Morgunblaðið - 26.11.1985, Blaðsíða 30
30
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 26. NÓVEMBER1985
Fjölmennur fundur starfsmanna Hafskips ígær
v
>
Valur Páll Þórðarson, form. Starfsmannafélags Hafskips:
Með öllu óaðgengilegt fyrir
starfsmenn Hafskips ef
Eimskip yfírtekur reksturinn
Stjórn Dagsbrúnar fer fram á viðræður við stjórn Sambandsins
Á FJÖLMENNUM fundi starfs-
manna Hafskips með fulltrúum stétt-
arfélaga, borgarfulltrúum og alþing-
ismönnum Reykjavíkur síðdegis í
gsr, kom fram fullur stuðningur
stéttarfélaga við þá hugnynd að
reyna að styrkja stöðu fslenska
skipafélagsins hf., svo það mætti
halda áfram starfsemi sinni og koma
þannig í veg fyrir að rúmlega 300
manns missi atvinnuna. Formaður
starfsmannafélags Hafskips, Valur
Páll Þórðarson, hvatti alþingismenn
og borgarfulltrúa til að beita sér fyrir
fjárstuðningi til félagsins. Lögmaður
Hafskips og stjórnarmaður í ís-
lenska skipafélaginu hf., Jón G.
Zoega, sagði að oft hefði verið spurt
í tengslum við Hafskipsmálið: Hvar
eru nú þingmenn og borgarfulltrúar
Reykvíkinga? — og sagði að nú
fengju þeir tækifæri til að koma sínu
fólki til hjálpar. Alþingismennirnir
Ólafur Ragnar Grímsson, Alþýðu-
bandalagi, og Jón Baldvin Hanni-
balsson, Alþýðuflokki, og Davíð
Oddsson, borgarstjóri, tóku áskorun-
um formanns starfsmannafélagsins
ólíklega, og bentu á, vegna ummæla
Jóns G. Zoéga, að ásakanir um
aðgerðarleysi þeirra í þessu máli
væru ómaklegar, þar eð þeir hefðu
ítrekað reynt að fá upplýsingar um
stöðu mála, en án árangurs.
Ræða formanns starfs-
mannafélagsins
Valur Páll Þórðarson sagði í'
ræðu sinni að mikill beygur væri
meðal starfsmanna Hafskips
vegna óvissu um framtíðaratvinnu
þeirra. Sagði Valur Páll að ef
rekstri Hafskips, eða íslenska
skipafélagsins, yrði hætt, misstu
300-320 manns atvinnu sína og
afkomu a.m.k. 1.200 manna væri
stefnt í voða. Benti hann á að það
samsvaraði því að öll atvinna legð-
ist niður í kaupstað eins og Ólafs-
vík.
Valur Páll sagði að nú þegar
beinar siglingar Hafskips milli
Evrópu og Bandaríkjanna væru úr
sögunni stæði eftir það verkefni
að bjarga íslandssiglingum Haf-
skips: „I því efni virðast standa
eftir tveir kostir," sagði hann.
„Fyrri kosturinn er sá, að íslenska
skipafélagið hf. haídi þessum
rekstri áfram. Hinn kosturinn er
að Eimskipafélag íslands hf. yfir-
taki reksturinn. Það þarf ekki
mikla skarpskyggni til að sjá að
seinni kosturinn er með öllu óað-
gengilegur fyrir okkur starfs-
mennina, þar sem hann þýddi í
raun, að þorri okkar myndi missa
atvinnu sína. Eimskip sækist í
raun ekki eftir neinu nema við-
skiptavinum okkar. Því var sam-
vinna milli fslenska skipafélagsins
og Skipadeildar Sambandsins
okkur miklum mun skapfelldari,
því í þeirri leið var gert ráð fyrir
að verulegur hluti okkar héldi
atvinnunni," sagði Valur Páll.
Síðar í ræðu sinni sagði Valur:
„Við metum því mikils þá fyrirætl-
un íslenska skipafélagsins hf., sem
við, er höfum haft best tækifæri
til að fylgjast með atburðum síð-
ustu daga, köllum björgunarsveit-
ina, að auka hlutafé félagsins í 200
milljónir kfona."
