Morgunblaðið - 13.06.1989, Síða 15

Morgunblaðið - 13.06.1989, Síða 15
15 MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 13. JÚNÍ 1989 Verkfræðingar fyr- ir sjávarútveginn eftir Símon Þor- leifsson ogSvanbjörn Stefánsson Engin ný bóla er að sjávarútvegur- inn eigi í erfiðleikum. Hráefnisskort- ur, aukinn rekstrarkostnaður, verð- lækkun á erlendum mörkuðum, um- hverfísvandamál og skortur á vinnu- afli eru bara nokkur þeirra vanda- mála sem heija á íslenskan sjávarút- •veg. Hvemig einstök fyrirtæki bregð- ast við aðsteðjandi vanda, liggur utan við tilgang þessarar greinar, en eitt er ljóst: Fyrirtækin verða að hafa starfsfólk sem bæði hefur fræðilega ogf verklega þekkingu á vandamálum iðnaðarins, þannig að einstök fyrir- tæki séu í stakk búin til að leysa þau vandamál sem þau í framtíðinni munu standa frammi fyrir. Ef sjávarútvegurinn er borinn saman við fyrirtæki í öðrum atvinnu- greinum þá er minni menntun starfs- fólks einkennandi fyrir hann, ekki einungis hjá þeim sem vinna hin al- mennu störf, heldur einnig hjá stjórn- endum fyrirtækjanna. Hinar taekni- legu framfarir innan sjávarútvegsins eru miklar og þær kröfur sem gerðar verða í framtíðinni til starfsmanna verða ekki minni — þvert á móti. Sjávarútvegurinn er þannig í aukn- um mæli neyddur til að líta í kringum sig eftir sérmenntuðu starfsfólki. Hveijir eru möguleikar sjávarút- vegsins til að ráða sérmenntað starfsfólk? Hér kemur Háskólinn í Álaborg (Aalborg Universitetscenter eða AUC) til hjálpar, því síðan 1983 hefur AUC menntað verkfræðinga fyrir þennan atvinnuveg. Þetta er í sjálfu sér einstætt, því AUC er líklega eini háskólinn, sem menntar verkfræðinga á hærra menntastigi (M.Sc.) fyrir ákveðna atvinnugrein. Sjávarútvegsverkfræðin Sjávarútvegsverkfræðin er 5 ára nám, og er skipt í tvo hluta. Fyrri hlutinn er þriggja ára nám í undir- stöðugreinum verkfræðinnar, þar sem nemendur geta valið um línur, svo sem iðnaðarlínu, orkulínu og raf- fræðilínu. Algengasta leiðin er í gegnum iðn- aðarlínuna, sem eins og í öðrum verk- fræðiháskólum býður upp á nám í hönnun, framleiðslu og iðnaðarstýr- ingu. Seinni hlutinn, hin eiginlega sjávarútvegsverkfræði, er tveggja ára áfangi, þar sem nemendur sér- mennta sig í hinum fjölbreyttu grein- um sjávarútvegsins. Sérmenntunin er á sviði fiskeldis, matvælatækni, vinnsluaðferða, rekstrarhagfræði og stjórnunar. Þar að auki býðst nem- endum fjöldi sérfyrirlestra, sem tengjast sjávarútvegi, t.d.: fískilíf- fræði, stofnstærðarreikningar, hegð- un fisks, veiðitækni og innrétting fískiskipa. Kennslufyrirkomulagið í AUC er að mörgu leyti frábrugðið kennslu- fyrirkomulagi annarra háskóla, þar sem helmingur námsins eru verk- efni, sem nemendur vinna í tengslum við fyrirtæki og leiðbeinendur. Hinn hluti námsins eru hefðbundnir fyrir- lestrar. Sá tími sem er áætlaður í hvert námsverkefni er um það bil 5 mánuð- ir eða ein önn. Verkefnið velja nem- endur í samráði við leiðbeinendur eftir fyrirfram ákveðnum reglum. Hér eru nefnd nokkur dæmi um verk- efni sem unnin hafa verið eftir þess- um föstu römmum. 7. önn Þemæ Fiskirækt. Verkefni: Hegðun fisks í tilbúnu umhverfi. Álaeldi (í lokuðu kerfi). Hafbeit. 8. önn Þema: Veiði og meðferð afla. Verkefni: Surimi-framleiðsla. Nýting á fiskinnyflum. 9. önn Þema: Þróun.skipulagningogstjómun. Vefkefni: Bætt vatnsnýting í síldariðnaði. Gaspökkun fiskafurða. 