Morgunblaðið - 03.05.1988, Blaðsíða 56
56
MORGUNBLAÐIÐ, ÞRIÐJUDAGUR 3. MAÍ 1988
Eyjólfur Snæbjöms
son — Minning
Fæddur 4. júní 1928
Dáinn 25. apríl 1988
Okkur langar til að kveðja Eyfa
frænda með nokkrum orðum.
Við systkinin munum eftir honum
í flölskylduboðunum þar sem hann
var hrókur alls fagnaðar. Hve hann
átti auðvelt með að koma okkur til
að hlæja. Hvað það var gaman að
koma í litla herbergið hans uppi á
lofti og skoða alla munina sem hann
var að safna. Auðvitað vildum við
safna einhverju líka, og þegar ein-
hver okkar fór að safna frímerkjum
Jeiðbeindi Eyfi um meðhöndlun
þeirra. Hann sagði okkur oft frá
skátastarfínu — hve gaman það
væri að vera úti í náttúrunni og læra
og þroskast af skátastarfinu. Þetta
hafði mikil áhrif á okkur enda gengu
þijú af okkur systkinunum í skátafé-
lag.
En tíminn líður og þegar við eld-
umst verður okkur smátt og smátt
Ijóst að við fjarlægjumst bamið í
sjálfum okkur — þetta á við flesta.
En þegar við hittumst gat Eyfi alltaf
fundið bamið í okkur.
Við þökkum frænda okkar fyrir
að hafa gefíð okkur minninguna um
sig og allan þann lærdóm sem við
sem eftir lifum getum dregið af
_ manni sem stóð í báða fætur og
bauð dauðanum birginn.
Guð blessi alla þá sem hans sakna
svo sárt. Guð geymi elsku Eyfa.
Erna, Kristjana,
Magga Sigga og Snæbjöm.
Robert Baden-Powell stofnandi
skátahreyfingarinnar segir í ævisögu
sinni að hann hafi átt tvö líf, annað
sem snerti starfsævi hans en hitt var
það líf sem hann lifði fyrir sköpunar-
verk sitt, skátahreyfinguna. Eyjólfur
Snæbjömsson var einn þeirra lán-
^ömu manna sem áttu tvö líf. Hann
vann af rómaðri samviskusemi og
nákvæmni sín daglegu störf og skil-
aði fullu dagsverki meðan kraftar
leyfðu, en að starfsdegi loknum tók
við starfíð að æskulýðsmálum, sem
átti hug hans allan. Eyjólfur Snæ-
bjömsson var hugsjónamaður sem
vildi sjá æsku landsins vaxa upp við
hollan leik, íþróttir og skátastörf,
leikinn þar sem menn læra að þekkja
náttúm landsins, vinna f samfélagi
við aðra menn og virða þá að verð-
leikum. Hann var snemma kallaður
til forystu í skátahreyfingunni og var
um áratuga skeið helsti burðarás
skátastarfsins í Bústaðahverfí í
Reykjavík. Þar mótaði hann ásamt
samstarfsfólki sínu skátastarf sem
til fyrirmyndar várð í landinu. Fékk
hann til liðs við sig mikið mannval
og var skátafélagið Garðbúar oft lit-
ið öfundarauga að geta státað af
jafnöflugum forystuhópi.
Eyjólfur Snæbjömsson Iét sér afar
annt um þau böm og unglinga sem
vom félagar hans í skátafélaginu.
Hann fylgdist með gengi þeirra og
lífi löngu eftir að samstarfinu f skáta-
félaginu lauk. í félagsstarfi var eng-
in stund talin eftir. Ekkert verkefni
var látið óunnið. Ævinlega boðinn
og búinn að veita aðstoð öllum sem
eftir henni leituðu.
