Morgunblaðið - 01.09.1985, Qupperneq 64

qH papt UrXfíti,XTQrdp r arrr»ArTTii/MTf2) nuit i«rx Tr»ar»A
64 mGRGUNBLADID, SUNNUDAGUR 1. SEPTEMBER 1985
Flugslysið
í Manchester
Það var fólk ofan á mér og undir
mér. Ég barst með straumnum út
á væng og við stukkum."
Ofsahræðsla
Anna Findlay frá Yorkshire,
sem sat rétt hjá hreyflinum sem
sprakk, sagði: „Ég varð felmtri
slegin. Við sáum eldinn fyrir utan
og gerðum okkur enga grein fyrir
því hve hratt hann mundi breiðast
út. Rúður brotnuðu vegna hitans.
Tíminn stóð kyrr. Við horfðum
á eldinn og vissum ekki hvað til
bragðs ætti taka. Enginn hreyfði
sig strax.
Þegar hreyfing kom á fólkið
datt það og margir urðu undir.
Fleira fólk hefði komizt út, ef við
hefðum ekki fyllzt ofsahræðslu og
ef við hefðum farið eftir settum
reglum.
Þegar ég hafði tekið þá ákvörð-
un að færa mig tróðst fólk undir
og lá á göngunum milli sætarað-
anna. Ég steig yfir fólkið og sæt-
isbökin og ruddist bara út.
Ég náði varla andanum vegna
reyksins. Það voru farþegarnir,
sem spörkuðu i hurðirnar svo að
þær opnuðust upp á gátt. Ég hélt
að dagar mínir væru taldir. Allir,
sem voru þarna í flugvélinni, voru
snaróðir og ég hugsaði um það eitt
að bjarga mér.“
Felmtri slegnir áhorfendur á
flugvellinum lýstu því hvernig
flugvélin hefði brunað eftir
flugbrautinni og reykjar- og
eldstrókur staðið aftur úr henni
áður en hún rann út af brautinni
og nam staðar.
„Ég trúi því ekki að svona marg-
ir hafi farizt," sagði Tim Laverick
frá Wirral. „Mannslif virtust ekki
vera í mikilli hættu. Flugstjórinn
virtist ráða við ástandið og vita
hvað hann var að gera.“
Eftir slysið var frá því skýrt að
starfsmenn flugturnsins hefðu
gefið Peter Terrington flugstjóra,
sem komst lífs af, fyrirmæli um að
skipa farþegunum að yfirgefa
flugvélina um leið og hún nam
staðar. Þess vegna kom fréttin um
að farþegarnir hefði fengið skipun
um að sitja kyrrir þeim óþægilega
á óvart.
Ekki er ljóst hver gaf skipunina.
Grunur lék á að það hefði verið
flugstjórinn, en nú virðist að skip-
unin hafi komið frá flugþjóni.
Flugstjórinn var í stöðugu sam-
bandi við flugturninn og flugrit-
anum var bjargað.
Svört aö innan
David Ashworth, kaupsýslu-
maður frá Manchester, hafði skip-
unina að engu og hjálpaði Kathl-
een konu sinni og tveimur sonum
þeirra hjóna, 11 og 13 ára, að kom-
ast út um framdyrnar.
„Enginn annar fór út í fimm eða
sex sekúndur og hægt hefði verið
að bjarga mörgum mannslífum.
Ég sagði öllum að koma,“ sagði
hánn. „Engin önnur tilkynning
var lesin upp þegar farþegunum
hafði verið sagt að þeir yrðu að
sitja kyrrir í sætum sinum," sagði
Ashworth,
Blinduðust
Farþegarnir blinduðust af
reyknum og margir tróðust undir
þegar þeir reyndu að ryðjast út
með miklu írafári.
Nokkrir, sem komust lífs af,
hafa sagt að þeir hafi setið kyrrir
í sætum sínum með spennt örygg-
isbelti í 10 til 15 sekúndur, án þess
að gera sér grein fyrir því að eldur
var að læsa sig um flugvélina.
(Úr Observer)
Tvennar afturdyr flugvélarinnar voru ónothæfar og farþegarnir
ruddust fram í dauðans ofboði. Reykur blindaði þá og eitur-
gufur urðu þess valdandi að þeim lá við köfnun. Þeir klifruðu
yfir sætisbök og tróðust yfir fólk, sem datt ■ göngunum milli
sætanna. Tollfrjáls varningur og handfarangur dreifðust út um
allt og töfðu flóttann.
Slökkviliðsmenn leita í flakinu á flugv ellinum f Manchester.
EINHVER hrópaði: „Verið róleg og
setjizt — það verður allt í lagi,“ þeg-
ar flugstjóri brennandi Boeing-flug-
vélar BritLsh Airtours, dótturfyrir-
tækis brezka flugfélagsins British
Airways, stöðvaði hana eftir spreng-
ingu í hreyfli í flugtaki á flugvellin-
um í Mancbester í síðustu viku.
Þessi skipun kann að hafa valdið
dauða einhverra þeirra sem týndu
iífi í eldsvoðanum, 52 farþega og
tveggja flugfreyja. Þetta var mesta
flugslvs Breta í 13 ár og síðast í röð
óvenjumargra flugslysa á þessu ári.
