenska útvarp-
inu og a.m.k. á öðru af tveimur
stærstu dagblöðunum.
Ástæðan fyrir verkfallsboðun-
inni er sú, að ekki hefur náðst
samkomulag um ferðapeninga
fyrir nokkurn hluta blaðamann-
anna, sem vinna við fyrrgreindar
stofnanir. Blaðamenn, sem sendir
eru frá Danmörku til starfa í
Grænlandi, hafa rétt á ókeypis
ferð til Danmerkur með fjölskyld-
una einu sinni á ári, en þeir sem
búsettir eru í Grænlandi fara nú
fram á sambærileg fríðindi og
vilja að ákveðin upphæð verði lögð
í ferðasjóð þeirra. Það vill græn-
lenska heimastjórnin hins vegar
ekki taka í mál.
ERLENT