Morgunblaðið - 02.12.1986, Blaðsíða 62

MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 2. DESEMBER 1986
62
Fall er fararheill
*
A gervihnattaöld:
Viðbrögð apa við
sjónvarpsefni könnuð
Þeir sem halda því fram að sum-
ir sjónvarpsþættir séu einungis
fyrir apa, kunna að hafa réttara
fyrir sér en þá hefur grunað til
þessa.
Ekki alls fyrir löngu könnuðu
atferlisfræðingar nefnilega við-
brögð tveggja órangútana við
hinum ýmsu sjónvarpsþáttum. At-
hugunin fór fram í dýragarðinum í
Brownsville í Texas og var athugað
hversu lengi hver þáttur hélt at-
hygli apanna og hvernig þeir
brugðust við atburðum á skjánum.
Svo einkennilegt sem það kann
að virðast, þá þekktu aparnir per-
sónur í sundur og höfðu misjafnan
bifur á þeim. T.a.m. hentu þeir öllu
lauslegu í sjónvarpið í hvert skipti
sem fólið J.R. í Dallas birtist á
skjánum. „Persónurnar í sápuóper-
Órangútanmn
FnU kemur aug*

um eru oft svo yfírgengilegar að
jafnvel apamir þekkja illmennin á
skjánum", segir Dr. Wendy James
Aldridge við Pan American -háskól-
ann, sem stjómaði rannsóknunum.
Af þeim þáttum, sem apamir
voru látnir horfa á, kom í Ijós að
þátturinn Morðgáta (Murder She
Wrote) var langvinsælastur. í öðru
sæti var „Night Court" og í þriðja
sæti „60 minutes", en í fjórða sæti
\urki síuum.
var þátturinn Fyrirmyndarfaðir
(The Cosby Show). Á eftir honum
kom „Miami Vice“, þá „Family
Ties“, „Dallas", „Dynasty“ og
„Klassapíur".
„Apamir sýndu mest viðbrögð
við mikilli hreyfíngu á skjánum.
Þeim brá jafnmikið og venjulegu
Jóhannes Páll páfi II.
Páfi meðal
barna og- bágstaddra
í Astralíu
Nú fara próf í hönd og situr
móri samviskunnar vafalaust
á öxl margra og nagar þá í handar-
bökin og aðra þá líkamshluta sem
til næst. Ekki ættu menn þó að
orvænta þótt ýmis ljón reynast vera
á menntabrautinni, því margir
ágætismenn hafa orðið fyrir
skakkaföllum í námi. — Jerry
Lewis kýldi rektor kaldan, Lee
Marvin var rekinn úr 12 grunnskól-
um, Carrie Fisher hætti 15 ára
gömul í skóla og svo mætti lengi
telja.
Jerry Lewis var kallaður fyrir
rektor vegna sprengingar sem orðið
hafði í efnafræðistofu skólans, en
Jerry var alkunnur hrakfallabálkur
og féll því grunur á hann. Rektor
gerði þau mistök að hreyta þjóðem-
isfordómum út úr sér, en það var
meira en Jerry þoldi, svo hann kýldi
, rektor með þeim afleiðingum að
eitthvað lét undan og gekk Jerry
þá út. Hann reyndi að fara í iðn-
skóla, en guggnaði á því og fór til
Hollywood, hvaðan hann hefur ekki
komið.
Michal J. Fox hætti í skóla
fímmtán ára, lék í kanadískum sjón-
varpsþætti um tíma, en hélt svo til
Kalifomíu á vit frægðar og frama.
John Travolta hætti námi sextán
ára. „Ég var hálfgerður æringi í
skóla, en ég mætti líka mjög litlum
^skilningi skólayfírvalda. Ég hafði
áhuga á skemmtanaiðnaðinum, en
þau ekki. Annað hvort varð ég að
fara eða þau og ég hafði vit á því
að vægja".
Carrie Fisher, dóttir Debbie
Reynolds og Eddie Fisher, byrjaði
að skemmta fólki í næturklúbbi
móður sinnar þegar hún var aðeins
tólf ára gömul og þremur árum
síðar hætti hún í skóla til þess að
helga sig „bransanum" algerlega.
Dean Martin hætti í skóla fyrr
en hann vill láta uppi, en viðurkenn-
ir að til þessa dags, sé bókin „Fagri
Blakkur" sú eina sem hann hafí
lesið spjaldanna á milli.
