Morgunblaðið - 05.03.1987, Qupperneq 17

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 5. MARZ 1987
17
urinn setur. Með hinni nýju löggjöf
hefði verið lýst yfir vilja til að halda
landinu i byggð og flytja nýja fram-
leiðslu þangað. I lok þessa fimm
ára aðlögunartíma yrðu menn síðan
að meta stöðuna og ákveða hvaða
leið skyldi halda.
Framleiðsluráðslögin
verði endurskoðuð
Svavar Gestsson formaður Al-
þýðubandalagsins, sagði að mörg
vandamál væru uppi þó að ríkis-
stjómin segði að allt væri í lagi og
að halda ætti áfram á sömu braut.
Svavar sagði að ekki væri langt
síðan að íslendingar hefðu þurft að
flytja inn landbúnaðarafurðir. Þá
hefði verið lögð áhersla á að auka
framleiðsluna og um það verið þjóð-
arsátt þangað til að menn fóru að
reka sig á að ekki væri hægt að
framleiða takmarkalaust.
Ef Alþýðubandalagið fengi til
þess aðstöðu eftir næstu kosningar
sagði Svavar að það myndi m.a.
taka framleiðsluráðslögin til endur-
skoðunar og lengja aðlögunartí-
snúinn innflutningi á landbúnaðar-
afurðum sem sumir fjölmiðlar væru
að tala um.
Nýjar leiðir
Jón Baldvin Hanníbalsson, form-
aður Alþýðuflokksins, sagði
markmið landbúnaðarstefnu Al-
þýðuflokksins vera að skapa
viðunandi starfsskilyrði stétt bjarg-
álna bænda, að landbúnaðurinn
myndi tiyggja þjóðinni nægilegt
framboð matvæla með sem minnst-
um tilkostnaði og að gróðureyðing
yrði stöðvuð og örfoka land grætt.
Sagði hann ríkjandi stefnu ganga
þvert á helstu þau markmið sem
Alþýðuflokkurinn vildi stefna að og
hefði hann varað við henni í meira
en aldarQórðung. Bændur hefði í
skjóli þessarar steftiu verið hvattir
til þess að auka framleiðslu og
stækka bú en með hinni hendinni
væri komið aftan að þeim með
ströngum framleiðslutakmörkun-
um. Stór hluti bændastéttarinnar
væri fastur í gildru íjárfestinagar-
útgjalda annarsvegar og fram-
leiðslutakmarkana hinsvegar.
Baldvin leggja áherslu á að stuðn-
ingur örvaði ekki framleiðsluna
heldur yki verðmætasköpun og sölu
og lækkaði tilkostnað. Þessi stuðn-
ingur ætti að vera fólgin í m.a.
aukinni ráðgjöf, stuðningi við vöru-
þróun og aukna ijölbreytni í
matvælaframleiðslu til þess að auka
samkeppnishæfni og endurheimta
markaðshlutdeild innanlands.
Styðja ætti markaðssetningu og
sölumennsku undir vörumerkjum
náttúrulegrar gæðavöru og aðgerð-
ir sem leiddu til lækkunar fram-
leiðslu og milliliðakostnaðar. Mæta
bæri samdrætti í hefðbundinni
framleiðslu með aukinni verðmæta-
sköpun í afurðavinnslu.
Jón Baldvin sagðist vilja afnema
með lögum einokunaraðstöðu og
einokunarverðmyndun milliliða-
kerfisins og stuðla þannig' að
heilbrigðri samkeppni í rekstri.
Þannig sagði hann vera unnt að
lækka milliliðakostnað verulega.
Einnig þyrfti að gera iandið að
einu markaðssvæði, tryggja ftjáls-
ræði í útflutningi og gera bændum
kleift að beina viðskiptum sínum
Á þriðja hundrað manns sóttu fundinn í Vík.
ím-m r-' * ' M 1 : .1 1 !
tEMgfe ife %-T|
mann um fimm ár eða svo. Það
myndi marka stefnu til lengri tíma
með samvinnu neytenda og bænda
og vinna að því að keyra niður
milliliðakostnað.
Sijómvöld ættu að stuðla að hóf-
legu verði og semja um niður-
greiðslur til lengri tíma. Ekki ætti
að leggja skatta á landbúnaðaraf-
urðir. Smásöluálagningu ætti að
halda í skeijum og ættu ekki sömu
reglur að gilda um álagningu á
landbúnaðarafurðir og um álagn-
ingu á öðrum vörum. Endurskoða
þyrfti reglugerð um fullvirðisrétt
og gera könnun á búrekstursað-
stöðu á öllu landinu en það yrði
forsenda svæðaskipulags. Ráð-
gjafaþjónusta við nýjar og eldri
búgreinar yrði efld og framleiðni-
sjóð sagði Svavar að ætti að nota
til uppbyggingar en ekki landeyð-
ingar. Veita ætti fé í jarðasjóð og
endurskoða rétt bænda á lífeyris-
greiðslum.
