Morgunblaðið - 02.12.1986, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. DESEMBER 1986
17
Opið bréf til Signrdórs
Signrdórssonar (S.dórs)
frá Ragnari
Kjartanssyni
Fréttir í íjölmiðlum föstudaginn
28. nóvember sl. tóku á sig mjög
sérkennilega mynd, þar sem endur-
tekið var talað um lygar frétta-
manns og/eða skemmdarverka-
manna að baki honum og blandaðist
allt þetta mál með „dramatískum"
hætti inn í samningaviðræður ASI
og VSÍ og prófkjörsslag í stjóm-
málaflokki.
Sigurdóri Sigurdórssyni,
blaðamanni og/eða heimiidar-
manni/mönnum var borið á brýn
að hafa logið. — í fréttatíma sjón-
varpsins var þetta margítrekað
og máttu menn vart vatni halda
hver um annan þveran.
Af þessu tilefni leyfi ég mér að
rita þér, Sigurdór Sigurdórsson,
opið bréf með hvatningu um að þú
tjáir þig opinberlega um annað efni
en ámóta, sem tengist umfjöllun
um Hafskipsmálið og m.a. skrifum
þínum hjá Þjóðviljanum sl. vor.
í nýútkominni bók Helga
Magnússonar, fyrrv. endurskoð-
anda, „Hafskip — gjörningar og
gæsluvarðhald“, segir svo á bls.
43 og 44:
„Þann 28. maí birti Þjóðviljinn
forsíðufrétt undir fyrirsögninni:
„Endurskoðandi neitar." Síðan
kemur undirfyrirsögn þannig:
„Þjóðviljinn hefur fyrir því heimild-
ir að Helgi Magnússon, endurskoð-
andi Hafskips, neiti við yfirheyrslur
að hafa undirritað suma reikninga
sem nafn hans er skráð undir ...“
Þá segir m.a. orðrétt í þessari for-
síðufrétt Sigurdórs Sigurdórssonar
í Þjóðviljanum:
„Rannsókn Hafskipsmálsins hjá
rannsóknarlögreglunni miðar vel að
sögn rannsóknarlögreglustjóra.
Þjóðviljinn hefur fyrir því heimildir
að Helgi Magnússon, endurskoð-
andi Hafskips, neiti við yfirheyrslur
að hafa undirritað suma þá reikn-
inga sem notaðir voru til að sýna
fram á styrka stöðu Hafskips hf. á
sinni tíð, en nafn hans er undir
reikningunum.
Þá hefur Þjóðviljinn líka fyrir því
heimildir að þeir Björgólfur Guð-
mundsson forstjóri og Ragnar
Kjartansson stjómarformaður séu
byrjaðir að játa við yfírheyrslur.
Það fylgdi sögunni að þeir hefðu
fallið saman, eins og það er kallað
hjá lögreglunni, þegar játningar
fara að streyma.
Hallvarður Einvarðsson rann-
sóknarlögreglustjóri sagði að hann
gæti ekki tekið undir þetta orðalag,
það væri ofsagt að játningar lægju
fyrir. Hann sagðist aftur á móti
neita að svara því hvort Helgi
Magnússon endurskoðandi héldi því
fram við yfirheyrslur að hann hefði
ekki skrifað nafn sitt undir ákveðna
reikninga ...“
Ekki hef ég neinar upplýsingar
um að Hallvarður Einvarðsson hafi
borið þessa forsíðufrétt Þjóðviljans
til baka.
Eftirfarandi er athyglisvert í
þessum hluta fréttarinnar:
1. Endurskoðandi Hafskips neitar
að kannast við undirskrift sína
á sumum reikningsskilum fé-
lagsins þar sem nafn hans var
undir. Með öðrum orðum: Ein-
hver átti að hafa falsað nafn
endurskoðandans og það oftar
en einu sinni.
