Morgunblaðið - 29.09.1987, Side 44

44
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 29. SEPTEMBER 1987
Kvikmyndahátíð Listahátíðar 1987
Úr kínversku myndinni, Stúlka af góðu fólki.
ODYRU
UNGLINGAHÚSGÖGNIN
KOMIN
Svefnbekkir meö dýnu og rúmfataskúffu. Verö
frá kr. 7.850,- stgr.
Fataskápar kr. 6.885,- stgr.
KYNNTU ÞÉR OKKAR VERÐ,
ÞAU KOMA Á ÓVART
BUSTOFN
Smiðjuvegi 6, Kópavogi símar 45670 — 44544.
KommóÖur
4ra skúffu 2.825,- stgr.
6 skúffu 3.700,- stgr.
8 skúffu 4.210,- stgr.
Stúlka af góðu fólki
KvSkmyndir
Arnaldur Indriðason
Stúlka af góðu fólki (Liang Jia
Funu). Kínversk, 1985. Leik-
stjóri: Huang Jianzhong. Hand-
rit: Li Kuanding. Framleiðandi:
Kvikmyndaverið í Peking. Kvik-
myndataka: Yun Wenyao. Helstu
hlutverk: Cong Shan, Zhang
Weixin, Wang Jiayi og Ma Lin.
Aðstæðumar hljóta að kalla á
hlátur. Það eru ekki allar eiginkon-
ur sem haldið geta á eiginmönnun-
um sínum á bakinu í labbitúrum
um sveitina. Eða lofa þeim gotteríi
þegar þeir eru óþægir. Þetta eru
nokkrir af kostunum við að giftast
sex ára strákpatta. En gallamir em
því dapurlegri. Konan er fyrir það
fyrsta lítið annað en bamapía. Fyr-
ir hana hlýtur giftingin að vera
hámark niðurlægingarinnar.
Myndin, Stúlka af góðu fólki
(Liang Jia Funu), er sérkennileg
ástarsaga sem gerist í því Kína sem
gerði konum að giftast þeim sem
aðrir höfðu valið fyrir þær og skipti
þá aldur ekki máli. Leikstjórinn
Huang Jainzhong Ijallar um þennan
foma og óréttláta kínverska sið í
sinni kaldranalegu samfélagslýs-
ingu án þess að fjalla sérstaklega
um þá þjóðfélagsgerð sem getið
hefur hann af sér. Svona er þetta
bara, óbreytanlegt aftan úr grárri
fomeslq'u. í upphafi em sýndar
fomar veggmyndir af stöðu kon-
unnar sem lítið breyttist í aldanna
rás. Kona með sóp var dæmigerð
fyrir stöðu hennar á heimilinu.
Þótt myndin fjalli um stöðu kon-
unnar í gamla Kína gerist hún árið
1948 eða um það leyti sem kom-
múnistar taka völdin. Hún segir frá
ungri konu sem gert er skylt eftir
ströngum siðum og reglum
kínversks samfélags að giftast sex
ára gömlum dreng en þegar kom-
múnistar taka völdin er giftingin
gerð ógild og stúlkunni er frjálst
að yfírgefa hann. Sögusviðið er
kínverskt sveitaþorp, persónumar
em fáar, tengdamamman, sem öllu
ræður, systir stráksins, sem reynir
hvað hún getur að hindra að stúlk-
„OHLAIAÍ
Hársnyrting
lyrir dömur og herra
Jfnorð

Höfðar til
.fólksíöllum
starfsgreinum!
an skilji við strákinn og karlmaður
í lífí stúlkunnar, sem um síðir verð-
ur þess valdandi að hún yfírgefur
drenginn.
Ástúðin í sambandi stúlkunnar
og stráksins litla gefur myndinni
innilegt yfírbragð kærleika og vin-
áttu. Því þótt stráksi sé ekki hár í
loftinu er ekki víst að nokkur hafí
nokkum tímann elskað konuna sína
jafnmikið og hann. Samband þeirra
er auðvitað eins og móður og sonar
og á endanum á stúlkan í mikilli
baráttu við sjálfa sig um hvort hún
eigi að yfírgefa drenginn. Skilnað-
urinn verður næstum óbærilegur
en loks hverfur stúlkan á vit nýrra
tíma laus úr viðjum skyldugifting-
arinnar.
Kínveijar munu vera að sækja í
sig veðrið í kvikmyndagerð eins og
raunar margar aðrar þjóðir sem
búið hafa við og búa við skert frelsi
til sköpunar. Önnur og líka athygl-
isverð mynd frá Kína er Gul jörð
eftir Chen Kaige, sem hlotið hefur
mikið lof þar sem hún hefur verið
sýnd á kvikmyndahátíðum í vestur-
heimi.
Stúlka af góðu fólki var sýnd á
16 mm fílmu og myndgæðin vom
slæm.
Úr frönsku myndinni Teresa.
