Morgunblaðið - 26.02.1987, Blaðsíða 64

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 26. FEBRÚAR 1987
64
*
Stefní ekki á heimsmeistara-
titilinn I skák fyrst um sinn
- segir enski stórmeistarinn Nigel Short sem nú skipar efsta sætið á IBM-skákmótinu
Morgunblaðið/Einar Falur.
Tvær kynslóðir mætast við taflborðið á IBM-skákmótinu, Nigel Short og Viktor Kortsnoj. Þessari
viðureign lauk með sigri Shorts og það var í annað skiptið á árinu sem hann vann Kortsnoj.
AF ÞEIM 12 þátttakendum í
IBM-skákmótinu, sem nú stend-
ur yfir í Reykjavík, hefur Nigel
Short, 21 árs gamall stórmeist-
ari frá Manchester í Englandi,
vakið mesta athygli. Hann vann
fyrstu 5 skákir sínar á mótinu,
þar af voru tvœr fyrstu gegn
Ljubojevic og Kortsnoj, og að
því er virtist áreynslulausir
sigrar hans komu bæði áhorf-
endum og keppendum á óvart.
Short var hálfgert undrabam í
skák. Hann varð alþjóðlegur
meistari 14 ára og 1984 varð
hann yngsti stórmeistari í heimi.
Samt vakti hann litla athygli hér
á landi þegar hann tók þátt í skák-
móti í Vestmannaeyjum sumarið
1985, enda varð hann aðeins í 4.
sæti. Síðan hefur leiðin legið beint
upp á við og samkvæmt skák-
stigatöflu Alþjóða skáksambands-
ins er Short nú 7. sterkasti
skákmaður heims.
Morgunblaðið ræddi við Nigel
Short fyrir 6. umferð IBM-skák-
mótsins í gær og talið barst fyrst
að skákmótinu í Vestmannaeyjum:
„Vestmannaeyjar er skrítinn
staður. Mér þótti gaman að tefla
þar og líkaði staðurinn ágætlega,
en það gerðist svo margt furðu-
legt þar og þá á ég ekki við
skákina, heldur ýmislegt annað
sem gerði Vestmannaeyjamótið
gersamlega ólíkt öllum öðrum
mótum sem ég hef keppt á. Fyrir
það fyrsta þótti mér það furðuleg
tilfínning að tefla skák svo að
segja við rætur eldfjalls, og eins
er mér sérstaklega minnisstætt
að á leiðinni þangað í flugvélinni
var ég að horfa út um gluggann
og sá þá hvali leika sér í sjónum.
Annars er best að fara ekki út í
frekari smáatriði svo ég styggi
engan.
Hvernig byijaði skákferill
þinn?
„Ég lærði að tefla skák 5 ára
en ég fór ekki að keppa í mótum
fyrr en ég var 7 ára, það hefur
kannski þótt óvenjulegt þá að
svona ung böm tækju þátt í skák-
mótum þótt það þyki tæplega nú.
Síðan jókst þetta smátt og smátt
og þegar ég var 10 eða 11 ára
tefldi ég um 180 kappskákir á
ári.“
Er það hollt fyrir börn að
eyða svona miklum tíma í að
tefla skák?
„ Mér fór að minnsta kosti fram
í skákinni og sé ekki eftir þessu.
Það gildir það sama um skák og
annað sem menn vilja ná langt í.
Ef þú ert að læra á píanó, og vilt
aðeins geta spilað þér til ánægju
þá þarftu ekki að leggja svo hart
að þér við æfíngar. Ef þú vilt hins-
vegar komast í fremstu röð verður
þú að æfa mikið frá bamsaldri."
Þú varst samt gagnrýndur
fyrir að leggja ekki nægilega
mikið á þig við skákiðkanir á
unglingsárunum.
„Það er rétt og ég legg sjálf-
sagt ekki nægilega mikið á mig
enn. Ef ég stefndi á heimsmeist-
aratitilinn þyrfti ég að vinna mun
meira. Ég hef hinsvegar ekki
áhuga á slíku eins og er.“
Ertu þá ánægður með feril
þinn fram að þessu? _
„Fram að þessu, já. Ég hef tek-
ið framförum í stökkum og staðið
í stað þess á milli í stuttan tíma,
en heildarstefnan hefur verið og
er upp á við.
