Morgunblaðið - 26.02.1987, Blaðsíða 38
38
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1987
Stuttar þingfréttir
Níu varaþingmenn
Sex varaþingmenn tóku sæti á
Alþingi í vikunni í Qarvistum aðal-
manna (þing Norðurlandaráðs):
Davíð Pétursson, bóndi, tók sæti
Friðjóns Þórðarsonar (S.-Vl.). Hann
hefur ekki áður setið á Alþingi.
Jóns Sveinsson, lögfræðingur, kem-
ur í stað Davíðs Aðalsteinssonar
(F.-Vl.), Magnús H. Magnússon
símstjóri í stað Eiðs Guðnasonar
(A.-V1.), Sverrir Sveinsson veitu-
stjóri mætir fyrir Pál Pétursson
(F.-Nv.), Guðmundur H. Garðars-
son viðskiptafræðingur fyrir Pétur
Sigurðsson (S.-Rvk.) og Magðalena
Margrét Sigurðardóttir frú fyrir
Steingrím Hermannsson, forsætis-
. ráðherra. Áður vóru mættir til leiks
Tryggvi Gunnarsson skipstjóri fyrir
Sverri Hermannsson, menntamála-
ráðherra, og Guðrún H. Tiyggva-
dóttir fyrir Halldór Ásgrímsson,
sj ávarútvegsr áðherra.
Þjálfun, skírteini
og vaktstöður sjó-
manna
Fram hefur verið lagt stjómar-
frumvarp sem heimilar ráðherra
siglingamála að setja reglur til að
framfylgja Alþjóðasamþykkt um
- þjálfun, skírteini og vaktstöður sjó-
manna á kaupskipum (STCW
1978). 52 ríki hafa þegar staðfest
þessa samþykkt, þar á meðal öll
nágrannaríki okkar og helztu við-
skiptaþjóðir.
Opninber neyzlu-
og manneldis-
stefna
Ásta R. Jóhannesdóttir (F.-
Rvk.) og átta aðrir þingmenn úr
öllum þingflokkum hafa lagt fram
tillögu til þingsályktunar um mótun
opinberrar neyzlu- og manneldis-
stefnu. Tillagan flallar um skipun
nefndar er vinni að mótun slíkrar
stefnu. Meginatriði stefnunnar
skulu vera: hollusta fæðunnar,
fræðsla um hollt mataræði, hvatn-
ing til neyzlu næringarríkrar fæðu,
gæðakröfur matvöru með tilliti til
litar- og bragðefna, betra mataræði
á stofiiunum, efling næringarrann-
sókna, nýting innlendrar fram-
leiðslu og að „stjómvöld stýri
neyzlunni með verðlagningu".
Leiðrétting:
Hafna- o g
vegaáætlanir
í frétt Morgunblaðsins um
hafna- og vegaáætlanir í gær
slæddust inn villur, sem nauðsyn-
legt er að leiðrétta. Áætlaður
framkvæmdakostnaður hafna-
áætlana árabilið 1987 til 1990,
,að báðum meðtöldum, er þessi:
Vesturland samtals 174,6 m.kr.,
Vestfirðir samtals 366,9 m.kr.,
Norðurland vestra samtals 222,5
m.kr., Noðmrland eystra samtals
355.3 m.kr., Austurland samtals
390,8 m.kr., Suðurland 75,9 m.kr.
og Reykjanes samtals 167,5 m.kr.
Heildarfjárveiting til hafnamála
þetta fjögurra ára tímabil er 1753,5
m.kr. Reykjavík er utan ríkis-
styrktra hafnarframkvæmda.
I fyrirsögn að frétt um vegáætl-
un, þar sem tíunduð er heildartala
flárveitinga til vegamála á sama
:fyögurra ára tímabili hefur og orðið
misritun. Heildarfjárveting til vega-
mála þetta tímabil er 13,2 milljarðar
króna (13,220 m.kr.).
AIMACI
Fólksflutningar í atvinnuskyni með langferðabflum eru háðir leyfi samgönguráðherra.
