Morgunblaðið - 05.02.1987, Blaðsíða 19

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. FEBRÚAR 1987
19
Smokkar eða siðgæði?
eftirAsgeir
R. Helgason
í allri umræðunni um smokka-
herferð landlæknisembættisins
gegn eyðni hefur að mínum dómi
gætt nokkurs misskilnings hjá fá-
einum aðilum varðandi forsendur
og inntak baráttunnar.
Þó ég starfi ekki hjá landlækni
hef ég fylgst með þessum málum
nokkuð vel frá upphafí og er ein-
dreginn stuðningsmaður embættis-
ins í þessu máli. Sumir virðast
standa í þeirri trú að smokkaáróður-
inn hljóti nauðsynlega að vera
fjandsamlegur siðgæði. Þetta er að
sjálfsögðu af og frá. Staðreyndin
er einfaldlega sú að það tekur
mörg ár ef ekki áratugi að
breyta siðgæðishugmyndum og
kynlífshegðun í landinu og það
er algjört glapræði að ætla sér að
róa á þau mið eingöngu, til þess
er einfaldlega ekki tími. Eyðni-
veiruna þarf að stöðva hér og nú
og eina færa leiðin til þess er aukin
notkun smokka í „lauslátu" kynlífí.
Það er hinsvegar mnín skoðun
(en allt annað mál) að full þörf sé
á aukinni umræðu um almennt sið-
gæði en slíka umræðu þarf að
undirbúa mjög vel svo hún verði
ekki fáránleg og fráhrindandi í aug-
um unglinga. Það er nefnilega oft
svo að þeir sem mest tala um sið-
gæði við böm og unglinga ættu
kannski síst að koma nálægt slíkri
fræðslu því siðapredikanir geta ver-
ið jafn skaðlegar fyrir málstaðinn
eins og vel framsett og meðvituð
umræða getur verið gagnleg. En
höfum það hugfast að þetta tekur
langan tíma og verður ekki gert
með átaki í neinni mynd.
Það má þó ekki gleymast í öllum
hamagangihum að siðgæðið er að
sjálfsögðu þegar allt kemur til alls
besta vörnin gegn eyðni.
Enda er mér kunnugt um það
að þeir sem sjá um framkvæmd
áróðursherferðarinnar hjá land-
læknisembættinu hafa fullan hug á
að róa á þau mið líka.
Ég hef einnig vitneskju um það
að sumir þeir aðilar sem taka þátt
í herferð landlæknis settu það sem
skilyrði að þeirra nafn yrði ekki
notað nema í samhengi við siðgæð-
,Það má þó ekki gleym-
ast í öllum hamagang-
inum að siðgæðið er að
sjálfsögðu þegar allt
kemur tii alls besta
vörnin gegn eyðni.“
isáróður í einhverri mynd og var
það að sjálfsögðu auðsótt af hálfu
landlæknisembættisins.
Aðgát skal höfð .. .v
Ég vil að lokum leggja nokkur
orð í belg varðandi framsetningu
eyðnifræðslu í grunnskólum enda
er starf mitt að stórum hluta fólgið
í fræðslu á því skólastigi. Athugan-
ir sem ég hef gert á kynlífshegðun
nemenda í 7.-9. bekk grunnskóla
í tengslum við útvarpsþætti, sem
ég hafði umsjón með fyrr í vetur
og fjölluðu um málefni unglinga,
sýna að beinar samfarir eru sjald-
gæfar á þessum aldri. Þetta á jafnt
við um alla aldurshópana þó nokkur
hreyfíng sé farin að koma á þessi
mál í 9. bekk. Það er því afar
mikilvægt að fræðsia t.d. um
notkun smokka sé á þessu aldurs-
stigi sett fram með þeim for-
merkjum að unglingarnir upplifi
sig ekki á einhvern máta af-
brigðileg ef þau eru ekki farin
að nota þetta margumtalaða
tæki.
Ásgeir R. Helgason
Þetta verður best gert með því
að koma inn í fræðsluna umræðu
og upplýsingum um það hvað sé
vanalegt og eðlilegt atferli á þessum
árum.
