Morgunblaðið - 07.06.1985, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 7. JÚNÍ 1985
17
Kvikmyndin
„Útlaginn“
í enskri
útgáfu
MorgunblaðiA/RAX
Ágúst Guðmundsson kvikmynda-
gerðarmaður.
Ágúst Gudmundsson kvikmyndagerðarmaður
veitir Bröste-bjartsýnisverðlaununum
viðtöku í Kaupmannahöfn
„ÞAÐ KOM mér vissulega á
óvart að ég skyldi hljóta bjartsýn-
isverðlaunin að þessu sinni,"
sagði Ágúst Guðmundsson
kvikmyndagerðarmaður í samtali
við blm., en í dag heldur hann til
Kaupmannahafnar þar sem hann
mun veita Bröste-bjartsýnisverð-
laununum viðtöku, fyrir framlag
sitt til kvikmyndagerðar á ís-
landi.
Danska iðnfyrirtækið Bröste
hefur undanfarin fjögur ár
veitt einum íslenskum lista-
manni á ári, slík bjartsýnis-
verðlaun. Þeir listamenn sem
hlotið hafa verðlaunin eru
Garðar Cortes, söngvari, Þor-
gerður Ingólfsdóttir, kórstjóri,
Bragi Ásgeirsson, listmálari og
Helgi Tómasson, ballettdans-
ari.
Ágúst Guðmundsson kvaðst
hafa í mörg horn að líta þessa
dagana sem endranær. „Nú er
ég að vinna við klippingu
myndarinnar Útlagans fyrir
enska útgáfu, og bind ég miklar
vonir við að ná samningum við
aðila í Bandaríkjunum um
dreifingu á myndinni.
Það er ekki eins mikil vinna
að gera ensku útgáfuna og
margur gæti haldið, því við
upptökur á Útlaganum lét ég
taka flestöll samtölin bæði upp
á íslensku og ensku, enda var ég
strax í upphafi einnig með
breskan og amerískan markað í
huga. í ensku útgáfunni verða
samtölin stytt nokkuð en önnur
atriði, s.s. bardagaatriðin,
verða í sinni upprunalegu
lengd."
Ágúst var að síðustu inntur
frétta af nýjustu mynd, Gulls-
andi, sem sýnd var á kvik-
myndahátíðinni í Cannes í
Frakklandi í maímánuði sl.
„Þegar hefur verið óskað eftir
myndinni á tvær erlendar kvik-
myndahátíðir, annars vegar í
London í nóvember nk. og hins
vegar í Los Angeles næsta vor.
Annars hef ég meiri áhuga á
að selja myndina til sýninga í
sjónvarpi enda er mun meira
upp úr því að hafa en hinu.
Reyndar hef ég þegar haft sam-
band við fulltrúa sjónvarps-
stöðva í Skandinavíu og Þýska-
landi og bíð nú eftir svari. Ég
held að ég geti verið nokkuð
vongóður um árangur þar, mið-
að við þær undirtektir sem
myndin fékk í Cannes og á
norrænni kvikmyndahátíð sem
nýlega var haldin í Noregi,"
sagði Ágúst Guðmundsson
kvikmyndagerðamaður.
Lægstu tilboð allt
upp í 30 % yfir áætlun
TUboðin hækka í útboðum Vegagerðarinnar:
í NÝLEGUM útboðum Vegagerðar ríkisins hefur brugðið svo við að tilboð
hafa hækkað verulega frá því sem var í vetur og fyrr í vor og hafa lægstu
tilboð farið allt upp í það aö vera 30% yfir kostnaðaráætlun. Fyrr í vor fóru
lægstu tilboð allt niður í þriðjung af kostnaðaráætlun í útboðum Vegagerðar-
innar eins og kunnugt er.
Aðeins tvö tilboð bárust í lögn
efra burðarlags og klæðningar á
fimm stöðum á Vesturlandi. Hag-
virki hf. átti lægra tilboðið, sem
var 11,6 milljónir, en það er 30%
yfir kostnaðaráætlun og hærra
tilboðið var 40% yfir áætlun. Kom
þessi útkoma vegagerðarmönnum
mjög á óvart og eru þeir nú að
fara yfir tilboðin og kostnaðar-
áætlun sína til að athuga hvort
villur séu í útreikningum. Tilboð
voru einnig í' hærra lagi í lögn
olíumalar og malbiks í Reykja-
nesumdæmi. Tvö tilboð bárust,
það lægra frá Hlaðbæ hf./Miðfelli
hf., tæpar 13 milljónir, sem er 6%
yfir kostnaðaráætlun, en hitt til-
boðið var 22% yfir áætlun.
