Morgunblaðið - 24.11.1989, Blaðsíða 37

MQRGU'NBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 24. NÓVEMBER 1989
3E
sinn með smíðaverkfæri í hönd í
smiðjum og verkstæðum hjá móður-
afa; föður og tengdaföður.
Eg og fjölskylda mín sendum
Ingu, börnunum og fjölskyldum
þeirra innilega samúðarkveðjur.
Sigurjón Rist
Mig langar til að minnast hér
með nokkrum orðum vinar míns og
vinnufélaga Ebergs Elefsen vatna-
mælingamanns. Eftir að ég hóf
störf hjá vatnamælingum undir leið-
sögn Ebergs var ég ekki lengi að
komast að því að hann var mjög
hæfur maður í sínu starfi. Hann
var vísindalega hugsandi, skipuleg-
ur í starfi og hafði mikla verkkunn-
áttu í þeim greinum sem vatnamæl-
ingastarfið snerti.
Eberg fæddist árið 1926 og ólst
upp á Siglufirði. Afi hans rak véla-
verkstæði steinsnar frá heimili
hans. Þar mun Eberg hafa dvalið
löngum stundum og numið flest það
sem þar fór fram. Hann gekk í
Menntaskólann á Akureyri og lauk
þaðan stúdentsprófi. I sumarfríum
vann hann hjá Síldarverksmiðjun-
um á Siglufirði, bæði í yerksmiðj-
unni og á rannsóknarstofu hennar.
Um tíma átti hann vörubíl og stund-
aði vinnu á honum.
Sá háttur hefur verið hafður á
vatnamælingum hingað til að sömu
menn hafa stundað mælingar,
byggt mælistövðar og haft úr-
vinnslu og frágang með höndum.
Hin víðtæka verkreynsla og þekk-
ing Ebergs nýttist því vel í þessu
starfi. Hann hafði mikinn sjálfsaga
og ætlaðist til hins sama af sam-
starfsmönnunum. Hann var snill-
ingur í að undirbúa og útfæra
margbrotin verk sem vinna skyldi
fjarri mannabyggðum og allri þjón-
ustu. Ekki rrtan ég til þess að það
þyrfti nokkurn tíma að fara auka-
ferð eftir .einhverju sem gleymst
hafði. Það voru orð að sönnu sem
sumarmaður sagði við mig í haust.
„Það er gott að vinna með Eberg,
hann er svo öruggur.“ Ekki spillti
það heldur ferðunum að Eberg var
ákaflega skemmtilegur maður.
Hann hafði ákveðnar skoðanir á
flestu og kunni ókjör af smellnum
sögum sem hann hafði sérstakt lag
á að segja, þannig að menn
skemmtu sér konunglega. Hvar sem
hann kom meðal manna átti hann
frumkvæði að líflegum umræðum
og skemmtan.
Þau Eberg og kona hans, Inga
Magnúsdóttir, eignuðust sex börn.
Hann var tilfinningaríkur maður og
umhyggjumaður, sem rækti heimili
sitt af alúð þrátt fyrir langar fjar-
vistir. Hann hafði mikið yndi af
tónlist. Rómantískar óperuaríur
voru hans uppáhald. Hann hafði
með sér bunka af snældum í vatna-
mælingaferðirnar og ef síbyljan
glumdi í útvarpinu stakk- hann
snældu í tækið og hlyddi á sína
menn, Pavarotti og hans líka.
Áður en Eberg lést fékk hann
tækifæri til þess að miðla af reynslu
sinni til núverandi starfsliðs vatna-
mælinga, þannig að enn um hríð
mun hann eiga dijúgan þátt í
árangri af starfi deildarinnar.
Snorri Zóphóníasson
Æskuvinur minn, Eberg Elefsen,
Iést á Krabbameinsdeild Landspítal-
ans að morgni 15. þessa mánaðar
eftir. langvinn veikindi.
Hann kenndi fyrst meins þess,
sem leiddi hann til dauða, fyrir rúm-
um tveimur árum og gekkst stuttu
síðar undir all viðamikla skurðað-
gerð í von um bata. Batahorfur virt-
ust góðar í fyrstu en brugðust er
tímar liðu. Síðasta misserið var ljóst
hvert stefndi og gekk hann þess
ekki dulinn að skammt væri ólifað.