Eyjólfur Snæbjömsson lagði sig
sérstaklega fram um að efla gmnd-
völl skátastarfsins, foringjaþjálfun-
ina, og var einn af meginstoðum
Gilwell-skólans á Úlfljótsvatni —
æðsta foringjaskóla skáta — f hálfan
annan áratug. Ennfremur var hann
og félagar hans einn ötulasti stuðn-
ingsmannahópur skátaskólanna á
Úlfljótsvatni. Um árabil önnuðust
þeir viðhald skátaskálanna að Úl-
fljótsvatni og studdu reksturinn sem
þeir máttu.
Þeir Qölmörgu skátar sem áttu
samleið með Eyjólfi Snæbjömssyni
eiga honum mikið að þakka, en hann
varð einnig sá gæfumaður að fá
tækifæri til að bæta þá menn er með
honum störfuðu. Á þann kátt upp-
skera hugsjónamenn laun sín.
Samstarfsmenn Eyjólfs í skáta-
hreyfingunni hafa misst góðan fé-
laga og vin langt fyrir aldur fram.
Sérstaklega verður hans minnst í
hópi þeirra sem störfuðu með honum
að foringjanámskeiðum að Úlfljóts-
vatni. í þann hóp hefur verið högg-
við stórt skarð. Hinn mildi persónu-
Ieiki Eyjólfs og manngæska hans
verður okkur ævinlega hugstæður,
þann góða arf eigum við eftir hann.
Þrátt fyrir umfangsmikil störf var
Eyjólfur Snæbjömsson mikill flöl-
skyldumaður og átti stuðning fjöl-
skyldu sinnar í öllum störfum sínum.
Við flyijum ijölskyldu hans samúðar-
kveðjur reykvískra skáta og allra
þeirra mörgu sem þátt tóku f Gil-
well-námskeiðum á Úlfljótsvatni. Við
þökkum Eyjólfi samfylgdina og
minnumst hans er við heyrum góðs
manns getið. GilweU.skátar
Eyfi er dáinn. Ég hef búist við að
heyra þessa fregn fyrirvaralaust
síðastliðin 25 ár, því að oft hefur
hann verið hætt kominn í baráttu
við Iíkamleg mein. Kvíðinn við að
missa svo tryggan vin, sem á tíma-
bili var mér sem annar faðir, blund-
aði f undirmeðvitundinni. Svo þegar
að alvörunni kemur, blikna orðin,
sem honum voru alla tíð ætluð sem
kveðja. Orð sem eiga að tjá þakkar-
skuld vegna áralangrar umhyggju
hans og vináttu.
Ódrepandi áhugi Eyfa á skáta-
starfi hvatti marga til að leggja allt
af mörkum um árabil f þágu þess.
Hann var kletturinn sem ávallt var
á sínum stað, óhagganlegur í öldurót-
inu sem velti okkur hinum yngri.
Hjá honum mátti fá skjól, ný úrræði’
og örvun. Hann byggði starfið í
Bústaðahverfínu upp frá grunni og
fylgdist með félaginu alla tíð síðan.
Þótt máttfarinn væri orðinn undir
það síðasta, ræddi hann af sama
áhuga og fyrr um starfið.
Ávallt var Eyfí reiðubúinn að
leggja hönd á plóg til að búa í hag-
inn fyrir yngra fólk. Óeigingjamt
starf hans við skátaskólann að Úlf-
ljótsvatni ber órækastan vott þar um.
Uppbyggingin á þeim stað í sam-
vinnu við konu sína og góða félaga
var honum mikils virði. Fáir standa
jafn vel undir einkunnarorðunum eitt
sinn skáti, ávallt skáti.
Hann, sannaði það sem Baden-
Powell sagði einhveiju sinni að leikur
héldi manni ungum. Hann þroskaðist
vel en eltist lítið. Lundin létt, stöðug
atorka og lifandi áhugi voru bráðsm-
itandi fyrir alla sem til hans sóttu,
fram til síðasta dags.
Ég þakka samfylgd góðs vinar,
sem á sfnum tíma hjálpaði mér að
komast til manns. Ég tjái þér, Lillý
mfn, hluttekningu og þakkir fyrir þá
umhyggju sem þú sýndir Eyfa í veik-
indum hans. Eg veit að þú hefur
misst mikið. Fari Eyfi, vinur minn,
í friði, minning hans mun lifa.
