Morgunblaðið - 26.06.1986, Blaðsíða 50

50
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. JÚNÍ1986
♦
Hann seg)r ab m&ðalhiitlnn. á. Kans
plonetu sé um <oco grábar."
Væri ég viss um að þetta
væri síðasta giftingin
hennar hefði ég komið
með gjöf!
,i
Þennan hatt nota ég þegar
við förum í Ieikhús.
HÖGNI HREKKVÍSI
Stemmum stigu við
eiturúðun í görðum
Til Velvakanda.
Undanfarin sumur hefur sú gleði-
lega þróun átt sér stað víðast hvar
á landinu að fólk, garðyrkjumenn
og garðeigendur, hafa séð að sér í
meðferð skordýralyfja. Notkun úða-
lyfja gegn skordýrum á tijám í
einkagörðum og flestum opinberum
görðum hefur að kalla má aflagst.
A fyrra ári birtust nokkur bréf í
dálkum Velvakanda um þetta efni
og var m.a. borið lof á Hafliða Jóns-
son, fyrrum garðyrkjustjóra, og
samstarfsmenn hans sem hafa
unnið hvað þeir máttu að því að
koma í veg fyrir úðum í Reykjavík.
En vita mátti að minni manna er
stutt og að einhveijir garðyrkju-
menn myndu bíða færis að bjóða
fram þjónustu sina á nýjan leik,
enda er áreiðanlega mikla fjármuni
hægt að hafa upp úr slíkri iðju. Sú
hefur og orðið raunin. Einn daginn
voru 6 smáauglýsingar í DV um
garðúðun.
Af þessu tilefni vil ég rifja upp
það ófremdarástand sem ríkti hér
á árum áður allan vortímann og
fram á sumar.
1. Strax og hlýnaði í lofti fóru
garðyrkjumenn og ýmsir fúskarar
á garðyrkjusviðinu um borgina og
buðu úðun hver í kapp við annan.
Verðið var uppsprengt og fáir höfðu
djörfung til að neita þjónustuboðum
þar sem grannamir gerðu það ekki
heldur.
2. Vegna samkeppni hófst úðun
áður en tré voru fulllaufguð og áður
en hitastig var orðið nægilega hátt
svo að úðum kom að mjög takmörk-
uðu gagni.
3. Svo var komið að borgaryfirvöld
gerðu lofsverða tilraun til að koma
skipulagi á þannig að úðum hæfíst
síðar og á sama tíma alls staðar
og að borgarhlutar væm teknir fyrir
í einu til þess að ekki væri lengi
sumars verið að úða í húsum á víxl,
til skaða fyrir fólk, einkum böm,
en loka þarf görðum um skeið eftir
að úðað er í þeim eða úði berst frá
nágrönnum.
4. Allt kom fyrir ekki, umsáturs-
ástand úðatímabiisins hélst, al-
menningur var ekki vakandi.
5. Böm vom í hættu, bæði þar sem
þau lágu í bamavögnum eða léku
sér. Lítið fór fyrir þeim og úðunar-
menn urðu þeirra ekki varir. Olli
þetta bæði hættu og ótta meðal
fólks. Fjöldi fólks fór á fund lækna
og á slysavarðstofu og gefa þurfti
út ráð til almennings um meðferð
eitrana. Sennilega er mönnum nú
gleymsku hulið að alvarlegar eitr-
anir urðu og jafnvel gmnuð dauðs-
föll af völdum skordýralyfja.
7. Garðyrkjumenn vom margir
með eitmnareinkenni á vorin og
varð hjá ýmsum um langvinn ein-
kenni að ræða svo þeir náðu sér
ekki milli eitmnartímabila. Svo
mikið fé mátti upp úr þessu hafa
að erfítt var að fá menn til að láta
af þessari iðju þrátt fyrir króníska
sjúkdóma.
Umsátursástandið hélst.
Loks fóm menn þó að taka við
sér og sáu að hér var fullangt
gengið í harðvítugri baráttu við
skordýr sem sóttu á tré sem menn
þóttust vera að rækta sér til yndis
og ánægju.
Þeir menn eiga lof skilið sem
skám upp herör gegn þessum
ófögnuði. Að fá menn til að breyta
hegðun sinni er ekki auðvelt þar
sem garðyrkjumenn vom búnir að
festa fé í stórvirkum úðadælum og
Ágæti Velvakandi.
Það er stór ókostur að vera með
fótboltaspark á sjónvarpsskjánum
kvöld eftir kvöld og það langt fram
á nótt. Hvemig væri að hafa þessar
knattspymuútsendingar síðast á
dagskrá sjónvarpsins? Þessar
knattspymuútsendingar þreyta
eiturflutningabílum. Þaraa tókst á
heilsuverad og skynsemi gegn
peningahagsmunum og skamm-
sýni.
Garðyrkjumenn skulu lofaðir
fyrir að þeir létu sér segjast. Þótt
þeir spáðu illu um framtíð atvinnu
sinnar kom f Ijós að þeir töpuðu
ekki í neinu. Ræktunaáhugi fór
vaxandi og þjóðin sneri sér að því
að sinna garðyrkju og umhverfí sér
til gleði eingöngu, fegin því að eitur-
efnin spilltu ekki.
