Morgunblaðið - 19.03.1985, Qupperneq 34

34
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 19. MARZ 1985
Svipmynd frá Alþingi
Karvel Pálmason (A) mætti til þingstarfa í gær eftir nokkrar veikindafjarvistir. Hér sést hann ræða
málin við Guðmund J. Guðmundsson, sem brosir blítt ofan í tóbakskornin, þrátt fyrir ýmsa þjóðmála-
skugga.
Vegaáætlun 1985—1988:
Vegamál 1,9 % af þjóð-
arframleiöslunni í ár
Sóknargjöld:
Ágreiningur um
stjórnarfrumvarp
Albert Guðmundsson, fjármála-
ráðherra, sagði í efri deild í gær,
að fjármálaráðuneytið hefði at-
hugasemdir að gera við stjórnar-
frumvarp um sóknargjöld o.fl.,
sem hann myndi koma á framfæri
við þriðju umræðu þingdeildar-
innar um málið.
Frumvarpið, sem er að meg-
inefni samið af kirkjulaga-
nefnd, gerir ráð fyrir því að
sóknargjöld verði framvegis
0,20—0,40% af útsvarsgjald-
stofni hvers útsvarsgreiðanda;
þó geti safnaðarfundir í sér-
stökum tilfellum, að fengnu
samþykki kirkjumálaráðherra,
tvöfaldað sóknargjöldin. Sókn-
argjald hefur verið nefskattur
en frumvarpið gerir, eins og
fyrr segir, ráð fyrir að það verði
framvegis hundraðshluti af út-
svarsstofni.
Ragnar Arnalds (Abl.) flytur
breytingartillögur, sem gera
annarsvegar ráð fyrir að heim-
ild til tvöföldunar sóknargjalds
í sérstökum tilfellum verði fellt
út úr frumvarpinu en hinsvegar
að af innheimtum sóknargjöld-
um renni 10% í sérstakan jöfn-
unarsjóð, sem einkum sé ætlað
að styrkja sóknarkirkjur þar
sem tekjur hrökkva ekki fyrir
nauðsynlegum útgjöldum, að
dómi sóknarnefndar, sam-
kvæmt reglurgerð sem sett
verði þar um.
Atkvæðagreiðslu um frum-
varpið var frestað, en annarri
umræðu lokið.
Nýir Alþingismenn
Karvel Pálmason (A) mætti til
þings í gær eftir nokkurt veik-
indafrí. Þá tóku þrír varaþing-
menn sæti í fjarvist aðalþing-
manna erlendis í opinberum
erindagerðum:
• Geir Hallgrímsson, utanríkis-
ráðherra, tók sæti Friðriks Soph-
ussonar (S).
• Ólafur Ragnar Grímsson, pró-
fessor, tók sæti Svavars Gestsson-
ar (Abl.).
• Magnús Reynir Guðmundsson,
bæjarritari, tók sæti ólafs Þ.
Þórðarsonar (F).
verður 23% hærra en 1984 (miðað
er við að aðrir skattstofnar verði
óbreyttir: tollur 50% og sölu-
skattur 24%). Helmingur áætlaðs
benzínsgjalds rennur til vegagerð-
ar.
• Þungaskattur er greiddur af
díselbílum og samsvarar benzín-
gjaldi hjá öðrum farartækjum.
• Það sem á vantar kemur frá
ríkissjóði. Ekki er unnt að sjá,
hvort framlagið er skattfé eða
lánsfé, þar eð hætt er að skipta
lánsfé í fjárlögum niður á einstak-
ar framkvæmdir, heldur er lán-
takan hluti af heildarfjáröflunar-
þðrf ríkissjóðs. Nánari skilgrein-
ing liggur því ekki fyrir.
Myndin sýnir liðið atvik þegar vörubflstjórar, sem flytja varning um
þjóðvegakerfið, voru þrýstihópur dagsins, og þeyttu flautur sínar framan við
hið aldna þinghús þjóðarinnar.
1.650 m. kr. til vegamála 1985
Samkvæmt tillögu til þingsálykt-
unar um vegaáætlun 1985—1988
verða heildarútgjöld til vegamála
1985 1.650 m.kr., 1986 2.430 m.kr.,
1987 2.480 m.kr. og 1988 2.530 m.kr.
Samkvæmt markmiðum lang-
tímaáætlunar um vegagerð, sem
lögð var fram á Alþingi 1983, eiga
útgjöld til vegaáætlunar að sam-
svara 2,4% af þjóðarframleiðslu á
gildistíma áætlunarinnar. Sam-
kvæmt framlagðri áætlun nú
stenzt þetta hlutfall 1985-1988
nema fyrsta árið (1985), þá er
hlutfallið 1,9%. Samkvæmt endur-
skoðaðri þjóðhagsáætlun 1985 er
þjóðarframleiðsla áætluð 86.400
m.kr.
TEKJUÁÆTLUN
Samkvæmt framansögðu er
áætlað að verja 1.650 m.kr. til
vegamála 1985. Tekjuáætlun, sem
fjármagna á kostnað, er þannig:
• Benzíngjald 845 m.kr.
• Aðrar tekjur af benzíni 130
m.kr.
• Þungaskattur 410 m.kr.
