Morgunblaðið - 10.12.1991, Blaðsíða 33

'MfefRðtWáteftfe ‘tótibJútiAteMMb.
m
Bush fús til að vinna með
því yfirvaldi sem við tekur
Washington, Moskvu, París. Reuter.
GEORGE Bush Bandaríkjaforseti
er reiðubúinn að aðstoða það
stjórnkerfi sem rís úr rústum
Sovétríkjanna og vinna með því
yfirvaldi sem við tekur. Forsetinn
hefur verið fullvissaður um að
stofnun hins nýja samveldis sjálf-
stæðra ríkja hafi engar hættur í
för með sér varðandi kjarnorku-
vopnaforða Sovétríkjanna, að
sögn Marlins Fitzwaters, tals-
manns Bandaríkjaforseta.
Fitzwater sagði að símasamtal
Borís Jeltsíns Rússlandsforseta og
Bush forseta á sunnudag hefði að
miklu leyti snúist um kjarnorku-
vopnaforða Sovétríkjanna. Hefði
Jeltsín tekið undir áhyggjur Banda-
ríkjaforseta um framtíð þessara
vopna og heitið því að af hálfu sam-
veldisins yrði tekið á þeim málum
af fyllstu ábyrgð. Vegna upplausn-
arinnar í Sovétríkjunum hafa Banda-
ríkjamenn og leiðtogar annarra vest-
rænna ríkja látið í ljós áhyggjur um
framtíð 30.000 kjamavopna Sovét-
manna. James Baker, utanríkisráð-
herra Bandaríkjanna, sagði á sunnu-
dag að upplausn Sovétríkjanna gæti
leitt til átaka og kynnu kjarnorku-
vopn að dragast þar inn í. Gífurlegt
hættuástand kynni að skapast í Evr-
ópu og á heimsbyggðinni allri. Ba-
ker lét þessi ummæli falla í viðtali
við CRS-sjónvarpsstöðina skömmu
áður en leiðtogar slavnesku sovétlýð-
veldanna lýstu yfir stofnun samveld-
isins á sunnudag. Baker sagði að
Sovétríkin, eins og menn hefðu
þekkt þau, heyrðu sögunni til og
með öllu væri óljóst hvað við tæki
þar í landi. Er ráðið af ummælum
hans að Bush forseti hafí gefið uppi
alla von um að Míkhaíl Gorbatsjov
Sovétforseti geti haldið Sovétríkjun-
um saman.
Andrej Kozyrev, utánríkisráð-
herra Rússlands, sagði í gær að
engin hætta væri á því að sovésk
kjarnorkuvopn féllu í hendur rangra
Míkhaíl Gorbatsjov
aðila við stofnun samveldisins. Í yfir-
lýsingu um stofnun þess á sunnudag
hefðu leiðtogar Rússlands, Úkraínu
og Hvíta-Rússlands lagt á það
áherslu að vopnin yrðu undir einni
yfirstjórn og stefnt væri að uppræt-
ingu þeirra allra. Jafnframt að stað-
ið yrði við alla alþjóðasamninga er
vörðuðu kjamorkuvopnaforðann og
skuldbindingar sem „Sovétríkin fyrr-
verandi” hefðu gengist undir. Vopn-
in eru að mestu leyti á rússnesku
yfirráðasvæði en einnig í Úkraínu,
Hvíta-Rússlandi og Kazakhstan.
Gorbatsjov sagði í viðtali við
frönsku sjónvarpsstöðina TFl sem
tekið var upp sl. föstudag og sent
út á sunnudag, að borgarastríðið í
Júgóslavíu yrði eins og fimm aura
brandari í samanburði við þau átök
sem hlotist gætu við upplausn Sov-
étríkjanna. Upplausnin væri að nálg-
ast hættumörk og brytist út borg-
arastríð óttaðist hann að engum
böndum yrði komið á það, átökin
Maastricht, Londou. The Daily Telegraph.
