Morgunblaðið - 04.12.1985, Blaðsíða 18

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. DESEMBER1985
18
Kvennadeild
Rauða kross íslands
Jólafundur
fimmtudaginn 5. desember í Átthagasal
Hótels Sögu.
Mæting í Háteigskirkju kl. 18.30.
Aöventuspjöll séra Arngrímur Jónsson.
Ekiö aö Hótel Sögu kl. 19.
Matur, Sigurður Jónsson leikur fyrir matargesti.
Félagsvist.
Félagskonur tilkynniö þátttöku á skrifstofunni,
Öldugötu 4, miðvikudaginn 4. des. frá kl. 09.00-
16.00 ísíma 28222. Mætiðvel.
Konunglega
Verðtryggöar og
varanlegar gjafir
AfsláttarhiIIan:
Kjörgripir ávallt á
afsláttarveröi.
Það er konunglegt hjá

Hverfisuötu 49, sími 13313.
—

Blómin við bæjarvegginn
Bókmenntir
Jenna Jensdóttir
Eövarð Ingólfsson
Sextán ára í sambúð
Skáldsaga
Æskan 1985
Fimmtán ára á föstu var ein vin-
sælasta unglingabókin sem kom út
fyrir jólin I fyrra. Þessi saga er
beint framhald af henni.
Unglingarnir Lísa og Árni flytja
í Efstasundið í íbúð sem flugstjór-
inn, faðir hennar á.
Lísa ætlar sér að ljúka haust-
önninni í MH en Árni vinnur í
verslun í vesturbænum.
Bæði líta þau á það sem spenn-
andi ævintýri að hefja sambúð og
þau hlakka mikið til að eignast
barnið sem Lísa ber undir belti.
Þau eru glöð og áhyggjulaus að
eðlisfari og hafa ákveðnar skoðan-
ir á íhlutun annarra í þeirra eigið
llf. Einkum gagnvart móður Lísu,
sem er fráskilin, einmana og á við
geðræn vandamál að stríða. Ungl-
ingarnir fara ekki varhluta af
erfiðleikum í sambandi við það og
raunar ná þeir erfiðleikar einnig
til systkina Lísu, sem eru eldri en
hún.
Eðvarð Ingólfsson
Sigga og Jonni eru bestu vinir
unglinganna tveggja og jafnaldr-
ar. Þau kynntust einnig um sumar-
ið, en samband þeirra er brösótt
og rofnar af og til. Þá stofna þau
til skyndisambanda við aðra.
Árni er ólgandi og leitandi i
tilfinningum sínum gagnvart Lísu
og sextán ára stúlkunni Maríönnu.
Lísa er barnshafandi og sú stað-
reynd leiðir hann frá freistingum
— hann tilheyrir henni.
Fæðing barnsins færir Árna
nær raunveruleikanum en hann
fullorðnast ekki hót tilfinninga-
lega við aukna ábyrgð.
Eftir að Lísa á barnið er ástríða
hans til Maríönnu enn sterkari:
„Ef hann hefði kynnst henni á
undan Lísu hefði hann orðið sjúkur
í hana ...
Lísa er talsvert ólík hinum
unglingunum i hegðun sinni og
lífsviðhorfum. Henni hefur líka
gefist sú reynsla sem lýsir inn í
aðra og víðfeðmari veröld, en þá
sem hljómsveitir, böll og skyndi-
ástir veita.
Fæðingu barnsins og aðdrag-
anda hennar er mjög vel og ná-
kvæmlega lýst. Einnig því gleði-
sambandi sem myndast milli for-
eldra er þau sjá barn sitt nýfætt
og heilbrigt.
Eðvarð Ingólfsson hefur hér
ritað sögu sem verður ekki síður
vinsæl meðal unglinga en sú fyrri.
Vonandi á hann eftir að láta mikið
í sér heyra. — Opna hliðin sem
liggja til átaka og ræktandi mann-
lífs og benda unglingum á að heim-
urinn er stærri en það sem
skemmtanalifið spannar yfir.
Harmleikur, sko?
Bókmenntir
Jóhanna Kristjónsdóttir
Stefanía Þorgrímsdóttir: Nótt í lífi
K loru Sig.
Útg. Forlagið 1985.
Stefanía sendi frá sér fyrstu bók
sína, Söguna um önnu, fyrir
tveimur árum, óvenjulega gott
byrjandaverk sem gaf fyrirheit.
Ástæður fannst mér margar, efn-
istök og persónulýsingar verulega
vel gerðar en þó ákveðin fjarlægð
frá persónunum sem átti raunar
mæta vel við í þeirri bók. Þvf var
ástæða til að hlakka til að iesa
næstu bók Stefaníu og Nótt í lífi
Klöru Sig. hefur sem sagt litið
dagsinsljós.
Tvenn hjón plús Klara eru á
skemmtistað. Maður Klöru er á
ráðstefnu og „góðu“, gömlu vinirn-
ir ákveða að fara út á galeiðuna
eins og Klara orðar það síðar um
nóttina. Klara kynnist Jóni á
dansleiknum. Hann fer með henni
heim; þau hafa vitanlega hugsað
sér að eiga þar stund, en eitthvað
