Morgunblaðið - 30.12.1987, Page 9

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKUDAGUR 30. DESEMBER 1987
9
Farfugladeild Reykjavíkur Þjóðdansafélag Reykjavíkur
Jólatrésskemmtun
FDR og ÞR verður haldin laugardaginn
2. janúar kl. 15.00 í nýja farfuglaheimilinu,
Sundlaugavegi 34.
Miðasala við innganginn.
Skemmtinefndirnar.
OKEYPIS BÆKLINGUR
Starfsframi, betri vinna, betri laun
Eftir nám i ICS-bréfaskólanum átt þú möguleika á auknum
starfsf rama og betur launaðri vinnu. Þú stundar námiö heima
hjá þér á þeim hraöa sem þér hentar. Nú stunda rúmar 8 milljón-
ir manna nám í gegnum ICS-bréfaskólann! Líttu á listann og
sjáöu öll þau tækifæri sem þérgefast. ICS-bréfaskólinn hefur
örugglega námskeiö sem hæfir áhuga þínum og getu. Prófskir-
teini í lok námskeiöa. Sendu miðann strax í dag og þú færö
ÓKEYPIS BÆKLING sendan í f lugpósti. (Setjiö kross í aðeins
einn reit). Námskeiöin eru öll áensku.
□ Tölvuforritun
□ Rafvirkjun
□ Ritstörf
□ Bókhald
□ Vélvirkjun
□ Almenntnám
□ Bifvélavirkjun
□ Nytjalist
□ Stjórnun
fyrirtækja
□ Garöyrkja
□ Kjólasaumur
□ Innanhús-
arkitektúr
□ Stjórnun hótela
og veitingastaöa
□ Blaöamennska
□ Kælitækni og
loftræsting
Nafn:........................................................
Heímilisfang:.............................. .................
ICS International Correspondence schools Dept. YYS, 312/314 High
Street, Sutton, Surrey SM1 1PR, England.
m HOTEL MANAGEMENT
M TOURISM - IATA/UFTAA
H SCHOOL IN
SWITZERLAND
Prófskírteini á ensku í lok náms.
28 ára velgengni.
HOSTR
Fordómar eru
ógnun eyðnismitaðra
Hrund Sch. Thorsltinsson er
deildarsljórí þeirnir deildar Land-
spifala, sem sérslaklega hefur veríð
útbúin til þess að taka yið sjúkling-
um meö alnemi. Innan tiðar nun
hún taka við nýju starfi og vinna að
ýmsum málum er varða eyðnismit-
aða einslaklinga.
— Hvernig brást starfslið deildar
þinnar við sjúklingum með alnœmi?
Mjög vcl. Viö fcngum góöa
fræöslu um hinar ýmsu hliöar sjúk-
dómsins, áuk þess sem óbein fræösla
og umræöur voru stööugt i gangi á
þcssum tima. Eflir það varö ég ckki
vör hræðslu cða trcgöu hjá starfs-
l'ólki varóandi umönnun þcssa sjúkl-
ingahóps.
— Hvað er brýnusta verkefnið
vegna umönnunar eyðnismilaðra?
Pcssum cinstaklingum má i raun
skipta í þrjá hópa. Þ^a.s. einkenna-
lausa einstaklinga, einstaklinga meó
vinnur og gcti - gcngiö i bylgjum,
þurfa einstaklingar meö forstigsein-
kenni sambland af þeirri þjónustu
sem hinir tvcir hóparnir þarfnast.
Aö auki þarft hcimahjúkrun aö vera
I boöi fyrir þennan sjúklingahóp.
— Er erfiðara að fú sjúkdóms-
greiningu um evðni en t.d. krabba-
mein?
Ég hugsa þaó. Vcgna hinnar miklu
umfjöllunar sem sjúkdómurinn og
fórnarlömb hans hafa fengió og það
hvernig sú umfjöllun hcfur vcrið þ.c.
allt þaö öniur'. asu iregið Iram og
ekkcrt látið kyi 1 liggja. Hvaö varó-
ar krabbamcin cr öll umræóan já-
kvæóari og gjarnan bcnt á aó fólk
gcti lifað góöu lifí um árabil mcö
þann sjúkdóm. Auk þcss * ciga
krabbameinsjúklingar samúó allra
visa cn ckki fordæmingu. Starfs-
menn fjölmiöla ættu aö hugsa um
þau áhrif sem slikur fréttaflutningur
hefur á hinn smitaóa og aóstandcnd-
Alnæmi og við-
brögð almennings
Víðförli, blað Þjóðkirkjunnar, birti nýlega
viðtal við Hrund Sch. Thorsteinsson,
deildarstjóra þeirrar deildar Landspítala,
sem sérstaklega hefur verið útbúinn til
þess að taka við sjúklingum með al-
næmi. Staksteinar glugga lítillega í þetta
viðtal, sem m.a. fjallar um viðbrögð og
fordóma almennings gagnvart þessum
sjúkdómi.