Og ennfremur: „. . .við viljum
beina þeirri áskorun til ykkar
stjórnmálamanna og yfirvalda
banka- og sjóðamála, að þessir
aðilar með ykkur í fararbroddi
greiði fyrir því að fjárhagslegur
stuðningur verði veittur til þess
að íslenska skipafélagið hf. geti
hafið rekstur sinn af myndar-
skap.“
Stuðningur
stéttarfélaga
Næst tóku til máls fulltrúar
stéttarfélaga, Magnús L. Sveins-
son, formaður Verzlunarmannafé-
lags Reykjavíkur, Þröstur Ólafs-
son, framkvæmdastjóri Dagsbrún-
ar, Guðmundur Hallvarðsson, for-
maður Sjómannafélags Reykjavík-
ur og Helgi Laxdal, varaforseti
Farmanna- og fiskimannafélags
íslands.
Magnús L. Sveinsson vakti at-
hygli á því að það væru ekki ein-
ungis hagsmunir starfsmanna og
eigenda Hafskips sem væru í húfi,
heldur einnig hagsmunir hins
almenna neytanda í landinu. Átti
Magnús við að ef rekstur Hafskips
og annarra starfsmanna Hafskips.
„Sumir þessara starfsmanna eru
komnir á efri ár og það er ekki
víst að þeim veitist auðvelt að fá
aðra atvinnu, ef þessi bregast,"
sagði Helgi.
Fyrirspurnir
og svör
Valur Pálsson, starfsmaður
Hafskips, kvaddi sér hljóðs og
beindi þremur spurningum til Jóns
G. Zoéga, lögmanns Hafskips og
stjórnarmanns í íslenska skipafé-
laginu:
(1) Var íslenska skipafélagið
stofnað til að einhverjir menn
gætu stolið úr búi Hafskips?
(2) Eru einhverjir ákveðnir
Valur Páll Þóróarson,
formaður
starfsmannafélags
Hafskips.
Jón G. Zoéga,
lögmaður Hafskips og
stjórnarmaður í
íslenska skipafélaginu.
Davíð Oddsson,
borgarstjóri.
Ólafur Ragnar
Grímsson,
þingmaður Alþýðu-
bandalagsins.
Jón Baldvin Hanni-
balsson, formaður
Alþýðuflokksins.
Valur Pálsson,
starfsmaður Hafskips,
var einn fyrir-
spyrjenda.
Morgunblaðið/Júlíus
Mikið fjölmenni var á fundi starfsmanna Hafskips, sem haldinn var í mötuneyti félagsins f Faxaskála II í gær.
legðist niður minnkaði sú sam-
keppni sem hér væri um flutninga
til og frá landinu og væri hætt við
að það kæmi fram í hækkuðu
flutningsverði og þar með vöru-
verði.
Þröstur ólafsson sagi að stjórn
Dagbrúnar hefði haft miklar
áhyggjur af þróun mála hjá Haf-
skipi. Hann sagði að stjórnin tæki
ekki afstöðu til þeirra umræðna
sem verið hefðu undanfarið um
fjármálaflækjur fyrirtækisins.
Stjórnin bæri hins vegar hags-
muni þeirra 100 félagsmanna
Dagsbrúnar sem vinna hjá Haf-
skipi fyrir brjósti, og miklar vonir
hefðu verið bundnar við samninga-
viðræður íslenska skipafélagsins
og Sambandsins. „Það urðu okkur
mikil vonbrigði þegar upp úr þeim
viðræðum slitnaði, og því höfunr
við ákveðið að óska eftir samn-
ingaviðræðum við stjórn Sam-
bandsins um málefni Hafskips og
starfsmanna þess,“ sagði Þröstur.
Guðmundur Hallvarðsson
minnti á að stjórn Sjómannafélags
Reykjavíkur hefði fyrir rúmu ári
samþykkt að skora á ríkisstjórnina
að beita sér fyrir því að einungis
íslensk kaupskip mönnuð íslensk-
um áhöfnum önnuðust flutninga
milli Íslands og Bandaríkjanna.
„Því erindi var ekki sinnt, og ekki
grunaði mig að ári síðar væri svo
komið fyrir islensku skipafélagi
sem raun ber vitni," sagði Guð-
mundur.
Fulltrúar stéttarfélaga, alþingismenn og borgarfulltrúar voru á fundinum
og töluðu margir. Á myndinni eru frá vinstri: Jón Baldvin Hannibalsson,
Haraldur Ólafsson, Guðmundur Hallvarðsson, Magnús Geirsson, Þröstur
Ólafsson, Magnús L. Sveinsson og Ellert B. Schram.
Helgi Laxdal sagði að um 60
manns í hans félagi störfuðu hjá
Hafskipi og hann hefði miklar
áhyggjur af atvinnuöryggi þeirra
menn að reyna með þessu að
bjarga sínu hlutafé?