10. önn Þema: Lokavcrkefni (fijálst val). Vcrkefni: Sala á þckkingu til þróunarland- Pevsa úr 100% bómull Stæró 100—160 cm Veró frá 1.690,- anna. Bætt nýting með hjálp gegnum- lýsingar. Nýting og vinnsla á gulllaxi. Flutningur á lifandi humri á mark- að á Ítalíu. Hluti af kennslunni liggur fyrir utan sérfræðisvið háskólans. Kennsl- an fer þá fram í samvinnu við Tækni- stofnun sjávarútvegsins (fískeri- teknologisk institut), Hafrannsókna- stofnun (Danmarks Fiskeri- og Hav- undersogelser) og Rannsóknarstofn- un fiskiðnaðarins (Fiskeriministeri- ets Forsogslaboratorium). Allar þess- ar stofnanir eru með deildir í Nordsecentret í Hirtshals. Þessi sam- vinna er mikilvæg fyrir nemendur, ekki einungis meðan á námi stendur, heldur einnig að loknu námi, þar sem þeir hafa fengið góð sambönd í bestu tæknimiðstöð Dana í sjávarútvegi. Tengsl milli fyrirtækja og nemenda/AUC Stærsti hluti verkefnanna er unn- inn í samstarfí við fyrirtæki, þar sem mörg fyrirtæki, lítil og stór, hafa stöðugt eitt eða fleiri verkefni í gangi. Þessi verkefni hafa verið mjög hagstæð fyrir fyrirtækin þar sem vinna nemenda er ókeypis. Þennan möguleika geta íslensk fyrirtæki nýtt sér í ríkari mæli í samráði við íslenska nemendur. Þess ber að geta að nemendur eru oft bundnir þagnar- skyldu, þar sem samkeppni fyrir- tækja í þessari grein er oft mjög hörð. Mjög algengt er að nemendur fái störf í þeim fyrirtækjum sem verkefnið hefur tengst. Starf að loknu námi Námið gerir sjávarútvegsverk- fræðingana hæfa til að leysa verk- Frá Háskólanum í Álaborg. efni á öllum sviðum sjávarútvegsins. Dæmi um verkefni: Uppbygging og notkun veiðarfæra, innrétting físki- skipa, flutningur og geymsla á físki, vöruþróun, sala, skipulagning og stýring vinnslu, hönnun vinnslu- tækja, umhverfísmál, uppbygging og rekstur fiskeldisstöðva og almenn rekstrarráðgjöf svo eitthvað sé nefnt. Fjórir árgangar hafa útskrifast, alls 16 verkfræðingar, þar af 4 íslending- ar. Nú eru í námi 5 íslendingar sem útskrifast sumarið 1990. Þeir verk- fræðingar sem hafa útskrifast starfa á ólíkum sviðum. Meðal þeirra má t.d. nefna þessi: Framleiðsluskipulag og -stýring í fiskiðnaði. Tæknileg skipulagning og þróun í fískiðnaði. Rannsókn og þróun í ríkis- og einka- fyrirtækjum. Vinnslutækjahönnun. Umhverfísráðgjöf. Fiskeldi. Mark- aðssetning. Höfundareru nemendur í sjávar- útvegsverkfræði við Háskólann í Álaborg. Polarn&Pyret KRINGLUNNI 8—12, SÍMI 681822, OPIÐ MÁNUD.-FÖSTUD. KL. 10:00-19:00, OG LAUGARD. KL. 10:00-16:00 eð hækkandi sól í huga höfum við hannað stutterma bol með örsmáum rósum. Hann er búinn til á sama hátt og við höfum unnið fatnað í nærri 20 ár. Við ætlum einnig að halda áfram sömu aðferð næstu 20 ár. Við ætlum okkur ekki að gera tízkufatnað fyrir börn, heldur halda áfram að búa til vel valin föt sem hægt er að nota lengi og nota síðan seinna með öðru sem við munum ffamleiða. Samt kemur það ekki í veg fyrir að við búum til það sem fallegt er. Hálsmál stutterma bolsins er til dæmis fóðrað með sama smágerða rósakantinum, sem er við hneppinguna. Til þess að bolurinn passi sérlega vel við hvítu pilsin okkar og hálfsokkana með litlu rósaknúppunum, höfúm við haft hann alveg einlitan. Eins og þú sérð höfðum við ekki bara til skynsamra mæðra, heldur einnig til smekks ungu stúlknanna.

x

Morgunblaðið

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.