Morgunblaðið - 08.12.1988, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 8. DESEMBER 1988
Frá Blok til Brodskís
Békmenntir
Jóhann Hjálmarsson
Geir Kristjánsson:
IJNDIR HÆLUM DANSARA.
Ljóðaþýðingar úr rússnesku.
Mál og menning -1988.
Geir Kristjánsson hefur áður þýtt
mikið eftir rússnesk skáld og reyndar
annarra þjóða skáld líka. í Undir
hælum dansara eru eingöngu rússn-
esk ljóð. Safnið hefst á ljóðum eftir
Alexander Blok (1880-1921) og end-
ar á ljóðum Jósefs Brodskís (1940-).
Eins og ljóst má vera af lestri
Undir hælum dansara er Geir Kristj-
ánsson einn af okkar bestu ljóðaþýð-
endum. Með safninu hefur honum
tekist að veita lesendum innsýn í
rússneska ljóðlist, skáldskap sem
þegar er orðinn klassískur og um
leið kynna þá sem djarflegast yrkja.
Það telst einn helsti fengur bókar-
innar að eiga kost á ljóðum Andrejs
Voznésénskís á íslensku, en hann er
það sovéska skáld, eins og þýðandinn
bendir á sem kemst einna næst því
að geta kallast módemisti. í Veð-
hlaupabrautinni í vetrargaddi, svo
að dæmi sé tekið, er Voznésénskí
mælskur og myndríkur. Myndsköpun
hans er óvenjuleg. Um hest sem ligg-
ur uppíloft í 45 stiga gaddi segir
hann að „uppúr galopnum munni
hans,/ og stutt einsog uppréttur
tappatogari/ á litlum pennahníf,
stendur/ harðfrosin/ sálin". Þetta
litríka ljóð ijallar ekki síst um sálir,
bæði manna og dýra, þótt á yfirborð-
inu virðist það snúast um veðhlaupa-
hesta. Meðal annars er vikið að Húsi
skáldanna í Pérédélkíno þar sem
sumir hafa fest grisjudúk fyrir vind-
augað sitt „svo að stórsnjallar hug-
myndir þeirra/ fljúgi þar ekki burt
eins og flugur".
Andrej Voznésénskí getur minnt
á Vladimír Majakovskí sem Geir
Kristjánsson þýðir nokkur ljóð eftir
í Undir hælum dansara (titillinn sótt-
ur til Majakovskís), en hefur áður
kynnt rækilega. Ekki langt frá ljóð-
heimi Majakovskís, mælsku hans og
líkingamáli, er líka staddur Évgéní
Evtúsjenkó.
Jósef Brodskí dregur aftur á móti
dám af Önnu Akhmatovu og Osip
Mandelstam. Kaldhæðni hans kemur
vel fram í Minnisvarðanum sem
hermir frá því að reisa skuli minnis-
varða sem ekki fari í taugamar á
neinum og allir muni dást að: „Já,
við skulum reisa lyginni minnis-
varða!"
Eftir Önnu Akhmatovu eru mörg
ljóð í Undir hælum dansara. Meðal
ljóða eftir Osip Mandelstam er hic
örlagaríka Stalínskvæði sem átt
þátt í útlegð skáldsins og dauða
Síberíu. Hér éru líka ljóð eftir Marírn
Tsvétajevu, en hún er meðal þeim
rússnesku skálda frá fyrstu áratug
um aldarinnar sem vinna sífellt á o{
ná eyrum fleiri og fleiri um allai
heim. Nokkur ljóð eru eftir Serge
Ésénín og ekki nema tvö eftir Boris
Pastemak. Annað þeirra neftiisl
Humall. Þetta ljóð segir heilmikið
um snilld skáldsins og list þýðandans:
Hér leitum við skjóls í rigningunni
undir pílviði, alþöktum bergfléttu-
stöndum með frakkann minn yfir herðunum,
og ég vef þig örmum.
En ég sé nú, að mér hefur skjátlast.
Um þessar greinar vefst ekki bergflétta,
heldur áfengur humall. Svo breiðum þá
frakkann undir okkur.
ýve#,,r
perur
i/i d$‘
73,7°
pefUr
1/2 d&'
49,5°
vtir1/1 ^s*
fíl ^eXt cfí
80,5°

'f 1/2
extir
5l»50
74,4
Ferskjur
Ferskjur
1/2 ds
49,1°
l/l (JS'
A*anas !JCU.6°
425 gr-*
AnanadT“*’10
425 gC'as
perur

r~ur
<0 685168.
Jólasveinalandiö
Sjón er sögu ríkari. Ævintýraheimur fyrir börn ó öllum
aídri.
Opið frá kl. 9-22 til jóla
Gróðurhúsinu v/Sigtún Sími: 68 90 70
Jólatrén okkar eru óvenjufallég
í ór. Komið í jólaskóginn og
vel
norðmanns
H\IR