Hann ræddi um sjúkdóm sinn við
ættingja og vini af raunsærri greind
og tók örlögum með sínum æðru-
leysi. Seinustu mánuðina var hann
að mestu rúmliggjandi, ýmist á
Landspítala eða sínu eigin heimili,
og naut frábærrar umönnunar
lækna og hjúkrunarfólks og ágætr-
ar eiginkonu og barna.
Það er erfiðara en margur hygg-
ur að minnast besta æskuvinar síns.
Minningarnar líða óðfluga hjá í
hugskoti, eins og sýning á stóru
breiðtjaldi. En hvar skal byija, hvað
skal standa?
Eberg var borinn og barnfæddur
Siglfirðingur. Foreldrar hans voru
þau hjónin Sigríður Guðmundsdótt-
ir, Björnssonar vélsmiðs á Siglu-
firði, og Óskar Berg, en hann var
norskrar ættar, fæddur á eyjunni
Senja í Norður-Noregi.
Síldarævintýrið á Siglufirði stóð
yfir í rúma þijá áratugi. Upphafs-
menn þess voru Norðmenn, sem
komu heim í Sigluíjörð til skemmri
eða lengri dvalar, reistu þar síldar-
verksmiðjur og síldarsöltunarstöðv-
ar, kenndu innlendum vinnslu í silfri
hafsins, svo úr varð gæðavara á
erlendum markaði og mikil verð-
mætasköpun fyrir land og þjóð.
Þessu samfara kenndu þeir landan-
um og nýja veiðitækni, hér áður
óþekkta, með svokallaðri snuipu-
nót. Norski síldveiðiflotinn sigldi
árlega að sumarlagi á íslandsmið
til síldveiða. íslendingar gerðust
brátt liðtækir til jafns við Norð-
menn, bæði hvað útgerð og síldar-
vinnslu snerti.
Miðstöð þessarar atvinnugreinar
á íslandi var um langa hríð Siglu-
fjörður, af skiljanlegum ástæðum,
enda bestu mið landsins steinsnar
undan. Fjöldi innlendra sem út-
í og ég man hve mikil eftirvænting
var hjá okkur að hitta hana, er hún
kom í fýrsta skipti heim eftir að
hún flutti til Bandaríkjanna, en þá
kom hún austur á Norðfjörð með
Lindu dóttur sína eins árs.
Ella var alla tíð viljug að skrifa
vinum sínum,_ talaði og skrifaði
góða íslensku. í síðasta bréfínu sem
ég fékk frá henni í sumar er hún
einmitt að riija upp dvöl sína á
heimili foreldra minna og ömmu og
afa, hún bar sig vel en sagðist ekki
treysta sér til að koma í sumar,
eins og til stóð, en sló á létta strengi
að vanda.
Eftir skilnað Ellu við fyrri mann
sinn fór hún austur á Fáskrúðsfjörð
til Siggu systur sinnar og manns
hennar Árna Stefánssonar útgerð-
armanns. Dóra varð eftir hjá þeim
og ólst upp hjá þeim til fullorðins-
ára.
Alla tíð var mjög kært með þeim
systrum og Sigga fór nokkrar ferð-
ir að heimsækja systur sína. Adda
systir þeirra er gift og búsett í
Boston. Ella og hún höfðu alltaf
náið samband, 'enda ekki svo langt
á milli þeirra.
Með Dóru og mömmu hennar
voru alltaf miklir kærleikar og
dvaldi Dóra oft hjá henni, það er
því mikið sem þær hafa misst.
Við systkinin og fjölskyldur okk-
ar þökkum liðin ár og biðjum henni
og fjölskyldu hennar Guðs blessun-
ar.
En vindar hafa borið margt visnað skógarblað
um veginn, sem við gengum,
Því meðan hjðrtun sofa, býr sorgin heiman að
og sorgin gleymir engum.
(Tóm. Guðm.)
