Morgunblaðið - 19.07.1987, Blaðsíða 35
MORGUNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 19. JÚLÍ 19897
35
Dal-
ton er hinn nýi James Bond í afmœlismynd-
inni Logandi hræddir (The Living Dayl-
igths).
Ástralinn George Lazenby lék Bond aðeins
einu sinni.
Illmennið
í Logandi
hræddir
leikur
hollenski
leikarinn
Jeroen
Krabbe.
hennar voru á hvers manns vörum. Það sem
lan Fleming gerði var að setja á fót breskt
njósnakerfi, sem var mun snilldarlegra og
djarfara en það sem raunveruleikinn bauð
uppá, og með því nýja tegund njósnara
-njósnara sem hafði leyfi til að drepa. Flem-
ing kallaði sjálfur sögurnar sínar ævintýri
fyrir fullorðna fólkið. Einn hinna fullorðnu,
sem las þær mikið, var John F. Kennedy,
bandaríkjaforseti."
Fyrstu Bondmyndirnar voru gerðar fyrir
lítinn pening og það var jafnvel lögð áhersla
á persónurnar, segir Burgess. „En þegar
peningarnir fóru að fljóta inn urðu til stór-
brotnar leikmyndir og tæknibrellur ýmiskon-
ar íóku við stjórninni. Óþokkarnir í bókunum
eru allt að því sannfærandi. í myndunum eru
þeir tæknifræðileg skrýmsli. Stúlkurnar í
bókunum voru mjög sannfærandi. í myndun-
um eru þær lítið annað en kyntákn, fallegar
og erótískar eins og Playboystelpur.
Þegar Sean Connery !ók Bond dró hann
úr tæknibrellunum. Það var auðvelt að láta
manni þykja vænt um hahn. Hin örlítiö skoski
hreimur og getan til að sýna sársauka og
vantrú hjálpuðu. Með breytingunni frá Conn-
ery yfir í Roger Moore upplifðum við aðeins
Simon Templar úr sjónvarpsþáttunum um
Dýrlinginn, í nýju hlutverki. Með Moore glat-
aðist mikið af því sem gaf hlutverkinu bragð
og kraft þegar Connery var með það. Maður
fann minna fyrir fyrsta flokks leikaranum í
hlutverki sem var ekki beint Shakespeare-
legt. Moore er annars flokks leikari og rétt
hæfur í Bondgerfiö. En gerfinu var breytt
og það útþynnt þegar hann tók við.“
Markaðsstjóri Bond-myndanna, Charles
Juroe, og samstarfsmaður Broccolis um
langt skeið, talaði nýverið um breytinguna á
Bond í gegnum árin viö tímaritið American
Film. „Fólk sem sá Bond fyrst með Sean,“
sagði hann, „viðurkenndi aldrei Roger og
fólk sem sá sína fyrstu Bondmynd með
Roger voru aldrei hrifnir af Sean. Myndirnar
með Roger fengu meiri aðsókn en myndirn-
ar með Sean og raunar setti síðasta myndin
hans, Víg í sjónmáli (A View to a Kill) nýtt
met. Roger fann sig fyrst í hlutverkinu í
myndinni Njósnarinn sem elskaði mig (The
Spy Who Loved Me). Það þurfti leikstjóra-
skipti til. Lewis Gilbert tók við af Guy
Hamilton. Hamilton leit alltaf á Bond með
Sean i huga og Roger gat bara ekki gert það
sem ætlast var til af honum eins og að slá
konu eða vera drápari. John Glen hefur gert
í Bretlandi kom nýlega út bók um James
Bond, blöð um allan heim hafa fjallað um
afmæli hans og rithöfundar eins og Richard
Condon og Anthony Burgess hafa látið Ijós
sitt skína um kappann ódauðlega sem hefur
leyfi til að drepa og pantar sér vodkam-
artíni, hristan en ekki hrærðan, þegar hann
drekkur, en hann gerir lítið af því.
Burgess skrifaði í Sunday Telegraph að
breska pressan hafi eytt eins miklu púðri á
hinn nýja Bond eins og hún myndi gera við
fall ríkisstjórnar. „Sean Connery varð gam-
all og Roger Moore líka og nú tekur Dalton
við. Hans helstu meðmæli eru þau að hann
er ungur (jæja, fertugur). Hann á líka eftir
að verða hrukkóttur og þreytulegur og hans
óþekkti arftaki er núna að sparka fótbolta á
einhverri skólalóðinni."