(3) Hvað verður um hlutafé
starfsmanna sem þeir hafa greitt
eða lofað að greiða?
Jón G. Zoéga svaraði þessu
þannig, að markmið „björgunarað-
gerðanna" hefði fyrst og fremst
verið þríþætt: I fyrsta lagi að
reyna að tryggja starfsmönnum
Hafskips áframhaldandi vinnu; í
öðru lagi að tryggja frjálsar sigl-
ingar til og frá landinu með eðli-
legri samkeppni; og í þriðja lagi
að tryggja hagsmuni þeirra fjöl-
mörgu hluthafa sem hafa lagt fé
í Hafskip.
Hann mótmælti því að Islenska
skipafélagið væri pappírsfyrir-
tæki, það ræki 4 skip, hefði 2-300
manns í atvinnu og hlutafé upp á
200 milljónir. Slíkt fyrirtæki væri
ekki pappírsfyrirtæki, sagði Jón.
Hann beindi máli sínu síðan til
þingmanna og borgarfulltrúa og
sagði að björgunarsveitin myndi
þiggja fegins hendi alla þeirra
aðstoð. Nú væri tækifærið til að
sýna að þeir bæru hagsmuni borg-
arbúa fyrir brjósti.
Svör þingmanna
og borgarstjóra
ólafur Ragnar Grímsson sagði
að fyrir um það bil 10 dögum hefði
verið óskað eftir því á þingi að
alþingismenn fengju nauðsynlegar
upplýsingar til að geta áttað sig á
Hafskipsmálinu og hugað að því
hvað væri hægt að gera fyrirtæk-
inu til bjargar og til að vernda
hagsmuni almennings. „En þeir
ráðherrar sem sátu fyrir svörum
neituðu að svara,“ sagði Ólafur og
beindi því til starfsmanna Haf-
skips að beita sér fyrir því að
alþingismenn og borgarfulltrúar
fengju aðgang að upplýsingum,
sem væri frumforsenda þess að
hægt væri að taka á málinu.
Þá hvatti hann starfsmenn
Hafskips til að fylgjast vel með
því ef og þegar að því kæmi að
lagt yrði fé frá almenningi í
landinu til bjargar fyrirtækinu,
hvort það fé rynni til þeirra sjálfra
til að halda uppi atvinnu, eða til
bjargar skinni núverandi eigenda.
Davíð Oddsson sagði að það
væri ógeðfellt og alls ekki viðeig-
andi af forsvarsmönnum Hafskips
að saka borgarfulltrúa um að hafa
sofið á verðinum í þessum máli.
„Forráðamenn Hafskips hafa aldr-
ei komið til mín eða annarra borg-
arfulltrúa, mér vitanlega, og farið
fram á aðstoð. Auk þess man ég
ekki betur en að hafa séð það haft
eftir forsvarsmönnum Hafskips í
fjölmiðlum alveg fram á síðustu
stundu, að allt tal um vanda Haf-
skips væri uppspuni og atvinnu-
rógur," sagði Davíð. Hann sagði
að með þessu væri hann ekki að
útiloka einhvers konar samvinnu
um lausn á vanda félagsins, en
hins vegar væri borgin ekki í þeirri
aðstöðu að geta nokkuð gert sem
heitið gæti til að bjarga málum
Hafskips. í slíkt óefni væri komið
hjá skipafélaginu.
Jón Baldvin Hannibalsson sagð-
ist hafa komið á fundinn til að fá
gleggri upplýsingar um raunveru-
lega stöðu mála og heyra forystu-
menn Hafskips svara ýmsum
brennandi spurningum, sem fá
svör hefðu fengist við undanfarið,
en ekki til að sitja undir ómaklegu
skensi fyrir aðgerðarleysi. „Við
alþingismenn höfum ekki heimild
til að skipta okkur af rekstri
„einkafyrirtækis úti í bæ“, enda
hafa stjórnendur Hafskips hingað
til talið rekstur fyrirtækisins sitt
einkamál," sagði Jón. „En við höf-
um óskað eftir því, sem vörslu-
menn almannahagsmuna, að þátt-
ur Útvegsbankans í þessu máli
verði skoðaður rækilega. Við höf-
um óskað eftir svörum við fjöl-
mörgum spurningum um þátt
bankans, en vegna svokallaðrar
bankaleyndar liggja þessar upp-
lýsingar ekki á lausu,“ sagði Jón
Baldvin.