Morgunblaðið - 09.04.1991, Blaðsíða 17

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 9. APRÍL 1991
17
Norsk-„íslenzki“ Yínlands-
leiðangnrinn sumarið 1991
eftir Þorstein E.
Jónsson
Þann 19. febr. var fjallað í Morg-
unblaðinu um fyrirhugaðan leiðang-
ur Norðmanna á eftirlíkingum af
víkingaskipum, frá Þrándheimi til
Norður-Ameríku. Að vísu reyna
Norðmenn að láta líta svo út að
þetta _ sé sameiginlegur leiðangur
með íslendingum, og er ég dálítið
undrandi yfír að enginn hefur ennþá
bent á hið mikla ósamræmi, og jafn-
vel blekkinguna, sein í þessu felst.
Norðmenn hafa verið mjög dug-
legir við að tileinka sér hann Leif
okkar Eiríksson, og að þeirra til-
stuðlan má reikna með að níu af
hveijum tíu þeirra Norður-Ameríku-
manna, sem hafa heyrt hans getið,
halda hann vera Norðmann. í þeim
fáu tilfellum, sem Norðmenn hafa
ekki séð sér fært um að beinlínis
tileinka sér hánn, hafa þeir lýst hon-
um með enska orðinu Norse, en
sjaldnast — ef þá nokkurn tímann —
kallað hann íslending. Og nú á að
herða sóknina! Að vísu hafa þeir nú
séð sig tilneydda til að bjóða íslend-
ingum þátttöku í nefndum leiðangri,
en hvílík rausn!! Tveir íslenzkir karl-
menn og tvær konur eiga náðarsam-
legast að fá að fljóta með!!
Á komandi sumri verða mikil há-
tíðarhöld í Bandaríkjunum til að
minnast komu Kólumbusar til Amer-
íku. Tilgangurinn með siglingu þess-
ara víkingaskipa til Víftlands er að
minna heiminn á að norrænir menn
voru þar löngu áður, og að sjálf-
sögðu er ég þeirri viðleitni mjög
hlynntur. Aftur á móti vil ég mót-
mæla því að þessi leiðangur hefur
of mikið norskt yfirbragð og gerir
allt of lítið úr þætti okkar íslenzku
forfeðra í þessum landsfundum.
í ferðinni verða þijú víkingaskip
og hjálparskip. Þó nokkurn fjölda
þarf því til að manna þessi skip, en
afkomendur þeirra, sem mönnuðu
skip Leifs Eiríkssonar, Þorfinns
Karlsefnis og Bjarna Heijólfssonar
fá lj'ögur skiprúm!
Auðvitað eru það peningarnir sem
tala. Norðmenn ætla að leggja fram
lang mest af því fé (4's.kv. Mbl.)
sem þarf til að standa undir kostnað
leiðangursins, og hafa þar með skap-
að sér meirihlutarétt til að stjórna
hondm. Spurningin er hvort við ís-
lendingar hefðum ekki átt að leggja
meira í púkkið, og eignast þannig
meiri ákvörðunarrétt? Erum við ekki
að missa gullið tækifæri til að aug-
„Ekki ætla ég að álasa
Norðmönnum fyrir að
reyna að koma ár sinni
fyrir borð, en ættum við
Islendingar ekki að
eiga, að minnsta kosti,
jafn margar árar og
þeir?“
lýsa land og þjóð á eftirminnilegan
hátt?
Ekki ætla ég að álasa Norðmönn-
um fyrir að reyna að korna ár sinni
fyrir borð, en ættum við Islendingar
ekki að eiga, að minnsta kosti, jafn
margar árar og þeir?
Enginn vafi liggur á því að Norð-
maðurinn Ragnar Thorseth hefur
meiri reynzlu í að sigla víkingaskip-
um um norðurhöf en nokkur annar
núlifandi maður, og því án efa fær-
asti maðurinn til að stjórna leið-
angri þessum. En sjálfir eigum við
mikið af dugandi sjómönnum og
öðru fólki, sem væri fært um, og
hefði áhuga á, að manna þessi skip.
Þessir fjórir Islendingar, sem valdir
hafa verið eru vafalaust mjög verð-
ugir fulltrúar okkar.
