Morgunblaðið - 10.12.1991, Blaðsíða 66

- 66
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 10. DESEMBER 1991
Viðbrögð við efnahagsaðg’erðum ríkisstjórnarinnar
Sparnaðaraðgerðir vegna tannlæknakostnaðar:
Mjög stórt skref afturábak
- segir Svend Richter, formaður Tannlæknafélags íslands
„ÁKVÖRÐUN ríkisstjórnarinnar að hætta að greiða fyrir tannrétt-
ingar er mjög stórt skref afturábak. Ég trúi því varla að þeir ætli
svo langt aftur í tímann, að sjúklingar verði skikkaðir til að fara
á ákveðnar tannlækningastofur, einsog felst í þessu frumvarpi.
Þetta er í algerri andstöðu við öll grundvallarprinsipp í lækningum.
Það liggur fyrir svokölluð Lissabon-samþykkt Alþjóðaheilbrigðis-
stofnunarinnar, sem við erum aðilar að, þar sem tekið er mjög
skýrt fram að sjúklingar skuli eiga val um hvar þeir leita eftir
heilbrigðisþjónustu,” segir Svend Richter, formaður Tannlæknafé-
lags Islands um breytta greiðsluþátttöku almannatrygginga í tann-
lækningum skv. frumvarpi ríkisstjórnarinnar um ríkisfjármál.
Pólitísk ákvörðun
Svend sagði að búið væri að
þvæla fram og aftur með hvaða
ráðstafana ríkisstjórnin ætlaði að
grípa til og sagði að frumvarpið
hefði ekki verið borið undir Tann-
læknafélag íslands til umsagnar.
„Við erum að sjá þetta fyrst nú í
dagblöðum um helgina. Sumar
þessar ráðstafanir eru hrein pólitísk
ákvörðun um hvernig þeir deila út
flármunum sjúkratrygginga, eins
og til dæmis um greiðslur fyrir
hvern aldursflokk vegna tannvið-
gerða. Það er búið að hringla svo
með þessar ráðstafanir ríkisstjórn-
arinnar að það er orðið erfitt að
henda reiður á hvað verið er að
ræða í alvöru og hvað að ekki,”
sagði hann.
Hann sagði að samningar tann-
réttingasérfræðinga og heilbrigðis-
. ráðuneytisins vegna gjaldskrárdeil-
unni væru fallnir um sjálfa sig
vegna þessara aðgerða. „Það hafa
átt sér stað viðræður milli tannrétt-
ingasérfræðinga, heilbrigðisráðu-
neytisins og formanns Tryggingar-
áðs til að fínna lausn á tannrétt-
ingadeilunni en svo kemur í ljós
að það liggur fyrir frumvarp í ráðu-
neytinu um að fella þetta út. Mað-
ur veit ekki frá degi til dags hvað
er að gerast í þessu máli,” sagði
Svend.
Ábyrgðargjald vegna gjaldþrota:
Skv. frumvarpinu munu almann-
atryggingar ekki lengur greiða fyr-
ir tannréttingar nema í undan-
tekningartilvikum, þegar um er að
ræða alvarlegar afleiðingar með-
fæddra galla, slysa eða sjúkdóma,
og þá í formi styrkja í stað
greiðslna skv. samningum við
Tannlæknafél. íslands, eins og ver-
ið hefur.
Einnig er ákveðið að greiðslu-'
þátttaka almannatrygginga í tann-
■ lækningum barna 15 ára og yngri
verði 90% í stað 75% hjá bömum
5 ára og yngri og 100% hjá börnum
6-15 ára. Þá er ákveðið að breyta
greiðsluþátttöku þannig, að á þeim
svæðum þar sem skólatannlækn-
ingar eru skipulagðar og starfrækt-
ar taki sjúkratryggingar ekki þátt
í kostnaði tannlækninga barna á
aldrinum 6-15 ára utan skólatann-
lækninganna. Foreldrar sem kjósa
að notfæra sér ekki skipulagðar
skóiatannlækningar verða því að
► greiða tannlæknakostnað barna
sinna á aldrinum 6-15 ára að fullu
sjálfír. Ennfremur er fyrirhugað
að bjóða tannlæknaþjónustu út en
sjúkratryggingar munu þó ekki
greiða tannlæknakostnað bama og
unglinga hjá öðrum tannlæknum
en þeim sem verða aðilar að samn-
ingum sem leiða af útboði. Ekki
em ráðgerðar breytingar á kostn-
aðarþátttöku ellilífeyrisþega í al-
mennum tannlækningum í frum-
varpinu.
