Morgunblaðið - 09.06.1989, Qupperneq 13
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 9. JÚNÍ 1989
13
Bréf til Matthíasar Johannessen:
Aldrei, aldrei bindi þig bönd
gróðann til baka og vel það. Lítum
svo í kring um okkur. Engir iðnaðar-
menn landsins vinna á taxtakaupi
heldur ákvarðar markaðurinn kjör
þeirra. Og svo er um marga fleiri.
Þessu er ekki lokið enn. Framund-
an eru átök við ýmis hálaunafélög,
þannig að enn verður nóg að gera í
karphúsinu. í heildina eru það 400
stéttarfélög, öll með stöðvunarvald á
þjóðlífinu, sem heyja hina göfugu
baráttu við hina harðsvíruðu íslenzku
atvinnurekendur á 120.000 manna
vinnumarkaði. í þessum heimi væri
láglaunastéttum, sem verri vígstöðu
hafa en sérhæft fólk, líklega mun
betur borgið í fangi kjaradóms held-
ur en verkalýðsforingjanna glæstu,
sem ekki geta sýnt fram á meiri
kjarabætur umbjóðenda sinna en sem
nemur hagvexti, sama hversu marga
áratugi, við förum til baka. Svo til
hvers voru verkfallsfómirnar færðar?
Raddir heyrðust mér um það við
áðurnefnt tækifæri, að nú sé kominn
tími til þess að atvinnurekendur
hætti að láta leiða sig eins og gyð-
inga í gasklefana. Fyrirtækin verði
að rísa upp meðan þau eiga snefíl
eftir af sjálfum sér og snefíl af sjálfs-
virðingu. Beita sömu aðferðum og
íjárplógar verkalýðsfélaganna, lok-
unum og verkbönnum til þess að ná
fram rekstrarskilyrðum fyrir at-
vinnuvegina.
Atvinnuvegirnir verða að fara að
huga að því, að koma sér upp sjóðum
til mótvægis við ofurvald verkalýð-
sauðvaldsins á íslandi. Hugsa mætti
sér stofnun „lífeyrissjóðs fyrirtækja".
I hann leggðu fyrirtæki 5—10% af
öllum launum skattfijáist. Kostnaði
af honum yrði velt útí verðlag og
gengi. Sjóðurinn yrði einvörðungu til
ávöxtunar og ráðstöfunar í þágu
þeirra fyrirtækja, sem í hann greiða.
Er ef til vill kominn tími til þess
að einhvetjir karlar rísi upp og hrópi:
Atvinnurekendur allra landa; Sam-
einist!
Höfundur er forsljóri Steypu-
stöðvarinnar hf.
eftirÞórarin
Þórarinsson
Kæri Matthías Johannessen!
Ég dvaldi á Spáni um mánað-
artíma í vor og bjó á sama hóteli
og Magnús Sigurjónsson, sem er
kunnur maður í Sjálfstæðisflokkn-
um og víðar. Við ræddum talsvert
saman, en báðir höfðum við Njálu
með okkur og barst því tal okkar
oft að því hver væri höfundur henn-
ar en það er íslenskt deilumál sem
sennilega verður aldrei útkljáð.
Magnús var sannfærður um að Éin-
ar Pálsson ísólfssonar hefði rétt
fyrir sér í þeim efnum en ég vitnaði
í Matthías Johannessen og taldi
Sturlu Þórðarson vera höfundinn.
Niðurstaðan varð sú að ég skyldi
skrifa þér bréf um Njálu. Er ég
hugðist standa við þau orð mín eft-
ir heimkomuna og hefja verkið á
því að lesa hugleiðingar þínar um
Sturlu og Njálu, var bókina með
ritgerðinni hvergi að finna, þótt hún
ætti að vera á vísum stað. I hennar
stað var komin önnur bók eftir þig:
Félagi orð. Þetta fannst mér ekki
neitt dularfullt fyrr en ég opnaði
bókina og staðnæmdist á blaðsíðu
40. Þar segir frá Bjama Benedikts-
syni á eftirtektarverðan hátt. Það
vakti svo enn athygli mína að grein-
ina hafðir þú skrifað í tilefni af
sextugsafmæli Bjarna en einmitt
um þessar mundir er Sjálfstæðis-
flokkurinn sextugur. Þetta varð til
þess að ég ákvað að skrifa ekki um
Njálu að sinni en senda þér í stað-
inn bréf þar sem þú verður aðal-
höfundurinn.
Kaflinn í grein þinni, sem vakti
athygli mína, hijóðar á þessa leið:
„í samtali því sem vitnað er til í
upphafi segir Bjarni Benediktsson:
„Faðir minn vandi okkur ekki að-
eins á að lesa íslendinga sögur, sem
við kynntumst raunar einnig vel af
að lesa með honum prófarkir af
íslendingasagna útgáfu Sigurðar
Kristjánssonar, sem hann sá um,
heldur las hann fyrir okkur í
bernsku Heimskringlu og Sturl-
ungu, sem hvort tveggja eru ótæm-
andi brunnar fyrir þá, sem viija
kynnast mannlegu lífi.“
Þannig hefur allt lagzt á eitt að
veita honum það veganesti, sem
bezt ætti að duga.
