Morgunblaðið - 14.07.1987, Blaðsíða 63

63
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 14. JÚLÍ 1987
Morgunblaðið/Sverrir
Þannig leit húsnæði Málningar hf. út í gærkvöldi.
Morgunblaðið/Sverrir
Slökkviliðsmenn hvíla sig í anddyri húsnæðis Málningar hf. um kvöld-
.matarleytið í gærkvöld eftir erfiði dagsins.
nnarri hæð hússins, fór aftur
pp stigann og þar voru rúður
jfarnar að nötra og ráðskonan á
jþak og burt. Ég og framleiðslu-
fetjórinn fylgdumst nokkurn
^eginn að, vorum samferða út,
síðastir allra, og hafði þá allt
starfsfólkið komið sér út á tveim-
ur mínútum í hæsta lagi frá því
að kerfið fór í gang. Eldurinn
;fór um húsið eins og eftir kveiki-
þræði,“ sagði Sigurður.
Heyrðum
sprengingu og sáum
reyk
Björn Árnason starfsmaður
Málningar hf. var ásamt fimm
öðrum starfsmönnum við vinnu
sína á efnaloftinu á annarri hæð
Mssins þegar brunabjallan fór í
gang. „Ég vissi ekkert hvað var
að gerast. Við sáum reykinn
stíga upp frá neðri hæð hússins
upp á efri hæðina þar sem við
vorum og heyrðum mikla
sprengingu strax. Við hlupum
strax út, bak við húsið og niður,
þangað sem við sáum reykinn
koma. Starfsfólkið brást fljótt
og vel við og var komið út á
örskömmum tíma. Þegar við
vorum komnir út, logaði glatt í
neðri hæð hússins og hefur eld-
urinn breiðst um allt húsið á
fjórum til fimm mínútum, allt
frá neðstu hæð hússins upp í
matsalinn. Svo leið aðeins lengri
tími þar til hann var kominn um
allt húsið.“
Framleiðslustöðvun
Stefán J. Guðjohnsen fram-
kvæmdastjóri Málningar hf.
sagðist hafa verið á leiðinni á
vinnustað í bifreið sinni þegar
eldurinn kom upp og hefði að-
koman ekki verið fögur, allt í
ljósum logum, en starfsfólkið
hefði allt getað komið sér sjálft
undan. „Við byggjum þetta ekki
upp. Þetta er allt ónýtt. Ég veit
ekki hvert framhaldið verður.
Það er fyrirsjáanleg framleiðslu-
stöðvun um óákveðinn tíma.
Eldurinn breiddist út á mjög
skömmum tíma enda eldfim efni
í verksmiðjunni." Stefán sagði
að húseignin hefði verið tryggð
hjá Brunabótafélagi íslands, en
innbú hjá Almennum trygging-
um.
Vatnsskortur
Rúnar Bjarnason slökkviliðs-
stjóri sagði að neðra húsið hefði
verið alelda þegar slökkviliðið
mætti á staðinn og því engu
hægt að bjarga þar. Hinsvegar
hefði verið hægt að ná mjög eld-
fimum efnum úr efra húsinu.
„Þetta byrjaði allt með heilmik-
illi sprengingu. Ekki er ennþá
vitað um orsök eldsins, en grun-
ur leikur á að kviknað hafi í út
frá sellulósaþynni. Það sem
einna helst háði slökkvistarfi í
gær, var vatnsskortur. Mönnum
finnst það ef til vill skrýtið þar
sem húsið stendur nánast við
sjvarbakkann. Sjórinn er bara
svo óhreinn þarna að sogbark-
arnir stíflast hjá okkur ef við
reynum að dæla sjónum upp.
Það er til nóg vatn fyrir alla
venjulega eldsvoða, en þessi er
einfaldlega ekki venjulegur.
Þetta er stórbruni.“
Rúnar sagði að húsið yrði ör-
ugglega ekki endurbyggt, það
væri svo illa farið. „Húsið var í
ágætu standi fyrir brunann, en
mér hefur skilist að það hafi
hvort sem er verið á förum þar
sem það er fyrir þeirri íbúðar-
byggð sem hér er gert ráð fyrir
að rísi,“ sagði slökkviliðsstjórinn
að lokum.
Bandaríska viðskiptaráðuneytið:
Engin ákvorðun verið
tekin um viðskiptabann
Frá Jóni Ásgeiri Sigurðssyni, fréttaritara Morgunblaðsins í Bandaríkjunum
Engin ákvörðun hefur enn verið tekin um það í Washington, hvort
hvalveiðar Islands í sumar þyki brjóta í bága við samþykktir AI-
þjóða hvalveiðiráðsins. Viðskiptaráðuneytið hefur með málið að gera
um þessar mundir og þar telja menn að smugunni fyrir hvalveiðar
i vísindaskyni hafi verið lokað á fundi Alþjóða hvalveiðiráðsins í
Bournemouth, en íslensk stjórnvöld eru svo sem kunnugt er ekki
sama sinnis. I forystugrein stórblaðsins New York Times er giskað
á að ef Islendingar hætti ekki við hvalveiðar í vísindaskyni komi til
átaka milli Bandaríkjanna og Islands.
„Það er rétt sem segir í New
York Times, að þeirri smugu sem
opnað var fyrir í alþjóðasamningn-
um um hvalveiðar hefur nú verið
lokað,“ sagði Jaek Lacovey blaða-
fulltrúi sjávarútvegsdeildar banda-
ríska viðskiptaráðuneytisins við
fréttaritara Morgunblaðsins í gær.
