Morgunblaðið - 10.12.1991, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. DESEMBER 1991
31
*
„Oþolandi að horfa
á eftir 1.600 tonna
kvóta frá Eyjum”
- segirArni
Johnsen
„ÞAÐ undirstrikar hrikalega
stöðu fiskvinnslunnar i landinu að
eitt af öflugustu fiskvinnslufyrir-
tækjum landsins, Bergur-Huginn
og Isfélag Vestmannnaeyja, skuli
hafa þurft að selja liðlega 1.600
tonna kvóta frá Vestmannaeyjum,
en hitt er annað að Eyjamenn
hafa oft og tíðum verið skjótari
öðrum að grípa til aðgerða þegar
á hefur hallað og til lengdar hefur
það styrkt stöðu Vestmannaeyja,”
sagði Arni Johnsen alþingismaður
í samtali við Morgunblaðið um
sölu kvóta frá Eyjum til Akur-
eyrar og þróun mála.
„Áhyggjuefnið er fyrst og fremst
slæm staða fiskvinnslunnar, en með
þeim aðgerðum sem ríkisstjórnin
hefur ákveðið bendir allt til þess að
vextir muni lækka fljótlega og slíkt
yrði hin mesta blóðgjöf fyrir fisk-
vinnsluna og annan rekstur í land-
inu, lykilatriði í stöðunni,” sagði
Árni. Þá er einnig ljóst að stöðvun
innborgana í Verðjöfnunarsjóð og
fyrirhugaðar skuldbreytingar í sjáv-
arútvegi í Atvinnutryggingasjóði og
vonandi einnig hjá bönkum, Byggða-
stofnun og Fiskveiðisjóði, munu
breyta miklu um rekstrargrundvöll
fiskvinnslunnar. Styrkari staða fisk-
vinnslunnar og mun hærri laun fisk-
verkafólks er mál málanna í íslensk-
um sjávarútvegi í dag. Þá tel ég ljóst
að ástæða sé til þess að undirbúa lög
frá Alþingi um endurgreiðslu a.m.k.
hluta Verðjöfnunarsjóðs til fyrirtækj-
anna sem hafa greitt í hann en þar
liggja nú um 3 milljarðar króna.
Sölusamningur Bergs-Hugins og
Isfélags V'estmannaeyja á græn-
lenska togaranum Natsek með 1.620
tonnum til Útgerðarfélags Akureyrar
hlýtur að hafa verið mjög_hagstæður
úr því að íslandsbanki samþykkti,þá
sölu, en það skiptir miklu máli í þessu
sambandi að fyrirtækið heldur eftir
Bergey með veiðileyfi, skip sem átti
að skipta út fyrir Natsek og mér
þykir ljóst að á næstu vikum og
mánuðum muni Bergur-Huginn og
ísfélagið kaupa kvóta í staðinn fyrir
þann sem nú reyndist hagkvæmt að
selja, því þótt það sé sárt og hreint
óþolandi að horfa á eftir þessum
kvóta þá er það staðreynd að fyrir-
tækið er betur í stakk búið nú en
áður að takast á við vanda_ líðandi
stundar og næstu framtíðar. íslands-
banki hefur lengi staðið vörð um
hagsmuni atvinnuuppbyggingar í
Eyjum og hanr. hlýtur að stuðia að
því með fullum styrk að rétta aftur
hlut Eyjanna og jafnframt að huga
vel að því hvað hyggilegt sé að gera
varðandi aðra aðila í þessari stærstu
verstöð landsins sem hugsanlega
munu selja kvóta á næstuhni. í Eyj-
um eins og víðast annarsstaðar þarf
hagræðingar og endurskipulagning-
ar við í fiskvinnslunni og í fyrsta
skipti um langt árabil eru menn opn-
ir fyrir því, en það tekur ákveðinn
tíma að finna slíku nýjan og árang-
ursríkan farveg.
Það er hins vegar brotalöm á laga-
setningu úr tíð síðustu ríkisstjórnar
að bæjarstjórnir skuli ekki hafa um-
sagnar- eða forkaupsrétt á öllum
kvóta sem seldur er til eignar frá
hveijum stað og því þarf að breyta.
