Morgunblaðið - 04.12.1985, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVIKUDAGUR 4. DESEMBER1985
Launamisrétti
ríkisstarfsmanna
Greining
á launum
ríkisstarfs-
manna eftir
kynjum
Þorsteinn Pilsson fjármálariöherra
% sagði í fyrirspurnatíma á Alþingi { gær
að löggjöf og kjarasamningar um sömu
laun fyrir sambærileg störf hefðu ekki
fulltryggt jafnrétti kvenna og karla í
þessu efnum. f aðalkjarasamningi rfkis-
ins við viðsemjendur sína væri kynjajafn-
rétti virt, en það gilti hinsvegar ekki að
öllu leyti í reynd þegar kæmi að starfs-
samningum. Þetta kom fram f svari ráð-
herrans við fyrirspurn frá Jóhönnu Sig-
urðardóttur (A).
Efnisatriði úr svari ráðherrans fara hér
á eftir:
Spaugað á ganginum
Stjóramál þykja ekki skemmtilegasta viðfangsefni mannfólksins. ekki
ber þó á öðni en Árai Johnsen hafi gaman af orðum Þorsteins Pálssonar,
fjármálaráðherra, sem falla hér á góðri stund í fundarlok á þingi.
Alþjóða hvalyeiðiraðið:
Ólíklegt að úrsögn
bæti stöðu íslands
— sagði Halldór Ásgrímsson
HALLDÓR Ásgrímsson, sjávarútvegsráðherra, telur ólíklegt, að það bæti
stöðu íslands gagnvart aðildarþjóðum Alþjóða hvalveiðiráðsins að fslend-
ingar segi sig úr ráðinu. Þetta kom fram í svari hans við fyrirspurn frá
Eiði Guðnasyni (A) í sameinuðu þingi í gær.
Eiður sagði, að Alþjóða hval-
veiðiráðið væri orðið að hreinni
skrípasamkundu og menn gætu nú
orðið keypt sér atkvæðisrétt þar.
Á því væri ekki lengur mark tak-
andi. í Noregi væru uppi hug-
myndir um úrsögn úr ráðinu og í
nýlegu viðtali við norska blaðið
Fiskaren hefði verið haft eftir
Árna Kolbeinssyni, ráðuneytis-
stjóra í sjávarútvegsráðuneytinu,
að íslendingar væru fúsir að ræða
við aðrar þjóðir um annað stjórn-
arfyrirkomulag hvalveiða, en það
sem nú er rekið á vegum Alþjóða-
hvalveiðiráðsins.
Halldór Ásgrímsson sagði, að
vinnunefnd á vegum ráðsins væri
nú að athuga hvalveiðar í vísinda-
skyni og mundi leggja skýrslu þar
að lútandi fyrir næsta ársfund
ráðsins, sem haldinn verður í
Malmö í Svíþjóð á næsta sumri.
„Við skulum bíða eftir niðurstöðu
þess fundar," sagði ráðherra, „og
ræða fyrst möguleika á úrsögn að
honum loknum."
I kjarasamningum ríkisins við opin-
bera starfsmenn er í aðalkjarasamningi
samið um launastiga og í sérkjara-
samningunum við einstök félög er
samið um röðun starfsheita inn í þenn-
an launastiga. I sérkjarasamningum
við félögin er störfum og starfsheitum
raðað inn í launastigann án tillits til
kynferðis þess sem starfinu gegnir. Við
röðun starfanna koma að sjálfsögðu til
álita mjög mismunandi sjónarmið bæði
hvað eðli þeirra varðar og hvaða kröfur
þau gera, svo og úr umhverfinu þ.e.
samanburður við hliðstæð störf hjá
öðrum vinnuveitendum. f þessu efni
hei'ur viðhorf viðsemjanda ríkisins þ.e.
stéttarfélaganna ekki hvað minnst
áhrif. Af félögum innan BSRB eru
konur f meirihluta i u.þ.b. helming fé-
laganna, þar af í báðum stærstu félög-
unum.