Hinsvegar veit ég ekki til þess
að gerð hafí verið víðtæk rannsókn
á kynlífshegðun unglinga frekar en
annarra íslendinga, því ekki vil ég
kalla athugun mína rannsókn þó
vissulega gefi hún athyglisverðar
vísbendingar og þarf hér að bæta
um betur.
Niðurstaða mín er því sú að rétt
sé á málum haldið af hálfu land-
læknisembættisins en varlega verði
að feta slóðina því hún geti verið
viðsjárverð á köflum.
Höfundur hefur lagt stund á nám
í sálarfræði og heimspeki við Há-
skóla íslands ogstarfarsem
fræðslufulltrúi Krabbameinsfé-
Iags Reykjavíkur.

ÞEGAR HUN MARGRET BORGARSDOTTIR LEHAÐI TIL
OKKAR FYRST, ÁRIÐ 1976, ÁTTI HÚN NÁKVÆMLEGA
26.090 KRÓNUR. í DAG HAFA KRÓNURNAR 96 FALDAST
FULLKOMEN VÉL
A
FRÁBÆRU VERÐI
Heitt og kalt vatn,
400/800 snúningar,
íslenskar merkingar
á stjórnborði,
18 þvottakerfi,
sjálfstætt hitaval.
kr.27.997,-
Vörumarkaöurinn hf.
NÝJABÆ-EIÐISTORGI
SlMI 622-200
Haraldur frændi hennar
sagðist vera viss um að
hún Margrét væri rugluð.
Sannleikurinn er hins vegar
sá að Margrét var óvenjulega
heilbrigð kona. Hún gerði sér
grein fyrir því að ráðgjafar
Fjárfestingarfélagsins voru
menn, sem hún gæti treyst.
Sjálf sagðist hún ekki vera
fjármálaspekingur.
Sérfræðingar Fjárfestingar-
félagsins ráðlögðu
Margréti ávallt að kaupa
verðbréf sem gáfu góðan
arð. Að sjálfsögðu ráðlögðu
þeir henni að kaupa KJARA-
BRÉFIN þegar þau voru gefin
út. Það væri lang einfaldast.
„Þá þarft þú engar áhyggjur
að hafa af peningunum þín-
um, Margrét mín. Kjarabréfin
eru örugg og við sjáum til
þess að alltaf standi á bak
við þau sérfræðilegt val á
traustum verðbréfum,11
sögðu þeir.
Eins og svo oft áður höfðu
sérfræðingar Fjárfesting-
arfélagsins rétt fyrir sér. Um
síðastliðin áramót átti
Margrét 65 ára afmæli. Þá
átti hún 2.500.000 krónur í
TEKJUBRÉFUM. Af þeim fær
hún ríkuleg mánaðarlaun
heimsend ársfjórðungslega.
g hver skyldi hafa
ráðlagt henni Margréti
að skipta Kjarabréfunum
sínum yfir í Tekjubréf? Ekki
var það Haraldur frændi.
Ne-e-ei. Hann situr enn við
sinn keip. Auðvitað var það
sérfræðingur hennar hjá
Fjárfestingarfélaginu, nú sem
fyrr, sem ráðlagði henni það.
TIL UMHUGSUNARi
1. Af hverju sögðu sérfræð-
ingamir að Kjarabréfin
væru örugg?
2. Hvers vegna skipti
Margrét yfir f Tekjubréf,
þegar hún var komin á
eftirlaunaaldur?
3. Hvemig getur venjuiegt
fólk, sem ekki telur sig
vera fjármálaspekinga,
ávaxtað fé sitt í tryggum
verðbréfum?
Sendið rétt svör til
Fjárfestingarfélagsins,
Hafnarstræti 7, Reykjavík,
merkt Haraldur frændi.
Besta svarið í viku hverri,
allan þennan mánuð, fær
eintak af bókinni góðu,
FJÁRMÁLIN ÞÍN, í verðlaun.
FJARFESTINGARFEIÆJÐ
Hafnarstræti 7-101 Rvík. S 28566.
Gunnar Óskarsson
einn af ráðgjöfum
Fjárfestingarfélagsins
VJS/VSQ