í þessu tilviki mátti bæjarstjórn sín
einskis, en auðvitað er það ekki boð-
legt fyrir stjómvöld íslands að kvóti
upp.á þúsundir tonna fari þannig í
neyðarstöðu úr stærstu verstöð
landsins, sem ávallt hefur staðið
undir nafninu Gullkista íslands. Það
er þó engin ástæða til þess að ör-
vænta fyrir Eyjamenn, því athafna-
menn þar hafa sýnt á allri þessari
öld hversu þeir eru megnugir þó
skipst hafi á skin og skúrir.
Það verður þó að gera þá kröfu í
núverandi stöðu að aðalbandki Eyja-
manna, íslandsbanki, standi vörð
gegn frekari kvótaflutningum í stór-
um stíl og aðgerðir stjórnvalda verða
að ganga hratt fyrir sig til aðstoðar
fiskvinnslunni sem hefur um skeið
verið blóðmjólkuð og situr heldur
ekki við sama borð til dæmis eftir
því hvort keppt er við há verð á
Humbersvæði í Bretlandi, eins og
Eyjamenn þurfa að gera, eða vinnslu-
stöðvar sumstaðar á landinu sem
kaupa hráefnið á mun lægra verði,”
sagði Árni Johnsen.
Bæjarstjórn Vestmannaeyj a°
Ahyggjur af sölu
kvóta úr bænum
Vestmannaeyjum
BÆJARSTJORN Vestmannaeyja hefur áhyggjur af sölu kvóta Bergeyj-
ar úr bænum og telur að salan hafi veruleg áhrif á atvinnulíf bæjar-
ins. Þá lýsir bæjarstjórn jafnframt furðu sinni á að þessi sala sé hcimil
án þess að þörf sé umsagnar bæjarstjórnar.
I ályktun sem bæjarstjórn hefur
sent frá sér vegna þessa máls segir:
„Bæjarstjórn Vestmannaeyja lýsir
yfir áhyggjum vegna sölu á veiði-
heimildum Bergeyjar úr bænum.
Bæjarstjórn lýsir furðu sinni á því
að ekki skuli þurfa að leita umsagn-
ar bæjarstjórna þegar varanlegur
kvóti er seldur úr bænum þar sem
leita þurfí umsagnar bæjaryfirvalda
um kvótayfirfærslur innan kvótaárs-
ins. Með sölu á þessu mikia magni
af kvóta er ljóst að það mun hafa
veruleg áhrif á atvinnulífið í Vest-
mannaeyjum komi ekki aðrar afla-
heimildir í staðinn. Bæjarstjórn óskar
eftir því við sjávarútvegsráðuneytið
að það skeri úr um hver réttur Vest-
mannaeyjabæjar er í þessu máli,
bæði hvað varðar kvótasölu og for-
kaupsrétt á skipum.”
-Grímur.
Komið niður á
sjóðandi vatn á
300 metra dýpi
Hvannatúni í Andakíl. ^
FYRIR skömmu var boruð 300
metra djúp hola í landi Snai-ta-
staða í Lundarreykjadal í
Borgarfirði og renna þar nú
10 sekúndulítrar af nærri
sjóðandi vatni, eða 97°C.
Hreppsnefnd Lundarreykja-
dals ákvað í haust að taka hag-
stæðu boði Jarðboranna hf. og
bora á svæði þar sem fyrir 2
árum var í tilraunaborun komið
niður á 60 stiga heitt vatn. á
57 metra dýpi var komið niður
á fyrstu vatnsæðina og þá þriðju
á 300 metra dýpi sem gefur sjálf-
rennandi um 10 lítra á sekúndu.
Giskað er á að það megi allt að
þrefalda þetta rennsli með dæl-
ingu. Það yrði margfalt rennsli
sem þörf er á í dalnum í dag.
Oddviti í Lundarreykjadal er
Jón Böðvarsson í Brennu og tjáði
hann fréttaritara að stefnt sé
að því að bjóða öllum býlum í
hreppnum, um 20 talsins, að
tepgjast væntanlegri sameigin-
legri hitaveitu. Tvö býli hafa nú
aðgang að heitu vatni, auk sam-
komuhússins í Bráutartungu og
sundlaugar þar.
