Morgunblaðið - 21.04.1990, Blaðsíða 15

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 21. APRÍL 1990
15
gagnvart allt öðrum nemendahóp-
um. Og álit nemenda á slíkri
kennslu verður örugglega ekkert
betra eftir 5 eða 10 ár. — Ég veit
ekki hvort það er hér sem leiðir
skiljast með mér og Robert Cook.
Svo mikið er víst að ég tel afdráttar-
laust að til sé kennsla sem eigi
ekki að halda áfram í óbreyttri
mynd. Og ég tel ennfremur að
könnunin sem hér um ræðir sé vel
til þess fallin að finna slík dæmi.
Þau eru þó sem betur fer afar fá
eða líklega teljandi á fingrum sér
fyrir Háskólann allan. En ef takast
má að finna þau með óyggjandi
hætti, þá hefur könnunin engan
veginn reynst gagnslaus eins og
Robert vill vera láta.
Robert virðist hafa tröllatrú á
áhrifamætti kjaftasögunnar til að
finna „óhæfa kennara.“ Reynslan
er þó sú að Gróa á Leiti hefur hér
hverfandi áhrif og þarf ekki að
koma neinum á óvart sem þekkir
þá konu. Til dæmis er hún þekkt
að því að hún snýr sér aldrei beint
að þeim sem um er rætt, þannig
að hann getur hvorki borið hönd
fyrir höfuð sér né heldur fengið
tækifæri til að gera betur. Og raun-
ar er eins gott að slúður hennar
kemur fyrir lítið því að það er lang-
ur vegur frá óskráðum sögusögnum
til kerfisbundinnar könnunar sem
felur m.a. í sér samanburð við aðra
kennara.
Á hinn bóginn hygg ég að okkur
Robert greini ekki á um það að
yfirleitt beri að taka tölunum sem
koma út úr könnuninni með mikilli
varúð þegar kemur að því að bera
saman kennara sem virðast ekki
óhæfir. Þegar kennari A fær „ein-
kunnina" 9 en kennari B fær 6, þá
geta verið ýmsar eðlilegar skýring-
ar á þvf, svo sem þyngd eða vin-
sældir námskeiðs, ódýr kennslustíll
hjá A, mismunandi kennsluform og
svo framvegis. Mörg þessara atriða
eru kannski ekki einu sinni á valdi
kennarans heldur kunna ákvarðanir
um þau að hafa verið teknar án
þess að hann kæmi þar nálægt.
Gildi þessara fyrirvara kemur
glöggt fram í því að „einkunnir"
sama kennara fyrir mismunandi
námskeið geta verið mjög misjafn-
ar.
En þó að tölurnar séu þannig
enginn endanlegur dómur um
kennslu einstakra manna, þá eru
þær að mínu mati þaðan af síður
„gagnslausar". Bæði getur kennar-
inn ýmislegt af þeim lært og eins
held ég til dæmis að það geti verið
bæði frjótt og gagnlegt að þær séu
ræddar í bróðurlegum anda meðal
starfsfélaga, - og þá ekki aðeins
„lágu“ tölumar, heldur líka þær
„háu“, því að af þeim getur hópur-
inn auðvitað ekki síður dregið álykt-
anir. Með þessari fyrirhuguðu máls-
meðferð er svarað áhyggjum Cooks
(og margra annarra) af því að könn-
unin geti ekki spannað margbreyti-
leika kennslunnar: Hann á einmitt
að geta fengið að njóta sín í um-
ræðu starfsfélaganna sem þekkja
aðstæður, bera oft hluta ábyrgðar
og geta bent á ýmislegt sem máli
skiptir.
Robert Cook hefur beyg af því
að tölum og tölvum skuli vera beitt
við könnunina. Þýðandi hans bætir
um betur með því að tala um „tölvu-
stýrða" könnun þar sem „tölvu-
vædd“ eða „tölvuunnin“ hefði trú-
lega verið réttara („comput-
erized“?). Við beyg sem þessum hjá
fullmótuðu fólki er lítið að gera
nema þá helst að benda á að við
erum mörg sem kunnum að meta
kosti þess að geta fengið heildar-
yfirsýn og borið okkur saman við
það sem nemendahópurinn hefur
sagt um aðra kennslu. Til þess arna
eru tölurnar og tölvurnar blátt
áfram ómetanleg tæki þó að þær
„stýri“ auðvitað ekki nokkrum
sköpuðum hlut. í vissum skilningi
eru niðurstöður í tölum og úr tölvum
því ekkert síður „persónulegar" eða
„mannlegar“ en hinar sem Cook
kýs sér heldur.
Áhrif á starfsframa
kennarans?