Jóna G. Gísladóttir
Ég vil með þessum fáu línum
kveðja elskulega vinkonu mína, hún
hafði svo sannarlega allt, sem góða
vinkonu mátti prýða. Við erum aldr-
ei tilbúin að sjá á eftir okkar nán-
ustu vinum og ættingjum úr þess-
ari jarðvist, og víst er að hennar
skarð er vandfyllt.
Elín var fædd og uppalin í Odd-
geirsbæ við Framnesveg í Reykja-
vík. Ég kynntist Elju fyrst þegar
ég var 16 ára í ísafoldarprent-
smiðju, og við unnum þar saman
þangað til ég flutti til USA, en síðan
eru 43 ár. Ella giftist Paul Dreyer,
sem líka vann í ísafold. Hann var
einn af mörgum Dönum, sem komu
til íslands árið 1944.
Þau fluttu til USA árið 1947, og
þá endurnýjaðist okkar vinskapur,
en í þá daga var hér hópur af
íslenzkum stúlkum, sem tengdust
sterkum vináttuböndum. Það voru
margar skemmtilegar stundir, sem
við áttum saman.
Ella saknaði sátt vina og ætt-
ingja heima á Islandi eins og við
allar gerðum, og að fara heim sam-
an og fá fréttir að heiman, voru
okkar beztu stundir. Ella var gift
áður á íslandi og á eina dóttur
búsetta í Hafnarfirði. Hún heitir
Halldóra Árnadóttir, gift Pétri
Haukssyni, og þeirra sonur er Ámi
Sigurður. Tvíburasystur á Ella, sem
heitir Sigríður, og er búsett á Fá-
skrúðsfirði. Þriðja systirin er Adda,
búsett í Massachusetts í USA.
Paul og Ella áttu eina dóttur,
Lindu, sem er gift og búsett í New
York og á hún tvo syni, Seinni son-
inn fæddi Linda deginum áður en
móðir hennar lézt.
Vissulega er söknuðurinn sár, en
allar þær góðu stundir sem við átt-
um saman munu ylja mér um ókom-
in ár. Allir kaffisoparnir og símtölin
og alltaf leitað frétta að heiman.
Ella var búin að vera ekkja í 3 ár.
Hún var sérlega dugleg og hjálp-
söm. Gestrisni hennar var einstök
og greiddi hún götu margra landa
sinna og örugglega eru margir
heima, sem minnast hennar með
hlýju og þakklæti.
Guð geymi Ellu, mína góðu vin-
konu, og hafi hún þökk fyrir allt
og allt.
Lára Sumarliðadóttir Gasch
lendra dvaldi sumarlangt á Siglu-
firði og bærinn breyttist á ör-
skömmum tíma í iðandi mannhaf.
Einn þeirra mörgu Norðmanna sem
tók þátt í 'þessu ævintýri og ílengd-
ist á íslandi, var faðir Ebergs. Hann
var dverghagur maður og vélsmiður
að mennt. Starfaði við mótorvörslu
og iðn sína alla ævi. Hjónaband
þeirra Sigríðar var hið farsælasta.
Þau bjuggu mesta sína búskapartíð
á Gránugötu 20 í Siglufirði og þar
var æskuheimili Ebergs. Þau eign-
uðust þijá drengi, einn þeirra lést
í æsku en Sigurður, yngri bróðir
Ebergs, lést fyrir hálfu ári á sjúkra-
húsi hér í Reykjavík. Hafa þeir
bræður því látist báðir á sama ári.
Það voru ófáir gestirnir, ungir
sem gamlir, sem lögðu leið sína á
Gránugötuna, þáðu kaffisopa hjá
Sigríði og góðar pólitískar ráðlegg-
ingar hjá húsbóndanum í þann tíð.
Við Eberg vorum bekkjarbræður,
bæði í barna- og gagnfræðaskóla
og umgengumst svo að segja dag-
lega um áratuga skeið. Gerðum við
mörgum kennurum okkar lífið leitt
með alls konar uppákomum, sem
ýmist kostuðu eftirsetu eða
kennslubann í skemmri eða lengri
tíma og var þá brugðið á það ráð
að fara í kaffi, annaðhvort á Gránu-
götuna eða Nöfina, á milli kennslu-
stunda. Gamlárskvöld var sérstakt
tilhlökkunarefni. Þá voru gerðar
heimaunnar sprengjur af ýmsum
gerðum, sern síðar, í fyllingu
tímans, sprungu á ólíkustu stöðum
bæjarins. Sama má segja um vorið.