Brýnasta
verkefnið
Víðförli spyr: Hvað er
brýnasta verkefnið
vegna umönnunar eyðni-
smitaðra? Deildarstjór-
inn svarar:
„Þessum einstakling-
um má i raun skipta i
þijá hópa. Það er að
segja einkennalausa ein-
staklinga, einstaklinga
með forstígseinkenni og
sjúklinga með alnæmi,
það er sjúkdóminn á
lokastigi. Sjúklingar með
alnæmi þurfa oft sjúkra-
hússvitst og mikla hjúkr-
ún, andlega sem
likamlega. Þessi þjónusta
er nú þegar i boði. Ein-
kennalánsir einstakling-
ar sem hafa mælst með
mótefni gegn veirunni tel
ég að þurfi á ráðgjöf og
stuðningi að halda og það
umtalsvert meir en hefur
verið i boði og á skipu-
lagðari hátt. Samfelld
þjónusta af þessu tagi
þarf að standa þeim til
boða er þess óska eins
lengi og þeir telja sig
hafa not af slíkri þjón-
ustu. Greining mótefna í
blóði er i mörgum tilfell-
um slíkt áfall að hún
getur valdið alvarlegri
kreppu hjá viðkomandi.
Það er ekki einungis ver-
ið að segja fóiki að það
hafi i sér smit, sem getur
valdið banvænum sjúk-
dómi, heldur er einnig
verið að dæma það tíl
erfiðs lífs og jafnvel
útskúfunar vegna for-
dóma.“
Er heilbrigðis-
kerfið við-
búið?
Síðar í viðtalinu segir
deildarstjórinn:
„Heilbrigðiskerfið er
engan veginn i stakk
búið til að taka við stór-
um hópum af sjúklingum
með alnæmi. Nú þegar
er skortur á mannafla
og fjármagni í heilbrigð-
iskerfinu og of mikið er
um skammttmaáætlanir,
sem geta verið kostnað-
arsamar þegar tíl langs
tima er litíð. Enn fremur
er hætta á að fordómar
aukist enn ef fólk verður
að biða eftír spitalavist
vegna þess að alnæm-
issjúklingar taka upp
pláss. Fordómar eru
hugsanlega mesta ógnun
eyðnismitaðra. Það er
nánast ógjömingur fyrir
þá að lifa eða deyja með
sæmd enn sem komið
er.“
En hvemig á að takast
á við fordómana?
„Fræðsla er lykilatrið-
ið, hún þarf að leiða til
almennrar umQöllunar
um sjúkdóminn og afleið-
ingar hans. Fræðslan
þarf að hvetja fólk tíl að
horfast i augu við eigin
fordóma og hvetja tíl
umburðarlyndis og virð-
ingar á gildismatí
annarra.
Þama hefur kirkjau
miklu hlutverki að
gegna . .
Hvað gætí kirkjan gert
með hagnýtum hættí?
Hrund svarar:
„Prestar auglýsa lítið
þjónustu sína. Það kom
fram á ráðstefnunni að
gott væri að til dæmis
kirkjan hefði símanúmer
sem hringja mættí í þeg-
ar fólki líður illa, þá ekki
aðeins eyðnismitaðir.
Það myndi létta af prest-
um næturhringingum ef
slíkt byðist og fyrir
mörgum aðgengilegra en
að ónáða sóknarprest-
inn.“
Málokkar
allra
VíðförU spyr Hrund:
Hvað fær þig tíl að sinna
svo erfiðu verkefni? Hún
svarar:
„Þetta hefur tekið upp
hug minn undanfarin tvö
ár að minnsta kostí, án
þess að ég geri mér grein
fyrir hvers vegna. Hjúkr-
un sjúklinga með alnæmi
er mjög ögrandi og gefur
manni kost á að nýta
menntun sina og hæfi-
leika.
Þegar einstaklingur
leggst inn á sjúkrahús
vonast hann yfirleitt eftír
lækningu (cure) og að fá
linaðar þjáningar sinar.
Læknar og þjúkrunar-
fræðingar starfa saman
að þessu markmiði.
Varðandi alnæmi er enn
ekki tíl lækning þannig
að aðal áherzla er fyrst
og fremst á bætta líðan/
umönnun (care) sjúkl-
ingsins og þar gegnir
hjúkrunarfólkið lykil-
hlutverki. Hér birtist ef
tíl vill i hnotskurn mis-
munur á áherzlum
þessara jafnstæðu starfs-
stétta, sem eiga svo nána
samvinnu. Umönnun
eyðnismitaðra og for-
varnarstarf er ekki
einkamál heilbrigðis-
stétta — það er mál okkar
allra."
Skrifiö til aö fá nánari upplýsingar til:
HOSTA HOTEL AND TOURISM SCHOOL
1854 LEYSIN, SWITZERLAND
Tel. 025/34 18 14
Telex 456 152 crto ch
Telefax 025/34 25 58
HHMMHMMMMMMMMMMM
Þann 24. desember var dregið í
símahappdrætti Styrktarfélags
lamaðra og fatlaðra 1987
Vinningar komu á eftirtalin númer:
Bifreið af gerðinni Volvo
91-25772
5 bifreiðir af gerðinni Nissan Sunny
97-58912
91-37440
91-44623
96-61440
91-16570
5 bifreiðir af gerðinni Nissan Micra GL
91-38673
96-25877
91-41296
91-18108
91-35253
GLEÐILEGT NÝTT ÁR.
ÞÖKKUM SAMSTARFIÐ Á ÁRINU
SEM ER AÐ LÍÐA.
Starfsfólk Verðbréfamarkaðs Iðnaðarbankans hf.
þakkar viðskiptavinum sínum og samstarfsfyrirtækjum
viðskiptin á árinu sem er að líða og óskar
landsmönnum öllum gleðilcgs nýs árs.
VIB
VERÐBRÉFAMARKAÐUR IÐNADARBANKANS HF
Ármúla 7, 108 Reykjavik. Simi 68 15 30