2. Ragnar og Björgólfur áttu að
hafa brotnað saman við yfír-
heyrslur þannig að j'átningar
streymdu frá þeim.“
3. Hallvarður „gat ekki tekið undir
þetta orðalag" varðandi Játn-
ingar“ Ragnars og Björgólfs og
hann neitaði að svara því hvort
endurskoðandinn teldi nafn sitt
falsað.
Allt verður þetta þó margfalt
athyglisverðara þegar litið er á það
í ljósi staðreyndanna.
1. Það hefur aldrei komið til álita
að nafn mitt hafi verið falsað
undir reikningsskil Hafskips eða
annað. Rannsóknarlögreglan
vék aldrei að þessu einu orði í
yfirheyrslum yfir mér eða sam-
tölum enda engin efni til þess.
Þessar „heimildir" Sigurdórs á
Þjóðviljanum hafa því verið
býsna ómerkilegar. „Fréttin"
birtist 28. maí á 9. degi dvalar
minnar í Síðumúlafangelsinu og
þá var varla byrjað að yfirheyra
mig. — Ég hafði vérið yfir-
heyrður einu sinni i 2—3 tíma
eftir að einangrunin hófst og
þá var ekki minnst á reikn-
ingsskil.
2. Sagt var að Ragnar og Björgólf-
ur hefðu brotnað og játningar
væru teknar að streyma frá
þeim. Þetta er athyglisvert,
einkum í ljósi þess að það var
ekki byijað að yfirheyra þá á
þessum tíma. Það var ekki talað
við þá fyrr en mánudaginn 2.
júní, þ.e. á 14. degi gæsluvarð-
haldsins. Þeir voru „frystir" sem
kallað er i þennan tíma. Það var
liður í taugastríðinu. En for-
síðu„frétt“ Þjóðviljans birtist
4 dögum áður en farið var að
yfirheyra þá. Samt
„streymdu" frá þeim játning-
ar!
3. Ég tel þátt rannsóknarlögreglu-
stjórans í þessum fréttaflutningi
mjög ámælisverðan og mikið
umhugsunarefni. í ljósi þeirra
staðreynda sem ég hef nefnt hér
að framan vekur það furðu að
Hallvarður skyldi leyfa sér að
gefa getgátum blaðamannsins
byr undir báða vængi með því
Ragnar Kjartansson
„Um leið og ég rita þér
þetta bréf vil ég taka
fram að ég hefi með
eðlilegum fyrirvara,
allt aðra skoðun á skrif-
um þínum en t.d. tiitek-
inna starfsmanna
Helgarpóstsins, þar
sem lygin þykir fyrir-
gefanleg, rangtúlkunin
er talin göfug og til-
gangurinn heigar
meðalið.“
að „geta ekki tekið undir þetta
orðalag — það væri ofsagt að
játningar lægju fyrir." Og auk
þess neitaði hann að ræða hvort
endurskoðandinn héldi því fram
að nafn hans hefði verið falsað.
Með þessu tali um „orðalag" gaf
hann í skyn að þetta væri rétt
— einungis spuming um áhersl-
ur! Spumingunni um meinta
fölsun undirskrifta gaf hann
dularfullan og spennandi blæ
með því að neita að ræða hana
í stað þess að bera hugrenningar
blaðamannsins til baka sem mgl.
Hvað fær embættismann á borð
við rannsóknarlögreglustjóra til
að haga sér svona? Kann ein-
hver svör við því?“
Tilvitnun lýkur.
