Morgunblaðið - 09.04.1991, Blaðsíða 1
64 SIÐUR B
79. tbl. 79. árg.____________________________________ÞRIÐJUDAGUR 9. APRÍL 1991_______________________________Prentsmiðja Morgunblaðsins
Albanía:
Boða mynd-
un sérfræð-
ingastjómar
Tirana. Reuter.
FATOS Nano, forsætisráðherra
Albaníu, kvaðst í gær ætla að
bjóða sérfræðingum úr röðum
stjórnarandstæðinga sæti í sam-
steypustjórn eftir að kommún-
istaflokkurinn hafði tryggt sér
tvo þriðju þingsæta í fyrstu fjöl-
flokkakosningunum í landinu í
hálfa öld.
Forsætisráðherrann sagði að ein-
ungis „sérfræðingastjórn" gæti
bundið enda á stjórnmálakreppuna
í landinu og leyst efnahagsvanda
þessa fátækasta lands Evrópu.
„Fólk er orðið þreytt á ónauðsynleg-
um stjórnmáladeilum. Núna vill það
að lífskjörin verði bætt.“ Nano sagði
að hæfir sérfræðingar hefðu verið
kjörnir á þing fyrir Lýðræðisflokk-
inn, helsta stjórnarandstöðuflokk-
inn, sem var stofnaður fyrir fjórum
mánuðum.
Ramiz Alia, forseti Albaníu, fól
Nano að mynda bráðabirgðastjórn
eftir óeirðir í höfuðborginni, Tirana,
í febrúar er þúsundir mótmælenda
steyptu risastórri styttu af stalínist-
anum Enver Hoxha, fyrrum leið-
toga landsins, af stalli.
Heimildarmenn í Tirana sögðu
næsta öruggt að Nano yrði falið
að mynda nýja stjórn þegar þing
verður sett.
Samkvæmt bráðabirgðatölum,
sem birtar voru í gær, fékk komm-
únistaflokkurinn sex þingsæti í síð-
ari umferð þingkosninganna á
sunnudag. Hann er því með alls 168
þingsæti af 250 og hefur meira en
tvo þriðju þingmanna, þannig að
hann getur breytt stjórnarskrá
landsins án þess að þurfa að reiða
sig á stuðning stjórnarandstæðinga.
Forystumenn Lýðræðisflokksins,
sem fær að öllum líkindum alls 75
þingsæti, útilokuðu í gær stjórnar-
samstarf við kommúnista.
Aho falin
stjórnar-
myndun
Helsinki. Reuter.
MAUNO Kovisto Finnlandsforseti
fól í gær Esko Aho, formanni
Miðflokksins, að reyna myndun
ríkisstj órnar. Stj órnmálaskýrend-
ur sögðu að svo kynni að fara að
Jafnaðarmannaflokkurinn yrði
ekki í næstu stjórn Finnlands, en
hann hefur átt aðild að ríkisstjórn
í aldarfjórðung.
í kosningunum 17. mars síðastlið-
inn hlaut Miðflokkurinn 55 þingmenn
eða fleiri en nokkur annar. Líklegt
þykir að Aho myndi stjórn með
Hægriflokknum, en samtals hafa
þessir tveir flokkar 95 sæti af 200
á finnska þinginu og þarf því þriðja
flokkinn til eigi að takast að mynda
meirihlutastjóm, eins og Kovisto fól
Aho að reyna.
Hægriflokkurinn hefur átt aðild
að ríkisstjórn undanfarin ár og leið-
togar flokksins segjast tilbúnir til
áframhaldandi stjórnaraðildar.
Kúrdískir flóttamenn berjast um brauðhleifa sem hent er af palli vörubíls í flóttamannabúðunum í Isi-
kveren í Tyrklandi. Um þrjú hundruð þúsund Kúrdar hafa nú flúið yfir landamærin til Tyrklands og
segjast margir þeirra ekki hafa neytt matar í viku.
Leiðtogar EB samþykkja stórfellda efnahagsaðstoð handa Kúrdum:
Þrýst á iim griðasvæði fyr-
ir Kúrda undir vernd SÞ
Nikósíu, Lúxemborg, Cukurka, Jerúsalem, París. Reuter. The Daily Telegraph.
LEIÐTOGAR hinna tólf ríkja Evrópubandalagsins ákváðu á fundi í
Lúxemborg í gær að veita 150 milljónum ECU, eða sem samsvarar
tæpum ellcfu milljörðum íslenskra króna, í neyðaraðstoð til kúrdiskra
flóttamanna. Jacques Santer, forsætisráðherra Lúxemborgar, sagði
leiðtogana einnig hafa samþykkt tillögu frá Bretum um að þrýst verði
á Um sérstakt griðasvæði fyrir Kúrda undir vernd Sameinuðu þjóðanna
í norðurhluta Iraks. Verður tillaga þess efnis lögð fyrir öryggisráð
Sameinuðu þjóðanna, að sögn Santers.
Javier Perez de Cuellar, fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna,
hafði í gær uppi efasemdir um að
hægt yrði að koma upp griðasvæði
fyrir Kúrda gegn vilja Iraka.