Gelt er ráð-fyrir að þessar að-
gerðir dragi úr tannlæknakostnaði
um 280 milljónir - 150 millj. spa-
rist við að hætta að greiða tannrétt-
ingar, 50-60 millj. sparist við að
beina öllum skólabörnum til skól-
atannlækna og um 70 millj. með
því að lækka hlutfall þátttöku
sjúkratrygginga í almennum
tannviðgerðum barna 6 til 15 ára
um 10%.
Okkur mjög á móti skapi
- segir framkvæmdastjóri Virinuveitendasambands íslands
Tannréttingadeilan
Deila heilbrigðisyfirvalda
og
tannréttingasérfræðinga um gjald-
skrá hfur leitt til þess að endur-
greiðslur almannatrygginga vegna
tannréttinga hafa legið niðri á
þessu ári. I frumvarpi ríkisstjórnar-
innar er að finna bráðabrigðaá-
kvæði um að þeir sem eiga rétt til
endurgreiðslu á yfirstandandi ári
skuli njóta þess réttar áfram. Er
gert ráð fyrir að endurgreiðslur
geti hafist á næsta ári og að þær
standi út árið 1993. Fjárlagaskrif-
stofa fjármálaráðuneytisins bendir
á í fylgiskjali með frumvarpinu að
nú þegar liggi fyrir rúmlega 600
umsóknir um endurgreiðslu hjá
Tryggingastofnun ríkisins og gera
megi ráð fyrir að annar eins fjöldi
umsókna kunni að berast um
greiðsiur til viðbótar. Meðalendur-
greiðsla á hverja umsókn nemur
um 200 þús. kr. og er talið að heild-
arkostnaður ríkisins vegna ákvæð-
isins geti orðið um 240 millj. kr.
Að áliti fjárlagask rifstofunnar
mun ekki takast að spara 150 millj.
kr. með því að hætta að greiða
fyrir tannréttingar nema fallið
verði frá bráðabirgðaákvæðinu.
ÞÓRARINN V. Þórarinsson,
framkvæmdastjóri Vinnuveit-
endasambands íslands, segir
vinnuveitendur lítið hrifna af
þeirri ákvörðun ríkissljórnarinn-
ar að stofna sérstakan ábyrgða-
sjóð launa vegna gjaldþrota, sem
vinnuveitendur greiði í sérstakt
ábyrgðargjald ásamt ríki og
sveitarfélögum.
„Við erum lítið hrifnir af því að
þarna sé komið á enn einum launa-
skattinum til að láta þau fyrirtæki
sem skrimta bera kostnaðinn af
skuldbindingum þeirra sem eru far-
in á hausinn. Við höfum ekki mark-
að ákveðna afstöðu til málsins og
viljum meta þetta í heild þegar all-
ar ráðstafanirnar liggja fyrir þó
þetta einstaka atriði sé okkur mjög
á móti skapi,” sagði Þórarinn.
Skv. frumvarpi ríkisstjórnarinnar
verður heildarframlag til sjóðsins
að hámarki 0,2% af tryggingagjald-
stofni, sem er áætlaður 187 millj-
arðar kr. á næsta ári. Fjármála-
ráðuneytið áætlar að framlag til
sjóðsins geti numið allt að 374 millj-
ónum kr. á næsta ári. Þar af yrði
hlutur ríkissjóðs 73 millj., hlutur
sveitarfélaga 23 millj. og hlutur
annarra atvinnurekenda 278 millj..
Frumvarpið gerir einnig ráð fyrir
að réttindi launþega um greiðslur
BÓNUSVERÐ
A HREINLÆTISTÆKJUM!!
Hagstæðir samningar þýða iægra verð á 1. flokks hreinlætistækjum.
WC með harðri setu
kr.
12.500,-
paleo
Sturtuklefar
15 gerðir. Verðdæmi:
Sturtuhorn 80x80
V15.375,-
áTþ
Huber
Hitastillitæki
kr.
2 gerðir.
Verðdæmi:
Hitast. v/sturtu
8.950.
Öll verð eru staðgreiðsluverð.
Opið laugardaga kl. 10-14.

►ADSTOFA
Ármúla 36-Sími 31810
við gjaldþrot verði þrengd sem leiði
til að greiddar launaábyrgðir muni
lækka í um 195 millj. kr. á næsta
ári samanborið við 450 millj. sem
áætlað er að ríkisábyrgð launa við
gjaldþrot kosti ríkissjóð á þessu ári.