TERESA
Teresa. Frönsk, 1986. Leik-
stjóri: Alain Cavalier. Handrit:
Alain Cavalier og Camillie de
Casablanca. Kvikmyndataka:
Philippe Rousselot. Helstu hlut-
verk: Catherine Mouchet,
Aurore Prieto og Sylvie Ha-
bault.
Teresa, eftir Fransmanninn Ala-
in Cavalier, er kvikmyndalegur
viðburður. Hún er stórbrotið verk
en ekki vegna stórkostlegra sviðs-
mynda heldur lítillar sem engrar
sviðsmyndar, ekki vegna epískra
viðfangsefna heldur ljóðrænna
svipmynda, ekki vegna ærandi
hávaða heldur ljúfrar þagnarinnar,
ekki vegna ljótleikans heldur feg-
urðarinnar. Hún er stórbrotin í
einfaldleik, ekki margbreytileik.
Hún segir sanna sögu nunnunn-
ar Teresu, sem var svo innblásin
af ást á Jesú Kristi og vilja til að
hjálpa mannkyninu með bænum
sínum, að hún ákvað á unga aldri
að giftast honum og ganga í
klaustur hinna ströngu Karmelít-
ununna. Systumar vilja taka hana
þótt hún geti verið of ung til að
þoia harðræðið í klaustrinu en það
eru „karlmenn sem ráða“. Hún fer
þá til prestsins en presturinn bend-
ir á biskupinn, sem neitar henni
staðfastlega um vist í klaustrinu,
og þá er aðeins eftir að ganga
fyrir æðsta yfirvaldið, páfann.
Hann veitir á endanum samþykki
sitt og alsæl flytur Teresa í hið
stranga klaustur. Hún á tvær syst-
ur þar fyrir og brátt slæst sú fjórða
í hópinn.
Fyrir utan hina sérstöku sögu
Teresu er það aðferðin, sem leik-
stjórinn Cavalier beitir til að segja
hana, sem gerir hana eftirminni-
lega. Aðferðin fellur fíma vel að
efniviðnum. Myndin er öll tekin í
upptökuverki með sama grá-
móskulega vegginn í bakgmnni.
Sviðið er ekki afmarkað með neinu,
sviðsmyndin er nauðaeinföld og
fábrotin, eitt rúm eða stóll nægir,
andlit fylla uppí tjaldið lýst brún-
leitum tónum, mjúkum eins og
flauel. Frásögnin læðist að manni
eins og hvísl, byggð á svipmyndum
sem birtast úr myrkrinu og hverfa
í það aftur eins og maður opnar
og lokar augunum, sumar fá and-
artaks líf en deyja strax aftur svo
maður hefur varla tíma til að skoða
þær, aðrar lifa lengur. Stærsti
sviðsbúnaðurinn er stóreflis tré-
grind sem skilur að gesti klausturs-
ins og nunnumar og er táknræn
fyrir einangrun nunnanna.
Allur hinn myndræni fábreyti-
leiki er í stíl við hreinleika og
einfaldleika nunnanna og klaust-
urlífsins. Myndin er gersneydd
íburði og veraldlegum gæðum, hún
er eins fábrotin og stílhrein og
nunnuklæðnaðurinn. Það tala allir
í lágum hljóðum og þögnin undir-
strikar enn frekar samlíkinguna
við klausturlífíð.
En það er enginn sérstakur há-
tíðleiki yfír myndinni. Þvert á
móti lýsir hún klausturlífínu, þar
sem „fyrstu þijátíu árin em erfíð-
ust“, á afar mannlegan og sjarmer-
andi hátt. Nunnurnar em ekki
síbiðjandi strangar á svip og
sneyddar persónulegum tilfinning-
um heldur elskulegar og vinalegar
og þær em kátur hópur þegar þær
fá að tala saman. Þær em eins og
hveijar aðrar konur nema hvað
eiginmaðurinn er Jesús. Og ást
þeirra á honum á sér engin tak-
mörk. En aginn er strangur. Þær
mega ekki sjá aðra menn og breiða
yfír höfuð sér komi læknirinn í
heimsókn. Þær mega ekki tala
hver við aðra nema biðja um leyfí
og þeim er refsað fyrir smávægileg
brot.
Teresa hin unga á ekki langt líf
fyrir höndum eftir að hún er kom-
in í klaustrið. Það kemur í ljós að
hún er með berkla og á skammt
eftir ólifað. En hún tekur dauða
sínum ekki með harmi heldur gleði
því hún veit að hún mun fljótlega
sameinast drottni sínum á himn-
um. Hún hélt dagbók, sem lýsti
vel hinni ástríku stúlku, en hún
var gefín út eftir lát hennar og
árið 1925 var Teresa tekin í heil-
agra manna tölu.
Þessi kyrrláta mynd Cavaliers
er henni sannarlega fallegur minn-
isvarði.