Morgunblaðið - 19.07.1987, Blaðsíða 26

26
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 19. JÚLÍ 19897
Dótturdóttir Charcots í
pílagrímsferð til Islands
Madame Vallin-Charcot, sonardóttir landkönnuðarins dr. J.B Charcots, er komin ásamt manni sínum
til íslands til að sjá m.a. staðinn þar sem skip afa hennar fórst fyrir 50 árum.
Til íslands eru komin frönsk
hjón, Vallin-Charcot. Konan er
dótturdóttir dr. Jean Babtiste
Charcot, vísindamannsins
fræga og landkönnuðarins, sem
fórst með svo sviplegum hætti
með skipi sínu„ Pourquoi pas?“
við Mýrar 15. september 1936,
svo sem ýtarlega var írá sagt
í blöðum hér á landi á sl. hausti.
Nú er dótturdóttir hans komin
til íslands. Hún hafði alltaf
heyrt mikið talað um afa sinn,
en allar þær minningarhátíðir
og sýningar, sem efht var til í
Frakklandi á liðnu ári, bæði í
París og St. Malo, þegar 50 ár
voru firá dauða hans, urðu til
þess að henni fannst hún þurfa
að koma til íslands í nokkurs
konar pílagrímsfor.
Madame Charcot var mánað-
argömul þegar sjóslysið varð við
Mýrar. En dr. Charcot fékk að
vita um fæðingu þessa nýfædda
bamabams síns í bréfi, sem hann
fékk hér í Reyjavík, segir hún.
Pourquoi pas? kom inn til
Reykjavíkur úr Grænlandsleið-
angri 3. september 1936 til að fá
vélaviðgerð og var henni ekki lok-
ið fyrr en 13. september og skipið
sigldi svo þann 15. úr Reykjavík-
urhöfn á vald örlaga sinna. En
meðan þeir dvöldu hér fékk leið-
angursstjórinn sem sagt fréttina,
sem gladdi hann svo mjög, um
að honum væri fædd dótturdóttir.
Og þá var slegið upp veislu um
borð. Tveir aðrir leiðangursmanna
höfðu líka fengið í bréfum fréttir
af fæðingu barna sinna og ný-
fæddu börnunum þremur var vel
fagnað.
Því má skjóta hér inn í, að í
bók sinni um dr. Charcot segir
Thora Fridriksson, sem var mikil
vinkona fjölskyidunnar, frá að-
draganda þessarar fæðingar eða
brúkaupi elstu dóttur Charcots,
móður konunnar sem nú er komin
til íslands í pílagrímsför:„Faðir
hennar vildi að hjónavígslan ætti
að fara fram í hinni litlu og gömlu
kirkju í San Servan, litla bænum
rétt hjá St. Malo. Ef dóttir hins
þekkta og fræga Charcots hefði
gifzt í einni skrautkirkjunni í
París, þá hefði það verið viðburður
í heimsborginni og hann þurft að
bjóða fjölda mikilmenna sem voru
vinir hans; en það var honum á
móti skapi. I brúðkaup dóttur
sinnar vildi hann aðeins bjóða
þeim sem höfðu verið hásetar og
félagar hans á hinum hættuiegu
ferðum hans. Hann sat þarna
umkringdur einungis sjómönnum,
konum þeirra og dætrum: þetta
þótti honum vera sín íjetta íjöl-
skylda og allir gestirnir ljómuðu
af gleði af því að sjá átrúnaðar-
goð þeirra hamingjusaman". Og
margir þeirra hafa verið sömu
sjómennirnir og leiðangursmenn-
irnir sem sátu sumarið eftir
síðustu veisluna til að fagna fæð-
ingu dótturdótturinnar um borð í
Pourquoi pas? í Reykjavíkurhöfn.
Dótturdóttirin kveðst hafa alist
upp við sögur um dr. Charcot,
þótt ekki hefði hún séð hann sjálf-
an. Fjölskylda hennar býr enn í
stóra húsinu í Neully, þar sem
engu hefur verið breytt frá því
dr. Charcot fórst fyrir 50 árum.
Skrifstofan hans er enn eins og
hann skildi við hana og húsinu
er vel haldið við, var tekið í gegn
í fyrra áður en athyglin beindist
svo að öllu sem dr. Charcot við-
kom. Lýsti franska útvarpið því í
langri dagskrá um vísindamann-
inn og landkönnuðinn á sl. hausti
hvernig allt minnti þar á þennan
fræga mann. Madame Vallin-
Charcot segir að móðir sín sé nú
orðin of heilsutæp og gat því ekki
verið við hátíðahöldin.
Ekkja Charcots dó 1971.,, Hún
var dásamleg kona. Og skyndilegt
fráfall hans lagðist lengi þungt á
hana. Hún hafði heitið því þegar
hún giftist þessum æfintýra-
manni, sem var svo mikið í burtu
á íjarlægum og hættulegum slóð-
um, að hún skyldi vera hugrökk
og aldrei gráta. Og það efndi
hún. Felldi ekki tár fyrr en eftir
að hann var horfinn. En þá grét
hún líka! Hún var mikil kona og
skapföst."
„Það er mjög mikilvægt að
halda við slíkum minningum og
minjum, svo að börnin læri eðli-
lega um það og þekki rætur sínar.
Þetta stendur mér allt mjög
nærri. Þegar minningarathöfnin
var í St. Malo í fyrrasumar, þá
vorum við þarna samankomin við
messu afkomendur mannanna
sem fórust með Pourquoi Pas? Það
snart mann djúpt. Og því er ég
nú komin til Islands til að kynn-
ast öllum þeim stöðum sem afi
kom á hér. Við erum að fara upp
í Borgarnes og á Mýrar, til að sjá
með eigin augum staðinn þar sem
Pouquoi Pas? fórst. Við munum
hitta fólkið sem enn er á lífi og
upplifði atburðinn og bjargaði
Gonidec, eina skipvetjanum sem
komst af og við ætlum til Akur-
eyrar, þar sem skipið kom. Við
erum búin að fara í Þjóðminjasaf-
nið, þar sem eru munir úr skipinu
, sem fundust við köfun. Og á
einni háskólabyggingunni þarna
rétt hjá ( húsi jarðfræðideildar)
er upphleypt ur minningarskjöld-
ur með andlitsmynd af dr.
Charcot. Geturðu sagt okkur hvar
er leiðið með minningarskildi í
kirkjugarðinum? Við viljum fara
ein og hljóðlega þessa pílagríms-
för hér“, sagði Madame Vallin-
Charcot og auðfundið var að
maður átti að leyfa henni að eiga
þessar stundir á Islandi sem mest
í friði.
- E.Pá.
Flug og bíll: í veröinu sem
miöast viö íióra í bíl í eina viku
er inniíaliö: Kaskótrygging,
ótakmarkaöur akstur, sölu-
skattur og flugferðir báöar
leiöir. Hægt er aö bjóða góöan
barnaafslátt.
Feröamiöstööin hefur einnig
úrval sumarhúsa í Evrópu.
Komdu og fáöu bæklinga og
þú getur skipulagt þína eigin
ferö meö okkar aöstoö.
FWG 06 BÍU
! LUXEMBURG ■ 13.095 j
l KAUPM.HÖFN 13.905 |
■ LONDON 17.571 ■
! AMSTERDAM 15.150 ;
i HAMBORG 15.800
1 SALZBURG 18.936 j
1 GLASGOW 15.489 |
L • j