Síðastliðinn föstudag birti New
York Times forystugrein um hval-
veiðar, sem heimildamenn í Was-
hington segja að beri með sér
fingraför Dr. Anthony Calio yfír-
manns sjávarútvegsdeildarinnar og
fulltrúa Bandaríkjanna í Alþjóða
hvalveiðiráðinu. Greinin birtist í
íslenskri þýðingu síðastliðinn laug-
ardag í Morgunblaðinu.
„Ef Japanir brjóta gegn reglun-
um taka bandarísk lagaákvæði gildi
og gætu kallað á viðskiptaþvingan-
ir. Islands bíða einnig átök ef nýja
ríkisstjórnin í Reykjavík fellur ekki
frá áformum um hvalveiðar í
vísindaskyni,“ segir í New York
Times. Jack Lacovey sagði að engin
ákvörðun hafi enn verið tekin um
það hvort viðskiptaráðherrann
Maleolm Baldrige staðfesti að ís-
land bijóti gegn alþjóðasamningum
með hvalveiðunum í sumar. Ef slík
staðfesting er gerð taka áðurnefnd
lagaákvæði gildi og gætu haft við-
skiptaþvinganir í för með sér.
„Það er víst að enn hefur enginn
tekið um það ákvörðun að staðfesta
að vísindaveiðar íslendinga brjótí í
bága við samþykktir Alþjóða hval-
veiöiráðsins," sagði Brian Gorman
blaðafulltrúi hjá þjónustudeild sjáv-
arútvegsdeildarinnar er fréttaritari -
ræddi við hann í gær. „Samkvæmt
lögunum er viðskiptaráðherra ekki
skylt að grípa til staðfestingar inn-
an ákveðins tíma. Hann ræður
hvenær til þess kemur,“ sagði Brian
Gorman.
„Viðmiðunarreglurnar sem voru
samþykktar á fundi Alþjóða hval-
veiðiráðsins í Bournemouth ollu því
að núna hefur ekkert ríki lögmæta
rannsóknaráætlun um hvalveiðar,"
sagði Dean Wilkinson hjá Grænfrið-
ungum í Washington í gær. „En
að öðru leyti vil ég sem minnst um
málið segja og lít svo á að núna
verði íslendingar að melta þetta
með sér. Mér þætti affarasælast
að Islendingar hugleiddu alvarlega
hvort hvalveiðáætlunin er skynsam-
leg. Vonandi komist þið að þeirri
niðurstöðu að réttast sé að hætta
hvalveiðum.“
Hrafnseyri við Arnarfjörð. í forgrunni er minnismerki um Jón Sigurðsson sem reist var 1911.
Þjóðhátíðardagririnn á Þingeyri;
Samkoma á fæðingar-
stað Jóns Sigurðssonar
Hér sést hluti hátíðargesta, sem þáðu veitingar í boði Hrafnseyrar-
nefndar og ábúenda staðarins. Veður var með því besta sem gerist
á þjóðhátiðardaginn. Gamla kirkjan í baksýn.
Þingeyri.
SÚ HEFÐ hefur skapast undan-
farin ár að Hrafnseyrarnefnd
hefur gengist fyrir hátíðarsam-
komu á fæðingarstað Jóns
Sigurðssonar, Hrafnseyri við
Arnarfjörð, á afmælisdegi hans.
A nýliðnum þjóðhátíðardegi var
að venju vandað mjög til dag-
skrár.
Séra Gunnar Hauksson, sóknar-
prestur á Þingeyri, flutti messu í
Minningarkapellu Jóns Sigurðsson-
ar á staðnum með aðstoð kirkjukórs
Þingeyrar og undirleik Brynjólfs
Árnasonar frá Vöðlum í Önundar-
firði. Einnig söng frú Ágústa
Ágústsdóttir stólvers við það tæki-
færi.
Eftir messu var þjóðhátíðarsam-
koma sem Jón Páll Halldórsson frá
ísafirði stjórnaði. Séra Gunnar
Bjömsson fríkirkjuprestur lék ein-
leik á selló verk eftir Bach. Prófess-
or Sigurður Samúelsson flutti ræðu
dagsins. Fjallaði hann meðal annars
um veru sína í skóla séra Böðvars
Bjarnasonar á Hrafnseyri á sínum
tíma, en þar dvöldu við nám marg-
ir þjóðkunnir menn. Þá fjallaði
prófessor Sigurður um ýmis ætt-
menni sín í Auðkúluhreppi fyrr á
tíð og sagði sögur af þeim. Ágústa
Ágústsdóttir söng síðan einsöngs-
lög eftir Eyþór Stefánsson. Þátttak-
endur á þessari þjóðhátfðarsam-
komu, sem voru á annað hundrað
talsins, gerðu mjög góðan róm að
dagskrá þeirri sem flutt var. Eftir
samkomuna bauð Hrafnseyrar-
nefnd og ábúendur á Hrafnseyri
öllum viðstöddum upp á veitingar.
Safn Jóns Sigurðssonar var
formlega opnað á þjóðhátíðardag-
inn eins og undanfarin ár. Safn-
vörður í sumar verður Ragna
Steinardóttir og er safnið opið alla
daga frá kl. 13 til 20. Einnig er
hægt að fá að skoða safnið á öðrum
tímum eftir samkomulagi við safn-
vörð.
Sumarið 1986 komu alls um
1.600 gestir í Safn Jóns Sigurðsson-
ar á Hrafnseyri.
I Hrafnseyrarnefnd, sem séð hef-
ur um uppbyggingu staðarins og
starfað hefur allt frá 1944, eiga
nú sæti: Þórhallur Ásgeirsson, for-
maður, Hannibal Valdimarsson,
Halldór Kristjánsson frá Kirkjubóli,
Ágúst Böðvarsson og Jón Pálí
Halldórsson.
— Hulda.