Morgunblaðið - 19.05.1988, Blaðsíða 2

2
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 19. MAÍ 1988
Lagði upp á segl-
bretti yfir Faxaflóa
Slysavarnafélagið tilbúið til leitar
Slysavamafélagi Islands barst
um miðjan dag í gær beiðni um
að leita að 15 ára pilti, sem lagði
upp frá Akranesi á seglbretti
áleiðis til Reykjavíkur um kl.
13.30. Pilturinn kom fram
síðdegis, en þá hafði hann verið
tekinn um borð í bát og fluttur
til lands.
Beiðni um aðstoð kom frá að-
standendum drengsins sem óttuð-
ust um hann. Skipveijar á Akra-
borginni sáu til hans um kl. 14.30
og virtist sem hann stefndi á Kjalar-
nes. Að sögn Hálfdáns Henrýssonar
hjá Slysavamafélaginu voru mann-
aðir átta bátar til leitar auk þess
sem þyrlur frá vamarliðinu voru til
taks, en þyrlur Lándhelgisgæslunn-:
ar eru bilaðar. t>á fréttist að piítur-
inn væri kominn fram heilu og
höldnu,. „Fyrir hryina tilyiljun feng-
um við fregnir um áð 'drengurinn
væri kominn til lands heill á húfi,“
sagði Hálfdán. „Svona útkall í vit-
leysu kostar mikla peninga en við
vorum búnir að setja allt í gang.
Þetta er auðvitað rakinn fíflaskapur
í drengnum að leggja í þessa ferð.“
Pilturinn hafði veifað til báts,
sem átti leið hjá, þegar hann tók
að þreytast. Hann hafði síðan sam-
band við ættingja sína, sem tóku á
móti honum þegar hann kom að
landi í smábátahöfn Snarfara við
Elliðavog. Hins vegar láðist að láta
Slysavamafélagið vita að hann
væri fundinn, en fregnir af því bár-
ust þangað fyrir tilviljun.
Morgunblaðið/Gunnar Hallsson
Lúðan hangandi í lyftaratönn, komln í land og i hús.
Guðni Þorkelsson stendur við hlið afla síns.
Dró 156
kg lúðu á
handfæri
Bolungarvik.
ÞESSI stórlúða kom á færið hjá Guðna
Þorkelssyni, þar sem hann var á hand-
færaveiðum á báti sínum Söndru, úti á
Ijósum Kögrinum eins og fiskimenn kalla
þessi mið sem eru því sem næst 12 mílur
út af Deild.
Lúða þessi er ekki nein smásmíði, hún
vegur 156.kfló og ,er. 2,4. metrar á lengd.
og 1,15 metrar á breidd. Guðni sagði að
það hefði gengið mikið á þegar hann var
að beijast við að draga hana upp, pérstak-
Iega fýrst því þá tók hún alltaf sprettinn
til botns þegar hann var búinn að draga
nokkra metra upp. Guðni sagði að þáð hefði
verið nokkrum erfiðleikum bundið að inn-
byrða ferlíkið, þar sem bátur hans, sem er
af gerðinni Sómi 800, liggur nokkuð hátt í
sjó. *
Það var ekki fyrr en-.Brynjólfur Láms-
son, sem var á báti sínum þama skammt
frá, kom honum til aðstoðar, að lúðan væna
lá inni á dekki hjá Guðna, en þá hafði bar-
áttan við hana staðið í um klukkutíma.
— Gunnar
Morgunblaðið/Einar Falur
Gizur Sigurðsson 15 ára segl-
brettafari, sem saknað var i gær.
Hvítasunnan:
Víðtækt eft-
irlit lögreglu
LÖGREGLA og bifreiðaeftirlits-
menn munu næstu daga halda
uppi víðtæku eftirliti um land
allt enda er hvitasunnan fyrsta
stóra ferðahelgi sumarsins.
Rejmt verður að koma f veg fyr-
ir hraðakstur og að fólk ferðist á
vanbúnum bifreiðum. Lögreglu-
menn munu nota bæði auðkenndar
og ómerktar bifreiðar við eftirlits-
störf og vegalögreglan fylgist með
umferð um vegi og vegleysur í þyrlu
Landhelgisgæslunnar.