Fólksflutningar með langferðabilum:
Skipulagsnefndin áfram sjö manna
FRUMVARP samgönguráð-
herra um skipulag á fólksflutn-
ingum með langferðabifreiðum
var í gær samþykkt í neðri
deild Alþingis og fer nú til efri
deildar.
Sú breyting hefur verið gerð á
frumvarpinu í meðförum sam-
göngunefndar neðri deildar, að
skipulagsnefnd fólksflutninga,
sem er ráðherra til ráðuneytis um
leyfisveitingar, verður sjö manna
í stað fimm manna. Fulltrúar frá
Búnaðarfélagi íslands og Ferða-
málaráði verða í nefndinni auk
fulltrúa frá Alþýðusambandinu,
Félagi hópferðaleyfishafa, Félagi
sérleyfíshafa, Sambandi íslenskra
sveitarfélaga og ráðherra. Er
þetta sama skipan og í gildandi
lögum frá 1983.
Þá er jafnframt gert ráð fyrir
því í hinni nýju mynd frumvarps-
ins, að samgönguráðuneytið geti
að fengnum meðmælum skipu-
Iagsnefndar fólksflutninga veitt
ferðafélögum, ferðaskrifstofum
eða öðrum aðilum, sem hafa með
höndum þjónustu við ferðafólk,
leyfi til að auglýsa eða starfrælqa
sætaferðir þar sem seld eru ein-
stök sæti í alla ferðina eða
meginhluta hennar þó að ekki sé
um sérleyfísferðir að ræða. Bif-
reiðar, sem notaðar eru til slíkra
ferða, skulu hafa hóp- eða sérleyf-
isréttindi.
Meginefni frumvarpsins er sem
fyrr, að leyfi samgönguráðherra
þurfi til að hafa með höndum í
atvinnuskyni fólksflutninga með
bifreiðum sem rúma níu farþega
eða fleiri. Leyfí þarf og til að
hafa á hendi reglubundna fólks-
flutninga með bifreiðum sem
rúma þijá til átta farþega. Með
reglubundnum fólksflutningum er
átt við fastar ferðir á ákveðinni
leið samkvæmt fyrir fram birtri
áætlun einu sinni eða oftar í viku
allt árið eða hluta þess.
Leyfin samkvæmt frumvarpinu
eru þrenns konan 1) Sérleyfi, sem
felur f sér heimild til reglubund-
inna fólksflutninga; 2) Leyfi til
hópferða, sem felur í sér heimild
til óreglubundinna fólksflutninga
þar sem greitt er ákveðið heildar-
gjald fyrir þjónustu ökutækisins
án tillits til nýtingar þess; 3) Leyfi
til sætaferða, sem felur í sér heim-
ild til óreglubundinna fólksflutn-
inga á ákveðinni leið þar sem seld
eru einstök sæti.
Höfuðbreytingin frá gildandi
lögum er sú, að umferðarmála-
deild er Iögð niður, skattur á
sérleyfíshafa og hópferðaleyfís-
hafa er afnuminn og ákyæði um
rétt sveitarfélaga til einkaréttar á
rekstri strætisvagna eru gerð
skýrari og víðtækari en nú er.
Samgönguráðherra mælir fyrir vegaáætlun 1987-1990:
Bundið slitslag- spar-
ar þjóðinni stórfé
62% umferðar er á bundnu slitlagi
Matthías Bjarnason, samgöngu-
ráðherra, mælti í vikunni fyrir
vegaáætlun 1987-1990. Hér á eft-
ir verða rakin örfá efnisatriði
úr ræðu hans.
Benzíngjald
Benzíngjald hefur verið og er
meginuppistaða í tekju- og ráðstöf-
unæíé Vegagerðarinnar. Aukning
benzínsölu hefur hinsvegar ekki
haldist í hendur við aukinn bíla-
flota. Skýringin er að hluta til sú
að tveir bílar á heimili, sem fara í
vöxt, þýða tiltölulega litla aukningu
á heildarakstri.
Meðaleyðsla á bíl á ári er um
1250 lítrar (var 1685 lítrar fyrir
10 árum). Benzínsala hefur að
magninu til aukizt um 22% á tíu
árum en umferð á þjóðvegakerfínu
um 31%.