Hefur þú mótað þér einhvern
sérstakan skákstQ? Sumir vQja
lilga þér við Bobby Fischer
vegna þess að þú teflir alltaf
tU vinnings.
„Það er mjög erfítt að meta
slíkt. Eg held þó varla að ég sé
líkur Fischer. Taflmennska mín
hveiju sinni fer held ég eftir því
hvemig skákmótin þróast og
hvemig mér líður og hvort ég sé
nægilega kraftmikill. Hér hef ég
fram að þessu verið í góðu jafn-
vægi og teflt af krafti og það
hefur komið mér ánægjulega á
óvart. Nóttina eftir skákina við
Helga Ólafsson vaknaði ég upp
klukkan 3 og fór að rannsaka
skákina. Ég sat við það í nokkra
klukkutíma og komst að því að á
einum stað hefði ég getað teflt
hvassar, og á öðram stað var ég
ekki alveg nógu nákvæmur. En
þrátt fyrir það var ég mjög
ánægður með skákina því mér
tókst að vinna úr örlitlum stöðu-
yfírburðum."
Hvemig er þínum vinnutíma
háttað, ef svo má segja?
„Ég tefli sennilega að meðal-
tali á 10 mótum á ári. Á síðasta
ári tefldi ég aðeins minna en
vegna veikinda gat ég ekki keppt
4 mánuði á árinu. Eg sé síðan
fram á að verða önnum kafinn á
þessu ári. Eftir mót slappa ég
venjulega af í nokkra daga, vegna
þess að ég þau taka talsvert á
mig. Þá heimsæki ég vinkonu
mína, rölti á söfn, horfí sjónvarp,
fer í bíó og les bækur. Ég hef
gaman af tónlist. Ég spilaði einu
sinni á gítar í hljómsveit með
nokkram vinum mínum meðan ég
var í skóla. Ég reyni einnig að
fylgjast vel með því helsta sem
fram fer í heiminum, og nýlega
hef ég fengið áhuga á listum. Ég
hef komið á marga áhugaverða
staði og nota þá tækifærið og
skoða söfn. Mér fínnst forvitnilegt
að skoða hvað orðið hefur til
gegnum aldimar þegar maðurinn
notar hugmyndaflugið. Mér fínnst
London til dæmis heillandi staður.
Það er ótrúlegt hvað þar er um
að vera og hvað hægt er að sjá
það. Þegar ég tefldi í Wijk aan
Zee í Hollandi í janúar fór ég á
Ríkislistasafnið þar og skoðaði
Rembrantmálverk. Ég hef auðvit-
að ekkert vit á þannig listaverkum
en ég hef mikla ánægju af að
skoða þau.“
Hefurðu skoðað söfn í
Reykjavík?
„Nei, ekki enn, en vinkona mín
er að koma og ég hugsa að við
reynum að fara saman þegar tími
gefst til.“
Færðu styrk frá þvi opinbera
í Englandi, eins og íslensku
stórmeistararnir fá?
„Nei, enda era aðrar aðstæður
þar en hér. íþróttamenn á íslandi
era í verri aðstöðu en aðrir vegna
legu landsins, og því er opinber
styrkur til þeirra góður og þarf-
ur. Á Englandi hafa bestu íþrótta-
mennimir og skákmennimir það
gott án þess að þurfa styrki.
Áhuginn á skák í Englandi er
síðan auðvitað ekki á við áhugann
hér, en það era vissar vísbending-
ar í þá átt að hann sé að aukast.
Núna er verið að sýna í sjónvarpi
þetta fáránlega hraðskákareinvígi
mitt við Kasparov, en þótt gagn-
rýnendur segi með réttu að þar
sé ekki verið að tefla skák, þá er
verið að tefla alvarlegar og góðar
skákir út um allt Bretland og
enginn veit af því. Því verður að
beita svona aðferðum til að auka
áhuga almennings. Við höfum
tvisvar orðið í öðra sæti á
Olympíuskákmótinu og það hefur
varla verið minnst á það í fjölmiðl-
um.“
Er kynslóðabylting í skák-
heiminum núna; eru skákmenn
milli tvítugs og þrítugs á borð
við þig, Kasparov, Sokolov svo
einhveijir séu nefndir að velta
þeim eldri úr sessi?