Slitnað upp úr fundum ríkissljórnar og” verkalýðsforustu:
ASI vildi ekki verja samninga
verkamanna- og lágtekjuhópa
- segir Þorsteinn Pálsson, forsætisráðherra
EFTIR klukkutímalangan fund formanna ríkisstjórnarflokkanna og
fulltrúa Aþýðusambands íslands í gær segir ASÍ að ríkisstjórnin
hafi gert það að skiiyrði fyrir áframhaldandi viðræðum að þær snú-
ist eingöngu um ákvæði kjarasamninga. „Vonbrigði min eru þau,“
sagði Þorsteinn Pálsson, forsætisráðherra, í samtali við Morgun-
blaðið í gærkvöldi, „að Alþýðusamband íslands vildi ekki taka þátt í
að veija nýgerða samninga verkamannaf élaga og lágtekjuhópa gagn-
vart þeim, sem eiga eftir að semja. Það eru fyrst og fremst félög
iðnaðarmanna. “
Morgunblaðið spurði Ásmund
Stefánsson forseta ASÍ hvort
verkalýðshreyfingin hefði getað
búist við öðru en viðræðumar sner-
ust um það sem ríkísstjómin hafði
óskað eftir að ræða, þ.e. rauð strik,
ólokna kjarasamninga og meðferð
• lánskjaravísitölu. Ásmundur sagði
að eftir fundinn á þriðjudag hefðu
þeir talið sig hafa haft ástæðu til
að búast við öðru. „Þar var mjög
skýrt -sameiginlegt mat okkar og
ráðherra að launin væru ekki
vandamálið heldur óráðsían í efna-
hagslífinu. Við drógum því þá álykt-
un af fundinum á þriðjudag að ríkis-
stjómin væri tilbúin til að setjast
niður og ræða um það hvemig eigi
að taka á hömlulausum §ármagns-
markaði, hvemig eigi að halda aftur
af skipulagslausum Qárfestingum
o.s.frv. En þegar við komum aftur
til fundar í dag (miðvikudag) var
svar ríkisstjómarinnar afar einfalt.
Hún vill ekki ræða þessi atriði. Hún
vill aðeins ræða ákvæði kjarasamn-
inga sem ráðherrar hafa þó viður-
kennt að séu ekki vandamálið.
Það sem snýr að ákvæðum kjara-
130 milljóna kr. tap á refaræktinni:
Refabændur bregða búi nema
stórfelldur stuðningur komi til
- segir framkvæmdastjóri Sambands íslenskra loðdýraræktenda
samninga er í aðalatriðum tvennt.
í fyrsta lagi hafa þeir samningar,
sem eftir eru, verið undirbúnir og
að þeim hefur verið unnið af hálfu
einstakra félaga og sambanda eftír
atvikum, eins og þeim samningum
sem gerðir hafa verið á árinu. Ég i
held varla að nokkur maður ímyndi
sér að það verði til þess að flýta
málinu ef Alþýðusambandið ætti
að fara að yfirtaka efnisumfjöllun-
ina í öllum þessum samningum sem
eru á mörgum ólíkum vígstöðvum
þar sem samanburðurinn er ekkert
einfalt mál.
Varðandi rauðu strikin er ljóst
að samningamir, sem eru í gildi,
gera ráð fyrir að við tökum upp ;
samninga ef verðlag fer fram yfir j
ákveðin mörk. Er hægt að ganga
tfl slíkra samninga fyrr en ljóst er
hvað gerist? Er það rétt röð að segja
til um hvað gera eigi áður en vitað
er hvað það er sem menn eru að
fást við? Ég held að það efnissam-
hengi sé út í bláinn og mér fannst
ráðherramir vera nokkuð sammála
um það. Þannig að þau viðfangs-'
efni sem verið er að stilla upp em
ekki á dagskrá," sagði Ásmundur.
LOÐDÝRARÆKTIN I landinu Ieggst að mestu af á næstu mánuðum
og árum ef ekki kemur til stórfelldur stuðningur við atvinnugrein-
ina að mati Jóns Ragnars Bjömssonar framkvæmdastjóra Sambands
íslenskra loðdýraræktenda. Útlit er fyrir að tap af framleiðslu hvers
refaskinns verði á þessu ári rúmlega 1.600 krónur og að tap á refa-
ræktinni í heild verði 130 milljónir kr. og kemur það til viðbótar
stórtapi refabænda á siðasta framleiðsluári. Framkvæmdasljórinn
segir að refabændumir standi ekki lengur undir slíkum taprekstri
og að þeir hætti ef ekki fæst stuðningur og í framhaldi af því verði
að stórhækka fóðurverð fóðurstöðvanna sem hafi i för með sér
hrun loðdýraræktarinnar alirar.
