Morgunblaðið - 16.05.1985, Qupperneq 24

24
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 16. MAl 1985
Nokkrar ábendingar frá
Félagi leikstjóra á íslandi
varðandi Ríkisútvarpið
Morgunblaðinu hefur borist eft-
irfarandi frá Félagi leikstjóra:
Senn rennur upp öld frjálsrar
fjölmiðlunar. Til að létta undir
með þeim sem vilja gera kvik-
myndir á filmu og myndband og
fyrir þá sem áhuga hafa á að
stofna til sjálfstæðra sjónvarps-
sendinga hafa yfirvöld góðu heilli
fellt niður tolla á tækjum og hrá-
efni til innlendrar gerðar og út-
sendingar sjónvarpsefnis og
kvikmynda. ómetanleg er þessi
aðstoð við fjárfreka atvinnugrein,
sem reynir að þrífast þrátt fyrir
lítinn markað.
En ein er undarleg sveigja frá
þessari stefnu: Eitt af fyrirtækj-
unum í samkeppninni þarf að
borga háa tolla af öllum sínum
tækjum og hráefni. Þetta fyrir-
tæki er íslenska sjónvarpið. Við
tækjakaup fyrir útvarpshúsið
nýja geta þessar tollahindranir
skipt sköpum. Við þetta bætist, að
peningar sem Alþingi var búið að
ætla til að tækjavæða sjónvarpið
(þ.e. tollar af sölu litsjónvarps-
tækja) hverfa i ríkiskassann og
koma sjónvarpinu aldrei að gagni.
Er því ekki að undra þó tækja-
kostur og öll aðstaða á sjónvarp-
inu sé jafn fátækleg og raun ber
vitni.
Við hörmum alltof litla fram-
leiðslu innlends efnis á vegum
sjónvarpsins. Eins og ástandið er,
sinnir sjónvarpið hvorki sínu
menningarlega hlutverki né kem-
ur til móts við eindregnar óskir
almennings í því efni. Það er
óhæfa að Ríkisútvarpið skuli ekki
njóta sömu samkeppnisaðstöðu og
aðrir á hinni nýju öld frjálsrar
fjölmiðlunar sem virðist í sjón-
máli og það er þjóðinni til skamm-
ar að Ríkisútvarpið/sjónvarp, sem
að sjálfsögðu á að vera flaggskip
íslenskra fjölmiðla, búi við upp-
tökuaðstöðu sem hvergi nærri
stenst samanburð við skandinav-
ískan kvikmyndaskóla, hvað þá
fullveðja sjónvarpsstöð (sjá hjá-
lagða stutta greinargerð okkar um
tæknibúnað sjónvarpsins).
Grundvöllurinn að bágu ástandi
við gerð leikins efnis á íslandi
fyrir íslenska sjónvarpið liggur í
stjórnskipun sjónvarpsins og þá
sérstaklega því fyrirkomulagi,
sem viðgengst, að pólitísk nefnd
ákveði dagskrá. Þetta leiðir til
þess að innlend dagskrárgerð ein-
kennist einatt af prútti, en fylgir
engri menningarstefnu. Enginn
ber ábyrgð á dagskrárgerð ís-
lenska sjónvarpsins, allir aðilar
sem koma þar nálægt ákvörðunum
geta sagt: „Ekki ég“, og það með
fullum rétti. Þó útvarpsráð sem
heild sé ábyrgt er enginn einstak-
ur limur þess ábyrgur.
Allir sem hafa leitt hugann ei-
lítið að stjórnsýslu vita hvað það
hefur í för með sér þegar enginn
stjórnandi getur tekið af skarið,
og enginn er ábyrgur. AUar mark-
andi ákvarðanir útvatnast í mál-
þófi nefnda. Alþingi og stjórn-
málaflokkunum finnst samt, að
því er virðist, sjálfsagt að við-
halda „völdum" sínum þarna sem
nýtast þó engum flokki beinlínis
til framdráttar, heldur í mesta
lagi til að geta vikið sposlu að
„góðum manni" einstaka sinnum,
samkvæmt hrossakaupaskipta-
reglunni.
Auðvitað þarf að hafa eftirlit
með að útvarpslög séu virt, en
eðlilegur háttur á því er að
útvarpsráð geri það eftirá eins og
tíðkast í öðrum lýðræöisríkjum.
Að fulltrúar stjórnmálaflokka
hafi vald til að hræra í ákvörðun-
um um dagskrá án þess að þurfa
að bera ábyrgð á þessu valdi sínu,
leiðir til lélegrar dagskrárstjórn-
unar og stefnulausrar. Enginn
getur gengið að Eiði Guðnasyni,
Haraldi Blöndal eða Árna
Björnssyni og skammað þá fyrir
bága dagskrá. Og það sem verra
er, það er heldur ekki hægt fullum
rómi að skamma eða hrósa Hinrik
Bjarnasyni, því hann hefur ekki
vald til að marka neina stefnu I
dagskrárgerð. Þetta á að sjálf-
sögðu einnig við um aðra dag-
skrárstjóra á Ríkisútvarpinu.
Hvaða stjórnarform ætti að
koma í staðinn? Auðvitað á deild-
arstjóri — til að mynda Hinrik
Bjarnason í sjónvarpinu — að
hafa allan veg og vanda af ákvörð-
unum um dagskrárgerð og geta
sinnt þessu starfi, sem því list-
ræna stjórnunarstarfi, sem það er.
