Morgunblaðið - 25.10.1990, Qupperneq 9

MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 25. OKTÓBER 1990
9
NÝTT NÁMSKEIÐ
Innhverf íhugun er einföld tækni, sem allir geta lært.
Dagleg iðkun hennar veitir djúpa og endurnærandi hvíld,
sem vinnur gegn streitu.
Nýtt námskeið í innhverfri íhugun hefst með kynningar-
fyrirlestri sem allir geta sótt endurgjaldslaust og án
skuldbindingar. Staður: Laugavegur 24 (4. hæð). Tími:
Kl. 20.30. í kvöld, fimmtudag.
Nánari uppiýsingar í síma 16662.
íslenska íhugunarfélagið.
TOYOTA
NOTAÐIR BÍLAR
Athugasemd!
Bílar með staðgreiðsluverði
eru einnig fóanlegir með lónakjðrum skv. lónatöflu Toyota bílasölunnar.
TOYOTA COROLLA DX HB '87
Grænn. 4 gíra. 5 dyra. Ekinn 56 þús/km.
Verð 570 þús.
TOYOTA LANDCRUISER STW ’88
Hvítur. 5 gíra. 5 dyra. 100% driflæsing-
ar. Ekinn 51 þús/km. Verð 2.450 þús.
VW GOLF MEMPIS '89
Dökkgrár. 5 gíra. 3 dyra. Vökvastýri.
Ekinn 9 þús/km. Verð 980 þús. Ath.
skipti.
TOYOTA COROLLA XL '88
Beige. Sjálfsk. 5 dyra. Ekinn 21 þús/km
Verð 620 þús. staðgr. Engin skipti.
MAZDA 323 LX ’87
Blár. 4 gíra. 3 dyra. Ekinn 62 þús/km.
Verð410þús. stgr.
44 1 44
MMCGALANT’85
Blár. 5 gíra. 4 dyra. Ekinn 48 þús/km.
Verð 660 þús.
TOYOTA
NYBYLAVEGI 6-8, KOPAVOGI
Brottflutning-
ur ungs fólks
Lilja Mósesdóttir, hag-
fræðingur og Iektor við
Háskólann á Akureyri,
ritaði nýlega grein í
Vísbendingu, rit Kaup-
þings hf., um efnahags-
mál. Þar fjallar Lijja um
flóttann af landsbyggð-
inni frá nýju sjónarhorni.
Hér á eftir verður stiklað
á helztu atriðum í grein
hennar:
Gera má ráð fyrir að
einn árgangur, þ.e. 4.000
einstaklingar, komi að
meðaltali út á vinnumark-
aðinn á ári og um 1.000
einstaklingar láti af störf-
um vegna aldurs. Ef
koma á í veg fyrir aukið
atvinnuleysi ungs fólks,
þarf því um 3.000 ný störf
ár hvert næstu tvo ára-
tugi. Á árinu 1989 voru
46% allra einstaklinga 24
ára og yngri búsettir á
landsbyggðinni og 54% á
höfuðborgarsvæðinu.
Miðað við þessi hlutföll
þarf atvinnulífið á lands-
byggðinni að geta tekið
við að meðaltali 1.380 ein-
staklingum á ári næstu
tvo áratugi, ef koma á í
veg fyrir frekari brott-
flutning. Brottflutningur
undanfarinna ára hefur
leitt til fækkunar í aldurs-
hópum 25 ára og eldri.
Hlutfallslega fleira fólk
er yngra en 25 ára á
landsbyggðinni, en eftir
25 ára aldur snýst dæmið
við og allir aldurshópar
vinnandi einstaklinga eru
fjölmennari á höfuðborg-
arsvæðinu. Þróunin er
mjög skýr á Norðurlandi
vestra. Þetta bendir til
þess að á líðandi áratug
hafi margt ungt fólk á
landsbyggðinni ekki
fundið starf við hæfi að
afloknu námi og/eða
nokkurra ára vinnu á
vinnumarkaðinum.
Vaxandi skráð
atvinnuleysi
Fram til þessa hefur
atvinnuleysi vcrið gefinn
lítill gaumur á íslandi.
Atvinnuleysi eftir kjördæmum
janúar til september 1990
Vesturiand Norðurland vcstra
Höfuð- borgar- svæðið ■ 1 j 1
Konur ■■ Kartar
Norðuriand
cyslra
LM
Heimild: Félagsmálaráöuneytiö
Suðumes
Fleiri konur en karlar
flytja suður
Mun færri konur búa á landsbyggðinni en
karlar, en því er öfugt farið á höfuðborgar-
svæðinu. Fleiri konuren karlar flytjast brott
af landsbyggðinni til höfuðborgarsvæðis-
ins, enda er um mun þrengri atvinnumögu-
leika kvenna að ræða þar en karla. Ungt
fólk flyst einnig mikið suður, þar sem það
finnur ekki störf við sitt hæfi í heimabyggð.
Ástæðan er lágar atvinnu-
leysistölur í samanburði
við OECD-löndin. Undan-
farin ár hefur atvinnu-
leysi aukist vegna mikils
samdráttar í efnahagslifi
þjóðárinnar. Tölur um
atvinnuleysi á Islandi eru
þó enn mun lægri en at-
vinnuleysistölur annarra
OECD-landa. Vaxandi at-
vinnuleysi síðustu missera
hefur komið með meiri
þunga niður á konum en
körlum. Á árinu 1986 var
hlutfail atvinnulausra af
mannafla 0,7% og skiptist
jafnt milli kynja. Atvinnu-
leysi fyrstu 8 mánuði
þessa árs var 2,0% af
mannafla og voru konur
mun líklegri tíl að verða
atvinnulausar en karlar.