Frestun nokkurra útgjaldaþátta
grunnskólalaganna:
Aætlaður sparnað-
ur 40 millj. króna
I FRUMVARPI ríkisstjórnarinnar um ráðstafanir í ríkisfjármálum á
árinu 1992 er m.a. ákveðið að fresta nokkrum útgjaldaþáttum við
rekstur grunnskóla vegna nýju grunnskólalaganna. Fjárlagaskrif-
stofa fjármálaráðuneytisins telur í umsögn um frumvarpið að frest-
un þessara ákvæða spari ríkissjóði rúmlega 40 milljónir kr. á næsta
ári en sparnaðurinn miðast við fimm mánuði. Hins vegar áætlar fjár-
lagaskrifstofan að sparnaðurinn gæti orðið tæpar 100 miHj. á heilu
ári.
Frestað er framkvæmd ákvæðis
nýju grunnskólalaganna um að
nemendur skuli eiga kost á máls-
verði á skólatíma. Ekki er talið
unnt að meta hversu mikill sparnað-
ur felst í þessu þar sem ekki sé til
staðar mótuð stefna um hvað skól-
arnir eigi að bjóða uppá í þessum
efnum.
Frestað er framkvæmd ákvæðis
um stofnun grunnskólaráðs og
einnig heimild nýju grunnskólalag-
anna um að ráða aðstoðarskóla-
stjóra í skólum sem eiga rétt til tíu
kennara eða fleiri í fullu starfi. Að
mati fjálagaskrifstofu er ekki unnt
að áætla hversu mikiil sparnaður
verður af þessum ráðstöfunum en
bent er á að kostnaður vegna ráðn-
ingar hvérs aðstoðarskólastjóra
hefði orðið um 700 þúsund kr.
Frestað er að lengja kennslutíma
nemenda í grunnskólum og að kom-
ið verði á skólaathvörfum við hvern
skóla. Gert hefur verið ráð fyrir að
vikustundum í skólunum fjölgi um
15 á þremur árum eða um fimm
stundir á ári og telur fjárlagaskrif-
stofan að frestun á lengingu kennsl-
utímans spari tæpar 19 milljónir
kr. á næsta ári.
Þá er því frestað að fækka nem-
endum í bekkjum og verður nem-
endaljöldinn mestur 22 í fyrsta og
öðrum bekk (í stað 18 nemenda)
og 29 í þriðja til tíunda bekk (í stað
22 nemenda). Þessi fretstun er tal-
in spara um 22 millj. kr. á næsta ári.
Loks er ákveðið að fella niður
heimild til að ráða námsráðgjafa
við einstaka grunnskóla og fræðslu-
skrifstofur, sem átti að komat til
framkvæmda á næstu fimm árum
skv. grunnskólalögunum. Einnig er
fellt niður ákvæði um að einsetinn
skóli komi að fullu til framkvæmda
á næstu tíu árum og um málsverði
á skólatíma en ekki hefur verið
metinn sá sparnaður sem fæst með
þessum ráðstöfunum.
ÚR DAGBÓK
LÖGREGLUNNAR í REYKJAVÍK:
Um helgina má segja að mannlíf-
ið í borginni hafi að mestu leyti
gengið vel fyrir sig og því nokkuð
rólegt hjá lögreglunni. Aðfaranætur
laugardags og sunnudags voru ró-
legar í miðborginni og fólk kom sér
úr miðborginni fljótlega eftir að
veitingastaðir lokuðu. Eins og venju-
lega bar nokkuð á skemmdarverkum
og rúðubrotum, en þeir verknaðir
voru þó ekki bundnir við miðborgina.
Utköll lögreglunnar vegna ölvun-
ar um helgina voru 68 og fengu 27
að gista fangageymslur lögreglunn-
ar og þá aðallega vegna ölvunar.
Þeir sem gistu hjá lögreglunni fengu
flestir að fara án frekari afskipta
lögreglunnar er þeir höfðu sofið úr
sér ölvímuna, en 8 voru teknir í
skýrslutöku þar sem þeir urðu að
gara grein fyrir sínu máli og 3 voru
Ieiddir fyrir dómara vegna ölvunar
og óláta á almannafæri.
Árekstrar urðu allmargir um helg-
ina eða 37 og 8 umferðarslys urðu
en í öllum tilvikum var um minni-
háttar slys á fólki að ræða. Ölvaðir
ökumenn áttu einnig hlut að umferð-
aróhöppum og í einu tilvikinu ók
ölvaður ökumaður aftan á aðra bif-
reið með þeim afleiðingum að einn
farþegi í þeirri bifreið kastaðist út
úr henni og 5 voru fluttir á slysa-
deild, en meiðsl voru minniháttar.
Hinn ölvaði ók á brott en leigubif-
reiðar veittu honum eftirför þar til
lögreglan kom og handtók hann.
Um helgina voru 13 ökumenn
teknir fyrir grun um ölvun við akst-
ur, 39 fyrir of hraðan akstur, 21
fyrir að aka gegn rauðu umferðar-
ljósi og 37 fyrir að virða ekki stöðv-