Og Burgess heldur áfram: „Dauöi Bonds
af völdum óvina Hennar hátignar er fjar-
stæðukenndur möguleiki og sama er að
segja um dauða hans vegna minnkandi að-
sóknar á Bondmyndirnar. Bond heldur sínu
striki. Meira að segja ég, ólíklegasti rithöf-
undur í heimi til að tengjast Bond, var eitt
sinn dreginn i net njósnamyndanna. Dag
einn við Fimmta stræti í New York fékk fram-
leiðandinn Cubby Broccoli mér ferðaritvél
og bunka af auðum blöðum. Hann var að
reyna að gera Njósnarann sem elskaði mig
(The Spy Who Loved Me). lan Fleming hafði
raunar bannað að gerð yrði kvikmynd eftir
þeirri sögu og tengsl við hana máttu aðeins
vera að nafninu til. í herbergiskytru
á Holiday Inn hóteli hamraði ég
saman söguþráð um Orson
Welles-líkan óþokka sem
hvorki þjónaði Rússum
eða Mammon heldur
vildi niðurlægja heim-
inn. Söguþráðurinn
krafðist ótrúlegra
tæknibrellna og það
var í honum meiri nekt
og kynlíf en Bond-mynd
gat nokkru sinni verið
þekkt fyrir. Handritinu
var, eins og búast
mátti við, hafnað
en olíuflutningaskipið
mitt
Fyrsti Bondinn: Barry Nelson lék James
Bond í sjónvarpsgerð sögunnar Casino
Royale árið 1954.
höll fyrir erkifjandann) fékk að halda sér.“
Bond varð til á réttum tíma, segir Burg-
ess. „Hann var harður og hugaður breskur
föðurlandssinni og minnti breska les-
endur á eiginleika sem þeir virtust
hafa glatað. Hin drungalegu kald-
astríðsár voru í algleymingi og
Bretland hafði misst áhrifamátt
sinn í heimspólitíkinni en fylgd-
ist með úr fjarska á meðan
stórveldin áttust við. Breska
leyniþjónustan var ekkert til að
hrópa húrra fyrir og hneykslin
vegna kynvilltra svikara innan
Nýja
Bond-
stúlkan:
Maryam
d'Abo v-
Logandi
hræddir.
síðustu fjórar myndir og hahn er ekki mjög
bundinn af því sem gert hefur verið áður í
Bond-myndunum.“
En hver er þá þessi nýi Bond, þessi Timot-
hy Dalton? íslenskir sjónvarpsáhorfendur
muna kannski helst eftir honum úr hinni leið-
inlegu smáþáttaröð, Dóttir málarans, og
stórmyndinni María Skotadrottning, sem
Sjónvarpið sýndi í vor, en í henni lék hann
á móti ástkonu sinni, Vanessu Redgrave.
Hann er 43 ára, 10 árum eldri en Sean
Connery þegar hann fyrst lék Bond en yngri
en Roger Moore : sinni fyrstu Bondmynd.
Connery er Skoti, Moore Englendingur effr
Dalton er Walesbúi.
Hann var síður en svo eini leikarinn sem
kom íil greina í hlutverkið. Ástralarnir Mel
Gibson og Bryan Brown voru orðaðir við það
en þeir voru aðeins tilbúnir að gera eina
mýnd og það dugar ekki þegar Bond á í hlut.
Nýsjálendingurinn David Warbeck (sem
keppti við Roger Moore um rulluna) var líka
á iista yfir hugsanlega Bonda og einnig Mic-
hael Praed. Bandaríski leikarinnTom Selleck
kom líka til greina á tímabili. En það var sjón-
varpsstjarnan Pierce Brosnan (Remington
Steele), írskur að uppruna, sem var næstur
þvi að hreppa hlutverkið. Hann var hins veg-
ar á samningi um sjónvarpsþáttagerð hjá
MGM og fékk sig ekki lausan þaðan. Svo
Timothy Dalton hreppti hnossið.
Það er ekki víst að Bandaríkjamaður eins
og Selleck eða Ástrali eins og Gibson hefði
hrifið Bondfríkin (Ástralinn George Lazenby
þótti standa sig hræðilega í Bondmyndinni,
I þjónustu hennar hátignar (On Her Majes-
ty's Secret Service), enda var hann módel
og hafði enga leikreynslu). Bond-myndirnar
eru , eins og Anthony Burgess segir, ákaf-
lega bresk framleiðsla. „Kvikmyndatæknin
er bresk," segir hann „og umfram allt eru
þær breskar í lýsingu sinni á heldur huggu-
legri leyniþjónustu sem á rætur í siðareglum
breska flotans. Og hvort sem Connery leikur
Bond eða Moore eða Dalton núna, þá er
hann eins breskur og Breti getur framast
orðið."
Það er líklega best að tala ekki of mikið
um nýjustu myndina, Logandi hræddir. Það
hefði líka ekki mikið að segja; tæknibrellurn-
ar verða á sínum stað, illmennin og stúlkurn-
ar líka og nýi Bondinn, sem yngdur hefur
verið upp og á kannski eftir að fylgja okkur
inn í 21. öldina.
-ai.