Gretar Marinósson
Þegar þú ert sorgmæddur, skoðaðu þá hug
þinn, og þú munt sjá, að þú grætur vegna
þess, sem var gleði þín.
(Úr Spámanninum)
Þegar við í dag kveðjum Eyjólf
Snæbjömsson, gerum við okkur
ljóst, að söknuðurinn er sárastur
vegna alls þess sem var og við áttum
saman. Þar má nefna skátastarfið í
öllum sínum myndum, erfiðið, von-
brigðin og sigrana, en fyrst og
fremst leikina og gleðina, sem ávallt
var sterkur þáttur.
Á unga aldri gekk Eyjólfur skáta-
hreyfingunni á hönd og hans með-
fæddu eðlisþættir voru þannig, að
hann lifði lífí sínu f samræmi við
hennar háleitustu hugsjónir.
Það voru samhent hjón Lillý og
Eyfi, sem reistu sér bú í Heiðar-
gerði 92, upp úr 1950, og hafa búið
þar sfðan. Og einmitt í þessu unga
ósamstæða hverfí, þar sem allt var
í uppbyggingu, stóð Eyjólfur fyrir
og stjómaði í áratugi stóm og ört
vaxandi skátafélagi, sem var ótal-
mörgum ungmennum og foreldrum
geysilegur stuðningur. Fullorðið fólk
jaftit sem ungmenni og böm, löðuð-
ust að Eyjólfi. Hann var alla tíð ald-
urslaus, allt í senn heiðarlegur, hát-
íðlegur og strangur, galsafenginn
og skemmtilegur. Frásagnargáfu
átti Eyjólfur í ríkum mæli, það bók-
staflega geislaði frá honum. Hann
unni landinu af heilum hug, kunni
að horfa á himin, haf og jörð og
benda öðm fólki á dásemdir náttú-
mnnar. Allt em þetta eiginieikar,
sem nýtast góðum skátaforingja.
Skátalandið Ulfljótsvatn var Eyjólfi
einkar kær staður, enda átti hann
um áratugi ótal stundir þar við vinnu
og fræðslu skáta á hinum ýmsu svið-
um.
Eyfi og Lillý gengu sína götu
samstíga alla tíð, mættu erfíðleikum
með hetjulund. Síðasta ár, þegar
sjúkdómur Eyjólfs ágerðist, þráði
hann að dvelja heima, þar sem hon-
um leið alltaf bezt. Lillý gerði honum
það kleift og annaðist hann af ein-
stakri umhyggju.
Um árabil hefur fjölskylda mín
verið aðnjótandi góðra kynna og vin-
áttu við Eyfa. Böm mín hafa frá
blautu bamsbeini verið svo lánsöm
að deila með honum gleði og sorg,
og er það þeim ómetanlegt. Það er
því hnýpin en mjög þakklát flöl-
skylda, sem í dag kveður vin sinn.
Kynnin og ljúfar minningar munu
fylgja okkur. Gleðin var ekki hvað
minnst í Álfaseli, þar sem nokkrir
skátavinir stoftiuðu Álfaflokkinn.
Ég ætla því að gera að mínum loka-
orðum erindi skáldsins Tómasar
Guðmundssonar sem ort em um
Jónsmessunótt við Úlfljótsvatn, rétt
eins og hann hafi séð fyrir okkar
einlægu vináttu.
En einnig æskan bjarta
ber óróleik í hjarta,
og álfar sitja í sárum,
þvi senn eiga þeir að skilja.
Þeir geyma mild í minni
sín mánanæturkynni
og gráta tærum tárum,
sem tími og laufblöð hylja.
Og því ber þeirra gangur
svo þöglan vótt um angur
og skógarlaufin skjálfa
á skuggadökkum hlyni,
er ungir álfar tárast,
þvi álfa tekur sárast
að kveðja aðra álfa,
sem álfar töldu vini.