Rúmlega 1.000 hafa beðið bana í
flugslysum á aðeins rúmum
tveimur mánuðum og þetta er
mesta flugslysaár sögunnar. Alls
hafa rúmlega 1500 farizt í 15
flugslysum það sem af er árinu,
a.m.k. 245 fleiri en 1974 þegar
fyrra met var sett.
Flugvélin, sem kviknaði í á
flugvellinum í Manchester, átti að
fara tii grísku eyjunnar Korfu og
var á rúmlega 150 km hraða og í
þann mund að hefja sig til flugs
þegar sprengingin varð og eldur
kom upp í hreyflinum. Alls tókst
81 farþega að bjarga sér út. Tveir
slökkviliðsmenn slösuðust.
Orsök slyssins var sprenging í
brunaholi vinstri hreyfilsins, sem
var bandarískur af gerðinni Pratt
& Whitney JT8D-15. Eldsneytis-
geymir brotnaði og eldur kom upp
í afturhluta flugvélarinnar. Far-
þegaklefinn fylltist af reyk á ör-
fáum sekúndum.
„Ég held að við höfum ekki orðið
nógu hrædd í fyrstu þegar far-
þegaklefinn fór að fyllast af reyk
— við gerðum bara ráð fyrir að
allt yrði í lagi,“ sagði Debra Wall-
ey frá Preston. „Ég komst út á
vænginn og það var eins og að
vinna stóra vinninginn í happ-
drættinu."
Keith Middleton, rúmlega tví-
tugur Liverpoolbúi, sagði að mað-
ur fyrir aftan sig hefði velt þvi
fyrir sér með stökustu ró hvort
sprengingin stafaði af því að
hjólbarði hefði sprungið og kvart-
að yfir því að það gæti haft í för
með sér sex tíma töf.
„Ástandið var auðvitað miklu
alvarlegra, eins og við komumst
brátt að raun um,“ sagði Middle-
ton. „Við heyrðum að flugstjórinn
tilkynnti eitthvað í kallkerfið, en
enginn greindi orða skil. Þegar við
litum út um gluggann sáum við að
það var kviknað í vængnum.
Flugstjórinn virtist hemla,
flugvélin rann til hliðar og fór út
af flugbrautinni. Þá barst reykur
inn í klefann. Fólk fór að reyna að
komast út um gluggana og hljóp
að dyrunum eins hratt og það gat.
Eldtungur fóru að teygja sig inn
og ég náði ekki andanum. Flugvél-
in fylltist þykkum, svörtum reyk.
Fólk fyrir aftan mig hrópaði og
mér datt í hug að hjálpa þvi, en
það þjónaði engum tilgangi. Ég
hefði fest mig eins og það.
Mörg börn voru í flugvélinni.
Allir æptu, hrópuðu og ýttu. Sum-
ir duttu á gólfið og tróðust undir.
Fólkið smeygði sér úr sætunum og
allir reyndu að troða sér áfram.
Einn af flugþjónunum þreif í mig
og fleygði mér niður rennu.“
Lágu í kös
Mike Mather frá Cheshire
fannst nóg um óðagot farþeganna
þegar reykurinn barst inn í vélina:
„Allir höfðu haldið að eldurinn
mundi slokkna þegar vélin næmi
staðar og gripið yrði til slökkvi-
tækjanna, en þá bárust reykur og
eldtungur inn í flugvélina.
Allt fólkið lá í kös í þröngum
göngunum milli sætanna. Fólkið
lá hvert ofan á öðru og allir
reyndu að komast út.
Ein flugfreyjan þreif mig úr
sæti mínu og mér tókst að koma
mér út um framdyrnar. Um 30
manns voru fyrir framan mig og
þegar ég fór niður rennuna fann
ég kröftugan hitastraum, sem mig
sveið af, og fékk brjóstsviða."
Michael Loftus frá Stockport og
kona hans björguðu tveimur ung-
um börnum sínum út á hægri
vænginn og stukku með þau til
jarðar. Frú Loftus, sem hafði setið
þremur sætum frá vænghurðinni,
sá ekkert fyrir froðu slökkviliðs-
manna þegar hún kom út á væng-
inn. „Síðan birtist Michael út úr
froðunni," sagði hún.
Mark Tatlock frá Northwich
sagði að flugstjórinn hefði kastað
rennúnni úr framhluta flugvélar-
innar og síðan tekið til við að ýta
fólki niður hana. „Þegar við vorum
komin niður sáum við eldsneyti
leka úr vængnum og flæða út um
allt,“ sagði hann.
„Þegar eldurinn barst inn í
flugvélina urðu allir skelfingu
lostnir," sagði hann. „Fólkið fyrir
aftan mig ruddist áfram og ýtti
mér út um dyrnar. Þegar ég and-
aði að mér svörtum reyknum fann
ég til sársauka. Ég dró einu sinni
að mér andann og hélt að dagar
mínir væru taldir.
Yítíslogunum
Flóttinn úr