Morgunblaðið - 21.03.1989, Page 25
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 21. MARZ 1989
25
SPECK
PASKAVAKAN
í KAÞÓLSKU
KIRKJUNNI
Lensi-, slor-, skolp
sjó-, vatns- og
holræsa-dælur.
eftir Torfa Ölafsson
Þriðji hluti athafnarinnar eru
helgisiðir skímarinnar. Sungin er lit-
anía allra heilagra; beiðni um mis-
kunn Guðs, áköllun um fyrirbænir
helgra manna og beiðni um frelsun
frá illu.
Þá er skímarvatnið blessað og
síðan endumýjar söfnuðurinn
skímarheit sín, afneitar hinu illa og
játar trú sína samkvæmt hinni postu-
llegu trúarjátningu. Sé um skím að
ræða, fer hún fram í þessum hluta
athafnarinnar.
Fjórði og síðasti hluti athafnarinn-
ar er svo messan sem fer fram á
hefðbundinn hátt. Hún hefst um
miðnæturskeið og lýkur um hálfeitt-
leytið. Föstutíminn, tími so'rgar og
yfirbótar, er liðinn og fögnuður pá-
skatímans tekinn við.
Þeir sem fylgjast með helgihaldi
í kaþólskum kirkjum vita að laugar-
dagskvöldið fyrir páska fer þar fram
svonefnd páskavaka. Kaþólska kirkj-
an hér hefur gefið út dálítinn bækl-
ing með textum þeim sem lesnir em
eða sungnir á páskavökunni, en þar
sem skýringar í honum em nánast
í símskeytastíl, skal greint hér
nokkm nánar frá hvað um er að vera.
Það var alsiða í kirlqunni, allt frá
hinum fyrstu öldum, að hinir trúuðu
bjuggu sig undir stórhátíðir, ekki
síst páskana, mestu trúarhátíð
kirkjuársins, með vöku næstu nótt á
undan. Um leið minnti páskavakan
á þjáninganótt Krists í grasgarðinum
Getsemane, þegar hann bað læri-
sveinana að vaka með sér en þeir
gátu ekki haldið sér vakandi.
Lengi var nokkur óregla á því,
hvemig páskavakan var tímasett, og
var allvíða farið að halda hana á
laugardaginn sjálfan svo ekki var
um raunvemlega næturvöku að
ræða. Píus páfi XII ákvað því 1951
og gerði að skyldu 1956 að vöku
skyldi ljúka um miðnætti og messan
taka þá við og svo er enn.
Vökunni má skipta í fjóra aðal-
hluta og byggist fyrsti hluti hennar
á vígslu hins nýja elds og helgisiðum
kringum páskakertið.
Öll ljós em slökkt í kirkjunni í
upphafi og merkir það myrkur synd-
arinnar í heiminum áður en Kristur
fæddist. Þá koma prestar í anddyri
kirkjunnar og biskup með þeim, ef
um dómkirkju er að ræða. Kveikja
þeir hinn nýja eld. Áður fyrr var eld-
urinn kveiktur með tinnu og stáli
þangað til nútímalegri áhöld tóku
við. Biskup eða prestur helgar hinn
nýja eld, sem táknar Krist, ljós
heimsins. Hann hefur með sér stórt
páskakerti og nú ristir hann- á það
kross, fyrsta og síðasta staf gríska
stafrófsins, Alfa og Omega (upphaf
og endir), fyrir ofan og neðan kross-
inn og núverandi ártal milli arma
hans. Þá er stungið í kertið fimm
reykelsiskomum sem merkja fimm
sár Jesú. Loks er kveikt á því með
hinum nýja eldi.
Prestar og altarisþjónar ganga nú
inn kirkjugólfíð og syngja þrisvar
Lumen Christi (ljós Krists) og
kirkjugestir kveikja á kertum, sem
þeir halda á, í loga hins nýja elds.
Þegar komið er upp í kórinn er
sunginn páskalofsöngur og hefst
síðan annar hluti athafnarinnar sem
er orðsþjónusta og eru lesnir þrír
textar úr Gamla testamentinu og
einn úr Romveijabréfi Páls postula.
Textar þessir mega vera allt að níu.
Milli þriðja og fjórða ritningarlesturs
er sunginn dýrðarsöngur (Gloria) og
em þá kveikt ljósin yfir háaltarinu
og öllum klukkum hringt, til merkis
um að páskamir, upprisuhátíð Krists,
sé að renna upp. Bænir eru beðnar
og víxlsöngur lesinn milli textanna
og loks er lesið guðspjall og stólræða
flutt.
KVARTKULAN ER
STÍLHREIN OG
Útvegum einnig dælu
sett meö raf-, Bensín-
og Diesel vélum.
Torfi Ólafsson
Kvartkúlan
fæst í fjórum
mismunandi
stærðum og 3
litum: Svörtu,
hvítu og krómi.
Verð frá kr.
„Það var alsiða í kirkj-
unni, allt frá hinum
fyrstu öldum, að hinir
trúuðu bjug'gu sig undir
stórhátíðir, ekki síst
páskana, mestu trúar-
hátíð kirkjuársins, með
vöku næstu nótt á und-
SílyGlMJigiiyr
Vesturgötu 16,
sími 13280-
Höfundur er formaður Félags
kaþólskra leikmanna á íslandi.
SKEIFUNNI 8 SlMI 82660
LYGILEGA ODYRT
Reykjavík:
Hjólbarðar
hreinsaðir
með tjöruleysi
Uppistöður: Króm, svart, hvítt
Hillur, skápar, skúffur: Svart, hvítt og beyki
Hélstu kannski að við hefðum einungis gæða leðursófasett á boðstólum?
Full búð af húsgögnum og gjafavörum.
í BÆKISTÖÐUM gatnamálastjóra
í Skerjafirði, Artúnsholti og i
Breiðholti fer nú fram hreinsun
með tjöruleysi á hjólbörðum bif-
reiða.
Að sögn Inga Ú. Magnússonar
gatnamálastjóra, hafa bifreiðastjórar
óspart notað sér þessa þjónustu und-
anfama daga en tjaran sem sest á
hjólbarða dregur úr hemlunargetu
þeirra. Bækistöð gatnamálastjóra í
Skeijafirði er við Njarðargötu, þar
sem Tívolí var fyrir nokkrum ámm,
við Þórðarhöfða í Ártúnsholti og við
Jafnasel í Breiðholti.
SMIÐJUVEGI 6, KÓPAVOGI, S: 45670 - 44544