Ingibjörg
Við kveðjum elskulegan afa okk-
ar, Eyjólf Snæbjömsson, í dag. Afa
sem við söknum svo innilega. Allar
minningar um hann eru svo ljúfar,
þegar við hugsum til baka til allra
góðu áranna sem við áttum með
honum þá kemur í huga okkar Úlf-
ljótsvatn, þar eyddum við miklum
tíma með ömmu og afa, í leik og
söng með skátum. Við viljum kveðja
hann afa með okkar uppáhaldssöng
sem þau kenndu okkur, og var alltaf
sunginn við lok hverrar dvalar á
Úlfljótsvatni.
Undraland við Úlfljótsvatnið blátt,
enginn gleymir þínum töframátt
Inn við eyjar, út við sund
öldur hjala um æskudrauma grund.
Loftið fyllist Ijúfum unaðsóm,
lækir falla og léttum kveða róm.
Engum gleymist undranátt
við Úlfljótsvatnið blátt
Þessi söngur mun alltaf minna á
hann afa sem okkur var svo mikils
virði. Við biðjum góðan Guð að
geyma afa og styðja hana ömmu
og langömmu í þeirra sáru sorg.
Maria Edith og Stefán Örn
í dag kveðjum við hinsta sinni
okkar fyrsta félagsforingja og aðal-
hvatamann að að stofnun félags
okkar, skátafélagsins Garðbúar,
Eyjólf Snæbjömsson.
Þýtur í laufi bálið brennur,
blærinn hvíslan Sofðu rótt
Hljóður í hafið röðull rennur,
roðnar og býður góða nótt.
Vaka þá ennþá vinir saman,
varðeldi hjá I fögrum dal.
Lífið er söngur, glaumur, gaman,
gleðin hún býr í fjallasal.
(T.Þ.)
Þær voru margar kvöldstundimar
í lífi Eyjólfs, eða Eyva eins og hann
var ávallt kallaður af okkur krökkun-
um sem hann ól upp í skátastarfinu,
þar sem hann sat yfir varðeldi og
söng með okkur út í kyrrð náttúrunn-
ar hinn hugljúfa skátasöng. Gjaman
var þetta í framhaldi af hjartnæmri
hugvekju þar sem við vorum hvött
til dáða, en jafnframt áminnt um að
missa aldrei sjónar af hinni göfugu
hugsjón skátahreyfingarinnar. En nú
hefur Eyvi setið sinn hinsta varðeld
í jarðnesku lífi og „sofnað rótt“.
Það vom framsýnir ungir menn
sem 1958 fluttu með skátadeildina
sína, Sturlunga, úrgamla skátaheim-
ilinu á Snorrabraut inn í nýtt skáta-
heimili í Hólmgarðinum. Nokkru áð-
ur hafði Skátafélag Reykjavíkur
skipt borginni niður í hverfi og kom
Smáíbúða- og Bústaðahverfi í hlut
Sturlunga, en Eyvi var einmitt deild-
arforingi Sturlunga á þessum tíma
Þá var Smáíbúða- og Bústaðahverfið
í útjaðri borgarinnar og ennþá í upp-
byggingu. Stuttu síðar sama ár fluttu
svo tvær stúlknasveitir, Uglur og
Spætur, einnig inn í Hólmgarðinn
og var það upphafið að gæfuríku
samstarfi drengja- og stúlknaskáta
í hverfinu. Þetta var jafnframt fyrsta
samstarf drengja- og stúlknaskáta í
Reykjavík til þessa. Því hafði verið
haldið fram að slíkt samstarf væri
útilokað þar sem störf stúlkna væru
svo ólík störfum drengja.
Með Eyva í broddi fylkingar var
ofangreind fullyrðing fljótlega af-
sönnuð. Mynduð var Hverfisstjóm
og sameiginlega tókst foringjunum
að kenna hinum ungu skátum af
báðum kynjum að umgangast hvort
annað og starfa saman. Arið 1969
var svo formlega stofnað skátafélag-
ið Garðbúar og var þar með endan-
lega búið að sameina Sturlunga,
Uglur og Spætur undir einni stjóm.