„Ef til vill er það raunin. Mér
fínnst að minnsta kosti að aldur-
inn, þegar skákmenn era á
toppnum sé að lækka, þótt slíkt
sé auðvitað einstaklingsbundið.
Þetta fer sjálfsagt eftir því hvað
sigurviljinn endist lengi, sem þarf
ekki endilega að haldast í hendur
við líkamlegt ástand, heldur hug-
arástandið. Kortsnoj er gott dæmi
um þetta, hann berst enn allan
tímann á meðan sumir jafnaldrar
hans, eins og til dæmis Spassky,
virðist vera búnir að missa áhug-
ann á slíku. Þegar ekki kemst
meira fyrir í skápnum af verð-
launagripum er ekki óeðlilegt að
sigurviljinn dofni þótt getan til
að tefla vel hafí í rauninni ekki
minnkað."
Heldur þú að Gary Kasparov
sitji lengi enn á valdastóli
heimsmeistara?
„Ég held það. Ég sé engan
líklegan til að ógna honum í ná-
inni framtíð, nema þá Karpov.
' Ekki mig sjálfan í bili að minnsta
kosti. Ég hef ekki sett mér nein
markmið um það nú og tek eitt
og eitt skref í einu.“ — GSH
Þeir sem nota mesta raforku
eiga að njóta þess í verði
- segir Davíð Odds- havua^- wbjta ÞuuiíNviAigFíí5vZmuÐSM
son borgarstjóri ® *Z%£Z™**
„Meðan olíuverðið er eins og það
er núna þá tekur það einhvem tíma
að verðið verði með þeim hætti að
ekki geti komið upp einstök tilvik
þar sem skammtíma notkun raf-
stöðvar er hagkvæmari, eins og hjá
Granda," sagði Davíð. „Þetta dæmi
kennir okkur mikið. Mér fínnst að
við ættum skoða þetta mál nánar
með framtíðina í huga og fínna leið
til að koma til móts við fyrirtæki
sem þannig stendur á fyrir um
stundarsakir."
„LJÓST er að það eru erfiðleikar
fyrir Rafmagnsveitu Reykjavík-
ur að taka álagstoppa," sagði
Davíð Oddsson borgarstjóri en
ágreiningur er milli Rafmagns-
veitu Reykjavíkur og Granda hf.
vegan gasolúrafstöðvar. Stjórn-
endur Granda hf. telja að spara
megi fyrirtækinu mQli 600 tU 700
þúsund króna með rekstri stöðv-
arinnar í stað þess að kaupa
rafmagn frá Rafmagnsveitu
Reykjavíkur.
^ „Þetta gefur þó til kynna að sú
stefna er rétt, sem við höfum verið
að þoka okkur í að undanfömu, að
láta þá orkukaupendur sem era
orkufrekastir fá að njóta þess í
verði,“ sagði Davíð. Hann sagði að
þessari stefnu hefði verið haldið
þrátt fyrir óánægju einstakra borg-
arfulltrúa.
1971 1972 1973 1974 1976 1976 1977 1976 1979 1960 1981 1962 1963 1984 1985 1986 1987
Skattar (blátt), Orkukaup frá Landsvirkjun (grænt), Tekjuhluti RR (rautt)
ÁR
Tekjuhlutfall Rafmagnsveitu
Reykjavíkur í raforkuverði hefur
aldrei verið jafn lágt eins og undan-
farin tvö ár. „Verð á raforku hefur
lækkað, bæði frá Landsvirkjun og
enn meira frá Rafmagnsveitu
Reykjavíkur. Eins hefur hlutfall
skatta lækkað eftir að verðjöfnun-
argjald var lagt niður. Þannig að
raforkuverð hefur ekki hækkað til
neytenda nema um 17% á þessu
tímabili á meðan allt annað hefur
hækkað um 70 til 80% ,“ sagði
Davíð. „Rafmagnsverðið hefur
lækkað og fer áfram lækkandi en
olíuverð hefur lækkað mun meira
ef miðað er við það verð sem var
fyrir um tveimur áram. Rafmagns-
verðið mun halda áfram að lækka
á næstu tveimur til þremur árum
um 30 til 40% að raunvirði og þá
koma svona einstök dæmi ekki
upp,“ sagði Davíð