Morgunblaðið - 05.09.1990, Síða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 5. SEPTEMBER 1990
Ólafur P. Stefánsson
fyrrv. prentsmiðju-
sijóri - Minning
Fæddur 9. nóvember 1902
Dáinn 17. ágúst 1990
Góðvinur minn og náinn frændi,
Ólafur Páll Stefánsson, sofnaði sinn
síðasta blund föstudaginn .17. ágúst
sl. Vinum hans og vandamönnum
kom þetta fráfall ekki á óvart, því
að hann hafði fyrir u.þ.b. 5 árum
fengið slæmt áfall, er dró smátt og
smátt úr lífskrafti hans og mót-
stöðuafli þar til yfir lauk.
Ólafur var fæddur í Reykjavík
9. nóvember 1902, sonur hjónanna
Amfríðar R. Ólafsdóttur frá ísafirði
og Stefáns Runólfssonar prentara
frá Bergvaði í Hvolshreppi. Áð þeim
báðum stóðu sterkir og merkir ætt-
stofnar.
Arnfríður, f. 1. mars 1871, var
dóttir hjónanna Elínar Halldórs-
dóttur frá Gili í Bolungarvík og
Ólafs Ólafssonar frá Skjaldfönn við
norðanvert ísafjarðardjúp. Elín var
af hinni kunnu Arnardalsætt, er
rakin er skilmerkilega í ritinu
„Vestfirzkar ættir“ sem Valdimar
B. Valdimarsson frá Hnífsdal gaf
út á árunum 1959-68 með aðstoð
Ara Gíslasonar ættfræðings á
Akranesi.
Ólafur, f. 23. desember 1835, var
sonur Ólafs, f. 16. september 1797,
bónda á Skjaldfönn, Jónssonar. Er
sú ætt fjölmenn kringum Djúp og
annáluð fyrir dugnað. Kona Ólafs
Jónssonar var Arnfríður Ólafsdóttir
Matthíassonar Þórðarsonar stúd-
ents í Vigur, Ólafssonar lögsagnara
á Eyri við Seyðisfjörð vestra, en
hann var einn mesti höfðingi Vest-
firðinga á sínum tíma. Kona hans
var Guðrún, dóttir Árna prests í
Hítardal Jónssonar Jónssonar og
konu hans Ingibjargar Magnúsdótt-
ur Jónssonar lögmanns. Móðir
Arnfríðar var Helga, systir Þórdís-
ar, móður Jóns forseta Sigurðsson-
ar, en þær voru dætur séra Jóns
prófasts í Holti í Önundarfirði Ás-
geirssonar ög konu hans Þorkötlu
Magnúsdóttur prófasts á Söndum í
Dýrafirði Snæbjamarsonar. (Eru
þessar ættir raktar í ævisögu Jóns
Sigurðssonar eftir Pál Eggert Óla-
son, er „Hið íslenzka þjóðvinafélag"
gaf út á árunum 1929-1933.)
Stefán Runólfsson fékk ættfræð-
ing, B. Guðmundsson, til þess að
gera skrá yfir ættir sínar. Hún var
til á handriti í fórum Ólafs Páls.
Er þar að finna margt þjóðkunnra
manna, en ekki er þess kostur að
birta hana hér. Stefán mátti heita
þúsundþjalasmiður. Hann var úr-
smiður, prentari, prentsmiðjustjóri
á ísafirði og prentsmiðjueigandi,
blaðaútgefandi (tímaritsins Hauks),
ritstjóri og síðast en ekki síst ágæt-
ur leikari.
Þetta voru stofnarnir er stóðu
að Ólafi Páli. Hann fetaði í fótspor
föður síns. Eftir barnaskólanám fór
hann í Iðnskólann og hóf jafnframt
nám í prentlist í Isafoldarprent-
smiðju. Að námi loknu vann hann
í 25 ár í ísafold, en hann átti sér
draum, þann að eignast sjálfur
prentsmiðju og stjórna. Sá draumur
rættist 1948, er hann stofnsetti
„Ingólfsprent“. Fyrirtækið blómg-
aðist undir stjórn jJlafs og hann
fékk þá hugmynd að endurlífga hið
gamla og góða tímarit föður síns
„_Hauk“. Sá draumur rættist einnig.
Ólafur fékk ágætan fræðimann,
Ingólf Kristjánsson, sem ritstjóra
að blaðinu. Efni þess varð ijöl-
breytt, fróðlegt og skemmtilegt, t.d.
vöktu listamannaþættir Ingólfs
allmikla athygli.
Foreldrar Ólafs höfðu eignast 9
börn, en tvö þeirra dáið mjög ung.