Einn þeirra, Ríkharð Pétursson,
þekki ég vel og er sannfærður að
erfitt væri að finna mann, sem félli
betur inn í hlutverkið.. En ættu ís-
lenzku þátttakendurnir, afkomendur
Vínlandsfaranna, ekki að vera fleiri?
Nú getur verið að einhveijir finni
keim af „súrum vínbeijum“ í þessum
aðfinnslum mínum, og bendi á að
ekki alls fyrir löngu birtist frétt um
að ég ætlaði að taka þátt í siglingu
á víkingaskipi á leið til Vínlands.
Rétt er, að til stóð að ég yrði þátttak-
andi í slíkum leiðangri, en hann var
alls ekki sá, sem hér er til umræðu.
Sá, sem stóð fyrir þeirri fyrirhug-
aðri ferð var brezkur sjónvarpsmað-
ur, David Lomax, sem ég kynntist
í Grænlandi sl. sumar þar sem hann
var á skútu sinni við að kanna sigl-
ingarleiðina til Vínlands. Hafði hann
í huga að gera sjónvarpsþætti um
Leif heppna og siglingar hans, og
var svo elskulegur að bjóða mér
þátttöku. Seinna, þegar fréttist um
fyrirætlanir Norðmanna (og íslend-
inga?) um samskonar leiðangur,
hætti hann við sinn eigin, og tók
að sér að sjá um kvikmyndun á þeim
norska. Auðvitað sé ég eftir því
ævintýri sem sigling á víkingaskipi
hefði vafalaust geta orðið. Að vísu
Þorsteinn E. Jónsson
var ég síðar einn af þeim, sem fékk
kvaðningu til viðtals við Ragnar
Thorseth, leiðangursstjórann
norska, en varð ekki fyrir valinu,
enda átti ég litla von á því, og er í
hæsta máta sáttur við þá staðreynd
að ég hafi ekkert tilkall til að taka
skiprúm af miklu reyndari og hæf-
ari mönnum. Ég óska þeim því hag-
stæðs byrs, um leið og ég undir-
strika það, að ég vildi sjá, að miklu
fleiri íslendingum yrði gefinn kostur
á að halda uppi heiðri landa síns,
Leifs heppna, með þátttöku í þedsum
„norska“ leiðangri.
Höfundur er fyrrverandi
flugstjári hj;i Flugleiðum og
Cargolux.
__glæsileiki, yfirburðir,
þægindi, kraftur og...
I eugeot hefur stigið skref fram fyrir keppi-
nauta sína meö flaggskipi sínu, Peugeot 605.
Bíll sem nálgast fullkomnun hvað aksturseigin-
leika varðar. Það er sagt að einungis Rolls
Royce geti státað af meira farþegarými en
finnst innandyra í 605, en farangursrými 605
hefur samt 70 lítra rými umfram Rollsinn.
Með þægindin að leiðarljósi var hönnuð fjöðrun
sem hentar jafnt rólegum bílstjórum og þeim
blóðheitu. Að innan er bíllinn ríkulega útbúinn,
meö hefðbundnum mælum auk sérstakra við-
vörunarljósa sem vara ökumann við bilunum i
rafbúnaði bílsins og bremsum. Miklum tíma
var varið í hönnun stólanna, meðal annars
með aðstoö reyndra atvinnubílstjóra í fimm
löndum Evrópu.
Allar þrjár útgáfurnar sem boðið er uppá af
Péugeot 605 eru með iituöu gleri, vökva og
veltistýri, rafstýrðum og upphituðum útispegl-
um, miðstýrðri hurðalæsingu með fjarstýr-
ingu, hreinsibúnað á Ijósum, sjálfstillandi mið-
stöðvarkerfi, upphituöum framsætum o.m.fl.
Fimm gíra eða fjögurra þrepa sjálfskipting,
framdrif, frá 4 strokka 1998 cc vél uppí 6
strokka 2975 cc, bein innspýting o.m.fl.

Verö frá kr.
1.844.100,-
vJÖFUR HF
NÝBÝLAVEGI 2 SÍMI 42600