Þá voru reiðhjólin tekin fram, púss-
uð og lökkuð eftir kúnstarinnar
reglum og þeyst á nýuppgerðum
reiðskjóta um göturnar. Á sumrin
var svo unnið í síldinni. Já, þetta
voru dýrðlegir dagar.
Síðan skildu leiðir um hríð, en
Eberg fór í Menntaskólann á Akur-
eyri, en hann var síðar eltur þangað.
Eberg var ágætis námsmaður,
einkum á raungreinar. Hann lauk
stúdentsprófi frá Menntaskólanum
á Akureyri, stærðfræðideild, vorið
1947 með ágætum vitnisburði, fékk
m.a. hæstu einkunn sem gefin hef-
ur verið í þeim skóla í eðlisfræði,
fyrr og síðar. Að stúdentsprófi
loknu nam hann verkfræði um tíma
við háskólann í Þrándheimi í Noregi
og einnig lögfræði við Háskóla ís-
lands en hvarf von bráðar að ævi-
starfi sínu, vatnamælingum, og
reyndist þar hinn nýtasti maður,
eins og hans var von og vísa.
Árið 1950 kvæntist Eberg eftir-
lifandi konu sinni, Ingu M. Magnús-
dóttur, ættaðri frá Reykjavík, og
áttu þau saman 6 börn, öll hin
mannvænlegustu. Eitt þeirra, Una,
lést fyrir nokkrum árum, langfum
aldur fram. Hafði hún numið óperu-
söng á Italíu um margra ára skeið
og þótti ein efnilegasta söngkona
okkar er hún lést. Var hún öllum
er hana þekktu mikill harmdauði.
í öllu veikindastríði Ebergs
studdi Inga eiginkona hans hann
með ráðum og dáð. Var það honum
að sjálfsögðu mikill styrkur. Sýndi
hún þar enn éinu sinni dug sinn á
örlagastundu.
Eberg var að mörgu leyti sér-
stakur maður. Hann var óvenju
ræðinn og skemmtilegur og hafsjór
sögusagna um menn og málefni
staðbundna heimahögum. Oft var
unun og skemmtan á að hlíða, enda
frásagnargleði hans blönduð já-
kvæðri kímni og aldrei rætin. Ætla
ég að ekki sé ijarri sanni að góða
sögu hefur hann átt í fórum sínum
um flesta þá, sem eitthvað kvað að
í bæjarlífinu heima á Sigló. Eberg
hafði yndi af dægurmálaumræðu,
enda stórpólitískur og markaði sér
bás yst til vinstri í þeim efnum.
Hann var flugmælskur og eftir því
orðheppinn og hvikaði aldrei frá
þeim skoðunum, sem hann taldi
réttar. Hann lifði og eins og hann
boðaði.
Nú að leiðarlokum færi ég mínum
ágæta vini mínar og minna bestu
kveðjur með þökk fyrir mýmargar
ánægjustundir, bæði fyrr og síðar,
og ekki síst á æskustöðvunum,
heima á gamla góða Sigló.
Ingu og börnunum sendum við
okkar innilegustu samúðarkveðjur.
Stefán Skaftason
SKOR
SEMÞÚ
GETUR
TREYST
OG NOTIÐ
LENGI
LAUGAVEGI41 SIM113570

I

BÆJARinS
BESTI
FISKUR
í HJARTA
BORQARIHHAR
Tilboðsdaaar á sælkeraréttum!
isfciir
Veislumatur á vægu verði:
• tlvítlauksristaður hörpudiskur með sveppum
• Lambahnetusteik með kryddjurtasósu
• Súkkulaðimús með rjóma
• Kaffi og konfekt
Aðeins kr. 1.490.-
Hafnarstræti 5 ' Pöntunarsími: 18484