Lægstu tilboð í önnur verk, sem
tilboð hafa verið opnuð í að und-
anförnu, hafa verið á bilinu 59%
til 92%. Þrjú tilboð bárust í lagn-
ingu burðarlags og klæðningar á
Þingvallavegi frá þjóðgarði að
Móakotsá. Lægst var tilboð Gunn-
ars og Guðmunds sf./Norðurverks
hf., 2.159 þúsund kr., sem er 92,3%
af kostnaðaráætlun. Þrír aðilar
buðu einnig í lagningu burðarlags
og klæðningar á 4 km kafla af
Vesturlandsvegi í Hvalfirði.
Lægsta tilboðið var frá Loftorku
sf., sem bauð 3,9 milljónir, en þáð
er 77,8% af kostnaðaráætlun.
Afl hf. á Vopnafirði átti lægsta
tilboðið í fyllingu og burðarlag á
3,5 km af Norðausturvegi (Ein-
arshöfn — Hrafnsvík), 1.964 þús-
und kr. og er það 59% af kostnað-
aráætlun. 6 verktakar buðu í
verkið. Malarvinnslan átti lægsta
tilboðið í efnisvinnslu á Austur-
landi, 4.682 þúsund kr., en það er
77,4% af áætlun. Aðeins barst eitt
annað tilboð í verkið.
Framkvæmdastjórar hægri flokka á Norðurlandi:
Bjartsýnir á gengi
borgaralegra flokka
FRAMKVÆMDASTJÓRAR hægri flokka á Norðurlöndum, er héldu fund í
Reykjavík um sídustu helgi, voru bjartsýnir á gengi borgararlegra flokka í
sínum heimalöndum. Stuðningur ungs fólks á Norðurlöndum hefur aukist
við þessa flokka á undanfórnum árum, jafnframt því sem fýigi þeirra hefur
styrkst meðal alls almennings.
1 septembermánuði næstkom-
andi verða þingkosningar í Svi-
þjóð og samkvæmt skoðanakönn-
unum hefur Sameiningarflokkur-
inn bætt við sig verulegu fylgi.
Georg Danell, framkvæmdastjóri
Sameiningarflokksins ( Moderata
samlingspartiet), sagði á blaða-
mannafundi, er haldinn var síð-
astliðinn laugardag í tilefni af
fundi framkvæmdastjóranna, að
góðar líkur væru á því að borgara-
flokkarnir 1 Svíþjóð kæmust aftur
til valda. Aðspurður um hvað
kosningamar myndu helst snúast
um sagði Danell, að það yrðu efna-
hags- og skattamál. Rfkisstjórn
Olof Palme hefur mistekist að
uppfylla vonir kjósenda. Atvinnu-
leysi er mikið, baráttan við verð-
bólguna hefur ekki skilað árangri.
Þá eru launþegasjóðirnir, svoköll-
uðu, þyrnir í augum margra, en
fyrir þeim hafa sósíaldemokratar
og kommúnistar barist.
Jussi Isotalo, framkvæmda-
stjóri Sameiningarflokksins í
Finnlandi (Samlingspartiet), var
einnig bjartsýnn og taldi flokkinn
eiga góða möguleika á því að verða
stærsti flokkur Finnlands á næstu
árum. Patrik Lilius, fram-
kvæmdastjóri Sænskaflokksins,
(Svenska Folkpartiet), en flokkur-
inn sækir einkum fylgi sitt í raðir
sænskumælandi Finna, benti á að
vinstri sinnar, kommúnistar í
Finnlandi, séu að klofna.
Fund framkvæmdastjóranna
sóttu fulltrúar sjö stjórnmála-
flokka á Norðurlöndum, en þetta
er í fyrsta skipti sem slíkur fund-
ur er haldinn hér á landi. Kjartan
Gunnarsson, framkvæmdastjóri
Sjálfstæðisflokksins, sagði að
samvinna af þessu tagi væri af
hinu góða. Á fundinum voru eink-
um rætt um iðnaðarmál, efna-
hagsmál og utanríkismál. Þátttak-
endur auk Kjartans voru: Troben
Recendorff, Ihaldsflokknum, Dan-
mörku, Jussi Isotalo, Samein-
ingarflokknum, Finnlandi, Patrik
Lilius, Sænska flokknum, Finn-
landi, Marius Joanesarson, Þjóð-
arflokknum, Færeyjum, Oystein
Graver, Hægri flokknum, Noregi,
og Georg Danell, Sameiningar-
flokknum, Svíþjóð.