Á legg komust 5 drengir og 2 stúlk-
ur. Þau -voru öll látin á undan
Ólafi. Eldri systirin, Guðrún Mar-
grét, sem lengi var baðvörður í
Sundhöll Reykjavíkur, var dugleg
og áhugasöm skátastúlka. Hún
þurfti stundum að bregða sér í
heimsókn til frændfólks síns á
ísafirði. Hún gerði sér lítið fyrir,
safnaði um sig tug eða tylft áhuga-
samra stúlkna og þær stofnuðu
kvenskátafélagið Valkyijuna. Með-
al stofnenda var Anna, dóttir hjón-
anna Þórhildar Arinbjarnardóttur
og Pálma Kristjánssonar. Þau voru
ættuð frá Eyjafirði en fluttust til
ísafjarðar 1912 ásamt tveimur ung-
um dætrum, Evu og Önnu. Pálmi
var lengi verkstjóri hjá fiskkaup-
mönnum á ísafirði, en nú stóðu
mál þannig að eldri systirin, Eva,
hafði þá fyrir ca. 10 árum gifst
Elíasi Halldórssyni sem _nú var for-
stjóri Fiskveiðasjóðs íslands og
bjuggu þau hjón í Reykjavík. Það,
ásamt fleiri ástæðum, olli því að
fjölskylda Pálma ákvað að flytjast
til Reykjavíkur árið 1935.
Eftir að þangað kom var það ein
af fyrstu athöfnum Önnu að heim-
sækja skátasysturina, stofnanda
Valkyrjanna, Guðrúnu, að Þing-
holtsstræti 16. Þær urðu brátt góð-
ar vinkonur, en þar kynntist hún
einnig bróður Guðrúnar, Ólafi Páli.
Sá kunningsskapur leiddi síðar til
þess, að þau ákváðu að ganga í það
heilaga og fór vígslan fram 8. maí
1948. Þau eignuðust fljótlega eigin
íbúð og fallegt heimili. Síðar eign-
uðust þau ágætan sumarbústað við
Þingvallavatn og það mátti segja
að lánið léki við þau.
En jörðin snýst hratt og tíminn
líður fljótt. Fyrr en varði voru þau
komin á eftirlaunaaldur og ellin í
nánd. Ólafur sá að hyggilegast
Upplýsingasími
um breytingar
útibúanetsins!
Nú í haust eiga sér staö breytingar á útibúaneti ísiandsbanka.
Hafir þú einhverjar spurningar í tengslum viö breytingarnar, geturöu
hringt ísérstakan UPPLÝSINGASIMA:
91-678 678
Síminn er opinn frá kl. 9.15-16.00 alla virka daga.
ÍSLANDSBANKI
-í takt við nýja tímal
væri að draga sig út, úr öllu amstri,
seldi fyrirtækið og húseignirnar og
festi kaup á þjónustuíbúð í Bólstað-
arhlíð 45. Það var góð og hentug
íbúð og ágæt þjónusta. En svo kom
áfallið_ og því fylgdu þungbær veik-
indi. Ólafur kaus að dvelja heima,
en hann þurfti mikla hjúkrun og
umönnun og það var undrunar- og
aðdáunarvert hve Anna lagði hart
að sér til að gera honum lífið létt-
ara. Stundum þurfti Ólafur þó að
dvelja lengri eða skemmri tíma á
sjúkrahúsum. Síðustu mánuðina
dvaldi hann á hjúkrunarheimilinu
Skjóli og naut þar ágætrar læknis-
hjálpar og umönnunar hjúkrunar-
fólks. Hinn örlagaríka dag 17.
ágúst sl., kom Anna til hans
skömmu eftir hádegi eins og venju-
lega. Þá var mjög af honum dregið.
Anna sat hjá honum og hélt í hönd
hans, er hann sofnaði í hinsta sinni.
Ég sendi Önnu og öðrum áð-
standendum innilegar samúðar-
kveðjur.
Að lokum vil ég þakka Ólafi
margar ánægjulegar samveru-
stundir fyrr og síðar og óska honum
góðrar heimkomu.
Ég hygg að Ólafur hafi oft hið
síðasta eða síðustu ár hugsað likt
og hið ágæta sálmaskáld, Valdimar
Briem, er hann kvað:
Stýr minu fari heilu heim
í hðfn á friðarlandi.
Þar mig í þinni gæslu geym,
ó, guð minn allsvaldandi.
Ólafur I. Magnússon
Tvísköttunarsamningur
við Frakka undirritaður
í TENGSLUM við opinbera heimsókn Francois Mitterrand, Frakk-
landsforseta, fóru fram viðræður milli Jóns Baldvins Hannibalsson-
ar, utanríkisráðherra, og frú Edwige Avice, ráðherra í frönsku ríkis-
stjórninni, sem er staðgengill Roland Dumas, utanríkisráðherra
Frakklands.