Robert Cook virðist gefa sér það
að niðurstöður könnunarinnar verði
„notaðar af þeim sem eiga að leggja
mat á kennarann í sambandi við
styrk, stöðuhækkun eða launa-
hækkun." Þarna veit hann meira
en ég veit að svo stöddu. Ég tel í
sjálfu sér nægja að könnunin geti
orðið til að bæta kennslu hvers
kennara um sig og til þess að
kennsluverkefnum verði betur ráð-
stafað en nú er. í orðum mínum
hér á undan felst á hinn bóginn að
við eigum að flýta okkur hægt í
því að láta könnun á kennslu manna
hafa áhrif á starfsferil nema þá í
þeim örfáu tilvikum þar sem kennsl-
an er (og verður) gagnslaus með
öllu eða þar sem menn kjósa sjálf-
viljugir að leita þakklátari starfa
sem eiga betur við þá.
Robert Cook segist sem dóm-
nefndarmaður hafa farið sjálfur í
tíma hjá kennurum í stað þess að
reiða sig á kannanir á viðhorfum
nemenda. Ég hlýt að lýsa furðu
minni á þeirri trú sem hann virðist
hafa á einni aðferð umfram aðrar,
þar sem allar eru gallaðar að mínu
mati en kunna að vera skástar hver
með annarri. Eða skyldi mat ein-
stakra manna í dómnefnd á kennslu
manns í einni kennslustund á einu
misseri vera svo óbrigðult að í engu
verði um bætt með „tölvustýrðri"
(þ.e. tölvuvæddri) könnun á kennslu
hans um árabil, í mismunandi nám-
skeiðum og með mismunandi nem-
endahópum?
Lokaorð
Samþykkt háskólaráðs um könn-
un á kennslu og námskeiðum er
gerð af talsverðum metnaði af hálfu
Háskólans sem heildar, — metnaði
þess sem kallar yfir sig gagnrýni
annarra og vill nýta sér hana til
að gera betur. Eins og endranær
þegar menn setja markið hærra en
sá sem sofandi flýtur, þá er tvísýnt
hvort eða hvernig því verður náð.
Víst er að nógu margt er að varast
og varnaðarorð því vel þegin. Ég
vil þess vegna þakka Robert Cook
fyrir greinina sem hefur að geyma
ýmsar verðmætar ábendingar.
Um leið og ég lýk þessari grein
í almennu dagblaði vil ég biðja les-
andann áð hugleiða hvort aðrar
stofnanir og fyrirtæki kunni að
geta lært eitthvað af þeim aðferðum
sem Háskólinn er að fikra sig áfram
með til aðhalds í störfum sínum.
Vil ég þá sérstaklega vekja athygli
á þeirri umræðu og aðhaldi af hálfu
starfsfélaga sem við höfum hugsað
okkur, en mér skilst að slíkt muni
ekki vera algengt í stjórnun enn
sem komið er.
Höíundur er prófessor við
eðlisfræðiskor Háskólans með
vísindasögu sem rannsóknasvið.
Hann er formaður
kennslumálanefndar Háskólans.
Selfoss:
Nýr flygill vígður í
Fj ölbrautaskólanum
Selfossi.
Tónleikar verða haldnir í Fjölbrautaskóla Suðurlands í dag, laugar-
daginn 21. apríl, klukkan 16. Þá verður vígður formlega nýr konsert-
flygill sem 33 fýrirtæki á Suðurlandi gefa skólanum.
Viðar Gunnarsson óperusöngvari
verður meðal þeirra sem koma fram
á tónleikunum. Viðar söng nýlega
við óperuna í Wiesbaden og var
samstundis ráðinn þar. Hann syng-
ur á tónleikunum við undirleik Jón-
asai’ Ingimundarsonar.
Einar Markússon píanóleikari,
sem nam píanóleik af kennara sem
var nemandi Franz Liszt, kemur
fram á tónleikunum. Hann er kunn-
ur fyrir sérstæðan píanóleik en Ein-
ar lék á sínum tíma á píanó í kunn-
um Hollywood-myndum.
Auk þeirra koma fram á tónleik-
unum Haukur Haraldsson bóndi og
söngvari, Karl Sighvatsson tónlist-
armaður, Anna Þóra Benediktsdótt-
ir píanóleikari, sem mun meðal ann-
ars leika flórhent á píanó með Jón-
asi. Loks mun kór Fjölbrautaskól-
ans syngja undir stjórn Jóns Inga
Sigurmundssonar.
Að loknum tónleikunum verður
gestum boðið upp á kaffi og með-
læti. Tónleikarnir eru öllum opnir
og aðgangur ókeypis.
- Sig. Jóns.
■ SÝNING á verkum Gunn-
þórunnar Sveinsdóttur frá Mæli-
fellsá verður opnuð í Safnahúsinu
á Sauðárkróki í dag, laugardaginn
21. aprfl, kl. 14.00 á vegum Lista-
safns ASÍ og Listasafns Skagfirð-
inga á Sauðárkróki. Gunnþórunn
fæddist 2. febrúar 1885 í Boi'garey
í Seyluhreppi í Skagafirði. Fjöl-
skyldan flutti að Mælifellsá í Lýt-
ingsstaðahreppi er Gunnþórunn var
níu ára og þar ólst hún upp. Á 70.
aldursári ritaði hún sjálfsævisögu
sína, Gleym-mér-ei. Þá var Gunn-
þórunn farin að heilsu og mátti lítið
vinna, en iðjulaus gat hún alls ekki
verið. Ævisöguritun var eins konar
fjölskylduhefð. Faðir hennar,
Sveinn Gunnarsson á Mælifellsá,
ritaði sína sögu 1921 og kallaði
Veraldarsögu. I ellinni hafði Gunn-
þórunn góðan tíma til að sinna lista-
gyðjunum og mála og yrkja. Hún
hafði stungið mörgum málverkum
og ljóðum eftir sig að vinum og
kunningjum, er hún lést 18. nóvem-
ber 1970. Gunnþórunn var útsjón-
arsöm og listasmiður bæði í orði
og á borði. Sýningin verður opin frá
kl. 15.00-19.00 virka daga og frá
kl. 14.00-19.00 um helgar.