Þá má geta þess að eiturefna-
nefndir höfðu sett skorður við því
að menn fengju að nota hin hættu-
legustu efni, lyf sem bæði höfðu
mikil eituráhrif á menn og skepnur
og sem lengi vom að eyðast úr
jarðvegi og grænmeti. í staðinn
komu tiltæk lyf með minni eitur-
styrkleika. Fljótt kom í ljós að
skordýr hér á landi vom orðin ónæm
fyrir flestum þessara eiturtegunda,
ekki síst vegna þess að ef lyfín eiga
að hafa tilætluð áhrif þarf hærra
lofthitastig en hér er að jafnaði.
Með þessum orðum er ekki verið
að halda því fram að skordýralyf
gegn snýkjudýrum skuli aldrei nota.
Síður en svo. Ýmisleg nýeæktun í
atvinnuskynit.d. í gróðurhúsum og
gróðrastöðvum við grænmetisfram-
leiðslu og plöntueldi, mun vart geta.
marga fyrir utan það að mörgum
finnst svekkjandi að góðar myndir
tefjast og em ekki sýndar fyrr en
liðið er á nótt útaf knattspymunni.
Slíkt er alveg óþolandi. Ég styð þá
tillögu að Bjami Felixson fái
fimmtudagskvöldin fyrir knatt-
spymumyndimar.
AB
Knattspyrnuútsending-
ar á fimmtudagana
Víkverji skrifar
Langt er síðan jafn mikið hefur
verið talað um nýútkomna bók
manna á meðal og nú er rætt um
fuglabók Hjálmars R. Bárðarsonar.
Hvar sem komið er, hefur fólk orð
á því, hversu falleg bókin er og
mikil vinna að baki hennar. Raunar
hlýtur að liggja heilt ævistarf á bak
við myndatökur í bókinni. Myndim-
ar em frábærar og allur frágangur
þessarar bókar í samræmi við það.
Engin spuming er um, að fuglabók
Hjálmars mun stórauka áhuga
landsmanna á fuglaskoðun og um
leið áhuga fólks á að vemda fugla-
lífið í landinu. Hún hlýtur jafnframt
að vera einhver bezta landkynning,
sem völ er á.
Það hefur ekki farið ýkja mikið
fyrir umræðum um þessa bók í
fjölmiðlum. Það er gjaman svo,
þegar raunvemleg afrek em unnin,
að þau fara ekki hátt í fjölmiðlum,
en vekja þeim mun meira umtal
meðal fólksins í landinu. Hávaðinn
er meiri um það sem fánýtt er.
Fuglabók Hjálmars R. Bárðarsonar
ætti að vera til á hveija einasta
heimili á Islandi. Hún er merkilegur
vitnisburður um árangur af frí-
stundastarfí eins manns. Hún ætti
að koma út á mörgum tungumálum.
Hún mun draga fleiri ferðamenn
að íslandi en milljónir, sem varið
er I auglýsingar erlendis.
XXX
En vegna þess, að það listaverk,
sem fuglabók Hjálmars er,
kemur hér til umræðu kemur Vík-
veija í hug annað listaverk, sem
sjá mátti meira og minna um alla
Haukadalsá í Dölum í síðustu viku
en það er straumöndin. Þessi fugl
er svo fallegur að ekki er hægt að
líkja honum við annað en listaverk.
Fallegar myndir af straumöndinni
og upplýsingar um hana má finna
í fuglabók Hjálmars. Það eru í raun
og veru mikil forréttindi að fá
tækifæri til að fylgjast með fugli
eins og straumöndinni, sem sjá má
víða um land en líklega mest við
Mývatn.
XXX
Víkveiji hefur nokkrum sinnum
í vetur haft orð á þeirri ómenn-
ingu, sem ríkir í bönkum landsins,
að fólk hrúgast saman við af-
greiðsluborð og fylgist vandlega
með viðskiptum hvert annars. Nú
hefur Iðnaðarbankinn tilkynnt, að
bankinn geri tilraun með að koma
upp biðraðamenningu á borð við
það, sem tíðkast erlendis, og verði
sá háttur tekinn upp, ef þessi tilraun
gefst vel. Þessu frumkvæði Iðnað-
arbankans ber að fagna. Vonandi
fylgja aðrir bankar í kjölfarið og
taka upp sömu afgreiðsluhætti.
XXX
að vekur athygli, að dóttir
Reagans, Bandaríkjaforseta,
kemur hingað til lands í næstu viku.
Raunar munu margir þekktir
Bandaríkjamenn verða á ferð hér í
sumar, sumir stóijöfrar úr banda-
rísku viðskiptalífí. Ein ástæða fyrir
þessu er sú, að bandarísku sendi-
herrahjónin, sem hér starfa nú,
standa nær innsta kjama hins
bandaríska valdakerfis en flestir
þeir bandarísku sendimenn, sem hér
hafa verið á árum áður. Þetta hefur
að sjálfsögðu þýðingu fyrir ísland
vegna þess, að það gefur meiri
möguleika en ella á því að vekja
athygli æðstu valdamanna Banda-
ríkjanna á ýmsum þeim hagsmuna-
málum, sem skipta okkur máli í
samskiptum við Bandaríkjastjóm.