Atvinnuleysi meðal
kvenna var 2,67» af mann-
afla en ekki nema 1,6%
nieðal karla. Þessi at-
vinnuleysishlutföll eru
frekar vanáætluð en ofá-
ætluð, þar sem skráning
hér á landi nær ekki tíl
allra sem eru atvinnulaus-
ir og Ieita atvinnu. Skrán-
ingin er nátengd bótaréttí
og þvi vantar mjög oft
þá einstaklinga á atvinnu-
leysisskrá sem ekki eiga
rétt á bótum en leita at-
vinnu eins og t.d. heima-
vinnandi fólk, verktakar,
fólk sem nýlokið hefur
námi og fólk sem ekki
kærir sig um „smánar-
greiðslur" úr atvinnuleys-
istryggingarsjóði (bætur
miðast við taxta fyrir al-
menna fiskvinnu, starfs-
aldursþrcp eftir 7 ár).
Auk þess sem atvinnu-
leysistölur eru vanáætiað-
ar er einnig um skekkju
að ræða hvað varðar áætl-
aðan mannafla.
Atgervisflótti
kvenna
Mikill munur er á tölum
yfir atvinnuleysi á lands-
byggðiuni og höfuðborg-
arsvæðinu. Ef atvinnu-
leysi eftir kjördæmum er
skoðað fyrstu 8 mánuði
ársins, sést að atvinnu-
leysi hefur verið mest á
Vesturlandi og Austur-
landi. Norðurland eystra
og Norðurland vestra
fylgja síðan í kjölfarið.
Áthyglisvert er að mikill
munur er á atvinnuleysi
kvenna og karla í flestum
landsbyggðakjördæmun-
um en ekki á höfuðborg-
arsvæðinu. Þetta er at-
hyglisvert í Ijósi þess að
færri konur en karlar búa
á landsbyggðinni. Á árinu
1989 voru 3.679 fleiri
karlar en konur búsettir
á landsbyggðinni og 2.533
fleiri konur en karlar
bjuggu á höfuðborgar-
svæðinu. Mikið atvinnu-
leysi meðal kvenna á
landsbyggðinni er afleið-
ing stöðnunar í atvinnulífi
landsbyggðar í saman-
burði við_ höfuðborgar-
svæði. Arsverkum á
landsbyggðinni fjölgaði
um 8,1% á tímabilinu
1981-1988 en um 25,2% á
höfuðborgarsvæðinu.
Aukin þjónustustarfsemi
á vegum cinkaaðila og
ríkisins hefur því ekki
vegið upp á móti sam-
drættí í landbúnaði og
fiskvinnslu á landsbyggð-
inni í sama mæli og á
höfuðborgarsvæðinu. Þar
sem hefðbundnar at-
vinnugreinar landsbyggð-
arinnar eru mjög háðar
árstíðasveiflum, búa kon-
ur á landsbyggðinni við
mun minna atvinnuöryggi
en konur á höfuðborgar-
svæðinu. Lítíð atvinnuör-
yggi og stöðnun atvinnu-
lífsins virðist því hafa leitt
til meiri brottflutnings
kvenna en karla af lands-
byggðinni tíl höfuðborg-
arsvæðisins. Ef stöðva á
brottflutning kvenna,
ungs fólks og annarra
atvinnulausra einstakl-
inga, verður landsbyggð-
in að knýja á byggða-
stefnu sem tekur mið af
þörfum þessara einstakl-
inga og eykur fjölbreytni
atvinnulifsins.
Einingabréf 2 eru
eignaskattsf rj áls
Einingabréf 2 eru ávöxtuð í sjóði
sem saman stendur af húsbréfum
og ríkisskuldabréfum.
Innlausnargjald af Einingabréfum
hefur verið lækkað og fellt alveg
niður ef tilkynnt er um innlausn
með 60 daga fyrirvara.
Hjá Kaupþingi býðst eigendum
húsbréfa að skipta húsbréfum
sínum fyrir Einingabréf 2.
Sölugengi verðbréfa 25. október 1990
Einingabréf 1 5,126
Einingabréf 2 2,783
Einingabréf 3 3,3 71
Skammtímabréf 1,726
Gengi hlutabréfa hjá Kaupþingi hf. 25. október 1990. kaupgengi söíugengi
Alþýðubankinn hf. 1,24 1,30
Hf. Eimskipafélag íslands 5,40 5,66
Flugleiðir hf. 2,09 2,19
Fróði hf. 0,95 1,00
Grandi hf. 1,80 1,90
Hampiðjan hf. 1,65 1,73
Hlutabréfasjóðurinn hf. 1,63 1,72
Eignarhaldsf. Iðnaðarbankans hf. 1,60 1,68
Olíufélagið hf. 5,50 5,78
Olíuverslun Islands hf. 1,85 1,95
Sjóvá - Almennar hf. 6,50 6,85
Skagstrendingur hf. 3,90 4,10
Skeljungur hf. 6,00 6,30
Sæplast hf. 6,65 7,00
Tollvörugeymslan hf. 1,05 1,10
Verslunarbankinn hf. 1,33 1,40
Utgerðarfélag Akureyringa hf. 2,95 3,10
Þróunarfélag Islands hf. 1,60 1,70
KAUPÞING HF
Kringlunni 5, sími 689080