Morgunblaðið - 20.08.1985, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 20. ÁGÚST 1985
17
bandi, en hafði aldrei hugsað mér
að fara með það á sýningu. Þegar
ég var beðinn að sýna safn mitt á
frímerkjasýningunni í Hafnarfirði
1983, færðist ég undan því, þar
sem ég var alls óviðbúinn, og
kunni ekki til þeirra hluta. Samt
lét ég tilleiðast, þegar sagt var að
íslendingum bæri að sýna á
NORDIU 84 allt það bezta, sem
þeir gætu boðið upp á. Til þess
þurfti fyrst að hafa fengið ákveðin
verðlaun á fyrri sýningu. Ég leit-
aði því næst til Jóns, þar sem ég
vissi, að hann hafði sýnt áður, og
var mér að góðu einu kunnur, og
spurði, hvort ég mætti koma með
safnið til hans, þegar ég væri bú-
inn að setja það upp á sýningar-
blöð, og fá góð ráð. Hann tók því
ljúfmannlega. Ég varð aftur á
móti svo seinn fyrir með uppsetn-
inguna, að aldrei vannst timi til að
fá góðu ráðin hjá Jóni. Ég gekk
svo í Félag Skandinavíusafnara að
áeggjan Hálfdans Helgasonar.
Síðar frétti ég, að Jón liti þetta
félag hornauga, svo vægt sé til
orða tekið. Það fór ekkert leynt í
Hafnarfirðinum, að andstaða Jóns
við fyrrnefnd bréf hafði áhrif á
dómsniðurstöðu, þar sem safnið
fékk fæsta punkta hjá Jóni, og má
hann kalla það lítilsvirðingu við
kunnan erlendan dómara. Ég var
alls ekki ósáttur við þennan dóm,
safninu var að vonum áfátt í
mörgu, en mikilvægt að fá upp-
lýst, hvað þyrfti að bæta. Jón
sagði mér, að hann teldi bréfum
Bíó-Petersen það m.a. til foráttu,
að þau væru ekki með réttu burð-
argjaldi. 1 sýningarskrá IS-
LANDIU 73 stendur: „Loks er rétt
að vekja athygli á umslagi, sem
sent var með hópflugi ítala 1933.
Sendandi var Andrés Johnson ...
Þegar umslagið er athugað nánar,
sést, að undir það hefur verið
greitt nokkru meira en nauðsyn-
legt var. Þetta hefur sendandi
samt gert af ásettu ráði og í sér-
stökum tilgangi, eins og sjá má af
frímerkjunum sjálfum, sem bætt
var við yfirprentuðu merkin. Þau
áttu að kynna landið."
Já, það var fengur í svona sýn-
ingargrip. Um ISLANDIU 73 segir
Jón í grein sinni, að hann frábiðji
sér alla þátttöku í dómnefnd (sem
enginn hefur orðað hann við), „ ...
en ég mun hafa ritstýrt sýn-
ingarskrá". Það var og. Það er
alltaf lofsvert, þegar menn sjá að
bæjarferð og skoðuðu grjótaþorp-
ið, gamla miðbæinn og Kveld-
úlfsskála við Skúlagötu. „Það yrði
menningarsögulegt slys að rífa
þetta hús, eins og til stendur ef
nýja skipulagið af skuggahverfinu
kemst til framkvæmda," sagði
Torben Witt safnvörður borgar-
minjasafnsins í Álaborg. „Okkur
þótti stórkostlegt að sjá hvernig
íbúar Reykjavíkur hafa endur-
byggt gömul hús í borginni en það
er undarleg mótsögn að vernda
þau öll en rífa Kveldúlfsskála sem
er einstök bygging á Norðurlönd-
um. Þar fór fram — undir einu
þaki — fyrsti vísir að þeim iðnaði
sem nú stendur undir íslensku
þjóðinni og það liðu ekki mörg ár
þar til Islendingar færu að naga
sig í handabökin yfir því að hafa
rifið þetta sögulega hús.“
íslenskir safnverðir á ráðstefn-
unni voru sammála um að vel
hafði tekist til um alla fram-
kvæmd þingsins og ekki hefði veð-
urblfðan spillt. „En fslenskum
safnvörðum er það mun ljósara
eftir slíka ráðstefnu hvað þeir eru
langt á eftir hinum Norðurlanda-
þjóðunum í þessum málum," sagði
Elsa Guðjónsson minjavörður í
þjóðminjasafninu. „Mest um vert
er að breyta viðhorfum almenn-
ings til safnanna, með þvf að auka
fræðslustarf á vegum þeirra og
aðra kynningu. Söfn eiga ekki að
vera hús þar sem stillt er upp fal-
legum munum heldur eiga þau að
segja okkur sögu þjóðarinnar,
vera rannsóknarstöð fyrir gesti og
gangandi auk þess að þjóna sem
starfsvettvangur fræðimanna. En
til þess að svo megi verða, þarf að
fjölga fólki við minjasöfnin og
leggja meira fé í vísindastarf og
gagnasöfnun því það er ekki hægt
að fræða án undangenginna rann-
sókna.“
sér. Nú eru niðurstöðurnar um
þriggja hringa 236 orðnar „óyggj-
andi“ og gleðja Jón. Menn geta svo
borið það saman við skrif Jóns í
Morgunblaðinu 1979, enda þótt
minnisleysi hái honum um seinni
tíma skrif sín nú, en gamla tím-
ann man Jón vel. Ég sagði ekki í
grein minni, að hann hafi látið sér
fátt um finnast, heldur, að hann
hafi átt erfitt með að viðurkenna
það: „Héreftir verður erfitt að
sanna, að stimpillinn hafi verið
notaður annars staðar." óþarfi
var að hnýta í Sigurð H. Þor-
steinsson fyrir að hafa komið með
tilgátu um, að stimpillinn hafi
verið notaður á Kirkjubæjar-
klaustri. Hann var ekki langt frá
því rétta. Ég býst við, að SHÞ
Játi“, að hann hafi aldrei trúað á
kenningu Jóns um, að stimpillinn
hafi verið notaður á „einni eða
tveim póststöðvum í Reykjavík",
eins og Jón hélt fram á fundi í
Stokkhólmi í sambandi við frí-
merkjasýninguna STOCKHOLM-
IA 1974. Þetta benti Runeborg á í
grein okkar, og gerði Jón ekki at-
hugasemd við það. Erfitt átti Jón
með að útskýra flugpóstinn og öll
tilbúnu bréfin, sem þar er að sjá.