• Framlög ríkisins 265 m.kr.
• Samtals 1.650 m.kr.
GJALDAÁÆTLUN
Gjaldaáætlun vegamála 1985 er
þannig:
Útvarpslagafrumvarpiö:
Atkvæða-
greiðslu
frestað
til morguns
Atkvæðagreiðslu um út-
varpslagafrumvarpið, sem
fram átti að fara í neðri deild
Alþingis í gær, var frestað
fram á miðvikudag. Fjölmarg-
ar breytingartillögur bíða at-
kvæða, eftir aðra umræðu í
fyrri þingdeild, þ. á m. tillaga
frá Friðrik Sophussyni (S),
þess efnis, að útvarpsstöðvum
verði heimilt að afla tekna
með auglýsingum, afnota-
gjaldi eða sérstöku gjaldi
vegna útsendingar fræðslu- og
skýringarefnis.
• Stjórn og undirbúningur 81
m.kr.
• Viðhald þjóðvega 661 m.kr.
• Nýir þjóðvegir 678 m.kr.
• Brýr 57 m.kr.
• Fjallvegir 19 m.kr.
• Sýsluvegir 45 m.kr.
• Vegagerð í þéttbýli 96 m.kr.
• Vélakaup og áhaldahús 8 m.kr.
• Tilraunir 5 m.kr.
• Samtals 1.650 m.kr.
BUNDIÐ SLITLAG
Gjaldaliðurinn nýir þjóðvegir
sundurliðast svo: 1) stofnbrautir
203 m.kr., 2) Bundin slitlög 145
m.kr., 3) sérstök verkefni 157
m.kr., 4) ó-vegir 42 m.kr., 5) þjóð-
brautir 105 m.kr., 6) bundið slitlag
á þjóðvegi í kaupstöðum og kaup-
túnum 16 m.kr. og 7) girðingar og
uppgræðsla 10 m.kr.
VERÐFORSENDUR
Verðforsendur 1985 eru í sam-
ræmi við þjóðhagsáætlun og miða
við 27% hækkun milli 1984 og
1985. Milli 1985 og 1986 er gert ráð
fyrir að verðlag hækki um 15%.
Síðari tvö árin eru á sama verð-
lagi. Verðlagshækkanir umfram
þessar forsendur, sem verða
kunna, rýra áætlaðar fram-
kvæmdir.
Auk lögbundinna markaðra
tekna er gert ráð fyrir, samkvæmt
ákvörðun ríkisstjórnarinnar, að
50% af heildartekjum ríkissjóðs
af benzínsölu skuli að lágmarki
renna til vegamála. Til viðbótar
benzíngjaldinu koma þvi aðrar
tekjur af benzíni unz 50% mark-
inu er náð. Gúmmígjald verður
fellt niður 1985.
BIFREIÐAFJÖLDI
{ greinargerð með vegaáætlun
kemur fram að bifreiðir vóru
108.254 talsins á sl. ári: 96.200
fólksbílar, 1.107 fólksflutningsbíl-
ar, 10.947 vörubílar. Fólksbílar eru
404 á hverja 1.000 íbúa. Burðar-
geta vörubíla, samtals, er 49.000
tonn.
Árleg aukning fólksbílaeignar
sl. tíu ár er 7%. Fjölgunin var
hinsvegar mjög mismunandi eftir
árum, minnst 0,1%, mest 12,9%.
HVAÐAN KEMUR
FJÁRMAGNIÐ?
• Meðal-benzíngjald hækkar 1985,
Gagnrýni á frumvarp um atvinnuleysistryggingar:
„Metur láglaunastörf
minna en iðjuleysi“
„Tryggir fiskvinnu sem láglaunastarfsegir VSÍ
í umræðu um atvinnuleysis-
tryggingar í efri deild Alþingis í
gær kom m.a. fram í máli Björns
Dagbjartssonar (S), að VSÍ teldi
vanefnd fyrirheit í bréfi forsæt-
isráðherra, 6. nóvember sl., þess
efnis, „að endurskoðaðar verði
bótareglur og iðgjöld atvinnuleys-
istrygginga með tilliti til þeirrar
hækkunar sem verður á launum í
almennum kjarasamningum“.
í athueasemdum VSÍ seerir
hinsvegar að „það frumvarp sem
nú liggur fyrir hækkar bætur og
iðgjöld hins vegar eftir allt öðr-
um forsendum og miklu meira
en sem svarar launahækkunum
almennra kjarasamninga frá 6.
nóvember 1984“.
í bréfi VSÍ segir m.a.: „Þegar
atvinnuleysisbætur eru hækkað-
ar svona þannig að mörg störf
verða verr launuð en atvinnu-
leysisbætur, þá er þjóðfélagið að
meta þessi láglaunastörf minna
en iðjuleysi." Ennfremur er rétt
að benda á að með því að tengja
atvinnuleysisbæturnar við
ákveðið starf, almenna fisk-
vinnu, er verið að tryggja það
starf í sessi sem láglaunastarf.
Sérstaklega er verið að koma í
veg fyrir að unnt sé að flytja á
milli, frá bónus og yfir í fasta-
kaup, eins og lengi hefur verið
áhugamál verkalýðshreyfingar."