Það var aldrei spuming hver yrði
fyrsti félagsforinginn, og enn og aft-
ur axlaði Eyvi ábyigðina. Alltaf var
hann tilbúinn til að liðsinna, leiðbeina
og hvetja hina ungu skáta og for-
ingja sem litu á hann sem skátaföður
sinn. Enda dafnaði félagið vel og
varð strax stærsta og öflugasta
skátafélag landsins.
Ekki lét Eyvi sér nægja að starfa
bara með félaginu. Hann var mjög
virkur í starfí fyrir landshreyfínguna
sem annars staðar í skátastarfinu.
Þau vom t.d.' ekki mörg Gilwell-
námskeiðin á Úlfljótsvatni þar sem
Eyvi leiðbeindi ekki og hélt áhöldun-
um til haga. Hann lagði því rika
áherslu á að félagið sendi alltaf ein-
hveija foringja til Gilwellþjálfunar
og á félagið honum m.a. að þakka
hversu marga Gilwell-skáta það á í
dag. Úlfljótsvatn var Eyva sérstak-
lega kært og eyddi hann þar öllum
stundum sem hann gat og naut stað-
urinn góðs af.
Ekki er ástæða til að rekja ævifer-
il Eyva hér, það munu aðrir gera.
Skátafélagið Garðbúar vill hér með
þakka Eyva hið mikla og fómfúsa
starf sem hann lagði af mörkum í
gegnum árin til að byggja skátastarf-
ið f hverfinu upp. Þau em orðin
mörg bömin og unglingamir, sem
flest em nú komin til fullorðins ára,
sem nutu handleiðslu hans og hvatn-
ingar á þeim ámm þegar einstakling-
urinn er að mótast. Um leið og við
vottum eftirlifandi konu hans, Edith
Niculaisdóttur, einlæga samúð okk-
ar, viljum við þakka henni innilega
fyrir allar þær stundir sem hún „lán-
aði“ okkur Eyva, svo ekki sé talað
um þær stundir sem þau komu sam-
an til starfa í félaginu.
Sofna drótt,' nálgast nótt,
sveipast kvöldroða himinn og sær.
AUt er hljótt, hvíldu rótt,
Guð er nær.
Með skátakveðju,
Skátafélagið Garðbúar
Kynni okkar af Eyjólfi Snæbjöms-
syni hófust vorið 1979 er Edith Nic-
olaidóttir, Lillý, gerðist dagmamma
fyrir ungan son okkar hjónanna, þá
þriggja mánaða. Það varð upphaf
að kærleiksríkri vináttu milli okkar,
sem aldrei hefur borið skugga á og
hefur heimili „afa Eyva" og „ömmu
Lillýar" verið sem annað heimili son-
ar okkar, Gunnars Þórs, og engu
síður hjartfólgið en það sem við for-
eldramir bjuggum honum. Foreldrar
annarra þeirra bama sem einnig
nutu með Gunnari Þór fóstursins hjá
Eyva og Lillý munu áreiðanlega nú
segja sömu sögu.
Ekki var það aðeins amma Lillý
sem var dagmamma, heldur tók
Eyvi þátt í starfí hennar með böm-
unum af lífí og sál. Svo skemmtilega
vill til að við búum við sömu götu
og ekki var stráksi hár í loftinu þeg-
ar hann gat fylgst með Eyva ganga
upp götuna þegar vinnu hans lauk
og laumað sér með honum heim í
þeim tilgangi að fá að setjast í fang
hans og heyra sagðar eða lesnar
sögur. Eyvi kallaði drenginn „auga-
steininn sinn“.
Miklar voru hamingjustundimar
þegar Gunnar Þór fékk að fara með
ömmu og afa í helgarferðir að Úlf-
ljótsvatni eða í vikudvöl að Húsa-
felli þar sem sveppir vom tíndir og
sætukoppar lyngsins skoðaðir.