Af þessum sökum, þ.e. vegna
lækkunar meðaleyðslu bíls á benzí-
ni, lagði ég til, sagði samgönguráð-
herra, að lækkun benzínsverðs á
heimsmarkaði væri nýtt til auka
skatthlut Vegagerðarinnar í benzín-
verði, sem gefíð hefði 200-300
m.kr. meira til vegagerðar. Sú til-
laga mín hlaut ekki samþykki í
ríkisstjórn.
Bætt nýting’ vegafjár
Ráðherra sagði að fjárveitingar
til vegamála hefðu nýtzt betur en
fyrr. Veruleg aukning útboða hafi
leitt til þess að fjármunir nægðu
til meiri framkvæmda. Hagræðing
og minna mannahald Vegagerðar
hafi einnig leitt til þess að meiri
fjármunir hafi runnið til fram-
kvæmda. Loks hafí verðlækkun
olíuvara leitt til minni kostnaðar
við bundið slitlag á vegi.
Góðvegir gullnáma fyr-
ir bíleigendur
Ráðherra sagði bíleigendur spara
15% í eldsneyti bifreiðar við að fara
af vondum malarvegi yfir á bundið
slitlag, auk 38% spamaðar í minna
bflasliti og 33% í minni viðhalds-
kostnaði. Fyrir vörufiutningabfla er
spamaðurinn enn meiri. Góðvegir
þýði bæði sparnað í rekstri bifreiðar
og á tíma ökumanna. Því meiri
umferð sem er um veg, því fljótar
borgar hún kostnað við bundið slit-
lag. Mikill hluti spamaðarins er í
erlendum gjaldeyri.
Dæmi: Arðsemi bundins slitlags
á vegi með 200 bfla umferð á dag
er 15-25%, með 500 bfla umferð á
dag 36-60% og með 750 bfla um-
ferð á dag 50-90%.
Áætlaður akstur á vegakerfínu
er tæplega 580 milljónir kflómetra.
Af þeim eru í dag tæplega 220
milljónir km. á malarslitlagi, þ.e.
62% af allri umferð er á bundnu
slitlagi. Enn eru þó margir malar-
vegir með mikla umferð.
Undanfarin ár hafa að meðaltali
verið lagðir 200 km. af bundnu slit-
lagi.
Magn framkvæmda
hefur ekki minnkað
Um sl. áramót lauk fyrsta tíma-
bili (1983-86) langtímaáætlunar í
vegagerð. Varið var rúmlega fjórum
milljörðum króna til vegamála eða
78% af áætlaðri upphæð. Magn
framkvæmda minnkaði ekki að
sama skapi, þar eð vegafé nýttist
betur en ætlað var, vegna ástæðna
sem þegar er getið. Sumir fram-
kvæmdaþættir eru jafnvel á undan
áætlun. Alls eru bundin slitlag á
1,420 km. vega í árslok 1986, sem
er um 150 km. meir en áætlun stóð
til.
Matthías Bjarnason
Umferð og slys
Ráðherra rakti síðan í ítarlegu
máli unna og ráðgerða fram-
kvæmdaþætti í vegamálum, sem
ekki er rúm til að hafa eftir að
sinni. Hann vék því næst að um-
ferðarslysum.
Árið 1985 urðu, samkvæmt lög-
regluskýrslum 923 slys á þjóðveg-
um landsins, utan þéttbýlis. I 250
tilfellum urðu slys á fólki, þar af
dauðaslys í tólf skipti. 36% slysa
varð við útafakstur og 61% slysa
með meiðslum á fólki. Meðalslysa-
tíðni áranna 1977-1985 virðist
liggja töluvert neðan meðaltals ár-
anna á undan. Sá þjóðvegur, sem
flest slys urðu á, var Hafnarfjarðar-
vegur frá Fossvogslæk að Reykja-
nesbraut (skráð 147 slys 1985).
Aðrir vegakaflar með mikinn slysa-
fjölda eru: Reykjanesbraut (við
Hafnarfjörð og Njarðvík), Vestur-
landsvegur næst Reylq'avík og kafli
í Norurárdal. Stefnt er að því að
bæta úr ágöllum á þessum vegum,
sem og að bæta vegamerkingar.