í bók sinni fjallar Helgi Magnús-
son einnig um forsíðufrétt S.dórs í
Þjóðviljanum 23. maí sl. þar sem
sagði m.a. í fyrirsögn: „Auðgunar-
Hafskipsmálið
Hundrnð miljóna
“flfísuiiffleiriverii^teknirtUyfirheyrslu. Rannsóknin nœrafturtilársins 1980
. ..:a i,;AA„,iinnn að í bessu til um bað, slik mál fengju þ.ng- brot fopaðaman„a felagb
nnsókn á meintum auSgun
rbrotum o.H. forráóamanna
kips hf. hcldur áfram af
um krafti M4
isóknarlögrcglu rikisins og
ur stór hópur manna að
ii. Hallvarður Einvarðsson
ts'óknarlögreglustjéri sagði í
að henni miðaði vel miðað
hve umfangsmikil rannsóknin
lallvarður var spurður um hve
sú upphæð væri. sem meint
igunarbrot forráðamann Haf-
vs snérist um. Hann vildi ekki
a tölu, en sagðist taka undir
ríkissaksóknara sem sagði ■
Þjóðviljinn 23. maí 1986
viðtali við Þjóðviljann að í þes_su
máli væri bara um háar upphæðir
að ræða. Hann var þá spurður
hvort upphæðirnar lékju á hundr-
uðum miljóna og svaraði hann
því játandi.
Rannsóknin í Hafskipsmáhnu
nær aftur til ársins 1980.
Hallvarður var spurður hvort
fleiri en sjömenningarnir yrðu
teknir lil yfirhcyrslu og sagðist
hann telja það víst. Hann var þa
spurður hvort hann teldi að
svipta þyrfti einhvern þinghelgi
vegna rannsóknar þessa máls og
sagði Hallvarður þá að það væri
ekki í sínum verkahringaðsegja
til um það, slík mál fengju þing-
lcga meðferð ef til þeirra kæmi.
Fyrir utan Hafskipsmálið f
heild sinni eru meint auðgunar-
brot forráðamanna félagsins
stærsta fjárglæframál sem upp
hafa komið hér á landi til þessa.
-S.dór
brot sem forráðamenn Hafskips
hf. eru grunaðir um nema hundr-
uðum milljóna króna“ og er
heimildarmanns getið sem Hall-
varðs Einvarðssonar, þáverandi
rannsóknarlögreglustjóra.
Nú á síðustu vikum hefi ég
reyndar heyrt ávæning af því að
Hallvarður telji að S.dór haifi ekki
haft rétt eftir honum, sem ég gef
að vísu lítið fyrir meðan hann dreg-
ur ekki ummæli sín til baka opin-
berlega. En þá er til að taka að
skyndilega virtist rifjast upp fyrir
vissum embættismönnum eitthvað
sem þeir kalla nú þagnarskyldu.
Til hennar var hins vegar ekki grip-
ið fyrr en skjálftinn var úr þeim
og ljóst að Hafskipsmálið hafði í
rannsókn hlaupið saman, „sem flík
í þvotti".
Um leið og ég rita þér þetta bréf
vil ég taka fram að ég hefí með
eðlilegum fyrirvara allt aðra skoðun
á skrifum þínum en t.d. tiltekinna
starfsmanna Helgarpóstsins, þar
sem lygin þykir fyrirgefanleg, rang-
túlkunin er talin göfug og tilgang-
urinn helgar meðalið.
Mér er t.d. minnisstætt símtal
sem ég átti við þig 19. desember
1984, þegar þú hafðir skrifað rétta
frétt eftir mér daginn áður í Þjóð-
viljanum undir 5 dálka fyrirsögn á
útsíðu: Róum nú lífróður, þar sem
fjallað var málefnalega um rekstr-
arerfiðleika Hafskips ári fyrir
gjaldþrot. Ég sá í undrun minni
ástæðu til að grípa síma og þakka
þér — ég átti satt að segja ekki von
á slíkri umfjöllun í Þjóðviljanum.
Verð ég þér ævinlega þakklátur
fyrir þetta viðtal, því að það er tek-
ið á sama tíma og rannsóknarsnill-
ingar hafa reynt að „sanna“ að ég
hafí setið að svikráðum við vini og
samstarfsaðila með því að fela
rekstrarerfíðleika félagsins einmitt
um sömu mundir og ég sá ástæðu
til að opinbera þá m.a. í viðtalinu
við þig.
Engu að síður er mér kunnugt
um að báðar fréttimar, sem mynd-
ir eru birtar af hér á síðunni, og
þú skrifaðir, eru efnislega rangar
og eru þær langt frá því að vera
einsdæmi slíkra skrifa á þessum
tíma.