Það em mikil forréttindi bams
nú á dögum að fá að eiga heimili
og ástvini til að heimsækja sem
ávallt hafa tíma til að hlusta og
spjalla eins og þeirra Ejrva og Lillý-
ar. Þegar Gunnar Þór hefur verið í
leiðu skapi eða eitthvað bjátað á og
viljað fara til ömmu og afa og við
reynt að tala um fyrir honum hefur
viðkvæðið alltaf verið: „En þau segja
að ég sé alltaf velkominn." Með það
hefur hann rokið af stað og aldrei
brást það að til baka kom hann him-
inglaður.
Þó að Eyjólfur bæri löng og illvíg
veikindi sín karlmannlega og reyndi
að dylja þau fósturbömunum sem
mest hann mátti, urðu þverrandi
lífsþróttur hans og auknar þjáningar
þeim sívaxandi áhyggjuefni. Frá því
er fóstursyni hans varð fyrst ljóst
að lækningu yrði örðugt að fá hó-
fust kvöldbænir hans ávallt á því
að biðja um hjálp til afa Eyva. Og
allt til síðustu stundar veitti afi Eyvi
fóstursyni sínum alla þá ástúð sem
hann gat mesta látið i té. Þannig
fylgdust þeir að þar til jrfir lauk.
Dauðinn sem fyrr var fjarlægur
níu ára dreng er honum nú stað-
reynd sem hann harmar með þung-
um tárum. Við þökkum af alhug
þann munað sem það reyndist okkur
öllum að fá að kynnast afa Eyva,
einkum fyrir það veganesti sem
bamið okkar fékk frá frábæmm og
ógleymanlegum ágætismanni. Fyrir
það verðum við eilíflega þakklát.
Hér verður flölbreytilegur ævifer-
ill ekki rakinn. En það lætur að líkum
að við sem sannreyndum það á
siðustu árum Eyjólfs hve ömgglega
honum tókst að afla sér trausts vina
meðal yngstu samferðamannanna,
eigum auðvelt með að skilja að sá
vinahópur er mjög stór sem harmar
nú fráfall hans og þakkar fyrir að
hafa átt þess kost að kynnast hon-
um.
Við vottum Sigríði, aldraðri móður
Eyjólfs, „ömmu Lillý", dóttur þeirra,
Sigríði, og fjölskyldu hennar okkar
innilegustu samúð.
Guð blessi minningu Eyjólfs Snæ-
bjömssonar.
Steinunn og Sigþór Jóhannsson
Ég kveð elskulegan afa minn,
Eyjólf Snæbjömsson, hinstu kveðju
með sámm söknuði.
Hversu óréttlátt lífið getur verið,
hvað erfitt er að sætta sig við að
Guð taki til sín þá sem okkur þykir
svo vænt um.
En þegar horft er til baka get ég
ekki annað en glaðst yfír öllum þeim
góðu stundum sem við systkinin átt-
um með afa og ömmu. Ég var ekki
orðin tveggja ára þegar ég fór með
afa á skátamót, bar skátahattinn
hans með miklu stolti, allt of stóran,
og ekki var ég mikið eldri þegar
hann fór með mig á skauta og kenndi
mér þær listir sem hann gerði svo
vel sjálfur.
Ófá vom þau kvöldin sem ég sat
með skrautskriftarforskrift og æfði
mig, því ég vildi skrifa eins vel og
afi minn. Við systkinin gleymum
aldrei Palla og Sigurlinu sögunum
sem hann sagði okkur þvf svo lifandi
var frásögn hans að sögupersónumar
standa okkur ljóslifandi fyrir augum
enn í dag.
En vegir Guðs em órannsakanleg-
ir, hvem hefði gmnað að örlögin
hans afa sem var ötlum svo góður
og hjálpsamur, væri að beriast við
þennan hræðilega sjúkdóm. Eg kveð
afa minn með fyrstu bæninni sem
ég lærði og við fómm svo oft með
saman og bið góðan Guð að vemda
hann og gefa henni ömmu minni
styrk.
Vertu Guð faðir, faðir minn
í frelsarans Jesú nafni
hönd þín leiði mig út og inn
svo allri synd ég hafni.
Unnur