Pjármálaráðuneytið hefur nokkur
undanfarin ár látið viðsemjendum sín-
um f té mjög ýtarlega greiningu á laun-
um til ríkisstarfsmanna. f greiningum
þessum eru laun og aðrar starfstengdar
greiðslur til ríkisstarfsmanna flokkað-
ar niður eftir félögum og launaflokkum
og i því efni greint á milli karla og
kvenna.
Nýlega fóru fram viðræður við full-
trúa Bandalags starfsmanna ríkis og
bæja um launagreiningu vegna ársins
1985 og í framhaldi af því er sú vinna
nú hafin og munu niðurstöður eða hluti
þeirra væntanlega liggja fyrir í kom-
andi samningagerð.
Til fróðleiks má geta þess að eftir
samningana í sumar og reyndar einnig
fyrir þá voru þau tvö félög sem hafa
hæst meðaldagvinnulaun innan BSRB
eingöngu skipuð konum. f tvö næstu
sætin komu félög þar sem konur eru í
meirihluta. Þessi félög voru: Hjúkr-
unarfélag fslands, Ljósmæðrafélag fs-
lands, Starfsmannafélag Rfkisútvarps-
ins og Kennarasamband íslands.
Hollendingar greiða
allan kostnað af Orion
P-3-vélinni í Keflavík
Dvöl hollenskrar kafbátaleitarsveitar hér
samkvæmt heimild í varnarsamningnum
ALLUR kostnaður af veru hollenskrar kafbátaleitarsveitar á Keflavíkurflug-
velli er greiddur af Hollendingum sjálfum. Þeir greiða varnarliðinu kostnað
vegna dvalar sinnar svo sem fyrir fæði og húsnæði og eldsneyti á Orion-
vélina með þeirri undantekningu að flugmálastjórn á Keflavíkurflugvelli
fær lendingargjöld. Þetta kom fram í svari Geirs Hallgrímssonar, utanríkis-
ráðherra, við fyrirspurn frá Ólafi Ragnari Grímssyni (Abl.) í sameinuði
þingi í gær.
Utanríkisráðherra sagði, að
sams konar reglur giltu um hol-
lensku hermennina og bandaríska
varnarliðsmenn hvað varðar mál
er rísa kunna vegna samskipta
þeirra við íslenska borgara. Hann
sagði, að hollenska flugsveitin lyti
stjórn yfirmanna varnarliðsins og
fylgdi þeim reglum er gilda um
bandaríska varnarliðsmenn.
Geir Hallgrímsson sagði, að
samkomulagið við Hollendinga um
að veita kafbátaleitarsveit þeirra,
áhöfn, viðgerðarliði og Orion P-3-
flugvél, aðstöðu á Keflavíkurflug-
velli væri gert á grundvelli varnar-
samningsins. Samkvæmt 3. gr.
samningsins og 11. gr. viðbætis við
hann væri gert ráð fyrir þeim
möguleika að lið frá öðrum aðild-
arríkjum Atlantshafsbandalags-
ins væri hér staðsett. Til þess
þyrfti ekki breytingu á samningn-
um eða nýja samninga við einstök
ríki bandalagsins, enda lægi fyrir
yfirlýsing Hollendinga um að lið
þeirra væri hluti bandaríska varn-
arliðsins. Samkomulagið við Hol-
lendinga væri hins vegar uppsegj-
anlegt án fyrirvara.
Ólafur Ragnar Grímsson gagn-
rýndi málsmeðferð utanríkisráð-
herra. Hann benti á að málið hefði
ekki verið lagt formlega fyrir
Barnaslysatíöni á ís-
landi sú hæsta í Evrópu
Rannsókn á orsökum og skylda skal
hljólreiöafólk til notkunar plasthjálma
SLYSATÍÐNI barna og unglinga (drengja) á íslandi er með því hæsta
sem gerist í heiminum, sagði Eiður Guðnason (A), er hann kvaddi sér
hljóðs utan dagskrár á Alþingi í gær. Rúmur helmingur þeirra, sem
slösuðust í umferð á höfuðborgarsvæðinu 1979 vóru yngri en 20 ára.