fer í vaskinn hjá Jóni aldrei þessu
vant eða réttara sagt, honum rís
bara ekki hold. Klara er skilnings-
rík og fer að rabba við hann þarna
í bólinu um fortiðina, þau drekka
kaffi og að því búnu gengur allt
betur. Jón steinsofnar og Klara fer
að hugsa og hugsar mikið. Vekur
svo Jón, því að stjúpdóttirin er
væntanleg í heimsókn, þau borða
morgunmat og kveðjast. Appú.
Hugmynd höfundar er góð og
gild; sýnum tilgangsleysi þess að
„skemmta" sér. Sýnum nekt og
umkomuleysi manneskjunnar.
Sýnum að manneskjan er aldrei
það sem hún vill láta aöra halda.
Sýnum fram á blekkinguna og
tómleikann og brestinn í mannleg-
um samskiptum, ha? En eitthvað
hefur farið í vaskinn hjá fleirum
en Jóni; hið „eðlilega" og hráa
talmál persónanna sem á að gera
samtölin lífleg og sannfærandi
verður að bölvi og ragni og sko-um
og ha-um nánast í hverri setningu.
Þótt þessi orð séu eðlileg í talmáli
verða þau óhemju truflandi í rit-
máli og persónurnar verða s^o
ótrúlega leiðinlegar og svo langt
frá því að vekja áhuga á þeim,
jafnvel þótt okkur sé auðsýnilega
ætlað að fá samúð með innantómu
lífi þeirra og öllum þeirra plasttil-
finningum. Ekki tekur betra við í
bólinu hjá Klöru Sig. Jón bensínaf-
greiðslumaður er gerður einum of
kauðskur og einum of mikill ein-
feldningur.
Þegar Jón er nú sofnaður og
hugsanirnar fara að leita á Klöru
Sig. fara þessar hugsanir fram á
allt öðrum nótum, hér eru hvorki
ha né sko og ekki mikið bölvað.
Stefanía Þorgrfmsdóttir
Þetta er að vísu nokkur léttir en
þó á skjön við textann þó kannski
við hugsum gáfulega og á góðu
máli, en látum svo vaða á súðum,
þegar við tölum við aðrar mann-
eskjur.
Stefaníu tekst ekki heldur að
gera Klöru Sig. áhugaverða og
kvöl hennar vegna barnsins sem
hún gaf, og vegna ofríkis föður
hennar í æsku. Frásögnin ristir
of grunnt til að áhrif náist.
Samt finnst mér eima eftir af
þeim hughrifum sem Sagan af
Onnu skildi eftir í huga mér. Mikið
vildi ég að ég yrði sannspá um að
Stefanía geti skrifað bók sem veig-
ur er í og að ég gleymi þessari.
Safnaðu sólargeislum
Bókmenntir
Jóhann Hjálmarsson
Erla Þórdís Jónsdóttir.
MALDAÐ í MÓINN.
Reykjavík 1985.
í bók sinni Maldað í móinn yrkir
Erla Þórdís Jónsdóttir á þessa leið
um hinn vitiborna mann, Homo
sapiens:
Þú upprétti maður
sem gengur glaður
með háþroskað heilabú,
hvaðhugsarþú?
Vonandi hærra en hundurinn
og hin dýrin.
Ljóðin í bók Erlu Þórdísar vitna
æði oft um að vonin er aðeins von,
maðurinn hugsar ekki hátt. Bókin
hennar er vitnisburður um lífs-
reynslu, ekki alltaf góða. Hún
hefur mætt sínum erfiðleikum,
sviptingum mannlegrar sambúðar
og heilsuleysi. Ljóðin eru vissulega
ort til hugarhægðar. Mörg þeirra
eru fremur veikburða tilraunir til
skáldskapar og ekki beinlínis
ástæða til að setja þau á prent,
en inn á milli segja þau lesandan-
um ýmislegt og eru alls ekki illa
ort. Erla Þórdís á margt ólært í
ljóðagerð. Víða skortir tilfinningu
fyrir máli og hrynjandi. Þegar
yrkja skal á gamla mátann fer
best á því að virða bragreglur. En
þó er á stöku stað létt og lipurlega
kveðið, eins og í eftirfarandi dæmi,
Sólskini:
Safnaðu sólargeislum
og sumarsins hnossum.
Mundu eftir gleðinnar gjöfum
og gæfunnar kossum.
Þeir munu á dimmum dögum
ídauðansskugga
draga sviða úr sárum,
sefaoghugga.
Og af hverju heitir bók Erlu
Þórdísar Jónsdóttur Maldað í mó-
inn? Það er af því að hún leggur
áherslu á að „úr hrundum skýja-
borgum" megi „reisa lítið býli“,
Erla Þórdís Jónsdóttir
tína saman brot lífsins og gera
eitthvað jákvætt úr þeim.
Boðskapur bókar hennar er
þessi. Og til þess að geta af fullri
einurð haldið honum fram, segir
hún öðrum frá reynslu sinni og
dregur ekkert undan. Hana skortir
ekki kjark, en það sem hana skort-
ir mest er meiri kunnátta við ljóða-
gerðina.