Ábyrgð hans yrði þá sú sama og
leikhússtjóra, og yrði þá jafn-
framt eðlilegt að skipa hann til
3—4 ára í senn, sbr. lög um emb-
ætti þjóðleikhússtjóra. Útvarps-
ráð á ekki að hafa annað hlutverk
en að fylgjast með að útvarpslög-
um sé framfylgt, og einungis að
hafa rétt til að vfta hlutleysisbrot
eða önnur brot á lögum og reglu-
gerðum um þennan rekstur. Þessi
skipan mála tíðkast víða í vest-
rænum lýðræðisríkjum, en hitt
fyrirkomulagið við stjórnun ríkis-
fjölmiðla mun að vísu algengt
annarsstaðar.
Meðan útvarpsráð starfar á
þann hátt sem nú tíðkast verður
aldrei hægt að fylgja eftir menn-
ingarlegum kröfum til sjónvarps
eða útvarps, því enginn einn aðili
er ábyrgur.
FEGRID OG BJETIÐ
GARMNNMED
SANDIOG GRJÓTI!
Sandur
Sandur er fy rst 09 f remst jarðvegs-
bætandi. Dreifist einnig í ca. 5 cm.
þykku lagi í beð til að kæfa illgresi
og mosa í grasi (ca.3 cm ). Jafnar
hita og raka ( jarðvegi. Kjörið
undirlag í hellulogða gangstíga
Perlumöl
Perlumöl er lögð ofan á beð, kæfir
illgresi og lóttir hreinsun. Perlu-
mölin er góð sem þrifalag í inn-
keyrslur og sttga. Stærð ca. 0,8—
3 cm.
Völusteinar
Völusteinar eru notaðir t.d. til
skroutsö skuggsælum stöðum, þar
sem plöntur eiga erfitt uppdróttar,
einnig með hellum og timburpöll-
um. Mjög til prýði í beðum með
stærri plöntum og trjóm. Kjörin
drenlögn með húsgrunnum. Stærð
ca. 3—5 cm.
Hnullungar
Hnullungarnir eru ósvikið íslenskt
grjót, sem nýtur sín í steinahæðum,
hlöðnum köntum og með innkeyrsl-
um og timburpöllum. Stærð ca.
5—10 cm.
BJÖRGUN H.F.
SÆVARHÖFÐA 13
SÍMI: 81833
Afgreiðslan við Elliðaár opin:
föstud.: 7.30-18.00
Laugardaga: 7.30-17.00
Komdu á athafnasvæði Björgunar hf. á
Sævarhöfða og líttu á sandinn, mölina,
hnullungana og steinana. Við mokum
þessum efnum á bíla eða í kerrur og
vagna, fáanlegt í smærri einingum,
traustum plastpokum, sem þú setur
bara í skottið á bílnum þínum.
Skiltió vió Ellióaár komið i sinn
staó.
Allar ár
við hring-
veginn
merktar
Lionsklúbburinn Freyr hefur unn-
ió aó því á undanförnum árum aó
koma upp vegvísum við allar ár vió
hringveginn og er því verki nú lokið
meó skiltum á Hólmsá og Ellióaár.
Svo skemmtilega vill til að skiltió
við Elliðaár er 500. skiltið, sem sett
er upp og er merking á ám viö
hringveginn þar meó lokió.
Áður hefur klúbburinn komið
upp vegvísum á hálendinu til að
aðstoða ferðamenn við að kynnast
öræfum landsins.
Freys-félagar fögnuðu þessum
áfanga, sem nú var náð, með því
að þeir og fjölskyldur þeirra fjöl-
menntu sl. sunnudag, er síðustu
árnar voru merktar. Var þar sleg-
ið upp pylsu-veislu og 130 flug-
drekar settir á loft.
Næsta verkefni, sem Freyr tek-
ur að sér, er merking á Vest-
fjarðaleið, og er áætlað að það
verk taki tvö ár.
Freyr hefur r.lltaf haft góða
samvinnu við Náttúruverndarráð,
Vegagerð ríkisins og heimamenn í
byggð um staðsetningu vegvísa og
hvaða skilti skuli merkt.
Formaður Lionsklúbbsins Freys
er Magnús Tryggvason fram-
kvæmdastjóri og formaður merk-
inganefndar er Snæbjörg Ásgeirs-
son framkvæmdastjóri.
Kostnaður við
heilbrigðis-
þjónustu
HLHTl setningar féll niður á tveim-
ur stöóum í einum kafla greinar Árs-
æls Jónssonar í blaðinu sl. laugar-
dag. Kaflinn á aó hljóóa svo:
„Skattheimta af launum getur
einnig orðið óréttlát, t.d. í Sviss,
þar sem fjöldi fólks á vinnufærum
aldri er ekki á launaskrá og borg-
ar þess vegna ekki til heilbrigðis-
þjónustunnar, sem allir njóta. Við
stofnun NHS í Bretlandi áríð 1948
var bein skattheimta álitin vera
ódýrasti valkosturinn. Þar með
voru þyngstu byrðarnar lagðar á
breiðustu bökin og .... “
Þá misritaðist í greininni íbúa-
fjöldi Bretlands, sem er 56 millj-
ónir. Þá var sagt að sveita- og
svæðisstjórnir ráði yfir leiðum til
rekstrar heilbrigðisþjónustunnar
en á að vera leyfum.