Unglingum 15—19 ára er alit að fimm sinnum hættara við slysi í umferð
en þeim sem eldri eru en 25 ára.
í framhaldsskólum þar sem
500 piltar og 500 stúlkur stunda
nám má gera ráð fyrir að árlega
slasist 20—25 piltar og 10—12
stúlkur, sum lífshættulega. 65 af
hverjum hundrað höfuðslysum í
umferð verða á börnum yngri en
14 ára. Þrjú af hverjum tíu
barna, fjögurra ára og yngri, á
höfuðborgarsvæðinu koma á
slysadeild Borgarspítala árlega
vegna slysa í heimahúsum. Þetta
er hæsta barnaslysatíðni í Evr-
ópu. Tíðni slysa á gangandi veg-
farendum er hæst meðal barna
og unglinga. Eiður sagði að slysa-
tíðni. á börnuro og unglingum,
sem þér v^eri tíunduð, væri úr
skýrslu landlæknisembættisins,
og væri svo alvarleg, að ekki
mætti liggja í þagnargildi.
Beindi hann þeim tilmælum til
heilbrigðisráðherra að taka þessi
alvarlegu mál til sérstakrar
athugunar.
Ragnhildur Helgadóttir heil-
brigðisráðherra kvað fslendinga
hafa náð alilangt í heilsugæzlu
og slysavörnum. Á einstökum
sviðum værum við þó eftirbátar
annarra Norðurlanda. Tíðni
umferðarslysa og barna/ungl-
ingaslysa væri hærri hér en þar.
Ástæða þess væri líklega sú að
við hefðum ekki tekið í jafnríkum
mæli tillit til slysarannsókna.
Ráðherra sagði að 7 af hverj-
um 10 börnum, 6—14 ára, sem
slösuðustu hér á landi, væru að
leik nálægt heimili, þá slys yrðu,
hlypu t.d. fyrir ökutæki. Til
greina kæmi að beita meiri
hraðatakmörkunum, en ákvarð-
anir þar um væru m.a. á hendi
sveitastjórna. Slys á börnum í
heimahúsum væru og hlutfalls-
lega fleiri hér en annars staðar
á Norðurlöndum, þ.e. 30% barna
undir fjögurra ára aldri. Reið-
hjólaslys væru og algeng. Slíkum
slysum hafi hraðfækkað erlendis
við skyldu hjólreiðafólks til að
nota létta plasthjálma á höfði.
Ráðherra kvað könnun fyrir-
hugaða á orsökum slysa af fram-
angreindu tagi. Jafnframt að
stuðla að því að lögfesta skyldu
hjólreiðarfólks til að nota létta
plasthjálma.
Nokkrir þingmenn tóku til
máls. Guórún Helgadóttir (Abl.)
taldi til að mynda mikið vinnuá-
lag foreldra hér á landi að hluta
til skýringu á tíðni barnaslysa
Kér.
utanríkismálanefnd alþingis og
ekki rætt í ríkisstjórn eftir að
endanlegt samkomulag við Hol-
lendinga lá fyrir. Hann sagði, að
í ljós væri komið alvarlegt gat í
stjórnskipan lýðveldisins með því
utanríkisráðherra gæti upp á sitt
eindæmi gert breytingar á sam-
setningu varnarliðsins.