Um 300 þúsund kúrdískir flótta-
menn hafa farið yfir landamærin til
Tyrklands og telja alþjóðlegar hjálp-
arstofnanir að fjöldi þeirra eigi eftir
að tvöfaldast á skömmum tíma. ír-
anir sögðu að alls hefðu tæplega 800
þúsund kúrdískir flóttamenn leitað
skjóls í íran. Yfirmaður Rauða hálf-
mánans sagði að búast mætti við að
í lok vikunnar yrði þessi tala orðin
að einni milljón og að um ein og
hálf milljón flóttamanna myndi bráð-
lega verða komin til írans.
Breskar, franskar og bandarískar
flutningavélar vörpuðu í gær áfram
Landamæri Póllands og Þýskalands:
Nýnasistar ráð-
ast að Pólveijum
Frankfurt an der Oder. Reuter. The Daily Telegraph.
TIL HARÐRA átaka kom milli óeirðarlögreglu og nýnasista í borg-
inni Frankfurt an der Oder við landamæri Þýskalands og Póllands í
gær. Höfðu um þrjú hundruð ungir nýnasistar safnast saman til að
mótmæla því að Pólverjar þurfa ekki lengur vegabréfsáritun til að
ferðast til Þýskalands og fimm annarra ríkja Evrópubandalagsins.
Reglur þess efnis tóku gildi á miðnætti aðfaranótt mánudagsins.
Rúmlega sjötíu þúsund Pólveijar
streymdu yfir landamærin til Þýska-
lands í gær og mynduðust langar
biðraðir við margar landamæra-
stöðvar. A þriðja hundrað nýnasista
höfðu safnast saman við landamæra-
stöðina í Frankfurt á miðnætti og
reyndu að hindra Pólveijana í að
komast yfir til Þýskalands. Sjálfskip-
aður leiðtogi þeirra, að nafni Micha-
el Kuhnen, hafði á sunnudag hvatt
til þess að ekki einn einasti Pólveiji
kæmist yfír landamærin.
Heilsuðu nýnasistarnir með nas-
istakveðju við landamærin og hróp-
uðu m.a.: „Þýskaland fyrir Þjóð-
veija“, „Sieg Heil“ og „Út með Pól-
veijana". Þá hræktu þeir á Pólveija,
sem komu yfir landamærin, skutu á
þá flugeldum, grýttu rútu með sinfó-
níuhljómsveit borgarinnar Lodz, sem
var að koma úr hljómleikaferð til
Amsterdam, og veltu bifreið með
pólskum ferðamönnum.
Treystu fyrstu Pólveijarnir sér
ekki til að fara yfir landamærin fyrr
en klukkan eitt um morguninn og
þá í lögreglufylgd.
Þýsk óeirðalögregla lagði til at-
lögu við nýnasistana og handtók
Reuter
Ungir nýnasistar heilsa ineð nas-
istakveðju og hrópa ókvæðisorð
að Pólverjum við landamæri
Þýskalands og Póllands í gær.
Pólverjar þurfa nú ekki lengur
vegabréfsáritun til Þýskalands og
mynduðust langar biðraðir við
margar landamærastöðvar.
fimmtán þeirra. Síðar um daginn
kom til átaka milli landamæravarða
og nýnasistanna og voru sextán
þeirra til viðbótar handteknir.
Wolfgang Schauble, innanríkis-
ráðherra Þýskalands, fordæmdi í
gær ofbeldisaðgerðir nýnasistanna
og sagði þær verk lítils öfgafulls
hluta samfélagsins sem ekki væri
hægt að líða.
niður hjálpargögnum til flóttamanna
í norðurhluta íraks. Lýstu írakar því
yfir að þeir teldu þessar hjálparsend-
ingar vera brot á fullveldi sínu.
Frakkar segja að ef íraskir hermenn
skjóti á flutningavélar þeirra verði
því svarað og séu orrustuþotur til
taks í því skyni. Talsmenn uppreisn-
armanna sögðu íraskar þyrlur hafa
haldið uppi árásum á allar flóttaleið-
ir Kúrda til Tyrklands og írans í gær.
James Baker, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, heimsótti í gær búðir
kúrdískra.flóttamanna í suðurhluta
Tyrklands. Lofaði hann flóttamönn-
unum alþjóðlegri aðstoð til að lina
þjáningar þeirra.
Baker hélt síðan áleiðis til ísraels
þar sem hann mun dvelja í tvo daga.
Þar mun hann ræða við ísraelska
ráðamenn og fulltrúa Palestínuaraba
af herteknu svæðunum.
Yitzhak Shamir, forsætisráðherra
ísraels, hefur lofað að leggja fram
nýjar hugmyndir til lausnar á deilum
í Mið-Austurlöndum. ísraelska út-
varpið skýrði frá því í gær að forsæt-
isráðherrann myndi geta fallist á að
haldin yrði svæðisbundin ráðstefna
um málefni Mið-Austurlanda að því
tilskyldu að eftir opnunarfund ráð-
stefnunnar tækju við beinar viðræður
ísraela við arabaríki. Þá mættu full-
trúar Palestínumanna á ráðstefnunni
ekki vera tengdir PLO.
ísraelsmenn sögðust í gær ætla
að leysa úr haldi eitt þúsund palest-
ínska fanga en tóku fram að það
væri í engum tengslum við heimsókn
Bakers. Er hefð fyrir því að fangar
séu látnir lausir fyrir Eid al-Fitr-
hátíð múhameðstrúarmanna sem
hefst í næstu viku.
Sjá nánar frétt á bls. 26 og við-
tal við utanríkisráðherra Jórd-
aníu um málefni Mið-Austur-
landa á miðopnu.