RÆÐA sem Jacques Delors, for-
seti framkvæmdastjórnar Evr-
ópubandalagsins (EB), hélt í
Maastricht í Hollandi á sunnu-
dag hleypti illu blóði í bresk
stjórnvöld degi áður en tveggja
daga fundur leiðtoga ríkja Evr-
ópubandalagsins hófst í borg-
inni. I ræðunni sagði Delors
Breta vera eina þröskuldinn á
leiðinni til sambandsríkisins
Evrópu og setti þar með mikinn
þrýsting á þá fyrir fundinn.
Rúmlega þúsund stuðnings-
menn EB sem sambandsríkis, víðs-
vegar að úr Evrópu, fögnuðu ák-
aft er Delors sakaði Breta um þver-
girðing í viðræðunum um framtíð .
Evrópubandalagsins og sagði að
þeir segðu ekkert annað en „nei,
nei, nei”. Vitnaði hann þar til
frægrar ræðu er Margaret Thatc-
her, forsætisráðherra Bretlands,
flutti í breska þinginu í fyrra, er
hún kom heim af leiðtogafundi EB
í Róm, en þar voru fyrstu skrefm
í átt að pólitískri sameiningu band-
alagsins tekin.
Delors virtist vera reiðubúinn
að taka orðið „sambandsríki” út
úr sáttmálanum um pólitíska sam-
einingu, ef það mætti verða til að
friða Breta, en lagði áherslu á að
menn ættu samt sem áður að
stefna að því marki. Orðið „sam-
Reuter.
Imelda segist saklaus
Imelda Marcos, ekkja fyrrum leiðtoga Filippseyja, kom í gær fyrir rétt
í fyrsta skipti í Manila en hún er sökuð um stórfeíld skattsvik. Imelda,
sem sneri heim úr útlegð í Bandaríkjunum fyrir mánuði síðan, lýsti
því yfir við upphaf réttarhaldanna að hún væri saklaus af ákærunni.
Á myndinni má sjá hana gefa þessa yfirlýsingu umkringda blaðamönn-
um.
Reuter
yrðu með öllu stjórnlaus.
Gorbatsjov sagði í samtali við
úkraínska sjónvarpið á sunnudag að
ekki hefði verið reynt til þrautar að
ná samkomulagi um nýjan sam-
bandssáttmála Sovétríkjanna. Enn-
fremur hefðu íbúar Úkraínu ekki
lýst stuðningi við það að lýðveldið
segði skilið við Sovétríkin. Leiðtogar
lýðveldisins hefðu rangtúlkað niður-
stöður þjóðaratkvæðis um það efni
um fyrri helgi. Leiddi hugsanlegur
viðskilnaður til þess að aðfluttum
íbúum Úkraínu yrði mismunað, eink-
um rússneska minnihlutanum, hót-
aði hann því að sniðganga stjórnmál-
amennina og snúa sér beint til fólks-
ins. „Ég er rétt að hefja baráttt-
una,” sagði Gorbatsjov. Úkráínskir
leiðtogar hafa lagt sig í framkróka
um að fulivissa rússneskumælandi
þegna lýðveldisins um að þeir muni
ekki sæta afarkostum í sjálfstæðu
úkraínsku ríki enda styðja lang flest-
ir þeirra sjálfstæði.
Ræða Jacques Delors í Maastricht:
Segir Breta eina standa
í vegi fyrir sambandsríki
bandsríki” væri ekki klám og yrði
áfram leiðarljós EB-samvinnunn-
ar.
„Eg vona að leiðtogarnir, sem
reyna að öllum líkindum á morgun
[mánudag] að sópa orðinu sam-
bandsríki undir teppið, haldi að
minnsta kosti lifandi hugsjónum
annarra um þetta efni,” sagði Del-
ors en breskir fjölmiðlar líkja bar-
áttu hans fyrir sambandsríki við
persónulega krossför.
John Major, forsætisráðherra
Bretlands, sagði í grein sem hann
ritaði í breska blaðið The Sunday
Telegraph um helgina að hann
væri reiðubúinn að koma tómhent-
ur heim frá Maastricht ef það
reyndist nauðsynlegt. „Það er
langt í frá öruggt að við náum
samkomulagi. Það væri mikill
árangur ef svo yrði en ekkert stór-
slys ef það gerðist ekki,” sagði
Major. Annað hvort sagðist hann
koma heim með samkomulag sem
hann gæti mælt með við breska
þingið að það samþykkti eða þá
ekkert samkomulag.