Geir Hallgrímsson sagði, að
beiðni HoIIendinga hefði tvívegis
komið til umræðu á fundum ríkis-
stjórnarinnar. Hinn 12. mars sl.
hefði hann greint ríkisstjórninni
frá áhuga Hollendinga á því að fá
betri aðstöðu fyrir Orion P-3-vélar
sínar á Norður-Atlantshafi. Hinn
11. apríl sl. hefði hann svo skýrt
frá því að hollensk sendinefnd
væri væntanleg til viðræðna um
staðsetningu slíkrar vélar hér á
landi. Kvaðst hann jafnframt hafa
greint frá því, að erindi Hollend-
inga yrði væntanlega svarað ját-
andi og hafi engar athugasemdir
verið við það gerðar.
Utanríkisráðherra sagðist telja,
að hann hefði skýrt frá beiðni
Hollendinga í utanríkismálanefnd,
en fundargerðir nefndarinnar
gætu þess ekki. Skýringin gæti
verið sú, að hann hefði sagt óform-
lega frá þessum áhuga Hollend-
inga í skoðunarferð nefndarinnar
um Keflavíkurflugvöll 22. febrúar
sl. Eyjólfur Konráð Jónsson, for-
maður nefndarinnar, staðfesti síð-
ar að þetta væri rétt.
Geir Hallgrímsson minnti á, að
frá máli þessu hefði verið greint í
skýrslu sinni um utanríkismál til
Alþingis 10. apríl sl. og hefði málið
komið til umræðu í þingsölum í
framhaldi af því. Yfir því hvíldi
engin leynd, þótt ólafur Ragnar
Grímsson væri að reyna að gera
það tortryggilegt. Kvaðst utan-
ríkisráðherra reiðubúinn að leggja
samkomulagið, sem gert var við
Hollendinga, fyrir utanríkismála-
nefnd.
Það kom loks fram í svari utan-
ríkisráðherra að Orion P-3-vélin á
Keflavíkurflugvelli ber ekki kjarn-
orkuvopn.
Ráðherra kvaðst hafa fylgst ná-
ið með starfi Alþjóðahvalveiði-
ráðsins og hefði ýmislegt við það
að athuga. Á síðasta ársfundi hefði
hins vegar komið fram vilji til að
breyta starfsháttum og rétt væri
að láta reyna á þann vilja.
Allsherjarnefnd:
Enginn
fundur
HJÖRLEIFUR Guttormsson
(Abl.) gagnrýndi það harölega í
gær að enginn fundur hafi enn
sem komið er verið haldinn í
allsherjarnefnd Sameinaðs
þings, ef undan væri skilinn
fundur til þess eins að kjósa
nefndinni formann og varafor-
mann. Fimm þingmálum hafi
verið vísað til nefndarinnar í
októbermánuði síðastliðnum en
þau hafi ekki verið tekin þar á
dagskrá enn.
Hjörleifur vitnaði til ákvæða
í nýjum þingsköpum um eftir-
litsskyldu forseta með störfum
þingnefnda. Bað hann forseta
að kanna hvern veg starfsleysi
nefndarinnar væri til komið.
ólafur Þ. Þórðarson (F),
formaður nefndarinnar, kvað
það rétt vera að nefndin hefði
ekki annað afrekað en að kjósa
sér formann. Hver nefnd hefði
sitt vinnulag. Ekki væri nýtt
að nefndir söfnuðu svolítið í
sarpinn framan af vetri en létu
síðan hendur standa rösklega
fram úrermum.
Þorvaldur Garðar Kristjáns-
son, forseti Sameinaðs þings,
sagði ádrepu Hjörleifs rétt-
mæta og þakkaði hana. Hann
sagði þingflokka fá framvegis
vikulega skýrslu um stöðu ein-
stakra þingmála.
ólafur Ragnar Grímsson
(Abl.) fór fram á að forseti léti
alla þingmenn fá, áður en þeir
héldu í starfshlé um jól og ára-
mót, skýrslu um stöðu þing-
mála, hvar þau væru á vegi
stödd, hverjum send til um-
sagnar, og hve margir fundir
hefðu verið haldnir í einstökum
þingnefndum.