Ég minnist ennfremur á það hér
að framan, að vegna menntunar
sinnar hefði Bjami Benediktsson
getað séð marga samtímaviðburði
af háum sjónarhóli sögu og sagn-
fræði. Það hefur veitt honum nauð-
synlega yfirsýn og aðstöðu til sam-
anburðar, sem hveijum stjórnmála-
manni er mikill styrkur að.
Mig langar að lokum, til að sýna
hve djúpum rótum arfur foreldra-
húsanna stendur í vitund hans, að
minnast á samtal sem átti sér stað
á heimili þeirra hjóna í Háuhlíð.
Þá var aðild íslands að Efnahags-
bandalaginu eða EBE, ofarlega á
baugi. Talið snerist frá varnarmál-
um og Efnahagsbandalaginu að
fullveldi íslands. Ég hafði, aldrei
þessu vant, hægt um mig, en aðrir
rökræddu þeim mun meira. Bjarni
benti á, að í varnarsáttmálanum
væru margir fyrirvarar um sérstöðu
íslands og fullveldi þess tryggt. Við
getum sagt upp samningnum hve-
Þórarinn Þórarinsson
„Þetta varð til þess að
ég ákvað að skrifa ekki
um Njálu að sinni en
senda þér í staðinn bréf
þar sem þú verður aðal-
höfundurinn.“
nær sem er, sagði hann. Þannig á
þetta að vera. Að öðrum kosti höf-
um við ekki nógu sterka aðstöðu.
Við megum aldrei láta fullveldið af
hendi. Það verður að minnsta kosti
ekki gert, meðan ég hef einhver
áhrif. Faðir minn barðist fyrir sjálf-
stæði íslands og fullveldi, og ég
ætla að standa vörð um hvort-
tveggja. Ég er hræddur við aðild
að EBE, eins og nú er, sagði hann
ennfremur.
Einhver viðstaddra gagnrýndi
þessi orð, taldi þau jafnvel tilfinn-
ingasemi.
Bjarni svaraði með því að endur-
taka með áherzlu sumt af því, sem
hann hafði áður sagt, og gat þess
m.a. að fuilveldið hefði greitt götu
okkar að öðrum þjóðum og alþjóð-
legum stofnunum og samtökum
eins og Atlantshafsbandalaginu, en
aðild að því væri okkur nauðsyn.
Síðan bætti hann við, að fullveldi
íslands yrði ekki látið í aska Efna-
hagsbandalags Evrópu.
Enn spunnust út af þessu ein-
hver orðaskipti, en þá man ég að
Bjarni bandaði frá sér með hend-
inni, eins og hann gerir stundum
og sagði: „Fullveldinu megum við
aldrei afsala okkur, við eigum að
skila landinu betra en við tókum
við því.“ Svo reis hann á fætur og
fór með svofellt vísubrot eftir
Steingrím Thorsteinsson:
Aldrei, aldrei bindi þig bönd
nema biáfjötur Ægis við klettótta strönd.
Þá fékk ég staðfestingu á því sem
ég raunar vissi, að okkur er óhætt
að treysta Bjama Benediktssyni
fyrir fullveldi Islands.“
Eg hygg að ummæli Bjama
Benediktssonar um aðild að Éfna-
hagsbandalaginu og fullveldi ís-
lands, sem þú vitnar til í grein
þinni, eigi nú enn brýnna erindi til
Islendinga en þegar þau vom sögð.
Höfundur er fyrrverandi alþingis■
maður og ritstjóri Timans.
Slitsterkt lakk með sérstakri ryðvörn
í stórglæsilegu litaúrvali
Handpumpa
Lokaður keðjukassi
Níðsterkt stell i
og framgaffall með 10 óra óbyrgð
Breiðari dekk
Örugg fótbremsa
MONTANA
Vestur-þýsk gæðahjól í meirihóttar
litum, ón gíra, 3 gíra og 10 gíra götu-
hjól og 18 gíra fjalla-götuhjól
* Mjúk sæti með verkfæratösku
Traustur bögglaberi með öryggisgliti
Öryggishandfang með fingragripi
44- Vandaður
NtíflL 3-gírabúnaður
Auka handbremsa
Dömu Staðgr. verð
24“ án gíra fyrir 9-12 óra kr. 12.210,-
24“ 3 gíra fyrir 9-12 ára kr. 15.310,-
26“ án gíra fyrir 12 ára og uppúr kr. 12.210,-
26“ 3 gíra fyrir 12 ára og uppúr kr. 15.400,-
28“ 3 gíra fyrir fullorðna kr. 15.400,-
Herra:
26“ 3 gírafyrir 12 áraog uppúr kr. 15.400,-
28" 3 gíra fyrir fullorðna kr. 15.400,-
Einnig:
28“ 10 gíra með öllum búnaði kr. 17.320,-
26“ 18 gíra fjalla-götuhjól kr. 31.930,-
Allur Ijósabúnaður
VtSA®
26888
Teinaglit
•Ath.: Lós fylgir ekki öllum gerðum
Sérverslun
ímeiraen
hálfaöld
/. . Reióhjólaverslunin ,
ORNINN
Spítalastíg 8
við Óðinstorg
Símar: 14661 og