Jacques Mellick, sjávarútvegs-
ráðherra Frakklands, tók einnig
þátt í fundinum.
Við það tækifæri undirrituðu ut-
anríkisráðherra og frú Avice
tvísköttunarsamning milli íslands
og Frakklands, sem verið hefur í
undirbúningi að undanförnu. Und-
anfari þessa samnings var samning-
ur sem gerður var árið 1981 vegna
starfsemi Flugleiða í Frakklandi.
Samningurinn mun auðvelda
íslenskum fyrirtækjum að starf-
rækja skrifstofur sínar og útibú í
Frakklandi.
Umræðurnar á fundinum snerust
einkum um möguleikana til að auka
viðskipti ríkjanna. Ennfremur var
rætt um yfirstandandi samninga-
viðræður EFTA við Evrópubanda-
lagið og lagði utanríkisráðherra
áherslu á að góður árangur yrði að
nást i þeim viðræðum.
Að afloknum fundinum voru ráð-
herrarnir viðstaddir stofnun
fransk-íslenska verslunarráðsins og
ávörpuðu stofnfundinn.
Til formanns
Þj óðleikhúsráðs
eftirJón Viðar
Jónsson
Kæra Þuríður Pálsdóttir.
Eins og þú veist hefur Þjóðleik-
húsið sætt margvíslegri gagnrýni á
síðustu misserum. Þó að þú hafir
verið formaður Þjóðleikhúsráðs um
árabil hefur þú yfirleitt forðast að
taka þátt í þeirri umræðu. Sama
máli gegnir raunar um aðra fulltrúa
í ráðinu. Stöðu ykkar vegna berið
þið samt sannarlega ykkar ábyrgð
á gengi leikhússins eða gengisleysi.
Um störf ykkar og starfshætti alla
mætti spyija ýmissa spurninga, þó
að ég láti það ógert að sinni.
í fyrrakvöld (3. sept.) brást þú
hins vegar út af vananum og tjáðir
þig stuttlega um málefni leikhúss-
ins í fréttatíma Stöðvar 2. Tilefnið
var frétt stöðvarinnar um að hópur
leikhúsfólks, þ. á m. starfsmanna
Þjóðleikhússins, hefði sent mennta-
málaráðherra bréf þess efnis, að til
þess að stjórna leikhúsinu yrði ráð-
inn maður með þekkingu og reynslu
af leikhússtarfi, en ekki atvinnu-
stjórnmálamaður. Þér var greini-
lega nokkuð heitt í hamsi og þú
talaðir um ólýðræðislega framkomu
leikhúsfólksins.
Nú vill svo til, að einn Þjóðleik-
húsráðsfulltrúa hefur staðfest í
samtali við mig, að ráðið hafi þegar
komið saman og fjallað um tvo
væntanlega umsækjendur — ég
endurtek: tvo væntanlega umsækj-
endur — löngu áður en auglýstur
umsóknarfrestur var runninn út.
Mér hafði verið sagt, að þetta hefði
verið gert að ósk menntamálaráð-
herra sjálfs. Ráðið hefði gengið til
atkvæða um þessa tvo væntanlegu
umsækjendur og annar hlotið tvö
atkvæði, hinn þijú. Hið fyrra, þ.e.
að ráðherra hefði beitt sér í málinu,
bar þessi ráðsmaður til baka. Hinu
síðara neitaði hann ekki. Nú má
vera, að þú kallir þetta Iýðræðislega
að farið. Það, geri ég hins vegar
ekki og þess vegna bið ég þig um,
að skýra þessi vinnubrögð ykkar
hér í blaðinu.
Jón Viðar Jónsson
Ég tek það svo að lokum fram,
að undirskriftarlista þann, sem tal-
að var um í frétt Stöðvar 2, hef ég
hvorki séð né sett nafn mitt á. Ég
sæki ekki heldur um stöðu Þjóðleik-
hússtjóra. En mér er ekki sama
hvað verður um Þjóðleikhúsið.
Með bestu kveðju.
Höfundur er leiklisUirstjóri
Ríkisútvarpsins.
■ DAGANA 28.-30. september
nk. halda HlV-jákvæðir Norður-
landabúar ráðstefnu í Ósló. Á
þessari ráðstefnu gefst fólki tæki-
færi til að bera saman bækur sínar
og ræða sameiginleg viðfangsefni.
Samtök áhugafólks um alnæmis-
vandann hafa ákveðið að greiða
fargjöld til Óslóar fyrir tvo ein-
staklinga, en fæði og gistingu veita
norskir gestgjafar. Umsóknar-
eyðublöð fást hjá stjórnarmönnum
og á skrifstofu Rauða krossins,
Rauðarárstíg 10,105 Reykjavík.