Hann fór eins og köttur í kringum
heitan graut. I Rapport fra Is-
landssamlarna í Stokkhólmi
stendur um hópflug ítala: „Auð-
vitað eru öll þessi bréf tilbúning-
ur, venjuleg tóm umslög." Þar
stendur lika, að bréfin hafi verið
með ábyrgðarmiðum í númeraröð
frá 1—298. Fyrstu bréfin nr.
1—227 voru stimpluð 7. júlí og þau
síðustu 11. júlí. „Jónsbók" segir, að
þau hafi verið stimpluð 2.—11.
júlí. Góð heimild það. Nei, þessari
bók verður aldrei líkt við Biblíu,
eins og Jón nefnir í grein sinni —
í mesta lagi við Saltarann.
Gott dæmi um vinnubrögð Jóns
er birting myndar með grein sinni
af Chr. X blokk stimplaðri með
venjulega útgáfudagsstimplinum
þ. 15.5. ’37. Enginn, mér vitanlega,
hefur dregið í efa, að þann dag
hafi einnig verið stimplað. Þetta
er sami stimpillinn og var á blokk
öskjufélagsins, en þar með dags.
14.5.'37. Myndin sem ég birti var
vegna stimpilsins, sem er óþekkt-
ur annars staðar, ekki vegna dag-
setningarinnar, sem er algert
aukaatriði, en Jón þykist halda, að
stimplasafnari sækist eftir að fá
dagsetninguna sem afbrigði (!) i
safn sitt. Ékki er nú lengur talað
um fölsun. Það er í sjálfu sér
merkilegt, þegar áður óþekktur
stimpill frá Reykjavík, ólíkur öll-
um öðrum, finnst. Jafnmerkilegt
er þó, að til séu menn, sem ekki
geta sætt sig við það. Svo kemur
hápunkturinn í grein Jóns, og er
auðfundið, að hann byrstir sig:
„Ég þarf hvorki að láta hann né
aðra segja mér það, að blokkin og
lausu merkin komu út 15. maí,
enda var það sjálfur afmælisdag-
urinn.“ Og atburði gamla tímans
man Jón vel. Síðan segir: „Enga
sérstaka skýringu kann ég á þess-
ari stimplun 14. maí, en lái mér
hver sem vill, þótt ég hafi ekki
mikinn áhuga á slíkri fyrirfram-
stimplun.“ Og hananú. Þar með
hefur hann Saltarann á loft með
dagsetningunni 15.5. ’37, sem er
orðin trúaratriði hjá honum. En
hér sem annars staðar skulu það
vera staðreyndirnar sem gilda.
Með grein þessari fylgir auglýsing
úr Lögbirtingablaðinu frá 12. maí
1937, undirrituð af póst- og síma-
málastjóra, sem tekur af öll tví-
mæli um útgáfudaginn 14. maí.
Enda var Chr. X settur inn í emb-
ætti „om eftermiddagen den 14.
maj“, eins og segir í bók um kon-
ung. Það er hæpið að trúa öllu,
sem í Saltaranum stendur, nú hef-
ur hann komið Jóni í koll.
Höfundur er verkfræðingur og
stimplnsnfnari.
CUPRIIMOL
alvörufúavarnarefnið sem fegrar og fyrirbyggir
Um allangt skeiö hafa veriö til alls kyns undraefni,
fúavarnarefni, sem áttu aö verja timbur fyrir rotnun.
I Ijós hefur komið aö aðeins örfá þeirra rísa undir nafni.
Vandinn er því sá að velja rótta efnið og nýta það
skynsamlega.
Vísindalegar kannanir sýna ótvírætt að Cuprinol
er með bestu fúavarnarefnum sem framleidd hafa
verið.
Þetta er reynslan, hún er ólygnust.
Cuprinol fúavarnarefni greinist ( 4 aðalflokka:
1. Grunnfúavarnarefni án yfirborðsfllmu.
2. Hálfgagnsætt litað fúavarnarefni í fjölda vlðarlita.
3. Þekjandi lituð fúavörn ( 7 litum.
4. Grænt fúavarnarefni ( vermireiti og á gróðurhús.
1-2 yfirferðir af Cuprinol grunnfúavarnarefni með 1-2
yfirferðum af hálfgagnsæju eða þekjandi Cuprinol.
Cuprinol þjónar tilgangi sínum við hinar óhkleg-
ustu aðstæður- allt frá vermireitnum upp (háfjalla-
skálann.
Umboðsmenn um land allt!
1 S/ippfélagið í Reykjavík hf
Málningarverksmiöjan Dugguvogi
Simi 84255