Þessi borhola er rétt neðan
þjóðvegar að sunnanverðu í daln-
um, um hálfan annan kílómetra
austan við bæinn Snartastaði.
Önnur hola var boruð í landi
Gilstreymis en sú tilraun bar
ekki árangur. Diðrik
Fj árf estingalánasj óðir:
Morgunblaðið/Diðrik Jóhannsson
Sjóðandi vatn á 300 métra
dýpi í landi Snartastaða í
Lundarreykjadal.
Skuldir heimila juk-
ust um 30 milljarða
frásept. 1990 - 91
Ráðherrar hittu seðlabankastjóra í gær
SAMKVÆMT skýrslu Seðla-
banka Islands jukust skuldir
heimila í landinu um 45 miHjarða
á einu ári frá september 1990 til
september 1991. Skuldirnai-
skiptast þannig að skuldir í bank-
akerfinu jukust um sjö milljarða
eða um 19,2% úr 36,5 miiyörðum
í 43,5 milljarða. Skuldir við fjár-
festingarlánasjóði, en þar er
einkum um að ræða íbúðarlána-
kerið, jukust úr 72 milljörðum í
102,7 milþ'arða eða um 30,7 millj-
arða og 42,6% og skuldir við líf-
eyrissjóði jukust úr 26,3 milljörð-
um í 33,2 eða um 6,9 milþ’arði
og 26,2% frá september 1990 til
september 1991.
Jón Sigurðsson, viðskiptaráð-
herra, og Jóhanna Sigurðardóttir,
félagsmálaráðherra, hittu forsvars-
menn Seðlabankans að máli í gær,
en Jóhanna sagði við umræður um
skýrslu Seðlabankans á Alþingi
aðfararnótt laugardagsins að hún
teldi nauðsynlegt að hún og við-
skiptaráðherra ættu fund með
Seðlabankanum og varpaði fram
þeirri spurningu hvort Seðlabank-
inn væri að leita að sökudólg fyrir
háum vöxtum í húsbréakerfinu.
Birgir ísleifur Gunnarsson, seðla-
bankastjóri, sagði að á fundinum
hefðu aðilar skýrt sjónarmið sín í
þessum efnum. Bar.kinn hefði hald-
ið fast við það sem fram kæmi í
skýrslu hans, en félagsmálaráð-
herra hefði skýrt frá því að skýrsla
um húsbréfakerfið væri á leiðinni
og niðurstaðan hefði orðið sú að
aðilar myndu hittast aftur og fara
yir málið þegar sú skýrsla væri til-
búin. Menn hefðu verið sammála
um að reyna að komast að sameig-
inlegri niðurstöðu um framtíðina
frekar en vera að deila um fortíðina.
Miðnætur-
sólbað í
désember
MAÐUR nokkur hringdi í
lögreglu seint á laugardags-
kvöldi og kvaðst læstur inni
á sólbaðsstofu. Hann kvaðst
hafa uppgötvað þegar liann
var búinn að klæða sig að
loknu um 30 mínútna löngu
sólbaði í samlokubekk að
starfsfólk fyrirtækisins var á
bak og burt og hafði læst svo
tryggilega á eftir sér að eng-
in útgönguleið var fær.
Skömmu eftir að þessu sam-
tali lauk hringdi starfsmaður
sólbaðsstofunnar í lögreglu og
sagði að skömmu eftir að hann
hefði lokað ög læst fyrii-tækinu
hefði hann séð í gegnum glugga
að maður væri á ferli innan-
dyra. Taldi starfsmaðurinn ljóst
að um innbrotsþjóf væri að
ræða og að sögn lögreglu kom
það honum í opna skjöldu að
frétta að viðskiptavinur hefði
gleymst inni í fyrirtækinu.
Brást hann skjótt við, kom á
staðinn og opnaði dyrnar.
Fax ★ Fax
FAXPAPPÍR frá USA
Góður og ódýr!!
(245.- án/vsk. 30 m/rl.)
OTTO B. ARNAR HF.
Skipholti 33-105 Reykjavík
Símar 624631 / 624699
Glæsilegur
útifatnaður fyrir
íslenska veðráttu
Opiö til kl. 19 á föstudögum,
á laugardöguni kl. 10 -18 og
á sunnudögum frá kl. 11 -18