Jónas Ingimundar-
son píanóleikari.
Einar Markússon
píanóleikari.
Viðar Gunnarsson
söngvari.
Norfolk:
Alparósadroltning’in krýnd í dag
Washington. Frá ívari Guðmundssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
ÁRLEG Alparósahátið í Norfolk í Virginíuríki, hafitarborg Norður-
Atlantshafs flota Bandarikjanna, hófst formlega á þriðjudag, þegar
varðskipið Týr lagðist þar að bryggju. í dag, laugardag, verður
Katrín Sverrisdóttir krýnd sem alparósadrottning með mikilli við-
höfn og skrautsýningu. Hátiðin er haldin í tengslum við Atlantshafs-
herstjórn NATO (SACLANT). Er nafni einstaks aðildarlands NATO
haldið á loft hverju sinni, í þetta skiptið íslands í lyrsta sinn.
Varðskipið Týr kom til hafnar í
Norfolk um hádegisbilið á þriðju-
dag. Var því fagnað með fallbyssu-
sko.tum frá herskipum í höfninni.
Týr sem er undir stjórn Helga Hall-
varðssonar skipherra flutti „prins-
essu“ hátíðahaldanna, Katrínu
Sverrisdóttur, til hafnar. Beið mik-
ill mannfjöldi skipsins á hafnar-
bakkanum og barnakór Öldutúns-
skóla söng fyrir gesti og var honum
vel fagnað. Veður var hið ákjósan-
legasta framan af degi, en síðdegis
tók að rigna.
Dagblaðið Virginian Pilot birti
í tilefni hátíðarinnar langa, mynd-
skreytta grein um ísland eftir
Patrick K. Lackey. Hluti af greinni
er viðtal við formann íslendingafé-
lagsins í Norfolk, Sesselju Siggeirs-
dóttur Seifert. Er ötuls starfs henn-
ar fyrir félagið getið að verðleikum
í grein blaðsins.
Á mánudag var opnuð sýning
með íslenskum listaverkum í Virg-
inia-bankanum í Norfolk. Á mið-
vikudag var íslensk tískusýning á
Omni-hótelinu um hádegisbilið og
þá um kvöldið söng barnakór Öldut-
únsskóla í Lake Taylor skólanum í
Norfolk. í gærkvöldi lék Sigrún
Edvaldsdóttir fiðluleikari á tónleik-
um með Vii'ginía-sinfóníuhljóm-
sveitinni. Þannig hefur hvert atriðið
rekið annað alla vikunna og er þá
ógetið um ræðuhöld ýmissa fyrir-
manna og fánahyllingar. Hápunkt-
ur hátíðarinnar er í dag, þegar alpa-
rósadrottningin, Katrín Sverrisdótt-
ir, verður formlega krýnd.
jt jt
HLJOÐKUTAR 06
PÚSTRfiR
frá viðurkenndum
framleiðendum í
Ameríku og Evrópu í
flestar gerðir bíla, t.d.
★ VOLVO
★ DAIHATSU
★ NISSAK
★ ESCORT
★ HONDA
★
★
SKODA
O.FL. O.FL.
GÆÐAVAR8 - 6011 VERfl
rÓSTSEKDOM
Opið laugardaga kl. 10-13
Bílavörubúðin
FJÖDRIN
Skeifan 2 simi 82944
ViÖ þökkum öllum vinum og vandamönnum
sem heiðruðu okkur með nœrveru sinni og
heillaskeytum á merkisafmœlum okkar. Við
óskum ykkur öllum gleðilegs sumars.
Sigríður og Björn.
Heba heldur
við heil-
sunni.
ressið sál
líkama.
Oansleikíimi,
Vornámskeið
23. apríl.
Hébd
Auðbrekku 14. Kópavogi.
Simi 642209.
SÝNING
á
sumarhúsi
Höfum tilbúið sumarhús
til sýnis þessa helgi
millikl. 14-17
laugardag og sunnudag
á Hólmaslóð 6,
Örfirisey.
Lítið inn og kynnið
ykkur málin.
LUNDI hf.
sími 612400.
Honda *90
Civic
3ja dyra
16 ventía
Verd frá 746,- þúsund.
GREIÐSLUSKILMÁLAR
FYRIR ALLA.
U HONDA
VATNAGÖRÐUM 24, RVÍK., SlMI 689900