Major sagði einnig að þegar
fundinum lyki yrði EB áfram til
sama hver niðurstaðan yrði. Bretar
yrðu þar áfram aðilar og myndu
ræða við önnur aðildarriki um
framtíðina. Þeir myndu vinna
áfram að enn frekari sameiningu
Evrópu en ekki „risavöxnu sam-
bandsríki”.
Réttarhöldin yfir Kennedy Smith:
Þrjú vitni segjast
ekki hafa heyrt kon-
una hrópa á hjálp
Florída. Frá ívari Guðmundssyni, frcttaritara Morgunblaðsins.
ÞRJÚ vitni í réttarhöldunum yfir William Kcnnedy Smith, sem ákærð-
ur er fyrir að hafa nauðgað konu, hafa skýrt réttinum frá því að
þau hafi ekki heyrt hana hrópa á hjálp eins og hún segist hafa gert.
Konan hefur sagt að hún hafi
hrópað hástöfum á hjálp þegar hinn
ákærði hafi nauðgað henni á gras-
flöt við bústað Kennedy-fjölskyld-
unnar á ströndinni við West Palm
Beach. Eitt vitnanna, Stephen
Barry, sem er vinur Kennedy-fjöl-
skyldunnar og aðstoðarmaður um-
dæmissaksóknarans í New York,
kvaðst á sunnudag hafa sofið í her-
bergi, sem sneri að grasflötinni, en
ekki heyrt nein hróp.”Hann kvaðst
yfirleitt sofa mjög laust og vera
fullviss um að hann hefði vaknað
ef konan hefði hrópað á hjálp.'
Áður hafði móðurbróðir hins
ákærða, Edward Kennedy öldunga-
deildarþingmaður, borið vitni. Hann
kvaðst hafa verið vakandi í her-
bergi við flötina og engin hróp heyrt
þrátt fyrir að glugginn hefði verið
opinn. Hið sama sagði sonur
Kennedys, Patrick.
Búist er við að hinn ákærði beri
vitni á næstu dögum. Hann hefur
játað að hafa átt kynmök við kon-
William Kennedy Smith
Reuter-
una en sagt að það hafi verið með
fullu samþykki hennar.
Robert Maxwell:
Vegabréf tekin af sonunum
Lundúnum. Reuter.
BRESKUR dómstóll fyrirskipaði í
gær að frysta bæri bankareikn-
inga og aðrar eignir sonar Ro-
berts Maxwells, Kevins, að beiðni
endurskoðenda sem eru að rann-
saka hvað varð um fjármuni sem
færðir voru frá lífeyrirssjóðum
fyrirtækjá hans. Kevin og öðrum
syni Maxwells, Ian, var einnig
gert að láta vegabréf sín af hendi
meðan á rannsókninni stæði.
Bræðurnir stjórnuðu fjárfestingar-
fyrirtækinu Bishopsgate Investment
Management, einkafyrirtæki Maxw-
ells sem sá um fjárfestingar lífeyris-
sjóðanna.
Spænska dagblaðið El País skýrði
frá því í gær að spænskur réttar-
læknir, sem sá um lokakrufninguna
á líki Maxwells, hefði komist að þeirri
niðurstöðu að fjölmiðlajöfurinn hefði
fengið hjartaáfall en verið lifandi
þegar hann féll í sjóinn við Kanaríeyj-
ar fyrir um mánuði. Breska dagblað-
ið Daily Mirror sagði að Maxwell
hefði vitað skömmu fyrir andlátið
lan og Kevin Maxwell
að upp kæmist um fjármálamisferli
hans.
Fyrrverandi njósnari sovésku
leyniþjónustunnar KGB, Zaloman
Levítskíj, hefur haldið því fram að
Maxwell, hafi gert samning við KGB
um að veita leyniþjónustunni upplýs-
Reuter
ingar ef þörf krefði. Þá hafi hann
verið höfuðsmaður í breska hernum.
Ennfremur hafi Maxwell átt leynileg-
an fund með Júrí Andropov, þáver-
andi yfirmanni KGB, árið 1968. Þá
var Maxwell þingmaður Verkamann-
aflokksins og þegar vellauðugur.