Lucille Ball hætti í skóla fímmtán
ára til þess að fara í leiklistarskóla,
þar var Bette Davis hins vegar aðal-
nemandinn og Lucille náði ekki að
njóta sín fyrr en löngu síðar.
Bo Derek hætti námi 16 ára
gömul til þess að leika í mynd, sem
síðan var aldrei sýnd.
Robert Mitchum var foringi
vandræðaunglingagengis í New
York þegar hann var rekinn úr
skóla, íjórtán ára gamall. Þegar
hann varð leiður á götunni laug
hann um aldur og fékk pláss á versl-
unarskipi. Fjórum árum síðar var
hann á leið upp stjömuhimininn.
Lee Marvin var rekinn úr 12
skólum áður en hann varð 16 ára
gamall. Loks gafst hann upp og
skráði sig í landgönguliðið. Þar
mannaðist hann og lærði að leika
þann harðnagla, sem hann hefur
leikið æ síðan.
Hver segir að bókvitið sé það
eina sem í askana verði látið?
Hver skyldi trúa því að Michael
J. Fox væri venjulegur fallisti?
8takkafbarZUsSkóIa’
°arnaðaldri.
Jóhannes Páll páfí annar hefur
að undanfömu verið á löngu og
ströngu ferðalagi um Eyálfu og
heimsótti nú síðast borgina Mel-
bourne í Ástralíu. M.a. kom páfi
við í kaþólskum skóla og ræddi þar
við bömin og svaraði spumingum
þeirra. Einnig heimsótti hann hæli
á vegum kirkjunnar fyrir bágstadda
og afvegaleidda menn.
Páfínn talaði einnig gegn fóstur-
eyðingum og líknardrápi og varaði
lækna við því að þeir yrðu að hlíta
siðferðislegum boðum — en þeirri
athugasemd var greinilega beint
gegn svokölluðum glasabamarann-
sóknum, en læknar í Melboume eru
í fremstu röð á því sviði.
Þrátt fyrir að heimsókn páfa ein-
kenndist af virðuleik og hefðum,
átti hannn þó stundir þar sem hægt
var að slaka örlítið á. Ein þeirra
var í kaþólskum skóla, en þar eyddi
páfí dágóðri stund í góðu yfírlæti.
Hann sagði bömunum dæmisögur
og gaf þeim heilræði. Einnig fengu
bömin að spyija hann spuminga
og létu þær ekki á sér standa.
„Yðar heilagleiki! Gætuð þér bent
okkur á hvar þér voruð særður?“,
spurði hnokki einn og átti þar við
skotsárið, sem páfí fékk þegar
Tyrkinn Mehmet Ali Agca skaut
hann árið 1981. Páfi benti brosandi
á síðuna á sér og sagðist vona að
hann þyrfti ekki að sýna sárið svo
honum yrði trúað.
Þegar páfi var spurður að því
hverskonar tónlist honum félli best
sagði hann „Musica _sacra“, en
bætti hlæjandi við: „Ég er samt
engin fommaður þó ég haldi upp á
sígílda tónlist. Ég hef t.a.m. mikinn
áhuga á rokki!" Vakti þessi athuga-
semd mikla athygli.
Seinna heimsótti páfí um 40
ógæfumenn á hæli í eigu kirkjunnar
og.þar leiddi hann bænastund, sem
að sögn viðstaddra var þrungin trú-
arhita og tilfínningum.
110.000 manns komu til úti-
messu, sem páfí söng í Melboume
og þar predíkaði hann aftur gegn
fóstureyðingum og líknardrápi.
„Það er hnignað þjóðfélag sem ekki
vill eignast böm, vill ekki elska þau
og virða. Um líknardráp sagði hann:
„Það sem gerir lífíð heilagt er ekki
hvernig lifað er, heldur það krafta-
verk að við skulum yfírleitt vera til“.
Páfi varaði lækna við þeirri
ábyrgð sem í því fælist að gera til-
raunir með líf og átti þar við
„glasabarnarannsóknir". Til þess
að taka af allan vafa bætti hann
því við að kaþólska kirkjan væri
síður en svo á móti framþróun, að
hún fagnaði hverri nýrri lækningu.
„En læknar og vísindamenn lúta
sömu siðferðislögum og aðrir menn,
sérstaklega þegar mennskir sjúkl-
ingar eiga í hlut hvort sem átt er
við mannsfóstur eða smæsta örvef.
Lífíð er ginnheilagt hversu veik-
burða og vamarlaust sem það er,
sama hversu vanþróað eða fullkom-
ið það er“.