Báðar þessar fréttir munu hafa
vakið mikla athygli og mun önnur
þeirra í það minnsta, eiga þátt í
að tryggja aðilum ævilangan þjófn-
aðarstimpil.
Ég hvet þig, Sigurdór, af öllum
þeim heiðarleik sem þú átt til að
bera, að upplýsa með hvaða hætti
fréttir af Hafskipsmálinu urðu
til um þessar mundir.
Hafskipsmálið
Endur-
skoðandi
neitar
Pjóðviljinn hefurfyrir
því heimildir að Helgi
Magnússon
endurskoðandi Hafskips
neiti við yfirheyrslur að
hafa undirritað suma
reikninga sem nafn hans
erskráð undir. Játningar
að byrja að koma.
Einum sexmenninganna
hefur verið sleppt úr
varðhaldi. Hann mun
hafa reynst
rannsóknarlögreglunni
mjög hjálplegur
Rannsókn Hafskipsmálsins hjá
rannsóknarlögreglunni miðar vel
að sögn rannsóknarlögreglu-
stjóra. Þjóðviljinn hefur fyrir því
heimildir að Helgi Magnússon
endurskoðandi Hafskips h.f. neiti
við yfirheyrslur að hafa undirrit-
að suma þá reikninga sem notaðir
voru til að sýna fram á styrka
stöðu Hafskips h.f. á sinni tíð, en
nafn hans er undir reikningun-
um.
Þá hefur Þjóðviljinn líka fyrir
því heimildir að þeir Björgóífur
Guðmundsson forstjóri og Ragn-
ar Kjartansson stjórnarformaður
séu byrjaðir að játa við yfir-
heyrslur. Það fylgdi sögunni að
þeir hefðu fallið saman eins og
það er kallað hjá lögreglunni,
þegar játningar fara að streyma.
Hallvarður Einvarðsson rann-
sóknarlögreglustjóri sagði að
hann gæti ekki tekið undir þetta
orðalag, það væri ofsagt að játn-
ingar lægju fyrir. Hann sagðist
aftur á móti neita að svara því
hvort Helgi Magnússon endur-
skoðandi héldi því fram við yfir-
hevrslur að hann hefði skrifað
Þjóðviljinn 28. maí 1986
Ekki eiga blaðamenn að vera
skjöldur og sverð „heimildar-
manna“ sem misnota þá og stétt
þeirra.
Vart er allt leyfilegt fyrir
kosningar eða þegar mikið ligg-
ur við að koma höggi á meinta
andstæðinga — eða er réttlætið
sem gólftuska og réttarfarið
pólitiskt?
Með því að þú og starfsbræður
þínir opinberið þá sem reyna að
misnota ykkur er islenskri blaða-
mennsku unnið varanlegt gagn.
Með kveðju.
Höfundur er fyrrverandi stjónmr-
formaður Hafskips hf.
Bók eftir Marinó
L. Stefánsson
Skjaldborg hf. á Akureyri hefur
gefíð út bókina Dísa í Dunhaga, sem
er fjórða bók Marinós L. Stefáns-
sonar, kennara.
í fréttatilkynningu frá Skjald-
borg segir: „Aðalsöguhetjan í
þessari bók Marinós er Þórdís Ól-
afsdóttir, sem er fímm ára þegar
sagan hefst. Fjölskyldan býr í sveit,
og bærinn þeirra heitir Dunhagi.
Þegar Dísa er á sjöunda ári lendir
fjölskyldan í bílslysi og pabbi henn-
ar deyr. Þá verða mikil umskipti í
lífí þeirra mæðgna. Dísa litla flytur
til Reykjavíkur með mömmu sinni,
þar hefst skólaganga hennar og hún
kynnist nýjum félögum og lendir í
miður góðum félagsskap."
— Káputeikningu og myndir
gerði Kristinn G. Jóhannsson, list-
málari.
Marinó L. Stefánsson