Þróun vinnuafls í breskum véltækniiönaði 1978—1983
Vísinda- og
framleiðsluUekni
Framkvaemdastjórar
Yfirstjórn
Tæknimenn
Iðnaðarmenn
Verkstjórar
Heildarþr. mannafla
Skrifstofufólk
Vélarmenn
Ófaglærðir
í fyrirtækjum en sækja skóla einn
dag í viku. Að loknu prófi fá við-
komandi titilinn „The Master
Gauge and Tool Maker". Fyrir-
hugað er að fjölga þessum
námssviðum.
Tækna- og iðn-
fræðingamenntunin
Bretar hafa tvær menntagráður
fyrir tæknimenn. Báðar fara inn á
sömu svið en hafa mismunandi
áhersluatriði. Tæknanámið er
styttra og sérhæfðara og ætlað
fyrir störf í sérhæfðum deildum
eða fyrirtækjum. Iðnfræðimennt-
unin er hinsvegar mun breiðari
menntun og hentar betur fyrir
fyrirtæki sem eru ekki deilda-
skipt. Þessar menntabrautir eru
að nokkru leyti tengdar iðnnám-
inu. Þannig geta iðnnemar sem
hafa lokið meira námi en felst í
grunnnáminu, fengið styttingu í
námi. Módúlkerfið einfaldar mjög
að útfæra styttingu, enda er mikið
af námi tæknimanna gert úr mód-
úlum, sem einnig eru í iðnmennt-
uninni.
Tæknifræðimenntunin
Tæknifræðimenntunin er 5 ára
nám og eru megin brautirnar eft-
irtaldar: véltækni, framleiðslu-
tækni, rafmagnstækni, flugtækni,
rafeindatækni, málmtækni og
efnatækni. Tvö námsár fara fram
í fyrirtækjum. Fylgt er námsskrá
sem segir til um þau verksvið er
nemendurnir eiga að kynnast,
hversu djúpt námið skal vera og
hve langan tíma skuli nota.
Menntun tæknifræðinga hefur
verið endurskoðuð og er núverandi
námsskrá frá árinu 1983. Lögð er
áhersla á að aðlaga námið að nú-
tíma þörfum fyrirtækjanna. At-
hyglisvert er að mikil áhersla er
lögð á að veita sérgreinunum inn-
sýn í verksvið annarra greina og
breikka þannig sjónarsvið og vit-
und tæknifræðinganna. Áukin
þekking á hliðargreinum er talin
auðvelda samstarf sérfræðinga,
sem er nauðsyn í nútíma tækni.
Aðgangur að gögnum
stofnunarinnar
Stofnunin framleiðir mikið af
námsskrám og kennslugögnum,
sem allt er sérstaklega vel unnið.
Töluverður útflutningur er á
kennslubókum til annarra landa
svo og eru próf frá stofnuninni
notuð erlendis. Hægt er að fá
heimild til að nýta gögn frá stofn-
uninni og mun það ekki vera
kostnaðarsamt. Stofnunin hefur
t.d. samstarf við Norðurlönd
þannig að þeim er heimilt að nýta
gögnin sér að kostnaðarlausu, en á
móti getur stofnunin nýtt þeirra
gögn án endurgjalds.
. , . . Hrööun þekkingar
Þekking s
hefur í áratuga þróun. Þetta verkefni er flóknara eftir
því sem þróunin er hraöari.
Þekkingarstig í iðnaði
Stýritækni og sjálfvirkni eru
þættir sem tvinnast í auknum
mæli inn í allar starfsgreinar.
Þróunin hefur verið hröð á undan-
förnum áratug og verður trúlega
hraðari á þeim næsta. Tæknimað-
ur er hlaut menntun upp úr 1955
lærði lítið um þá veröld, sem er
umhverfi hans í dag. Hann stend-
ur þó jafnfætis þeim er hlutu
menntun 1975 hafi hann fylgst vel
með þróuninni. í viðræðum við
prófessor við Royal Military Coll-
ege of Science var dregin upp
mynd af þessari þróun í formi
línurits. Línuritið sýnir vel ástæðu
þess að menntakerfið verður að
þróast. Þær þjóðir er búa við
íhaldssamt menntakerfi og sjá
ekki nauðsyn aðlögunar eiga á
hættu að dragast aftur úr í vel-
ferðarkeppninni. Við Royal Mili-
tary College eru haldin endur-
menntunarnámskeið. Við skoðun á
innihaldi námskeiða sl. 10 ára er
ljóst að verulega fleiri ný við-
fangsefni hafa komið inn en
manni óraði fyrir og önnur hafa
horfið. í mörgum tilvikum hafa
komið inn viðfangsefni, sem síðan
hafa fallið út aftur sökum þess að
þau hafa úrelst skömmu síðar.
Hiiíundur er skólastjóri lónskólans
í Haínaríiröi. Hann er nú í nims-
og kynnisferð um Bretland og
Norðurlönd.