Verð á blárefaskinnum hefur far-
ið lækkandi undanfama mánuði og
fyrir helgi lækkaði skinnaverðið enn
á uppboði í Kaupmannahöfn. Blá-
refaskinn lækkuðu um 15% og aðr-
ar tegundir refaskinna á bilinu
14—23%. Á núverandi gengi feng-
ust 1.462 krónur að meðaltali fyrir
blárefinn á uppboðinu og 1.395
krónur fyrir íslensku blárefaskinn-
in. Á þessu uppboði voru boðin til
sölu um 26 þúsund íslensk refa-
skinn, sem er meira en þriðjungur
ársframleiðslunnar. Tæplega 21
þúsund íslensk skinn seldust. Einn-
ig varð 4—5% verðlækkun á minka-
skinnum.
Afkomuútreikningar sem Sam-
band íslenskra loðdýraræktenda
(SÍL) hefur unnið sýna að kostnað-
ur við að framleiða eitt refaskinn
er 3.125 krónur. Þar af er fóður
og annar breytilegur kostnaður
1.935 krónur en laun, vextir og
fymingar 1.190 krónur. í útreikn-
ingunum er söluverð á næsta sölu-
tímabili áætlað 1.500 krónur, en
það er 164 krónum hærra en fékkst
fyrir íslensku skinnin á uppboðinu
í Kaupmannahöfn. Samkvæmt því
er 1.625 króna tap af framleiðslu
á hveiju skinni. Heildardæmið er
þannig að áætlað kostnaðarverð
refaskinna á yfiystandandi fram-
leiðsluári er 250 milljónir kr. en
áætlað söluverð 120 milljónir og
áætlað heildartap því 130 milljónir
kr.
Nú þegar gotið er hafið standa
refabændur frammi fyrir þessum
staðreyndum. Bóndi með t.d. 150
refalæður tapar því 1,2 milljónum
á ári, og eru því launalaus við fram-
leiðsluna í heilt ár og tapar 750
þúsundum að auki. Sami bóndi kann
að hafa tapað 800 þúsundum á
búinu í fyrra og er einnig með allt
að 6 milljóna króna skuldir á bakinu
vegna stofnkostnaðar við búið.
Forystumenn SÍL hafa gert
stjómvöldum grein fyrir erfiðleikum
greinarinnar og iagt ákveðnar til-
lögur fyrir starfshóp sem land-
búnaðarráðuneytið skipaði til að
kanna málið. Leggja þeir til að
Framleiðnisjóður landbúnaðarins
tryggi afkomu refabænda næstu
þijú árin. Jafnframt verði refa-
bændum hjálpað til að fækka refun-
um og fara yfir í minkaræktina.
Áætlaður kostnaður við þessar að-
gerðir er áætlaður 300—500 miilj-
ónir kr. á þremur árum og er lagt
til að Framleiðnisjóði verði í upp-
hafi útvegað lán til að taka þetta
verkefni að sér en lánið greiðist af
tekjum sjóðsins á næstu árum.
Jón Ragnar segir að ef refabænd-
ur fái ekki þessa hjálp neyðist þeir
almennt til að skera niður stofninn
og hætta og margir verði gjald-
þrota. Margir hafi á orði að farga
yrðlíngunum jafnóðum og þeir fæð-
ist nú á gottímanum, til að losna
við kostnað við umhirðu og fóður í
sumar, en aðrir ætli að reyna að
þrauka þar til í haust að hægt verð-
ur að felda dýrin og koma skinnun-
um á markað.
Skipulagsstjóm rOdsins:
Umsögntil;
ráðherra í
Skipulagsstjóm ríkisins af- |
greiddi á fundi sínum f gær |
umsögn vegna kæru íbúa við i
Tjarnargötu á veitingu bygging-
arleyfis fyrir væntanlegt ráðhús
við Tjörnina.
íbúamir hafa kært veitingu leyf-
isins til félagsmálaráðherra og j
sagðist Sigurður Thoroddsen, arki- I
tekt hjá Skipulagsstjóm ríkisins, {
ekki vilja upplýsa um hvað fælist í i
umsögninni fyrr en ráðherra hefði í
fengið hana í hendur. Tveir vara- í
menn sátu fund skipulagsnefndar, i
þeir Viihjálmur Þ. Viihjálmsson,’ I
fyrir Sigurgeir Sigurðsson og Helgi ;
Hallgrímsson fyrir Snæbjöm Jónas- |
son.