Sagði Svavar þessi atriði byggj-
ast á grundvallarsjónarmiðum
Alþýðubandalagsins sem væru þau
að bændur ættu ekki að bera minna
úr býtum en aðrir launþegar, koma
ætti í veg fyrir frekari byggðasam-
drátt, koma ætti á kerfisbundnu
skipulögðu samráði milli framleið-
enda og neytenda og efla ætti
tillitssemi og virðingu fyrir landinu.
Einnig sagði Svavar að íslenskir
bændur ættu að hafa íslenska
markaði og sagðist hann vera and-
Alþýðuflokkurinn vildi leita nýrra
leiða. Þeir væru algjörlega andvígir
ríkjandi kvótakerfi og mjmdu af-
nema það við fyrsta tækifæri.
Ríkisvaldið ætti hins vegar að
greiða fyrir aðlögun landbúnaðarins
að markaðsaðstæðum meðan verið
væri að losa bændur úr viðjum
kvótakerfisins. I stað framleiðslu-
skerðingar með beinum tilskipunum
til hvers bónda ætti að koma á
svæðaskipulagi um landbúnaðar-
framleiðsluna. Innan þess ramma
væri hveijum bónda í sjálfsvald
sett hvemig hann reki sitt bú.
Jón Baldvin sagði að sauðfjárbú-
skapur ætti aðeins að njóta opinbers
stuðnings að hann væri stundaður
þar sem landskostir hentuðu og
beitarþol leyfðu og mjólkurfram-
leiðsla yrði stunduð þar sem
landkostir væru hentuðu best í sem
mestri nálægð við þéttbýlisstaði. Á
aðlögunartímanum yrði umfram-
framleiðsla á mjólk nýtt til þurr-
mjólkurframleiðslu sem að
frumkvæði ríkisins yrði gefin sem
matvælaaðstoð til þróunarlanda.
Sagði Jón að snúa þyrfti af braut
gróðureyðingar sem ríkjandi hefði
verið frá upphafi byggðar og auka
landgræðslustarf stórlega. Þeir
bændur sem létu af störfum í hefð-
bundnum búgreinum hefðu forgang
til þess að starfa að þessu land-
græðsluátaki. Þannig sköpuðust ný
störf í dreifbýli.
Alþýðuflokksmenn sagði Jón
með afurðir til þeirra er bestu kjör
byðu.
Konur í bíinaðarfélögin
Kristin Ásgeirsdóttir, efsti maður
á lista Kvennalistans á Suðurlandi,
sagði það ekki hafa farið fram hjá
kvennalistakonum að mikill urgur
væri í bændum. Sagði hún að bænd-
ur ættu að taka völdin í sínar eigin
hendur heima í héraði í stað þess
að afhenda það einhveiju ijárlaga-
valdi í Reykjavík.
Kristín sagði að skammtíma-
hugsun og fyrirhyggjuleysi væru
einkennandi fyrir íslenska land-
búnaðarstefnu.
Það sem Kvennalistinn legði til
væri að bændastéttinni yrði lokað
tímabundið og að lágmarksbústærð
yrði 400 ærgildi — menn yrðu að
geta lifað af búum sínum. Ríkið
ætti að kaupa jarðir á viðunandi
verði, þróa þyrfti nýjar vörur, ljúka
þyrfti úttekt á öllum jörðum lands-
ins og semja jarðabók. Sjóðakerfið
þyrfti að endurskoða, framleiðslu-
réttur þyrfti að vera bundinn við
lögbýli, styðja þyrfti nýjar búgrein-
ar, gera þyrfti átak í nýsköpun í
ullariðnaði. Það væri tillaga
Kvennalistans að sveitakonur tækju
allstaðar völdin í ullariðnaðinum og
gerðu hann að háþróuðum gæðaiðn-
aði. Einnig þyrfti að endurskoða
yfirbygginguna og færa völdin heim
í hérað og loks yrðu bændakonur
að fara að taka þátt í störfum bún-
aðarfélaganna.

íþróttafatnaður
•Sendumí*
PÓSTKRÖFU
Leikfimi
^ Jassballet
'Jf Aerobik
^ Líkamsrœkt
Fimleikaskór
Jassballetskór
Heildsala-sími 10-3-30
SPORTVÖmERSLUN
JNGOLFS
ÓSKARSSONAR
Klapparstig 40.
á norn KLAPmsnes
OGGRÍTVSGÓW
sirm